به گزارش تیتربرتر؛ در قانون جدید بانک مرکزی که زیرمجموعه قانون صدور چک مصوب مورخ 13 آبانماه 1397 مجلس شورای اسلامی است، چکها به صورت الکترونیکی مدیریت میشوند یعنی تمامی مبادلات مربوط به چکهای صیادی به صورت یکپارچه، الکترونیکی و در سامانه صیاد صورت میگیرد. هدف از این یکپارچگی الکترونیکی، جلوگیری از بروز و کاهش تخلفهای متعدد در حوزه صدور چک است.
کاربران بانکهای مختلف میتوانند به سادگی از طریق اپلیکیشن های بانکی که مرجع خدمات مالی/پرداخت/بانکی بهشمار میرود، مراحل استعلام، صدور، ثبت و واگذاری چکها را بدون نیاز به مراجعه به بانک یا نصب اپلیکیشن جدید انجام دهند.
مزیت چک صیادی چیست؟
در شیوه جدید، دستهچکهای تمامی بانکها کاملاً یکشکل و یکرنگ صادر میشوند که باهدف یکپارچهسازی و استانداردسازی طراحیشده و هویت اوراق بهادار را پیدا خواهد کرد. طبق روال جدید، دیگر شعب بانکی مرجع صدور دستهچک نیستند و متقاضی دستهچک از طریق سامانه بانک مرکزی اعتبارسنجی شده و دستهچک برایش صادر میشود.
در سامانه صیاد امکان استعلام پیشینه صادرکننده چک برای دریافتکننده وجود دارد که بزرگترین مزیت برای کاهش آمار چکهای برگشتی خواهد بود. با اجرایی شدن صدور دستهچکهای جدید که علاوه بر متحدالشکل بودن، در نحوه صدور نیز از روش یکسانی پیروی میکنند، ارتباط متقاضی دستهچک با شعبه به ارتباط متقاضی با سامانه صیاد تغییر میکند.
بنابراین با کنار رفتن شعبه و عوامل انسانی، فرآیند اعتبارسنجی، صدور و رصد استفاده از چک کاملاً مکانیزه میشود و امکان اینکه صدور دستهچک بر اساس روابط شعب و مشتریان شکل بگیرد، دیگر وجود نخواهد داشت.
با راهاندازی این سیستم یکپارچه صدور چک، اطلاعات چک بهصورت آنلاین در دسترس متقاضیان است که امکان شناسایی و اعتبارسنجی را فراهم میکند. این سیستم باعث منحصربهفرد بودن چک و آنلاین بودن آن بدون در نظر گرفتن بانک صادرکننده میشود. بنابراین باتوجه به این قانون و ارایه دسته چکهای جدید که دارای تاریخ انقضا هستند، باید ثبت و انتقال و دریافت چک در سامانه چک صیادی انجام شود.
مطالب مرتبط:
نکات قابل توجه سامانه چک صیادی
- در حال حاضر سرویس چک صیادی فقط برای فرد حقیقی در دسترس است.
- کاربران لازم است هنگام احراز هویت، برای اولین بار مشخصات کارت بانکی خود را در سامانه شاپرک وارد کنند. این فرآیند برای هر کارت فقط برای اولین احراز هویت انجام میشود.
- استفاده از سامانه چک صیادی در حال حاضر اختیاری است و با اعلام بانک مرکزی به یک الزام تبدیل میشود.
- هنگام احراز هویت کاربران، بانک صادر کننده کارت ۱۲۰۶ ریال از حساب کاربر کسر میکند.
نحوه رفع سوء اثر از چک برگشتی در قانون جدید صدور چک
به استناد نامه مدیریت کل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی بانک مرکزی ج.ا.ا، نحوه رفع سوء اثر از چک برگشتی در سامانه یکپارچه بانک مرکزی مستلزم تحقق یکی از شرایط زیر است:
- واریز کسری مبلغ چک به حساب جاری نزد بانک محال علیه و ارایه درخواست مسدودی
- ارایه لاشه چک به بانک محال علیه
- ارایه رضایتنامه رسمی (تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی) از دارنده چک یا نامه رسمی از شخص حقوقی دولتی یا عمومی غیر دولتی دارنده چک
- ارایه نامه رسمی از مرجع قضایی یا ثبتی ذیصلاح مبنی بر اتمام عملیات اجرایی درخصوص چک
- ارایه حکم قضایی مبنی بر برائت ذمه صاحب حساب در خصوص چک
- سپری شدن مدت سه سال از تاریخ صدور گواهینامه عدم پرداخت، مشروط به عدم طرح دعوای حقوقی یا کیفری درخصوص چک توسط دارنده
الزامات قانونی چکهای جدید
تمام صادرکنندگان، انتقالدهندگان و ذینفعان چک، ملزم به رعایت موارد زیر میباشند:
- لزوم ثبت تمام چکهای جدید در سامانه صیاد، هنگام ثبت، تایید و انتقال
- ممنوعیت دارندگان چک برگشتی رفع سوء اثر نشده، از صدور چک جدید و ثبت آن در سامانه صیاد
- لزوم صدور چک در وجه ذینفع مشخص و ممنوعیت صدور آن در وجه حامل
- جایگزینی پشتنویسی چکهای طرح جدید از طریق ثبت انتقال در سامانه صیاد
مشخصات ظاهری چکهای جدید
- رنگ این چکها بنفش است.
- در چکهای جدید شناسه یکتای ۱۶ رقمی در سمت چپ بالای هر برگ چک دیده میشود. همچنین بارکد نیز بر روی هر برگ چک چاپ میشود.
- درج عبارت «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است.»
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو