به گزارش تیتربرتر؛ در شامگاه روز چهارشنبه (14 اسفند) سازمان بورس اوراق بهادار تهران  با ابلاغ تصمیمی دیگر همچون سایر تصمیمات چند روز قبل خود از جمله محدودیت در دریافت کد معاملاتی و تغییر حجم مبنا اعلام کرد، از روز شنبه(17 اسفند) دامنه نوسان قیمت همه نمادهای بورسی و فرابورسی از 5 به 2 درصد کاهش می‌یابد. ضمن این که امکان بازنگری هر سه ماه یکبار این تصمیم وجود داشته و دامنه نوسان شرکت‌های حاضر در بازار پایه قرمز هم همان یک درصد است.

همچنین تغییرات دامنه نوسان در مقاطع زمانی سه ماهه از زمان اجرا قابل بازنگری است. براین اساس با توجه به برقراری حجم مبنا در بازار‌های شرکت فرابورس، مقرر شد که مفاد ماده‌های 25 تا 28 از فصل هشتم گره معاملاتی دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، عینا در دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار ایران نیز اعمال شود.

در این اطلاعیه تاکید شده است که تابلو قرمز بازار پایه فرابورس ایران کماکان دارای دامنه نوسان یک درصد است و تغییرات دامنه نوسان در مقاطع زمانی سه ماهه از زمان اجرا قابل بازنگری خواهد بود.

بیشتر بخوانید: هجوم غیرحرفه ای ها به بازار بورس

تغییر دامنه نوسان بورس 

گاهی اوقات به منظور حمایت از حقوق و منافع سرمایه گذاران مقرر شده دامنه نوسان قیمت در کلیه نمادهای معاملاتی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران کاهش یا افزایش می یابد و این موضوع با کنترل هیجان بازار نیز کمک می کند، به عنوان مثال عکس زیر تاریخچه ای از دامنه نوسان بازار بورس را نشان می دهد.

به عنوان مثال این اتفاق برای بورس در اسفند ماه ۱۳۹۸ رخ داد و دامنه نوسان از ۵ درصد به ۲ درصد کاهش پیدا کرد و همچنین در این اطلاعیه ذکر شده است که تابلو قرمز بازار پایه فرابورس ایران کماکان دارای دامنه نوسان یک درصد است و تغییرات دامنه نوسان در مقاطع زمانی سه ماهه از زمان اجرا قابل بازنگری خواهد بود.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟

بورس در هر کشوری نماد یک بازار رقابتی کامل است. زیرا تعداد خریداران و فروشندگان در آن بسیار زیاد است، اطلاعات به طور کامل در دسترس همگان قرار دارد و مهم‌تر از همه، قیمت توسط افراد فعال بازار بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین‌ شده و نتیجه دیکته قیمت‌ها از جایی خارج از بازار نیست.

یکی از مهم‌ترین وظایف نهادهای ناظر بازار سرمایه، کنترل نوسان‌ها و موج‌های پر تلاطم بازار است. این کنترل با استفاده از ابزارها و قوانین مختلف انجام می‌شود. یکی از مهم‌ترین ابزارهای مورد استفاده در بورس اوراق بهادار تهران، «دامنه نوسان» است. اکنون در بسیاری از بورس‌های جهان به دلیل کاهش نوسان‌های بازار از دامنه مجاز نوسان استفاده می‌کنند.

دامنه مجاز نوسان به حدود سقف و کف قیمتی گفته می‌شود که هر سهم در هر روز معاملاتی می‌تواند داشته باشد. در حال حاضر محدودیت نوسان قیمت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سهام مثبت ۵ درصد تا منفی ۵ درصد است و برای حق تقدم سهام از مثبت ۱۰ درصد تا منفی ۱۰ درصد در نظر گرفته می‌شود. مثلا برای سهمی که دیروز قیمت آن ۲۰۰۰ ریال بود، طی معاملات روز بعد، قیمت می‌تواند تا ۲۱۰۰ ریال افزایش و تا ۱۹۰۰ ریال کاهش داشته باشد

اما در ادامه با ورود فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی و همچنین همتی رئیس کل بانک مرکزی به عنوان اعضای شورای عالی بورس این مصوبه لغو شد.

نظر همتی در مورد محدود شدن دامنه نوسان بورس

رئیس کل بانک مرکزی گفت: تصمیم هیات مدیره بورس درخصوص محدود کردن دامنه نوسانات، تا بررسی بیشتر ابعاد موضوع به تعویق بیفتد.

«عبدالناصر همتی» روز جمعه در پاسخ به پرسش خبرنگار در مورد تصمیم هیات مدیره بورس در خصوص محدود کردن دامنه نوسانات، افزود: دغدغه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار را درک می‌کنم و تلاش‌های وی برای مدیریت بازار قابل تقدیر است.

رئیس کل بانک مرکزی از مذاکره با وزیر اقتصاد در این خصوص خبر داد و گفت: وزیر اقتصاد نظر مشورتی اعضای شورای عالی بورس را مدنظر دارد و لذا با توجه به مجموعه دیدگاهها، تاکید وی نیز تعویق این تصمیم در شرایط امروز است.

همتی خاطرنشان کرد: معتقدم تا بررسی بیشتر ابعاد موضوع، تصمیم هیات مدیره سازمان به تعویق بیافتد.

لغو محدودیت دامنه نوسان بورس توسط وزیر اقتصاد

بر این اساس، دژپسند وزیر اقتصاد و رئیس شورای عالی بورس بر اساس مشورت به عمل آمده با اکثریت اعضای شورای عالی بورس به رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، دستور داد، مصوبه هیات مدیره آن سازمان در خصوص کاهش دامنه نوسان به دو درصد، به دلیل لزوم مدیریت و تعادل بازار‌های مالی در حوزه‌های اقتصادی کشور، فعلا منتفی شود و تأکید کرد از روز شنبه (۱۷ اسفندماه جاری)، دامنه نوسان در بورس و فرابورس از ۲ درصد به روال عادی یعنی ۵ درصد بازگردد.

برنامه‌ای برای اخذ مالیات جدید از سهام نداریم

معاون مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور گفت: تا ۲ سال آینده برنامه‌ای برای اخذ مالیات جدید از سهام نداریم.

محمد مسیحی با اشاره به ابهام تصمیم اخیر سازمان بورس در خصوص محدویت دامنه نوسان قیمتی انواع سهام در بازار بورس و فرابورس گفت: اساسا درباره این موضوع که دامه قیمت سهام به هر شکل محدود شود هیچ گونه مذاکره‌ای با سازمان بورس اوراق بهادار نداشته‌ایم.

معاون سازمان امور مالیاتی به تسنیم گفت: بر اساس ماده 143 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم، سازمان مالیاتی صرفا 0.5 درصد مالیات به صورت مقطوع از خرید و فروش سهام دریافت می کند.

این مقام مسئول در سازمان مالیاتی کشور تاکید کرد، اگر بورس اوراق بهادار  رونق داشته باشد و نقدینگی جذب این بازار شود سازمان مالیاتی درامد بیشتری به لحاظ مالیات ستانی کسب خواهد کردف بر این اساس مجددا باید تاکید کرد سازمان مالیاتی در این سیاست محدود کننده هیچگونه نقشی نداشته است.

وی با بیان اینکه، هم اکنون صرفا از نقل و انتقال سهام که نرخ آن در قانون مالیاتهای مستقیم مشخص شده است، مالیات ستانده می‌شود، گفت: برای 2 تا 3 سال آینده هیچ برنامه‌ای برای اخذ مالیات جدید در حوزه سهام نداریم.

مسیحی در واکنش به اینکه، ابهاماتی در خصوص اخذ مالیات  در پیش نویس قانون مالیاتهای مستقیم درباره مالیات جدید از سهام مطرح شده است، گفت: هرچند طرحی برای مالیات جدید در حوزه سهام نداریم اما اگر هم در دولت و یا مجلس شورای اسلامی چنین بندی به قانون اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم(مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر مجموع درآمد) اضافه شود تجربه نشان داده است که چنین فرایندی حداقل 2 تا 3 سال طول خواهد کشید پس درکوتاه مدت به هیچ عنوان فرضیه اخذ مالیات جدید از سهام مطرح نیست.

قوانین محدود کننده مانع توسعه بورس 

حمید میر معینی کارشناس بازار سهام با اشاره به ابطال مصوبه کاهش دامنه نوسان قیمت سهام در بورس و فرابورس از ۵ به ۲ درصد، به فرارو اظهار داشت:با چنین دستور‌العمل‌هایی که طی یک هفته اخیر در بازار سرمایه اجرایی شده، نمی‌توان انتظار داشت، بورس توسعه پیدا کند، در این راستا هر زمانی که موقعیتی پیش آمده تا بورس بتواند به سوی توسعه و بزرگ شدن حرکت کند، سازمان بورس با تدوین قوانینی محدود کننده و بازدارنده جلوی رشد بازار سهام را گرفته است، اما خوشبختانه با ورود وزیر اقتصاد آخرین مصوبه سازمان بورس در رابطه با کاهش دامنه نوسان اجرایی نشد.

وی افزود: همواره با قوانینی که در بورس وضع شده، فشار بر بازار افزایش پیدا کرده که این امر درنهایت به ضرر بورس تمام شده، قدر مسلم بازار بسته جوابگوی استقبال امروز نسبت به بورس نیست، از سوی افزایش حجم مبنا و کم کردن دامنه نوسان دارای اشکال است و این امر قیمت‌گذاری در بورس را با چالش همراه می‌کند، این در حالیست که شما در بورس‌های کشور‌های پیشرفته مشاهده می‌کنید که فرآینده کشف قیمت و حرکت سهام‌ها به طور آزادانه و بر اساس عرضه و تقاضا اتفاق می‌افتد، بنابراین در کشورما نیز باید محدودیت‌های برداشته شود.

بیشتر بخوانید: بازار بورس سبزپوش خواهد ماند

میرمعینی با بیان اینکه در سال ۸۲ نیز چنین قوانینی در بازار سهام وضع شد، گفت: در آن برهه نیز با وضع قوانین اینچنینی جلوی توسعه بورس را گرفتند و به جای اینکه در این ۱۵ سال به توسعه بازار و ایجاد زیر ساخت‌های لازم اهتمام ورزند باز هم شاهد هستیم، با اتخاذ تصمیمات نابخردانه شرایطی را رقم می‌زنند، که قطعا نتیجه‌ای که مسئولان می‌خواهند عکس آن رخ خواهد داد.

این کارشناس بازار سهام با تاکید بر اینکه هدف متولیان امر از این کاهش دامنه نوسان کنترل رفتار‌های هیجانی و توده وار در بورس بوده، بیان داشت:، اما با این قوانینی که دوستان وضع کرده‌اند، به نظر من اگر آن ها اجرای می شد باید منتظر نتیجه عکس می بودیم، یعنی این رفتار توده‌وار تشدید شده و بازار به سمت هیجان بیشتر و غلبه رفتار احساسی بر رفتار منطقی حرکت خواهد کرد.

رفتار هیجانی در بازار افزایش می یافت

وی اضافه کرد: در گذشته خرید و فروش سهام بر این مبنا بود که رفتار منطقی بر اساس تحلیل کارشناسی و تکنیکالی انجام می‌شد و نوسان‌گیری به این شکلی که الان وجود دارد، نبود، اما در این چند وقت با رونق گرفتن بورس شاهد هستیم، که دیگر تحلیل جایی در بورس ندارد و روند معاملات به شکلی شده که در گذشته نظیر آن در بازار اتفاق نیفتاده است، از سوی دیگر کاهش دامنه نوسان به اعتقاد بنده این جریان هیجانی را افزایش می داد و مشکلاتی که در بورس وجود دارد را دو چندان می کرد.

میرمعینی با اشاره به اینکه بنده با محدودیت در کشف قیمت مبتنی بر تحلیل مخالف هستم، ادامه داد: این‌گونه محدودیت‌ها در حد نوسان و حجم مبنا به رفتار توده وار که هیجانی و به دور از تحلیل است دامن می‌زند و در کارکرد‌های مهم بازار از جمله نقدشوندگی و کشف قیمت صحیح و کارشناسانه، اخلال جدی ایجاد می‌کند، بنابراین مطمئن باشید، اگر قوانین این چنینی اجرایی شود، بازار سهام غیر کاراتر می‌شود و افزایش رفتار احساسی را نیز بیشتر خواهیم دید.

این فعال بازار سهام با اشاره به اینکه چنین قوانینی بورس را قفل می‌کند، گفت: این تصور که کاهش دامن نوسان قیمت جلوی رشد قیمت سهام را می‌گیرد، تصور بسیار اشتباهی است، بر عکس در چنین وضعیتی حباب بازار بیشتر خواهد بود و اصلاحی نیز انجام نمی‌شود، در مقابل تنها رشد سرعت افزایش قیمت سهام شرکت‌ها کند خواهد شد، اما همچنان شاهد روند صعودی بورس خواهیم بود.

بیشتر بخوانید: جزییات فروش تعهدی سهام در بورس

حمید میرمعینی کارشناس بازار سهام با پیش‌بینی اینکه اگر مصوبه کاهش دامنه نوسان به دو درصد لغو نمی‌شد، صف‌های خرید میلیونی در روز شنبه شکل می‌گرفت، گفت: شما مطمئن باشید اگر این مصوبه اجرایی می‌شد نسبت عرضه به تقاضا به هیچ عنوان قابل قیاس نبود و صف‌های خرید طویلی را شاهد می‌بودیم که شکل می‌گرفت و این امر باعث می‌شد نقد شوندگی بورس کاهش یابد و معاملات نیز به اصطلاح قفل شود.

این کارشناس بورس با اشاره به اینکه تصویب قوانین خلق‌الساعه توسط مسئولان سازمان باعث ایجاد حباب قیمتی در بازار می شود، اظهارداشت: اگر می‌خواهیم بورس را منطقی کنیم باید به بازار عمق ببخشیم نه این که با تصمیمات نسنجیده مشکلات را بیشتر کنیم، در این رابطه می‌بایست تعداد عرضه‌های اولیه و نسبت سهام‌داری شناور نیز افزایش باید، تا بازار به سمت عمق بخشی و توسعه حرکت کند.