به گزارش تیتربرتر؛ میزان رشد نقدینگی کشور در سال 96 حدود 22 درصد بود و این عدد در سال 97 به 23 درصد رسید. اما آماری که بانک‌مرکزی از حجم نقدینگی کشور در سال 98 منتشر کرده است حاکی از این موضوع است که میزان رشد نقدینگی کشور از ابتدای سال تا پایان آذر از 20 درصد عبور کرده است. این درحالی است که به‌صورت تاریخی سه‌ماه پایانی سال و در آستانه شروع سال‌جدید معمولا نرخ رشد نقدینگی بیشتر می‌شود.

بررسی روند 78 ماه اخیر نقدینگی این موضوع را تایید می‌کند که نرخ رشد نقدینگی در ماه‌های پایانی سال به‌خصوص در اسفند رشد محسوسی را نسبت به ماه‌های قبل از آن تجربه می‌کند. بر این اساس اگر بنا باشد که رویه سال‌های گذشته بار دیگر تکرار شود و با توجه به رویه نرخ رشد نقدینگی از ابتدای سال تا پایان آذر بعید نیست که رشد نقدینگی کشور در پایان اسفند سال‌جاری نسبت به اسفند سال قبل به حدود 30 درصد نزدیک شود.

در این خصوص نقدینگی در آذر نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد نزدیک به 28 درصدی را نشان می‌دهد و پایه پولی نیز رشد تقریبا مشابهی را به ثبت رسانده است.

تاثیر رشد نقدینگی بر بازارها

با یک تخمین از اعداد نقدینگی کشور تا پایان بهمن و در نظر گرفتن نرخ دلار حدود 14 هزار تومان ارزش دلاری نقدینگی کل کشور به حدود 170 میلیارد دلار رسیده است. ارزش دلاری نقدینگی در مهر سال گذشته از 115 میلیارد دلار کمتر بود و مهر سال 96 نیز این عدد از 350 میلیارد دلار بیشتر بود. براساس آمار موجود باید گفت ارزش دلاری نقدینگی از میانگین تاریخی کمتر بوده و شاید بتوان گفت که دلار فاصله چندانی از سطوح تعادلی ندارد.

افت بیشتر ارزش دلاری نقدینگی معمولا پایدار نبوده و در دوره زمانی کوتاه مانند مهر سال گذشته شاهد افت محسوس این عدد (با جهش محسوس نرخ دلار) بودیم که در ماه‌های بعد سریع این نسبت خود را تعدیل کرد. یا اینکه در مقاطعی که دست دولت باز بوده و آرامش بر کشور حاکم بوده است به پشتوانه دلارهای نفتی سرکوب ارزی در دستور قرار گرفته می‌شد و ارزش دلاری نقدینگی کشور به بیش از 300 میلیارد دلار نیز می‌رسید که نتیجه آن در التهاب شدید بازارها طی دو سال اخیر خود را نشان داد.

بیشتر بخوانید: هجوم غیرحرفه ای ها به بازار بورس

در چنین شرایطی و با توجه به این موضوع که فعلا چشم‌انداز رشد محسوس اقتصادی یا رفع تحریم‌ها و افزایش درآمد ارزی مشاهده نمی‌شود احتمالا بانک‌مرکزی نیز به تعدیل دلار همسان با تورم و رشد نقدینگی رضایت دهد تا کشور بار دیگر به تلاطم جدید وارد نشود. با این تفاسیر ادامه رشد نرخ دلار تا نیمه نخست سال آینده دور از انتظار نیست، گرچه در این میان سایر عوامل نیز اثرگذار هستند. برای مثال یکی از دلایل اصلی رشد پایه پولی افزایش دارایی‌های ارزی بانک‌مرکزی است. در این‌خصوص پایه پولی از ابتدای سال‌جاری تاکنون رشد نزدیک به 49 هزار میلیارد تومانی داشته است و دارایی‌های خارجی رشد نزدیک به 29 هزار میلیارد تومانی را دارا است. بررسی بیشتر این بخش به گزارش جداگانه‌ای نیاز دارد.

به هر حال اگر واقعا این فرضیه که دلار نزدیک سطوح تعادلی معامله می‌شود را در نظر بگیریم و مسیر رشد را با توجه به رشد نقدینگی کشور در نظر بگیریم، طبیعی است که بار دیگر تقاضا برای سهام کالایی افزایش یابد؛ مشابه هفته اخیر. بار دیگر تاکید می‌شود که برای بررسی دقیق‌تر باید سناریوهای ارزش‌گذاری را با مفروضات مختلف نیز در نظر گرفت و اینجا تنها از لنز نوسان متغیرهای اثرگذار بر سهام بررسی شده است.

هجوم نقدینگی به بورس

با هجوم نقدینگی به سهام رشدهای خیره‌کننده‌ای را شاهد هستیم. واقعیت این است که این روزها، تثبیت ارزش دادوستد‌ها در سطوح بالاتر از ۳ هزار میلیارد تومان سبب شده تا هرگونه موج اصلاحی به سرعت با چرخش مسیر همراه شود. در این شرایط هر اصلاح قیمتی به فرصتی برای ورود سرمایه‌ها تبدیل می‌شود.

در این اوضاع و احوال دیگر نگاه به معیار‌های ارزندگی سهام جایی ندارد و هرگونه عرضه‌ای با قدرت پول مهار می‌شود. به این ترتیب شاهد شکل‌گیری چرخه ورود پول‌های تازه و رشد قیمت سهام در بورس تهران هستیم. چرخه‌ای که با بی‌اعتنایی به متغیر‌های واقعی همراه بوده و به‌نظر می‌رسد جز با اتفاقات عجیب در هم شکسته نمی‌شود. مثال واقعی و نزدیک عدم اعتنای بورس‌بازان به متغیر‌های پیرامونی، شیوع ویروس جدید در چین و سرایت آن به اروپا و آمریکا بود که کاهش محسوس قیمت‌ها در بازار جهانی را به‌دنبال داشته است.

جابجایی نقدینگی در بین سهام‌های بورسی

یک کارشناس بازار سرمایه به ایرنا گفت: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته در هفته پیش‌رو شاهد جابجایی ورود نقدینگی در بین سهام‌های حاضر در بازار سرمایه خواهیم بود.

«فردین آقابزرگی» با تاکید بر اینکه شرکت‌هایی که با شتاب زیاد رشد کرده بودند وارد فاز رکود می‌شوند و بالعکس شرکت‌های بنیادی که وزن زیادی بر شاخص کل دارند زمینه ایجاد تعادل در بازار را فراهم خواهند کرد، افزود: امروز فضای عمومی بازار سرمایه و بورس به طور محسوسی نسبت به چند سال گذشته با تغییر همراه شده است؛ بدین معنا که عمق بازار، حجم معاملات، میزان مشارکت، آگاهی و دانش کسانی که در بازار خرید و فروش می‌کنند متفاوت با سال‌های گذشته است.

وی با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در نخستین روز هفته جاری تحت تاثیر خبر FATF به شدت منفی شد، ادامه داد: بعد از ساعاتی از معاملات روز شنبه ای که گذشت، همه فعالان بازار به این نتیجه رسیدند که کاهش قیمت و روند منفی بازار، فرصت خرید خوبی را برای سهامداران فراهم کرده است.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: نبود بازارهای موازی اعم از سپرده بانکی، ارز، مسکن، خودرو و همچنین به دلیل عدم شفافیت، عدم نقدشوندگی و قانونمند نبودن سایر بازارها باعث شد تا فشار نقدینگی وارد بازار سرمایه شود و سرمایه‌گذاران سرمایه‌های خود را در این بازار سرازیر کنند.

مطالب مرتبط : پیش بینی شاخص های بورس در پایان سال 98

وی اظهار داشت: در برخی از بازارها، تراکنش بیش از یک میلیارد تومان تحت رصد قرار می‌گیرد و صاحبان سرمایه برای معامله صورت گرفته باید اسناد و مدارک ارائه کنند، این موضوع مزید بر علت جهت ورود سرمایه‌ها به بازار سرمایه شد تا در صورت ورود سرمایه‌ها به بورس و خرید به مبلغ ۱۰ میلیارد تومان از سوی سرمایه‌گذار کسی مطالبه سند از شخص دارنده سرمایه نکند.

آقابزرگی با بیان اینکه در بودجه سال ۹۹ شاهد کسری بودجه به میزان ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هستیم که این موضوع حکایت از وجود تورم در سال ۹۹ دارد، افزود: بر اساس تحلیل‌های صورت گرفته از سوی کارشناسان، تبدیل سپرده‌های نقدی به هر نوع دارایی، باعث حفظ ارزش سرمایه و دارایی سرمایه‌گذاران خواهد شد، این موضوع باعث می‌شود تا فعالان بازار به طور حتم سرمایه‌های خود را وارد بازارهای سرمایه‌گذاری کنند که بورس به عنوان یکی از این بازارها شناخته می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: رابطه معکوس بین افزایش حجم نقدینگی و عدم تناسب با رشد تولید ناخالص ملی، تورمی را ایجاد می‌کند که به عنوان کاهش ارزش پول ملی تلقی می‌شود.

وی با بیان اینکه در چند روز اخیر ارزش پول ملی به دنبال افزایش قیمت ارز کاهش یافت که این اتفاق به بهانه FATF و خبرهای منتشر شده از کرونا رخ داد، افزود: چشم انداز موجود از بازارها حاکی از افزایش نرخ ارز است که در راستای این اتفاق، به طور حتم ارزش جایگزینی شرکت‌ها، سهام شرکت‌های صادرات محور و شرکت‌هایی که قیمت‌گذاری محصولات آنها براساس قیمت جهانی انجام می شود رشد خواهند کرد.

آقابزرگی با تاکید بر اینکه مجموعه این عوامل در کنار سایر عوامل روانی و غیر روانی باعث استقبال بازار سرمایه نسبت به دیگر بازارها در بین سرمایه‌گذاران شده است، گفت: تاکنون بورس به چنین رشدی دست پیدا نکرده بود و به نظر می‌رسد در بازار شاهد جابجایی سهام صنایع و شرکت‌هایی باشیم که به دو دسته تقسیم می‌شوند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در بازار سرمایه شرکت‌هایی وجود دارند که از ابتدای سال ۹۸ تا این لحظه کمتر از ۳۰ درصد رشد کردند، در صورتی که شاخص کل بیش از ۱۶۰ درصد رشد داشته است، گفت: اغلب کارشناسان پیش‌بینی کرده اند که در صورت ثبات شرایط فعلی بازار به لحاظ سیاسی و اقتصادی حجم گسترده‌ای از نقدینگی وارد بورس خواهد شد و فشار تقاضا نه با سرعت زیاد اما به طور حتم جذابیت برای خرید سهام ادامه خواهد داشت.

وی گفت: با توجه به ارزیابی‌های صورت گرفته از وضعیت نرخ تورم، رشد نرخ ارز، عدم تناسب نقدینگی با رشد تولید ناخالص ملی هیچ گونه حبابی در رشد شاخص بورس وجود ندارد.