تیتربرتر؛ کم خونی یا آنمی در صورتی بروز می کند که میزان هموگلوبین خون کم باشد. این مشکل در اثر کمبود آهن بروز می کند و یا می تواند علامت مشکلی جدی تر باشد. کم خونی علائمی مانند خستگی، ریزش موها یا تپش قلب ایجاد می کند. بنابراین مهم است که قبل از ایجاد مشکلات بیشتر این بیماری کنترل شود.
کم خونی باید چگونه کنترل شود ؟
اگر بیش از حد معمول احساس خستگی می کنید و احتمال می دهید کم خونی داشته باشید حتماً آزمایش خون داده و مشکلتان را با پزشک متخصص در میان بگذارید. کم خونی می توانید ناشی از کمبودهای غذایی باشد و یا اینکه در نتیجه بیماری های دیگر بروز کند که در هر دو صورت باید تحت بررسی قرار بگیرد. برای تشخیص و بررسی این مشکل نیز حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن ریشه یابی شود.
اگر تصمیم به مصرف مکمل آهن گرفته اید باید بدانید که مصرف نادرست آن باعث بروز واکنش های نامناسب در بدن می شود. در واقع مصرف این مکمل ها باعث بروز ناراحتی های عمومی در بدن و همچنین مشکلات گوارشی شود. برای پیشگیری از کم خونی و برای درمان آن توصیه می شود که مصرف مواد غذایی سرشار از آهن مانند سبزیجات سبز، حبوبات، چغندر، جعفری و یونجه را نیز افزایش دهید. اگر مکمل مصرف می کنید حتماً آن را با ویتامین C مصرف کنید تا بهتر جذب بدن شود.
- گزنه
گزنه یک گیاه جنگلی است که قابل مصرف بوده و در ترکیب سوپ و آش و همچنین به صورت دمنوش و غیره قابل استفاده است. البته استفاده درمانی و دارویی از این گیاه معمولاً به صورت دمنوش یا مکمل آن است. شما می توانید به دامان طبیعت زده و از مناطقی که آلودگی کمتری دارد این گیاه را بچینید. البته بهتر است قبل از لمس این گیاه حتماً دستکش بپوشید در غیر این صورت پوستتان دچار خارش زیادی می شود. خوشبختانه زمانی که این گیاه خشک یا پخته می شود خواص تحریک کنندگی آن برطرف می شود. گزنه سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی زیادی است که مشخص ترین آن‌ها آهن است. این گیاه خواص گوارشی و دیورتیک (ادرارآور) دارد و برای کبد مفید است. بنابراین به طور کلی می تواند بدن را پاکسازی کند. می توان از این گیاه برای برطرف کردن کمبودهای غذایی و همچنین پاکسازی و سم زدایی عمقی بدن استفاده کرد.
- گزنه و لیموترش
لیموترش یک ماده غذایی فوق العاده است که باعث پاکسازی و سم زدایی بدن شده و جذب مواد غذایی مورد نیاز بدن را افزایش می دهد. لیموترش منبع ویتامین C است. این ویتامین باعث بهبود جذب آهن موجود در مواد غذایی مصرفی می شود. توصیه می کنیم از لیموترش های طبیعی و ارگانیک استفاده کنید. چون در این صورت می توانید از پوست آن نیز در تهیه دمنوش، دسرها، سس ها و سالادها استفاده کنید.
لیموترش منبع ویتامین C است. این ویتامین باعث بهبود جذب آهن موجود در مواد غذایی مصرفی می شود. توصیه می کنیم از لیموترش های طبیعی و ارگانیک استفاده کنید. چون در این صورت می توانید از پوست آن نیز در تهیه دمنوش، دسرها، سس ها و سالادها استفاده کنید
برای تهیه این دمنوش ضد کم خونی لازم است که یک لیتر آب را بجوشانید. به محض اینکه آب جوش آمد زیر شعله را خاموش کنید و گزنه را به آن اضافه کنید. در ظرف را بگذارید و اجازه دهید به مدت 5 دقیقه دم بکشد.
سپس دمنوش تان را صاف کرده و آب یک عدد لیموترش را گرفته و به آن اضافه کنید. می توانید این دمنوش را با اندکی استویا یا عسل شیرین کنید.
توصیه می شود که این نوشیدنی را در طول روز و خارج از وعده های غذایی میل کنید. به عنوان مثال می توانید یک تا دو استکان به صورت ناشتا، یک استکان وسط روز و یک استکان دیگر عصر مصرف کنید. این نوشیدنی را به مدت 15 روز مصرف کنید تا میزان آهن بدنتان بالا برود. این کار باعث پیشگیری و همچنین درمان کم خونی می شود. بعد از دو هفت مصرف، میزان مصرف را کاهش داده و به روزانه یک استکان بسنده کنید.
توصیه می شود خانم‌ها به محض شروع قاعدگی از این دمنوش استفاده کنند تا کمبود آهن جبران شود. برای افزایش تأثیرگذاری این درمان توصیه می شود که به غذاهایتان نیز لیموترش بزنید. چون این کار باعث افزایش جذب آهن موجود در مواد غذایی مصرفی می شود.
جعفری خام نیز یک ماده غذایی فوق العاده برای جذب ویتامین C و آهن همزمان است. می توانید در کنار این درمان از جعفری نیز استفاده کنید. همچنین باید بگوییم که دمنوش گزنه ممکن است باعث ایجاد مشکل دفع و همچنین سردرد و ضایعات پوستی موقت شود. اما این مشکلات خیلی زود برطرف می شوند و علامت این هستند که درمان گیاهی شما در حال تأثیرگذاری است.
برای پیشگیری از ابتلا به کم خونی حتماً به برنامه غذایی تان مواد غذایی حاوی آهن اضافه کنید. اگر پزشکتان صلاح می داند مکمل مصرف کنید.
مطالب مرتبط:
شایع‌ترین علائم کم خونی کدامند؟
احساس خستگی و زود خسته شدن در بین افراد از مهم‌ترین علائم کم خونی محسوب می‌شود. این افراد حتی تمرکز نسبت به کار و فعالیت خود ندارند. رنگ پریدگی از دیگر علائم کم خونی است که نسبت به شدت آن دست و صورت این افراد به صورت رنگ پریده ظاهر می‌شود.
سردرد و سرگیجه یکی از علائم شایع فقر آهن است که به دلیل کمبود اکسیژن، عروق دچار تورم می‌شوند و در نهایت سر درد را ایجاد می‌کند. کمبود اکسیژن و مسئولیت قلب برای خون رسانی در افراد مبتلا به آنمی، تپش قلب را ایجاد می‌کند.
علائم دیگری در موارد شدیدتر آنمی مانند تغییر شکل ناخن ها، خشک شدن دهان، پا‌های بیقرار به خصوص در ناحیه ساق پا را مشاهده می‌کنیم. تغییرات خلقی مانند افسردگی و تمایل به خوردن خاک و کاغذ در برخی افراد مبتلا به کم خونی به صورت محدود نیز دیده می‌شود. از دیگر علائم آنمی می‌توان به پوست خشک و مو‌های شکننده هم اشاره کرد.
راه اصلی درمان کم خونی
در مرحله اول باید علت کم خونی مانند دریافت کم یا از دست دادن خون را شناسایی کنیم. بهترین کار این است که با پزشک خود مشورت کنید. اما نقش تغذیه در کنترل و درمان کم خونی بسیار حائز اهمیت است. آهن در گوشت، مرغ و ماهی به خصوص گوشت قرمز یافت می‌شود.
حبوبات و تخم مرغ نقش مهمی در تامین میزان آهن بدن دارند. باید دقت کنید در مواردی که منبع تامین آهن از گیاهان و سبزیجات است در بعضی از مواد غذایی دیگر تداخل ایجاد می کند. به عنوان مثال در صورتی که چای با مواد غذایی حاوی آهن مصرف شود؛ در بدن تداخل ایجاد می شود و جذب کامل آهن انجام نمی شود. همچنین سبوس زیاد هم باعث ایجاد تداخل در جذب آهن می شود. در صورتیکه استفاده از گوشت امکان پذیر نیست میزان حبوبات در برنامه غذایی خود را افزایش دهید.
زمان مراجعه به پزشک به خاطر کم خونی
- چنانچه دچار علائم کم خونی پرخطر شده‌اید و یا اینکه هریک از علائم دیگر را در بدن خود دیدید بی‌معطلی به پزشک مراجعه کنید.
- چنانچه دچار خستگی مفرط، نفس‌تنگی، رنگ‌پریدگی پوست، یا هر یک از علائم دیگر کمخونی بودید.
- اگر تنفستان دچار مشکل شد و یا متوجه شدید ضربان قلبتان تغییر کرده فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- اگر رژیم غذایی نامناسب دارید و به قدر کافی مواد معدنی و ویتامین مصرف نمی‌کنید.
- اگر دچار دوران قاعدگی سخت و طولانی شده‌اید.
- اگر دچار علائم زخم معده، ورم معده «یا گاستریت»، هموروئید، مدفوع خونی یا قیری‌رنگ، یا اگر دچار علائم مربوط به سرطان روده‌ی بزرگ بودید.
- اگر در محیطی زندگی می‌کنید که احتمال مسمومیت سرب بالاست.
- چنانچه سابقه‌ی ابتلا به بیماری کمخونی در خانواده‌تان وجود داشته و می‌خواهید پیش از تولد فرزندتان در این خصوص مشاوره بگیرید.
نکته‌ی آخر اینکه در مورد خانم‌های باردار پزشک احتمالاً مصرف مکمل‌های دارویی، خصوصاً فولات (ویتامین ب۹) را تجویز می‌کند، که ممکن است حتی از پیش از بارداری مصرف کنید. این مکمل‌های دارویی برای مادر و جنین بسیار مفید است.
آنچه دیگران میخوانند:
گردآورنده: علیرضا یوسفی
