تیتربرتر؛ علائم کم خونی به مسائل متفاوتی بستگی دارد که از میان آنها میتوان اشاره کرده به: نوع کمخونی، دلایل بروز، شدت کمخونی و همچنین وجود بیماریهایی همچون خونریزی، زخم معده، مشکلات مربوط به قاعدگی، و ابتلا به سرطان. اما از میان تمام آنها علائم خاصی مورد توجه قرار میگیرد.
آشنایی با بیماری کم خونی
هرچند نباید فراموش کرد که بدن توانایی خارقالعادهای برای جبران کمخونی خفیف دارد. اگر دچار کمخونی خفیف باشید و یا اینکه طی مدتی طولانی به کمخونی مبتلا شده باشید به احتمال زیاد متوجه علائم بروز آن نخواهید شد.
از میان شایعترین علائم کم خونی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی مفرط و کاهش میزان انرژی
- تپش قلب مداوم، خصوصاً هنگام فعالیت جسمی
- نفستنگی و سردرد، خصوصاً هنگام فعالیت جسمی
- دشواری در تمرکز ذهنی
- سرگیجه
- رنگپریدگی پوست
- گرفتگی عضلات پا
- بیخوابی
انواع کمخونی
علائم دیگر را میتوان به انواع خاصی از کمخونی نسبت داد که عبارتند از:
- کمخونی ناشی از کمبود آهن
افرادی که از کمبود آهن رنج میبرند ممکن است دچار علائم زیر شوند:
- ولع نسبت به مواد عجیب مثل کاغذ، یخ یا ابتلا به اختلال هرزهخواری
- انحنای ناخن به سمت بالا (که به ناخن قاشقی معروف است)
- احساس درد در دهان و وجود ترک در اطراف آن
اصلی ترین علائم کم خونی
یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی درخصوص شایعترین علائم کم خونی و راهکارهای درمان آن توضیحاتی را ارائه کرد.
کوروش صمدپور متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت: یکی از رایجترین بیماریهای دنیا مربوط به آنمی یا فقر آهن است. وقتی صحبت از کم خونی میشود؛ منظور ما نرسیدن اکسیژن به اعضای بدن است. در واقع هموگلوبین که مسئولیت اکسیژن رسانی به تمام اعضای بدن را عهده دار است ، نیاز شدید به آهن دارد و زمانی که میزان آهن در بدن کاهش پیدا کند، اکسیژن رسانی با اختلال رو به رو خواهد شد.
او در ادامه افزود: کم خونی دلایل مختلفی مانند وراثت، کمبود ویتامین B۱۲ و فقر آهن دارد. نبود تغذیه سالم یا کم، عادت ماهیانه در بین خانم ها، بیماریهای التهاب روده و شروع تودههای دستگاه گوارش در افراد بزرگسال باعث کاهش میزان آهن در بدن میشود.
مطالب مرتبط:
شایعترین علائم کم خونی کدامند؟
صمدپور بیان کرد: احساس خستگی و زود خسته شدن در بین افراد از مهمترین علائم کم خونی محسوب میشود. این افراد حتی تمرکز نسبت به کار و فعالیت خود ندارند. رنگ پریدگی از دیگر علائم کم خونی است که نسبت به شدت آن دست و صورت این افراد به صورت رنگ پریده ظاهر میشود.
او افزود: سردرد و سرگیجه یکی از علائم شایع فقر آهن است که به دلیل کمبود اکسیژن، عروق دچار تورم میشوند و در نهایت سر درد را ایجاد میکند. کمبود اکسیژن و مسئولیت قلب برای خون رسانی در افراد مبتلا به آنمی، تپش قلب را ایجاد میکند.
این متخصص تغذیه مطرح کرد: علائم دیگری در موارد شدیدتر آنمی مانند تغییر شکل ناخن ها، خشک شدن دهان، پاهای بیقرار به خصوص در ناحیه ساق پا را مشاهده میکنیم. تغییرات خلقی مانند افسردگی و تمایل به خوردن خاک و کاغذ در برخی افراد مبتلا به کم خونی به صورت محدود نیز دیده میشود. از دیگر علائم آنمی میتوان به پوست خشک و موهای شکننده هم اشاره کرد.
راه اصلی درمان کم خونی
صمدپور گفت: در مرحله اول باید علت کم خونی مانند دریافت کم یا از دست دادن خون را شناسایی کنیم. بهترین کار این است که با پزشک خود مشورت کنید. اما نقش تغذیه در کنترل و درمان کم خونی بسیار حائز اهمیت است. آهن در گوشت، مرغ و ماهی به خصوص گوشت قرمز یافت میشود.
صمدپور در پایان تصریح کرد: حبوبات و تخم مرغ نقش مهمی در تامین میزان آهن بدن دارند. باید دقت کنید در مواردی که منبع تامین آهن از گیاهان و سبزیجات است در بعضی از مواد غذایی دیگر تداخل ایجاد می کند. به عنوان مثال در صورتی که چای با مواد غذایی حاوی آهن مصرف شود؛ در بدن تداخل ایجاد می شود و جذب کامل آهن انجام نمی شود. همچنین سبوس زیاد هم باعث ایجاد تداخل در جذب آهن می شود. در صورتیکه استفاده از گوشت امکان پذیر نیست میزان حبوبات در برنامه غذایی خود را افزایش دهید.
زمان مراجعه به پزشک به خاطر کم خونی
- چنانچه دچار علائم کم خونی پرخطر شدهاید و یا اینکه هریک از علائم دیگر را در بدن خود دیدید بیمعطلی به پزشک مراجعه کنید.
- چنانچه دچار خستگی مفرط، نفستنگی، رنگپریدگی پوست، یا هر یک از علائم دیگر کمخونی بودید.
- اگر تنفستان دچار مشکل شد و یا متوجه شدید ضربان قلبتان تغییر کرده فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- اگر رژیم غذایی نامناسب دارید و به قدر کافی مواد معدنی و ویتامین مصرف نمیکنید.
- اگر دچار دوران قاعدگی سخت و طولانی شدهاید.
- اگر دچار علائم زخم معده، ورم معده «یا گاستریت»، هموروئید، مدفوع خونی یا قیریرنگ، یا اگر دچار علائم مربوط به سرطان رودهی بزرگ بودید.
- اگر در محیطی زندگی میکنید که احتمال مسمومیت سرب بالاست.
- چنانچه سابقهی ابتلا به بیماری کمخونی در خانوادهتان وجود داشته و میخواهید پیش از تولد فرزندتان در این خصوص مشاوره بگیرید.
نکتهی آخر اینکه در مورد خانمهای باردار پزشک احتمالاً مصرف مکملهای دارویی، خصوصاً فولات (ویتامین ب۹) را تجویز میکند، که ممکن است حتی از پیش از بارداری مصرف کنید. این مکملهای دارویی برای مادر و جنین بسیار مفید است.
آنچه دیگران میخوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی