به گزارش تیتربرتر؛ بورس و فرابورس یکی از پرهیجان ترین بازارهای مالی ایران در سال جاری به شمار می آید. میزان رشد بازار سرمایه به قدری افسارگسیخته در حال عبور است که تمام تحلیلگران اقتصادی انگشت به دهان مانده اند و بسیاری از وضعیت کنونی ابراز نگرانی می کنند.
مدت ها بود که پول مردم سرگردان در حال چرخش در بازارهای مختلف اقتصادی ایران اعم از مسکن، خودرو، بانک و طلا و ارز بود اما به دلیل رکود اقتصادی این بازارها جذابیت خود را از دست داده اند و حالا بورس از نگاه عموم پرسودترین بازار شناخته شده است.
میزان نقدینگی در کشور
بر اساس اعلام بانک مرکزی، میزان نقدینگی به بیش از ۲۲۶۰ هزار میلیارد تومان صعود کرده و این عدد نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد۲۸.۲ درصدی را شاهد بوده است. براساس آنچه بانک مرکزی اعلام کرده است رشد نقدینگی در آذر ماه ۹۷ معادل ۲۲.۱ درصد بوده است که این مهم در حال حاضر به ۲۸.۲ درصد رسیده است.
بررسی تارخچه روند رشد میزان نقدینگی در کشور نشان می دهد که رشد نقدینگی کشور در شهریور ۹۸ به بیشترین میزان پس از فروردین سال ۹۵ رسیده بوده است به این ترتیب که این متغیر مهم اقتصادی در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل بیش از ۲۷ درصد رشد داشته و به سخن دیگر در شهریور ماه ۹۸، ۵۰ هزار میلیارد تومان به نقدینگی کشور معادل روزانه بیش از ۱.۶ هزار میلیارد تومان اضافه شده است.
تحلیلگران اقتصادی در واکاوی این حجم نقدینگی و رشد بی لجام گسیخته آن با مبنا قرار دادن آثار مخرب این شاخص بر بازارهای اقتصادی براین باورند که تا مادامی که این حجم نقدینگی هدایت نشود همواره و همواره شاهد آثار مخرب آن خواهیم بود اما اگر متولیان با هماهنگی و همراهی یکدیگر مسیر تعریف شده و هدایت شده ای برای آن ترسیم کنند قطعا به جای سیل ویرانگر شاهد اثر بخشی و رشد در بخش های مختلف اقتصاد کشور خواهیم بود.
هدایت نقدینگی به بورس
یکی از برنامه های دولت برای ساماندهی رشد نقدینگی در کشور بازار بورس است در این راستا حمایت ویژه ای را از این بازار داشته است. به طور یکه سهام دولتی خود را نیز برای عرضه در این بازار آماده کرده است و همین امر باعث جذابیت بیش از گذشته بورس برای مردم شده است.
طرح خروج دولت از بنگاه‌داری شرکتهای بورسی و فرابورسی از سال گذشته مطرح بوده، ولی رونق اخیر بازار سرمایه و رشد‌های پیاپی این بازار، عزم دولت را برای بهره‌گیری از این فرصت بیشتر از قبل جزم کرد. به‌طوری‌که در سال جدید شاهد اخباری پیرامون تعجیل در واگذاری باقی‌مانده سهام دولتی در بازار سهام بودیم. در حالی شورای‌عالی بورس در جلسه یازدهم فروردین ماه، بر اساس قانون بودجه سال ۹۹ و همچنین به استناد اصل ۴۴، ساز‌و‌کار اجرایی واگذاری باقی‌مانده سهام دولتی شرکتهای حاضر در بازار سرمایه را تصویب کرد که در همین راستا شانزدهم فروردین امسال مصوبه‌ای به این منظور ازسوی وزیر امور اقتصادی و دارایی به معاون اول رئیس‌جمهوری تقدیم شد.
بیشتر بخوانید: بورس طلایی یا بورس حبابی؟!
دیری نگذشت که این مصوبه نیز به تایید هیات وزیران رسید. بر این اساس در حالی قرار است طی نخستین دوره از واگذاری‌ها، سه نوع صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) تحت عنوان صندوق‌های مالی شامل گروه بانکی و بیمه‌ای، صندوق‌های پالایشی شامل گروه پالایشی و صندوق‌های خودرویی و فلزی شامل گروه خودرو و فلزات، عرضه باقی‌مانده سهام دولت را در بازار سهام واگذار کنند که در گام نخست، هفته آینده سهام پنج شرکت بانکی و بیمه‌ای در قالب ETF عرضه خواهد شد.
جزئیات بیشتر از عرضه بزرگ دولت
همان‌طور که عنوان شد روز گذشته وزارت امور اقتصادی به نمایندگی از دولت واگذاری نخستین واحد‌های سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) «واسطه‌گری مالی یکم» را با هدف مردمی کردن اقتصاد و امکان دسترسی آحاد مردم کشور به بازار سرمایه و انتفاع از رشد این بازار، فراخوان داد. دوره پذیره‌نویسی مزبور از ۱۴ تا ۳۱ اردیبهشت ماه سال جاری درنظر گرفته شده است.
بر اساس این فراخوان ویژگی بارز واگذاری، بهره مندی کلیه ایرانیان از تخفیف ۲۰ درصدی عنوان شده است. سقف سرمایه‌گذاری هر شخص حقیقی (هر کد ملی)، ۲۰ میلیون ریال (۲ میلیون تومان) تعیین شده است. پذیره نویسی برای هر فرد دارای کد ملی امکان‌پذیر است و محدودیت سنی برای متقاضیان وجود ندارد.
همچنین پذیره‌نویسی واحد‌های سرمایه گذاری موضوع این دستورالعمل صرفا شامل اشخاص حقیقی ایرانی بوده و اشخاص حقوقی نمی‌توانند در پذیر نویسی شرکت کنند و استفاده از حساب آنها برای پرداخت وجوه امکان‌پذیر نیست. متقاضیان دارای حساب در هریک از بانک‌های منتخب می‌توانند از طریق مراجعه به درگاه‌های غیرحضوری و حضوری که توسط بانک‌های مربوطه اطلاع‌رسانی خواهد شد و با ورود حداقل اطلاعات مورد نیاز، نسبت به پذیره نویسی واحد‌های سرمایه گذاری مزبور اقدام کنند.
بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری در چه شرکتهای بورسی آینده دار است؟
چنانچه متقاضی به درگاه‌های غیرحضوری و حضوری بانک منتخبی که در آن بانک فاقد حساب است مراجعه کند، بانک‌ها مکلف به پذیرش وی و دریافت اطلاعات زیر از جمله: نام، نام خانوادگی، شماره ملی، تاریخ تولد، نام پدر، کد پستی و شماره تلفن همراه هستند.
نحوه تعیین قیمت سهام
قیمت سهام تشکیل‌دهنده واحد‌های سرمایه‌گذاری صندوق در روز آغاز پذیره‌نویسی، متوسط قیمت سهام در ۳۰ روز گذشته (منتهی به انتشار این آگهی) با احتساب ۲۰ درصد تخفیف بند (۱) (که ۵ واحد درصد از آن به عنوان دارایی سرمایه گذاران و به منظور انجام عملیات بازارگردانی نزد صندوق نگهداری خواهد شد) است. در این راستا فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد اظهار کرد: برای خریداران واحد‌های این صندوق، ۲۰ درصد تخفیف قایل شده‌ایم که ۱۵ درصد آن نقدی و ۵ درصد آن به منظور بازارگردانی واحدها، نزد صندوق نگهداری می‌شود.
علیرضا صالح، رئیس‌کل سازمان خصوصی‌سازی نیز توضیح داد: واحد‌های قابل معامله بورسی برای هر دارنده کد ملی در کشور تا سقف ۲ میلیون تومان دارای تخفیف ۲۰ درصد است، به این معنا که هر واحد این صندوق که دارای ارزش ۱۰ هزار تومان سهام و ۵۰۰ تومان پول نقد در صندوق است، با تخفیف ۲۰ درصدی فقط ۸۵۰۰ تومان به مردم فروخته می‌شود، یعنی واحد‌های این صندوق با ۲۰ درصد تخفیف به عامه مردم واگذار خواهد شد و آن ۵۰۰ تومان نقد برای بازارگردانی و مدیریت سهام در صندوق باقی می‌ماند.
خرید سهام دولتی با کد ملی یا کد بورسی؟
همان‌طور که عنوان شد برای خرید واحد‌های صندوق مزبور احتیاجی به دریافت کد بورسی نیست. افرادی که دارای کد بورسی هستند می‌توانند با همان کد به خرید اقدام کرده و مابقی نیز از طریق شعب بانکی اقدام کنند. به عبارت دقیق‌تر بورسی‌ها از طریق کارگزاری و افرادی که کد بورسی ندارند می‌توانند با مراجعه حضوری یا غیرحضوری (باید منتظر اقدام بانک‌ها بود) در پدیره‌نویسی شرکت کنند. در این راستا بند آخر فراخوان مذکور به صراحت عنوان کرده: «داشتن کد بورسی برای پذیره نویسی الزامی نیست. لیکن متقاضیان برای انجام معامله این واحدها که از دو ماه به بعد از تخصیص امکان پذیر است، می‌توانند به تدریج طی ماه‌های آینده و در فرصت مناسب نسبت به ثبت‌نام در سامانه سجام و دریافت کد بورسی مطابق رویه‌های شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه اقدام کنند.»
آغاز معاملات پس از دو ماه
هر چند که برای خرید این واحدها نیازی به کد معاملاتی بورس نیست، ولی چنانچه پس از خرید مالک واحد سرمایه‌گذاری قصد معاملات این واحد (یا همان فروش) را داشته باشد باید کد بورسی دریافت کند و احتمالا از سامانه آنلاین معاملات اقدام به فروش واحد‌های خود در صندوق کند. این موضوع از یکسو بیان می‌کند که احتمالا باید در انتظار رشد‌های روزافزون تعداد کد‌های سهامداری در ماه‌های آینده بود و از سوی دیگر نگرانی بابت تاثیرگذاری منفی بر روند کنونی بازار سهام نیز منتفی خواهد شد. البته باید به ریسک قفل شدن نقدینگی افراد به مدت دو ماه در این صندوق‌ها نیز توجه داشت.
بیشتر بخوانید: جزییات عرضه نفت خام در بورس انرژی
ولی به‌طور کلی و با در نظر گرفتن جمیع جوانب عرضه سهام دولتی و درگیر کردن عموم مردم، چنانچه این امر از مسیر درستی تحقق پیدا کند، می‌تواند اتفاق مبارکی در وهله اول برای بازار سرمایه و در بلندمدت برای اقتصاد کشور باشد. البته باید تاکید شود که تحقق این امر در صورت رعایت و درنظر گرفتن تمامی مولفه‌ها تاثیرگذار است. اگر این واحدها به خریداران خود زیان برسانند، احتمالا با اعتراض همراه خواهند شد. به این ترتیب نمی‌توان به‌طور دقیق پیش‌بینی مشخصی از پذیره‌نویسی این صندوق‌ها داشت. باید در انتظار عرضه نخست دولت و نتیجه آن بود که قطعا در مسیر آتی بازار سهام و اقتصاد کشور تاثیرگذار خواهد بود.
این گزارش می‌افزاید: در بازارهای فرابورس نیز تاکنون با ثبت دادوستد 307میلیون ورقه به ارزش بیش از 315میلیارد تومان در 42هزار نوبت، شاخص فرابورس رشد 58 واحدی را تجربه کرده و در ارتفاع 9665واحد قرار گرفته است.
جزییات عرضه اولیه غگیلا
تعداد 34 میلیون سهم شرکت شیر پاستوریزه پگاه گیلان، چهارشنبه این هفته(10 اردیبهشت) به‌عنوان سومین عرضه اولیه امسال بازار سرمایه، با نماد معاملاتی "غگیلا" در فرابورس ایران عرضه می‌شود.
این میزان سهام در محدوده قیمتی 12000 تا 12507ریال برای هر سهم و با سهمیه 50 سهمی برای هر کد حقیقی و حقوقی عرضه خواهد شد. همچنین مدیر این عرضه شرکت کارگزاری آگاه و متعهدین خرید نیز شرکتهای سرمایه‌گذاری و خدمات مدیریت صندوق بازنشستگی کشوری و کارگزاری صبا جهاد هر یک به میزان 25 درصد سهام قابل عرضه در روز عرضه اولیه می‌باشند.
علاوه بر این تعداد 6میلیون سهم شرکت شیر پاستوریزه پگاه گیلان نیز در روز پس از عرضه اولیه این شرکت به صندوق‌ها با ضریب تخصیصی بازاری هر دارنده واحد صندوق تعلق می‌گیرد که بر این اساس سهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام 30 سهم، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط 15 سهم و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت یک سهم می‌باشد.
گفتنی است بر اساس قانون، عرضه اولیه سهام شرکت‌ها به صندوق‌های سرمایه‌گذاری در روز کاری بعد از عرضه اولیه با قیمت ثابت کشف شده در فرآیند عرضه اولیه صورت می‌پذیرد.
این گزارش می‌افزاید: از ابتدای امسال تا کنون تعداد یک میلیارد و 500 میلیون سهم شرکت سرمایه‌گذاری صبا تأمین در روز 20 فروردین با نماد معاملاتی "صبا" در فرابورس ایران عرضه و با مشارکت یک میلیون و 930 هزار و 838 کد معاملاتی، هر سهم این شرکت 1200 تومان و تعداد 8 میلیارد سهم شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی در روز 27 فروردین با نماد معاملاتی "شستا" در بورس تهران عرضه و با مشارکت 2 میلیون و 60 هزار کد معاملاتی هر سهم این شرکت 860 تومان کشف قیمت شده است.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
