مالیات بر درآمد اجاره املاک، یکی از سه نوع مالیات بر درآمد املاک است که به دو مالیات اجاره دست اول و مالیات اجاره اداری دست دوم تقسیم می‌شود که مالیات اجاره دست اول، به درآمد تحصیل شده اشخاص حقوقی و حقیقی بابت اجاره املاک و مستغلات در ایران تعلق می‌گیرد که در واقع موجر مالک است.

بیشتربخوانید: مهم ترین شرایط معافیت از مالیات

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اجاره املاک

حاسبه مالیات بر درآمد اجاره املاک اصلا کار سختی نیست، فقط باید گام های زیر را یکی پس از دیگری دنبال کنید.

 برای مثال ما سعی می کنیم تا مالیات خانه ای را محاسبه کنیم که 10 میلیون تومان پول پیش داده است و ماهانه 500 هزار تومان اجاره می پردازد. اجاره ماهیانه خود را در 12 ماه سال ضرب کنید تا اجاره سالانه به دست آید. برای مثال اگر ماهانه 500 هزار تومان اجاره دریافت می کنید، رقم اجاره سالانه شما 6 میلیون تومان می شود. 

18 درصد مبلغ رهن را به اجاره سالانه اضافه کنید. مبلغ رهن فرضی 10میلیون تومان است که 18 درصد آن برابر با 1 میلیون و 800 هزار تومان است. بنابراین، درآمد سالانه شما از اجاره و رهن برابر با مجموع دو عدد 6 میلیون تومان و 1.8میلیون تومان است که برابر با 7.8 میلیون تومان می باشد. 

طبق قانون، 25 درصد درآمد اجاره از مالیات معاف است. پس عدد به دست آمده در گام دوم را در 0.75 ضرب کنید تا درآمد مشمول مالیات محاسبه شود. در مثال ذکر شده، باید عدد 7.8 میلیون تومان را در 75 درصد ضرب کنیم که به رقم 5.8 میلیون تومان می رسیم.

حال این درآمد بر مبنای جدول زیر مشمول مالیات می شود. میزان اجاره در هر طبقه را در نرخ مالیاتی ضرب کنید و در ستون دیگر جدول بنویسید.

بیشتربخوانید: رابطه خط فقر و پرداخت مالیات

چه درآمدی مشمول مالیات بر اجاره دست اول می‌شود؟

درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می‌شود شامل کل مال‌الاجاره، اعم از نقدی و غیرنقدی پس از کسر ۲۰ درصد بابت هزینه‌ها، استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره می‌شود.

علاوه براین، مالیات اجاره‌داری دست دوم، یکی دیگر از انواع مالیات بر درآمد اجاره ملک است که در آن هرگاه مستاجر محل مورد اجاره را به غیر به اجاره واگذار کند که به عبارتی موجر مالک نیست، مشمول مالیات اجاره‌داری دست دوم می‌شود.

درآمد مشمول مالیات اجاره دست دوم چیست؟

درآمد مشمول مالیات اجاره دست دوم، ما به تفاوت اجاره دریافتی و اجاره پرداختی بابت ملک مورد اجاره است که درآمد اجاره براساس قرارداد رسمی یا عادی مبنای تشخیص مالیات قرار می‌گیرد.

گفتنی است که چنانچه قرارداد وجود نداشته باشد یا از ارائه آن خودداری شود یا مبلغ آن کمتر از ۸۰ درصد ارقام مندرج در جدول املاک مشابه باشد میزان اجاره بها بر اساس جدول اجاره املاک مشابه تعیین می‌شود.

معافیت‌ها در مالیات بر اجاره املاک

لازم به ذکر است که محل سکونت پدر، مادر، همسر، فرزند یا اجداد و همچنین محل سکونت افراد تحت تکفل، مالک اجاری تلقی نمی‌شود؛ مگر اینکه به موجب اسناد و مدارک ثابت شود که اجاره پرداخت می‌شود.

همچنین، درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی در تهران تا ۱۵۰ متر مربع زیربنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع ۲۰۰ مترمربع زیربنای مفید از مالیات بر درآمد ناشی از اجاره املاک معاف هستند. علاوه براین، شخص حقیقی که هیچ گونه درآمدی ندارد تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق که هر سال سقف آن اعلام می‌شود؛ از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات مشمول مالیات هستند.

گفتنی است که مشمولان این ماده باید اظهارنامه موضوع ماده فوق را تکمیل و به اداره مالیات محل تسلیم و اعلام کنند که هیچگونه درآمد دیگری ندارند.

بیشتربخوانید: آخرین اخبار مالیات بر درآمد حقوق در دی ماه

 همچنین، در اجرای حکم این ماده حقوق بازنشستگی، وظیفه دریافتی و جوایز و سود ناشی از سپرده‌های بانکی درآمد تلقی نخواهد شد و حکم این ماده در مورد فرزندان صغیری که تحت ولایت پدر باشند جاری نخواهد بود.

لازم به ذکر است که هرگاه مالک خانه یا آپارتمان مسکونی آن را به اجاره واگذار کند و محل دیگری برای سکونت خویش اجاره کند؛ در احتساب درآمد مشمول مالیات میزان مال‌الاجاره‌ای که به موجب سند رسمی یا قرارداد می‌پردازد از کل مال‌الاجاره دریافتی او کسر می‌شود.

گردآورنده: علی اکبر رضایی