بازار مسکن در اکثر شهرها به ویژه کلان شهرها در فصل جابجایی سال گذشته که مقارن با تعطیلات تابستانی مدارس است با چالش روبرو شد و در حالی که قیمت مسکن روند صعودی به خود گرفت اما تعداد معاملات هرماه نسبت به ماه قبل خود با کاهش قابل توجهی مواجه شد تا اینکه رکود تورمی بر بازار مسکن سایه افکند.
در این وضعیت، تعداد معاملات مسکن در هرماه نسبت به مدت مشابه قبل خود افت محسوسی را تجربه کرد اما هر ماه تورمی قیمتی این بازار همچنان وجود داشت و این اتفاق از اوایل تابستان سال گذشته تاکنون تکرار شد تنها در دو ماه پایانی سال گذشته یک رونق نامحسوسی در بخش مسکن رخ داد که چندان هم اثرگذار نبود.
در تیرماه امسال نیز براساس تحلیل داده‌های اتحادیه مشاوران املاک روند نزولی تعداد معاملات مسکن در کلان شهرها به ویژه تهران و سایر نقاط کشور ادامه داشته است و براساس آمار منتشر شده تعداد معاملات بازار مسکن تهران نسبت به خرداد سال گذشته 66 درصد کاهش نشان می دهد.
در شرایط کنونی اکثر فایل هایی که در بنگاه‌های مشاور املاک وجود دارد، نسبت فایل‌های فروش مسکن به تعداد خریداران افزایش یافته و آن‌گونه که برخی از مشاوران املاک می‌گویند حتی عقب‌نشینی یک تا دو میلیون تومانی قیمت فروش نیز اتفاق افتاده است که البته در سایر شهرها نسبت به کلان شهرها افت قیمت مسکن چشمگیر بوده است اما چون قدرت خرید متقاضیان مسکن به شدت کاهش یافته است بسیاری از خریداران نیز در این شرایط کنونی ترجیح داده اند که با عقب نشینی در انتظار بازگشت ثبات به بازار مسکن باشند و حاضر به معامله ملک با این قیمتهای نجومی و نامتعارف نیستند.
خریداران مسکن برای حفظ دارایی خود اعم از کسانی که قصد تعویض خانه شخصی دارند و چه کسانی که پس انداز مالی برای خرید در حساب دارند، ترجیح می دهند که خرید را به آینده موکول کنند چرا که دورنمای قیمت ها را کاهش تصور می کنند و امید به افت قیمت ها دارند.
البته ذکر این نکته نیز ضروری است که قیمتها در بازار مسکن دارای چسبندگی بالایی است و به‌ندرت روند کاهشی به خود می‌گیرند. در این وضعیت، منظور از عقب‌نشینی قیمت فروش پیشنهاد شده از سوی مالکان، پایین آمدن مظنه‌های آنها و نزدیک شدن قیمتهای پیشنهادی به قیمتهای کشف شده در بازار است.
بنابراین، حتی در معاملات تیرماه امسال نیز می‌توان انتظار داشت که میانگین قیمت فروش مسکن در گزارش بانک مرکزی، نسبت به میانگین قیمت خردادماه افزایش داشته باشد اما در ادامه، با فرض تداوم اشباع خرید در بازار مسکن، کاهش میانگین قیمتها حتی تا مرز 20 درصد نیز دور از انتظار نیست.
مطالب مرتبط: وضعیت مسکن در تیر ماه چگونه بود؟
در اواخر سال 92 و اوایل سال 91 که موج صعودی در بازار مسکن به انتها رسید و بازار وارد یکی از سنگین‌ترین دوره‌های رکود خود شد، میانگین قیمت معاملات مسکن تهران به حدود 4 میلیون و 200 هزار تومان رسیده بود اما در کف بازار میانگین قیمتهای پیشنهادی حدود 5 میلیون تومان برای هر مترمربع زیربنای مسکونی بود اما با تثبیت رکود، ابتدا میانگین قیمت پیشنهادی بازار به قیمت 4.2 میلیون تومان رسید و در ادامه این قیمتها تا میانگین 3.8 میلیون تومان نیز افت کرد.
انتظار می‌رود این وضعیت در بازار مسکن ماه‌های آینده نیز به‌نوعی تجربه شود البته مشروط به اینکه سیاست‌های کلان اقتصادی، رفتار مالی دولت و از همه مهم‌تر در حوزه سیاست‌های خارجی و نرخ ارز، تغییر قابل‌توجهی رخ ندهد در غیر این صورت، قیمت مسکن نیز تابعی از تغییرات کلان اقتصادی خواهد بود.
در صورت تداوم وضعیت فعلی اقتصادی، می‌توان انتظار داشت میانگین قیمت پیشنهادی فروشندگان مسکن در شهر تهران از حوالی 15 میلیون تومان فعلی به حوالی نرخ کشف شده در بازار یعنی محدوده 13.3 میلیون تومان برای هر متر مربع برسد و در ادامه با بهبود تولید مسکن، تداوم تسهیلگری دولت در این حوزه و افزایش عرضه مسکن مطابق الگوی مصرف، میانگین قیمت فروش هر مترمربع زیربنای مسکونی در تهران به حدود 12 میلیون و حتی کمتر از آن هم برسد.
