سریال «گاندو» به کارگردانی جواد افشار از پانزدهم خردادماه ساعت 20:45 روی آنتن شبکه سه سیما رفت. سریالی که بازیگران نام آشنایی همچون داریوش فرهنگ، وحیدرهبانی، پیام دهکردی، لیلا اوتادی، سارا خویینیها، علیرام نورایی، آزیتا ترکاشوند، نگارعابدی، خسرو شهراز، پندار اکبری، عرفان ابراهیمی، مجیدنوروزی، علی افشار، اتابک نادری، نیلوفر شهیدی، محمدجواد طاهری، جمشید جهانزاده، بهزاد رحیم خانی، فلیپ ساپرکین، فرشته آلوسی، سارا محمدی، میثم ولیخانی، مصطفی سلطانی، یاسمین پیداودی، آیدا جعفری، ناره گرگوریان و بهامین تورانی در آن به ایفای نقش پرداختهاند.
همچنین «گاندو» با حضور کامبیز دیرباز، محمدرضا شریفینیا، سید مهرداد ضیایی، رضا توکلی، نسرین نکیسا، سوگل طهماسبی، کمند امیرسلیمانی، صالح میرزا آقایی و فرهاد قائمیان تصویربرداری شده است. جمع زیادی از بازیگران خارجی و ایرانی نیز به این مجموعه اضافه شدند.
داستان این مجموعه تلویزیونی که پانزدهمین سریال جواد افشار برای تلویزیون بوده، به قلم آرش قادری به نگارش درآمده است. «گاندو» به تهیهکنندگی مجتبی امینی در ۳۰ قسمت ۴۵ دقیقهای تولید شده است. در خبرهایی که تاکنون درباره این سریال منتشر شده، آمده که این مجموعه، فضایی جاسوسی و امنیتی دارد. در ادامه این گزارش به جزییات جالبی از قصه این سریال که الهامگرفته از یک پرونده امنیتی واقعی است، اشاره میشود.
پرونده جاسوسی در گاندو
آقای جواد افشار یکی از کارگردانان نسبتاً پرکار تلویزیون است. او مجموعههای غروب بیپایان، سایه سکوت، پول کثیف، جابربنحیان، روز رفتن، گل یا پوچ، روزهای زیبا، لبه آتش، سیامین روز، مادرانه، کیمیا، برادر و آنام را کارگردانی کرده است. برخی از کارهای او پربیننده و برخی هم ناموفق بوده است. حالا افشار در تجربهای جدید به سراغ ساخت قصهای امنیتی رفته و طبیعی است که تولید یک مجموعه اکشن -آن هم در ایران- کار سادهای نباشد. تبدیل یک سوژه واقعی به یک فیلمنامه و سپس تصویری کردن آن کار سادهای نیست. معذوریتهای امنیتی از یکسو و سختی تصویرکردن سکانسهای اکشن در ایران، آن هم در شرایطی که از شهرک سینمایی و امکانات لازم خبری نیست، قطعاً کار دشواری است.
در این سریال وحید رهبانی در نقش یکی از ماموران امنیتی بازی کرده است. علیرام نورانی و فرهاد قائمیان اینبار در نقش ضدقهرمان هستند و تیم جاسوسان داستان را تشکیل میدهند. تعداد زیادی بازیگر خارجی در این سریال حضور داشتهاند و تقریباً در لوکیشن هر کشور، نزدیک به ۵۰ بازیگر بومی فعال هستند.
اما مهمترین نکته «گاندو» حضور پیام دهکردی است که نقش محوری و ضدقهرمان این کار را برعهده دارد. پیام دهکردی در نقش «جیسون رضاییان» فردی که چند سالی را به اتهام جاسوسی در ایران بازداشت بود، بازی کرده است. علت نامگذاری این سریال به نام «گاندو» این است که تنها سرنخ پرونده امنیتی مذکور، تمساح یک جاسوس زن است. این تمساح سرنخ پیگیری پرونده شده و نهایتاً باعث رسیدن ماموران به جیسون رضاییان میشود.
داستان «جیسون»
جیسون رضاییان، خبرنگار ایرانی-آمریکایی واشنگتنپست در ایران است که چند سال به جرم جاسوسی بازداشت شده بود. او در آمریکا متولد و بزرگ شده است و تابعیت دوگانه ایرانی و آمریکایی دارد. مهمترین اتهامات ضدامنیتی رضاییان، نفوذ در اماکن مهم دولتی و افشای برنامههای «ضدتحریمی ایران» از جمله هویت واسطههای تجاری و ماهیت شرکتهای همکار ایران در پروسه دور زدن تحریمها و جاسوسی از برنامه هستهای ایران است. جیسون رضاییان، روزنامهنگار واشنگتنپست که سالها درباره روابط ایران و آمریکا نوشته بود، خود حالا به بخشی از داستان تبدیل شده است. او مهره ارزشمندی برای کاخ سفید بود که تیر سال ۹۳ به اتهام جاسوسی در ایران دستگیر و ۱۸ ماه بعد، در دی سال ۹۴ یک پای مبادله تاریخی ایران و آمریکا شد. اهمیت این شخص برای اوباما، رییسجمهوری آمریکا و دوستان دموکراتش چنان بود که تقریباً در تمامی مذاکرات هستهای، جان کری وزیر خارجه آمریکا نامی از او پیش کشیده بود. وندی شرمن بهعنوان معاون وزیر خارجه آمریکا نیز در طول مذاکرات جایی گفته بود در صورتی که جیسون در تبادل قرار نگیرد، کل مذاکرات ملغی خواهد شد. برادر جیسون در تیر ۹۴ در آخرین دور مذاکرات هستهای که ختم به برجام شد، در محل مذاکرات حضور یافت. با این حال مذاکراتی خارج از چارچوب مذاکرات هستهای وزیران خارجه ایران و آمریکا، برای آزادی و مبادله جیسون در جریان بود. مذاکرات محرمانهای که ۱۸ ماه طول کشید و خروجی و نتیجه آن فرود جت ایرفورس سوئیسی در مهرآباد برای انتقال جیسون و همراهانش ابتدا به سوئیس و آلمان و سپس آمریکا بود اما یک هواپیمای دیگر از طرف ایران در فرودگاه سوئیس نشسته بود. از طرف مقابل استرداد مبلغ قابلتوجهی از پولهای بلوکهشده ایران و همچنین تعدادی از شهروندان ایرانی بازداشتشده در آمریکا تعهد میشود.
مطالب مرتبط: ماجرای ابراز پشیمانی رابعه اسکویی از مهاجرت و بازی در سریال گاندو
مسیر پیچیده
ساخت فیلم و سریالهایی اینچنین در ایران سابقه طولانی ندارد، درست برعکس آمریکاییها که بلافاصله پس از هر اتفاق مهم امنیتی از آن فیلم و سریال میسازند و با آبوتاب فراوان، حتی شکستهایشان را پیروزی جلوه میدهند. حالا در گاندو قرار است به یکی از اتفاقات مهم، پیچیده و خاص امنیتی کشورمان اشاره شود. در گاندو اگر پرداختی دقیق و جذاب صورت گرفته باشد، میتواند راه را برای توجه و اعتماد بیشتر مسوولان بالادستی برانگیزد و میتوان آنها را برای بازشدن پای پروندههای مهم جاسوسی به سینما و تلویزیون راضی کرد. همان اتفاقی که به طور ویژه و با موفقیتی مثالزدنی، دوسال پیش با «ماجرای نیمروز» رقم خورد. گاندو پروداکشنی قابل توجه و تیم بازیگرانی شناختهشده دارد. همچنین اتفاقاتی برای اولینبار در آن رخ داده است، پس از سالها بعد از احتمالاً آژانس شیشهای- یک هلیکوپتر در مرکز شهر تهران، برای پروژهای تلویزیونی نشسته است! در هفتههای پایانی سال ۹۷ بود که میدان هفتتیر تهران چند ساعتی را درگیر سکانسهای مربوط به فرود هلیکوپتر بود. طبق اطلاع بهدستآمده احتمالاً این مجموعه تلویزیونی بلافاصله پس از پایان ماه مبارک رمضان از شبکه۳ سیما پخش خواهد شد. بعد از مدتها که تلویزیون مجموعه مهم پلیسی-امنیتی نداشته، گاندو میتواند اتفاقی خوب باشد. باید تا زمان پخش این سریال صبر کنیم تا مشخص شود آیا جواد افشار از پس یک پروژه خاص جاسوسی برآمده یا گاندو به سرنوشت سریالهایی مثل «ماتادور» دچار خواهد شد!
لازم به ذکر است، «گاندو» اسم یک گونه تمساح پوزه کوتاه است که در جنوب شرقی آسیا (ایران، هندوستان، پاکستان و …) دیده میشود.