بنابر یک سنت دیرین و فرهنگ نهادینه شده در میان خانوارهای ایرانی با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و به اصطلاح شب عید، اکثر قریب به اتفاق افراد جامعه به روزشهای گوناگون را برای ورود به سال جدید آماده میکنند.
یکی از اشکال آمادگی برای استقبال از سال نو به خرید شب عید و مهیا سور و سات این جشن باستانی معطوف میشود، در این میان علاوه بر خرید پوشاک و نو کردن برخی از اسباب و لوازم منزل و پذیرایی در سبد یا سفره عید خانوارهای ایرانی، آجیل نقشی پر رنگ ایفاء میکند. اما امسال با توجه گرانیها و اوج قیمتها در آستانه سال نو قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافته است اما مردم برای به جا آوردن سنت شب عید در حد توان به این آداب توجه میکنند و بررسیها نشان از کوچک شدن سبد خرید شب عید شده است و با وجودی که کمپین "نه به آجیل" در فضای مجازی راهاندازی شده است اما بازار آجیلفروشی داغ است نه همچون سالهای قبل.
در حالی که رییس اتحادیه خشکبار و آجیل فروش از قیمت ۱۵۰ تا ۱۷۰ هزارتومانی هر کیلوگرم آجیل چهارمغز درنمایشگاههای بهاره خبر داد و گفت که مردم گرانفروشی را به بازرسان مستقر در نمایشگاههای بهاره و سامانه تلفنی ۱۲۴ گزارش کنند تا با آنها برخورد شود، نگاهی به بازار این محصولات نشان میدهد که فاصله قیمتی قابل توجهی نسبت به این نرخهای اعلامی وجود دارد.
نگاهی به بازار محصولات خشکباری و آجیل نشان میدهد که قیمتهای نامتعارف و عجیب و غریبی در بازار وجود داشته و بعضاً شاهد فاصله چند برابری با شب عید سال گذشته داریم که همین امر مسلماً جای خالی دستگاههای نظارتی در بازار را نشان میدهد. چرا که به عنوان مثال هر کیلوگرم پسته در بازار بیش از ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان، هر کیلوگرم بادام و مغز بادام از ۹۵ تا ۱۵۰ هزار تومان، هر کیلوگرم بادام هندی از ۱۷۰ تا ۲۰۰ هزار تومان، هر کیلوگرم فندق از ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان، هر کیلوگرم تخمه کدو از ۴۵ تا ۶۵ هزار تومان و هر کیلوگرم نخود و کشمش از ۱۵ تا ۲۵ هزار تومان است و یک کیلوگرم آجیل چهار مغز نسبتاً با کیفیت از ۱۹۰ تا بیش از ۲۵۰ هزار تومان برای مردم آب میخورد.
مصطفی احمدی درباره وضعیت بازار آجیل و خشکبار شب عید امسال گفت: قیمت همه کالاها مانند آجیل و خشکبار را عرضه و تقاضا مشخص میکند و آجیل و خشکبار فقط پسته نیست کما اینکه همه مردم میتوانند آجیل شور را ۶۵ هزار تا ۱۱۰ هزار تومان و آجیل چهار مغز را کیلویی ۱۵۰ تا ۱۷۰ هزار تومان در نمایشگاههای بهاره خریداری و تأمین کنند
وی افزود: اگر مردم با قیمتهایی به غیر از نرخهای اعلام شده مواجه شدند، میتوانند به بازرسان اتحادیه که به صورت ۲۴ ساعته و دائمی در نمایشگاهها حضور دارند، مراجعه کنند و قطعاً با آنها برخورد میشود. اما در سطح شهر ممکن است یک قنادی کارهایی انجام دهد و قیمتهای عجیب و غریبی برای محصولات خود بگذارد که به مردم توصیه میکنیم حتماً در وهله نخست به ۱۲۴ زنگ بزنند و پس از آن اتحادیه آجیل و خشکبار را نیز در جریان قرار دهند تا با آنها برخورد کنیم.
رئیس اتحادیه خشکبار و آجیل فروش ادامه داد: همه آجیلها مشکل ندارند و محصولاتی مانند پسته که در ابتدای امسال با سرما زدگی شدید ۷۰ تا ۸۰ درصدی کاهش تولید داشت، مشکل دارد چرا که به عنوان مثال میزان تولید پسته در سال گذشته ۲۰۰ هزار تن بود که امسال حدود ۷۰ هزار تن داریم که مشکلاتی به وجود میآورد و روی همین آجیل مانور دادیم که آجیل 100 هزار تومانی هم داشته باشیم. اما زمانی میتوانیم بگوییم که آجیل و خشکبار گران شده است و نباید این اتفاق بیافتد که همه اجناس و کالاها در بازار تفاوت قیمتی چندانی نسبت به سال گذشته نکرده باشد و نهایتاً ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش قیمت داشته باشند، اما هم اکنون هر جنسی در بازار مشاهده میکنید چند صد درصد افزایش قیمت داشته است.
احمدی با بیان اینکه گرانفروشی با گرانی متفاوت است تاکید کرد: در حال حاضر مسئله و مشکل در بازار گرانی است که اعضای ما هم ناراضی هستند چرا که در سال گذشته با ۵۰ میلیون تومان یک مغازه میتوانستند آجیل مورد نیاز برای فروشاش را تأمین کرده و مغازه خود را راه بیاندازند، اما در حال حاضر با ۵۰۰ میلیون تومان هم نمیشود این کار را انجام داد و اگر جنسشان بماند ورشکسته میشوند، بنابراین مقصر آجیل فروش نیست.