تیتربرتر ؛ علائمی که نشان از وجود مشکلات خاص میدهند، با عنوان سندروم شناخته میشوند و سندروم بیانکننده یک وضعیت، بیماری یا اختلال است. سندرم ایمپاستر یک پدیده روانی است که در آن افراد نمیتوانند موفقیتهایشان را بپذیرند. بر خلاف آنچه شواهد بیرونی نشان میدهد که فرد با رقابت و تلاش به موفقیت رسیده، خود فرد تصور میکند که لیاقت موفقیت را ندارد و کلاهبردار است.
سندرم ایمپاستر ویژه افراد موفق است. بسیاری از افراد توانمند و تیزهوش علیرغم قابلیتها و موفقیتهای روز افزون هیچ احساس مثبت درونی به توانمندیها و قابلیتهای خود ندارند بلکه معتقدند دیگران را به گونهای فریب دادهاند. به عبارت دیگر این سندرم را میتوان به عنوان مجموعهای از احساسات عدم کفایت تعریف کرد که از این باور نشأت میگیرد که فرد ناشایست بوده و قابلیت انجام کار را ندارد
شاید تجربهی احساس بیکفایتی و شک داشتن به تواناییهای خود برایتان خیلی آشنا باشد. در این صورت ممکن است شما هم به سندروم متقلب دچار باشید. تعجب میکنید اگر بدانید که چه آدمهای قابل و مستعدی در این تجربه با شما شریکند! سندروم متقلب معمولا یقهی افراد موفق را میگیرد؛ چون هرچقدر که در یک رشتهی بهخصوص تخصصتان بیشتر شود، بیشتر نقصهایتان را در آن حیطه میفهمید. از آن طرف هرچه موفقتر باشید، دور و بریهایتان هم آدمهای قابلتر و تحسینبرانگیزتری خواهند بود.
تاریخچه و تحقیقات
این عبارت برای اولین بار توسط دو درمانگر به نامهای پائولین کلانس و سوزان آیمز در مقاله ۱۹۷۸ عنوان شد و در آن برآورد شد که حدود ۷۰ درصد از انسانها، نشانههایی از این سندرم را در خود دارند.و پس از آن پژوهشهای زیاد و مقالات فراوانی به شناخت این سندرم و نحوه مقابله با آن اختصاص داده شد. چهل سال پیش برخی از روانشناسان در دانشگاه جورجیا این سندرم را تشخیص دادند و به این نتیجه رسیدند که حدود 40 درصد جمعیت افراد دارای این سندرم هستند.
محققین از آن به عنوان مسئلهٔ مؤثر بر زنانی یاد میکنند که علیرغم داشتن جایگاهی برجسته در تحصیل و حرفهٔ خود، پافشاری میکنند که هیچ استعدادی ندارند و هر کسی را که غیرِ این بیندیشد، نادان میپندارند. اما بسیاری از زنان موفق نسبت به اجرای خوب کار خود اضطراب دارند.
نتایج مطالعات نشان میدهد که ۷۰ درصد مردم بدون اینکه حتی خودشان بدانند حداقل یک بار در طول زندگی این سندروم را تجربه کردهاند. این سندروم قبلاً به زنان نسبت داده میشد، اما نتایج مطالعات اخیر نشان داده است که مردان نیز به سهم خود از این بیماری رنج میبرند.
دکتر کی بروئر، پزوهشگر ارشد یک مطالعه مرتبط با سندروم فوق، در این زمینه، توضیح داد: افراد دارای سندرم ایمپوستر فکر می کنند که همه موفقیت هایشان محصول مهارت یا سخت کوشی آنها نیست، در عوض موفقیت های خود را به شرایط بیرونی مانند شانس و تصادف نسبت داده یا معتقدند که عملکرد آنها توسط دیگران با اغراق بیش از حد ارزیابی می شود. از سوی دیگر، این افراد دلیل شکست ها را نتیجه کاستی های خودشان می دانند.
دکتر بروئر و همکارانش برای تحقیقات خود از ۷۶ نفر خواستند تا یک تست هوش انجام دهند و سپس از آنها پرسیدند که فکر می کنند چگونه این امتحان را داده اند. نتایج نشان داد: افراد دارای گرایش به سندرم ایمپوستر، عملکرد خود را در آزمون بی ارزش تلقی کرده و دست کم می گرفتند.دکتر بروئر می گوید: این بدان معنا نیست که آنها یک بیماری روانی دارند، در واقع این پدیده فریبنده به عنوان یک بیماری روانی تعریف نمی شود. با این حال، افرادی که از آن رنج می برند، بیشتر در معرض افسردگی هستند.
مطالب مرتبط :
علائم و درمان سندرم ایمپاستر
برتراند راسل فیلسوف بریتانیایی در این خصوص می گوید : کل مشکل دنیا این است که آدمهای متعصب و احمق همیشه کاملا از خودشان مطمئنند، درحالی که عاقلها تماممدت در شک و تردید به سر میبرند.
علائم سندرم ایمپاستر
به گفته محققان، تقریبا هر فردی یک بار این سندروم را در طول زندگی خود تجربه میکند. برخی از این علائم میتواند به شرح زیر باشد :
افراد مبتلا به این سندروم به شکل مداوم نسبت به توانایی و شایستگیهای خود بیاعتماد هستند، عزت نفس پایینی دارند. افرادی که سندروم ایمپاستر دارند، همیشه یک احساس گناه درونی را تجربه میکنند. تصور آنها از خودشان این است که فرد متقلب یا کلاهبرداری هستند.افرادی که از این سندروم رنج میرند، کمالگرایی افراطی و عجبوغریبی دارند که باعث تشدید حالات آنها میشود. این افراد هر چیزی را در بالاترین رتبه و موقعیت میخواهند.کسانی که با این سندروم درگیر هستند حساسیت زیادی را نسبت به انتقاد نشان میدهند و تحمل شنیدن نقد از سوی اطرافیان را ندارند.
قبول نکردن ترفیعها، عوض کردن مسئولیتها و دوری کردن از پروژههای ریسکی بهخصوص ، معذب شدن در مقابل تحسین و تمجید و زمانهایی که کسی از آنها تعریف کند ، نسبت دادن موفقیت و نتایج خوب به شانس، زمانبندی درست یا داشتن پارتی ، ابراز ترس از شکست یا ترس از بیکفایتی
مقایسهی نادرست خود با دیگران ، استفاده از عباراتی که به طور ضمنی برای سرزنش خودش هستند مانند «خودمم درست نمیفهمم ولی…» یا «شاید فقط به نظر من اینطور اومده باشه، اما…» ، نیز از جمله علائم این سندرم است.
راه های درمان سندرم ایمپاستر
چندین راهکار وجود دارد که میتواند علائم ناشی از سندروم ایمپاستر را کاهش دهد.
بلیتز
این روش این امکان را می دهد تا اطلاعاتی از بیمار استخراج کنید و سپس آن را به روشی مثبت به ذهن او بازگردانید. این روش مانند یک سخنرانی هیپنوتیزم کننده است.در طول بلیتز سوالات زیادی پرسیده میشود و از تکنیک اکو استفاده می شود. همچنین زمان خوبی است که اعتماد به نفس را بازسازی کنید و نکات مثبت شخصیت آن ها را برجسته کنید و دستاورد ها و موفقیت های آن ها را مجدداً تأیید کنید.
پذیرش هیجانات
پائولین رز کلنس (Pauline Rose Clance) و سوزان ایمز (Suzanne Imes) راه جالبی را پیشنهاد کردهاند: در ذهنتان تجسم کنید که تمام کسانی که به نظر خودتان گولشان زدهاید، جلویتان ایستادهاند و شما دارید برایشان توضیح میدهید که سرشان کلاه گذاشتهاید.. چه واکنشی خواهند داشت؟ چه جوابی میدهند؟ احتمال زیاد، میگویند که اینکه پاداش/ترفیع/ امتیاز به شما دادهاند، علتش این نبوده که گول چربزبانی شما را خورده باشند. حتی شاید به آنها بر بخورد که به قضاوت حرفهایشان شک کردهاید!
تغییر روش صحبت با خود
زبان خود را با اعتماد به نفس بیشتر، اصطلاحات محکمتر به روز کرده و حداقل خودتان بر اظهارات خودتان باور داشته باشید. به جای اینکه بگویید «سوال دارم اما نمیدونم درست باشه» از جملۀ «من یه سوال دارم و مطمئنم که فقط سوال من نیست» استفاده کنید.با استفاده از جملات تاکیدی بیشتر، قدرت خود را بیشتر کنید. دقت در انتخاب زبان میتواند با از بین بردن شک و عدم اطمینان در شما، راهکار مناسبی برای مقابله با سندرم ایمپاستر باشد.
صحبت کردن با دیگران
با یک فرد قابل اعتماد که میدانید در هر شرایطی حقیقت را به شما میگوید صحبت کنید. این کار به خوبی به شما کمک میکند که نقاط واقعی قوت خودتان را شناسایی کردن و به حقیقی بودن آن پی ببرید.ولری یانگ (Valerie Young) در کتاب خود «The Secret Thoughts of Successful Women»، مینویسد که وقتی فهمید همتایان و مشاوران و منتورهایش (راهنماهایش) هم به تواناییهای خود شک میکنند، چقدر حیرتزده شده بود: «در نظر من آنها واقعا باهوش بودند، فن بیان قشنگی داشتند و آدمهای لایق و شایستهای بودند. فهمیدن این که حتی آنها هم در دل خودشان احساس میکردند دارند بقیه را با صلاحیتهای نداشته گول میزنند، زندگیام را از این رو به آن رو کرد.»
پذیرش اشتباه بودن کمالگرایی
پذیرش معایب و همه چیز، بخش مهمی از داشتن عزت نفس سالم و خود ارزشی است. هیچکس کامل نیست و اشتباهات بخش اجتناب ناپذیر زندگی هستند. یاد بگیرید که اشتباهات می توانند انعطاف پذیری و شادی را افزایش دهند.
آنچه دیگران می خوانند :