تیتربرتر؛ اگر شما هم در بین اطرافیانتان کسانی را می شناسید که هراز گاهی دچار سردی دست ها و پاها می شوند و احساس گزگز و کرختکی دارند بدانید که این از علائم بیماری سندرم رینود است در ادامه به توضیح در مورد این بیماری پرداخته ایم.
سندرم رینود چیست؟
رنگ‌پریدگی انگشتان هنگام مواجهه با سرما یا استرس. پس از رنگ‌پریدگی، حالت کبودی و سپس قرمزی انگشتان بروز می‌کند. درد، کرختی و گزگز کردن با این تغییرات رنگ همراه است.
سندرم رینود (به انگلیسی: Raynaud's disease) در دانش پزشکی به کاهش چشمگیر جریان خون در رگ‌های دست یا پا و به یکی از علت‌های سرمای شدید یا احساسات آنی و بنابراین در اثر فعالیت واگ یا سیستم سمپاتیک، ممکن است اتفاق افتد. پدیده رینود یک اختلال دستگاه گردش خون است که به‌عنوان عارضه‌ای از سایر بیماری‌ها بروز می‌کند. هر دو اختلال مذکور شریان‌های کوچک دست و پا را درگیر ساخته و در هر دو جنس دیده می‌شوند ولی در خانم‌های سنین ۴۰–۲۰ سال شایعترند.
علایم شایع رینود
***علایم مراحل اولیه:
رنگ‌پریدگی انگشتان هنگام مواجهه با سرما یا استرس. پس از رنگ‌پریدگی، حالت کبودی و سپس قرمزی انگشتان بروز می‌کند. درد، کرختی و گزگز کردن با این تغییرات رنگ همراه است. گرما این علایم را تخفیف می‌دهد.
***علایم مراحل پیشرفته:
عفونت‌های مزمن اطراف ناخن‌های انگشتان دست و پا
بروز زخم در نوک انگشتان به‌دلیل ناکافی بودن جریان خون انگشتان علایم به‌تدریج در طی سال‌ها بارز می‌گردند. در مورد پدیده رینود علایم ممکن است ناگهانی آغاز گردند.
انقباض شریان‌های تأمین‌کننده خونرسانی انگشتان دست و پا در اثر حساسیت بیش از حد به سرما یا اختلال سیستمیک در گردش خون. این حساسیت ممکن است ناشی از عملکرد ضعیف دستگاه خودایمنی باشد و اختلال در گردش خون از نشانه‌های غلظت بالای خون مثلاً در افراد سیگاری دیده می‌شود.
انواع سندرم رینود
دو نوع سندرم رینود وجود دارد:
1- رینود اولیه (بیماری رینود)
این نوع شیوع بیشتری در بین افراد دارد و بیشتر، کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد که دارای شرایط پزشکی ثانویه نیستند.
2- رینود ثانویه (سندرم یا پدیده رینود)
نوع دوم رینود در پی یک شرایط پزشکی نهفته در بدن ایجاد می‌شود. این نوع از سندرم رینود کمتر شایع است ولی شدت آن در صورت بروز بیشتر است.
علل ایجاد رینود ثانویه
شرایطی که می‌توانند باعث بروز رینود ثانویه شوند عبارتند از:
1- آرتریت
آترواسکلروزیس که یک ساختار تشکیل شده از پلاکت است و در عروق خونی قرار دارد و هم‌چنین سندرم برگر که در آن عروق خونی دست و پا متورم می‌شوند باعث ایجاد رینود ثانویه خواهند شد. فشار اولیه ریه نیز می‌تواند یکی از علل ایجاد آن باشد.
مطالب مرتبط:
2- بیماری بافت پیوندی
بیشتر افراد مبتلا به بیماری پوستی اسکلرودرما ممکن است به بیماری رینود نیز مبتلا شوند. علائم آن معمولا مرتبط با لوپوس، آرتریت روماتوئید، سندرم شوگرن می‌باشد.
3- حرکات تکراری و لرزش
افرادی که شغل یا سرگرمی‌های آنها با انجام حرکات تکراری همراه است، مثل نواختن گیتار یا پیانو، بیشتر در معرض ابتلا به سندرم رینود هستند.
4- سندرم کارپال تونل
این سندرم باعث ایجاد فشار بر اعصاب دست می‌شود و در نتیجه شانس ابتلا به سندرم رینود را افزایش می‌دهد.
5- مصرف برخی داروها
داروهایی که می‌توانند بر ایجاد سندرم رینود تاثیر بگذارند عبارتند از بتا بلاکرها، داروهای میگرن، داروهای ADHD، برخی داروهای مربوط به شیمی درمانی و برخی داروهای ساده برای درمان سرماخوردگی .
6- قرارگیری در معرض برخی مواد
مصرف دخانیات موجب باریک شدن عروق خون می‌شود که می‌تواند در نهایت منجر به بروز سندرم رینود گردد. هم‌چنین قرارگیری در معرض وینیل کلوراید نیز می‌تواند همین تاثیر را داشته باشد.
7- برخی آسیب دیدگی‌ها
ایجاد برخی آسیب‌ها مثل سرمازدگی، شکستن مچ دست یا پا یا جراحی‌های عمومی می‌تواند باعث ایجاد سندرم رینود گردد.
عوامل تشدید کننده بیماری
- استرس
- استعمال دخانیات که باعث اختلال در جریان خون انتهاها می‌شود.
- آب و هوای سرد و مرطوب
- مشاغلی که با کار با وسایل سنگین دارای ارتعاش شدید، نظیر اره برقی یا مته بادی در ارتباطند.
- اسکلرودرمی، لوپوس اریتماتو یا سایر اختلالات بافت همبند
- بیماری برگر.
- بیماری قلب ناشی از بیماری ریوی
- مصرف برخی دارها از قبیل ترکیبات ارگوت، داروهای ضدپرفشاری خون، مسدودکننده‌های گیرنده آلفا و بتا آدرنرژیک و مسدودکننده‌های کانالکلسیم
پیشگیری
- از استعمال دخانیات پرهیز کنید. تنباکو باعث شعله‌ور شدن این اخلال می‌گردد. این بیماری در بین افراد غیرسیگاری نادر است.
- اقدام برای درمان طبی بیماری‌های ذکرشده به‌عنوان علت بیماری
- از تماس با دود سیگار افراد دیگر نیز اجتناب کنید.
پیش آگهی بیماری
بیشتر افراد خود را به‌خوبی با این بیماری وفق داده و در صورت عدم بروز عوارض، طول عمر طبیعی خواهند داشت.
حدوداً در نیمی از بیماران، بیماری پس از چند سال بهبود یافته یا به‌کلی برطرف می‌شود.
پدیده رینود در صورت قابل علاج بودن علت زمینه‌ای آن، علاج‌پذیر است.
عوارض احتمالی
- ضعف و کرختی دایمی انگشتان دست و پا
- قانقاریا و قطع انگشتان (تنها در موارد خیلی شدید بیماری)
- پدیده رینود ممکن است به‌سمت بیماری رینود پیشرفت نماید.
اصول کلی
بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش‌های خون، رادیوگرافی دستها و پاها، آزمون مواجهه با سرما (قرار دادن دستها در آب با دمای ۱۵–۱۰ درجه سانتیگراد)
ترک استعمال دخانیات. با این کار علایم بهبود می‌یابند.
خودداری از تماس با سرما به هر شکل، استفاده از دستکش هنگام کار در فضای باز یا هنگام کار با اجسام سرد
استفاده از کفش‌های مناسب و جوراب‌های پشمی
دوری از موقعیت‌های استرس‌زا
در صورت نقل مکان به یک نقطه آب و هوایی گرم برای زندگی
تمرین‌های بازخورد زیستی جهت یادگیری طرز بالا بردن درجه حرارت پوست ممکن است کمک‌کننده باشد.
جراحی بر روی اعصاب سمپاتیک عضو درگیر در موارد شدید بیماری
داروها
داروهای گشادکننده عروق به‌منظور بازکردن شریان‌های کوچک و بهبود خونرسانی آنها مانند تولازولین، دیلتیازم و فنوکسی بنزامین
داروهای آرامبخش به‌منظور کاهش استرس
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری: محدودیتی وجود ندارد، مگر در ارتباط با پرهیز از سرما. در هنگام شرکت در ورزشهای فعال از سرد شدن بدن جلوگیری کنید.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده : مریم بالوی فیلی
