تیتربرتر: هر سال در فصل گرما گزارش‌هایی از شیوع برخی بیماری‌ها منتشر می‌شود که تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یکی از آنها است. بنابر آخرین آمار ۹ نفر به بیماری ویروسی تب کریمه کنگو مبتلا شدند.
ابتلای ۹ نفر به تب کریمه کنگو و فوت یک بیمار
به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان دامپزشکی کشور، محمد آقامیری در رابطه با تب کریمه کنگو، اظهار کرد: بنابر آخرین آمار ۹ نفر مبتلابه بیماری ویروسی خونریزی‌دهنده تب کریمه کنگو شدند که متأسفانه یک نفر از آنها جان خود را از دست داده است.
وی افزود: بیماری تب کریمه کنگو همه‌ساله در فصل بهار و تابستان هم‌زمان با فعالیت کنه‌ها به اوج می‌رسد و از طریق تماس مستقیم انسان با لاشه، ترشحات و نقاط آلوده دام قابل‌انتقال است.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور گفت: توصیه می‌شود گوشت تازه‌ای که در مراکز خارج از کشتارگاه کشتار می‌شود تا ۲۴ ساعت و جگر تا ۴۸ ساعت در دمای صفرتا چهار درجه یخچال نگهداری شود تا خطر ابتلاء به این ویروس را کاهش دهد، همچنین افراد از مصرف جگر و گوشت خام یا آبدار پرهیز کنند. کشتار لاشه در کشتارگاه جزو شیوه‌نامه‌های سازمان دامپزشکی است و گوشت باید ۲۴ ساعت در پیش سرد نگهداری شود.
وی تصریح: دامداران از جدا کردن و له کردن کنه روی بدن دام پرهیز کنند، چراکه به سبب احتمال له‌شدگی امکان انتقال وجود دارد و در صورت رؤیت نسبت به سم‌پاشی اسطبل و دام اقدام کنند.
تب کریمه کنگو (CCHF) چیست؟
تب کریمه کنگو (CCHF) یک نوع بیماری مشترک بین حیوان و انسان است که به صورت ناگهانی شروع می شود. چند سالی است تعدادی از هموطنان عزیز کشورمان در اثر ابتلا به بیماری جان خود را از دست می دهند که بیشترین علت ابتلای بیماران، تماس با دام یا مصرف گوشت های آلوده حاصل از ذبح دامهای غیر مجاز می باشد. عامل بیماری ویروسی از خانواده آریوویروس ها است. کنه های سخت از جنس هیالوما ناقل بیماری است. این بند پا ویروس را از طرق تخم خود به نسل بعدی هم انتقال می دهد.
بیماری خونریزی دهنده تب کریمه کنگو اولین بار در شبه‌جزیره کنگو در سال ۱۹۹۴ با ابتلای حدود ۲۰۰ نفر از مردم آنجا کشف شد که به سبب نداشتن علائم بالینی در دام قابل‌انتقال از دام به دام دیگر یا حتی دام به انسان است. سم‌پاشی اسطبل و بدن دام جزو شیوه‌نامه‌های بهداشتی سازمان دامپزشکی برای حذف کنه است و این کنه در زنجیره غذایی نقشی ندارد و افراد در صورت علائم همانند سایر بیماری‌های مشابه به پزشک مراجعه کنند چراکه بیماری قابل پیشگیری، کنترل و درمان است و در صورت سیستم ایمنی ضعیف منجر به فوت می‌شود.
این ویروس در انسان بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر 70-30% ایجاد می‌کند و شیوع بیمارستانی آن نیز گزارش شده است.
ویروس Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) به وسیله کنه‌ای از جنس هیالوما منتقل می‌شود. مخزن اصلی ویروس در طبیعت کنه‌ها می‌باشند؛ ولی گاو، گوسفند، بز، خرگوش، گورخر، بوفالو، کرگدن و زرافه نیز به عنوان مخزن مطرح می‌باشند.
مطالب مرتبط:
علائم و نشانه‌های بیماری تب کریمه کنگو چیست؟
علائم این عفونت ۱ تا ۱۳ روز بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس بروز پیدا می‌کند. درواقع می‌توان گفت که نشانه‌های بیماری ۱ تا ۳ روز بعد از گزیدگی یا ۵ تا ۶ روز پس از قرار گرفتن در معرض خون آلوده نمود پیدا می‌کنند. شروع ناگهانی علائم و دوره‌ی کوتاه نهفتگیِ این عفونت باعث شده است تا تب کریمه زودتر از تب ناشی از گزیدگی کنه‌ی معمولی شناسایی شود.
علائم اولیه‌ی بیماری شبیه به آنفولانزا است؛ سردرد، تب، درد عضلانی به‌ویژه در ناحیه‌ی پشت کمر، تب و لرز، استفراغ، اسهال و دردهای شکمی. به‌طور کلی، حال عمومی بیمار بسیار بد می‌شود. هذیان و گیجی نیز از سایر علامت‌های این عفونت است. بعد از چند روز نیز خارش و تحریک پوستی، همانند بیماری سرخک، در فرد بیمار ایجاد می‌شود. تحریک پوستی به‌شکل خون‌مردگی که به پِتشی موسوم است، ظاهر می‌شود.
امکان خونریزی در هر یک از ارگان‌های بدن فرد مبتلا به تب کریمه کنگو وجود دارد. مثلا ممکن است که روده‌ها خونریزی داشته باشند یا خون با استفراغ دفع شود که در این حالت، احتمال دارد که تب کریمه با خونریزی معده اشتباه گرفته شود. سایر اندام‌ها مانند لثه و بینی نیز ممکن است دچار خونریزی شوند. در بعضی از موارد در مدفوع فرد خون تازه و تیره‌رنگ دیده می‌شود و در نواحی مختلف بدن کبودی‌هایی به چشم می‌خورد. هماتوم و ترشح خون از نقاطی که محل تزریق بوده‌اند نیز محتمل است.
علت این خونریزی‌ها، اثراتی است که ویروس با کاهش میزان پلاکت‌های خونی در مکانیزم انعقاد خون ایجاد می‌کند. شُش‌ها، کبد و کلیه نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند و ممکن است که فرد به اغما فرو برود. بیش از ۳۰ درصد از بیماران مبتلا به تب کریمه کنگو، جان خود را از دست می‌دهند. به‌طور عمومی، بعد از ۵ تا ۱۴ روز که از بیماری می‌گذرد، خونریزی و از کار افتادن اندام‌های مختلف موجب مرگ فرد می‌شوند. اما بیمارانی که نسبت به درمان، پاسخ مناسبی نشان می‌دهند، از روز دهم بیماری علائم بهبود را تجربه می‌کنند.
چطور تب کریمه کنگو را مدیریت کنید؟
اگر فردی به این بیماری مبتلا یا مشکوک به داشتن بیماری باشد، باید اقدامات مختلفی برای جلوگیری از سرایت بیماری به سایر افراد، به‌ویژه پرسنل بیمارستان صورت گیرد. بیمار باید قرنطینه شود و افراد باید برای ملاقات با او از روپوش، دستکش، ماسک، عینک و تجهیزات محافظتی استفاده کنند.
کسانی که با بیمار تماس داشته‌اند نیاز به قرنطینه ندارند، اما باید تا ۱۴ روز بعد از تماس با بیمار تحت نظارت و بررسی باشند. هرگونه تماس با خون و سایر ترشحات بیمار باید ممنوع شود. برای جلوگیری از گزیدگی کنه‌ها، نیازی به قرنطینه‌ی مزارع نیست. زیرا محوطه‌ای که این حشرات در آن وجود دارند، بسیار گسترده‌تر و متنوع‌تر از آن است که بتوان مزرعه‌ای خاص را برای عدم شیوع بیماری قرنطینه کرد.
اقدامات مختلفی برای درمان این بیماری لازم است. برای نمونه؛ تزریق وریدی مایعات و اکسیژن ضروری است و جایگزینی خون و مؤلفه‌های خونی که به انعقاد کمک می‌کنند نیز امری واجب است. داروی ریباویرین به‌صورت آزمایشی روی تعدادی از بیماران امتحان شده است و نتایج خوبی نیز به همراه داشته است. درمان دارویی به‌شکل خوراکی برای بیمارانی که وضعیت بهتری دارند یا رو به بهبود هستند ممکن و ساده‌تر از درمان‌های وریدی در سطح شدیدتر بیماری است. بیش از ۳۰ درصد از مبتلایان به تب کریمه کنگو جان خود را از دست می‌دهند، اما در ۷۰ درصد باقی‌مانده، تشخیص به موقع و پیش‌بینی بیماری می‌تواند نجات‌دهنده باشد.
پیشگیری از تب کریمه کنگو چگونه است؟
- فعلا هیچ‌گونه واکسن مؤثری برای این بیماری وجود ندارد؛
- کاهش و کنترل حاملین و ناقلین عفونت و از بین بردن آلودگی‌های دامی ناشی از گزیدگی؛
- کاهش خطر ابتلای انسان با استفاده از حشره‌کش‌ها برای نظافت لباس‌های انسان (استفاده از موادی مانند پری‌پال)؛
- استفاده‌ی کارکنان کشتارگاه، شکارچیان، کشاورزان و دامپزشکان از لباس‌های محافظ (لباس‌ها و دستکش‌های غیرقابل‌نفوذ) درهنگام تماس با احشام و… برای عقیم کردن، سلاخی، جداسازی شاخ و… ؛
- قوانینی هم برای جلوگیری از شیوع و وقوع تب کریمه در میان شترمرغها در نظر گرفته شده است. طبق این قوانین، در کشتارگاه‌های شترمرغ، از مواد کنه‌کُش ویژه‌ای استفاده می‌شود و ۱۴ روز قبل از کشتار، شترمرغها باید در محوطه‌ای عاری از کنه نگهداری شوند. این قوانین محافظتی باید برای احشام نیز اعمال و اجرا شوند.
آنچه دیگران میخوانند:
گردآورنده: زهرا فرامرزی
