به گزارش تیتربرتر؛ نشریه اکونومیست در گزارشی با اشاره به روند ترمیمپذیری اقتصاد ایران پس از تحریمهای غرب گفت: فرصت اقتصادی مناسبی برای ایران در بحبوحه جنگ اوکراین و تحریم های غرب علیه روسیه ایجاد شده است.
سرنوشت اقتصاد ایران در سال 1401
تارنمای اکونومیست در گزارشی ضمن اشاره به روند ترمیمپذیری اقتصاد ایران پس از سالها تحریمهای غرب عنوان کرد که فرصت اقتصادی مناسبی برای ایران در بحبوحه بحران اوکراین و تحریم های غرب علیه روسیه ایجاد شده است.
در ادامه این گزارش اکونومیست آمده است: همزمان با اینکه دری بسته می شود، در دیگری باز می شود. فشار جهانی بر امور مالی روسیه اخیرا به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
در همین حال قرار است ایران از یکسری تحریم ها رهایی یابد و بخشی از این تحریم ها کاسته شوند. در سال ۲۰۱۸ آمریکا از توافق هسته ای چندجانبه با ایران خارج شد. در این بحبوحه مذاکرات برای احیای توافق هسته ای در مراحل نهایی قرار دارد و به نظر می رسد حصول یک توافق نزدیک است.
اینکه یک توافق، نفت ایران را به بازار جهانی بازگرداند، شانسی بیفایده نیست.
در ادامه این مطلب اکونومیست آمده است: تجربه ایران آموزنده است. ایران طی دهه گذشته تحت فشار تحریمهای جهانی دچار رکود، کاهش ارزش واحد پولی و تورم مزمن شده است. اقتصاد ایران طی این مدت ضربه خورد اما سقوط نکرده است. این تا حد زیادی به این دلیل است که تولیدکنندگان ایرانی انعطافپذیری و ترمیمپذیری خود را اثبات کرده اند.
تحریمهای آمریکا برای دههها یک واقعیت مربوط به زندگی عادی در ایران محسوب شده است. این تحریم ها در سال ۱۹۷۹ آغاز شدند، زمانی که جیمی کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا واردات نفت از ایران را ممنوع کرد و دارایی های ایران را در آمریکا به دنبال تسخیر سفارت آمریکا در تهران مسدود کرد.
اما تحریم ها زمانی واقعا شروع به آسیب زدن کرد که دیگر تحریم ها اضافه شدند.
اکونومیست در ادامه عنوان کرد: می توان به سه مورد درباره وضعیت انعطاف پذیری و ترمیمپذیری ایران در این مسیر اشاره کرد.
اول اینکه اگرچه تحریم ها گسترده و با دقت نظارت شدند، اما در معرض آسیب قرار داشته اند. در همین دوران تحریم ایران توانسته چند صدهزار بشکه نفت روزانه صادر کند.
شکستن تحریم ها خطرناک است اما برخی از پالایشگاه های خصوصی حاضرند این ریسک را بپذیرند. دلار تنها ارز مطرح در این راستا نیست چون یوان و درهم امارات نیز وجود دارد.
دومین مسئله در مسیر انعطافپذری بو بهبودپذیری ایران، تنوع صادرات است. ایران از طیفی از صنایع تولیدی بهره مند بوده است. برخی از این صنایع بزرگتر، مانند استخراج معادن و فلز، از دسترسی به انرژی ارزان و قابل اعتماد سود می برند. به علاوه اینکه ایران مرزهای زمینی با چند کشور پرجمعیت از جمله پاکستان و ترکیه دارد.
سومین عامل، جایگزینی واردات است. یک ریال با ارزش ضعیفتر، کالاهای وارداتی را از دسترس بسیاری از ایرانیان خارج کرد اما برای تولیدکنندگانی که به بازار داخلی ۸۳ میلیونی خدمات ارائه می کنند، یک موهبت بوده است. یک شهروند تهرانی می گوید زمانیکه برای خرید به تهران می روید، لباس ها، اسباب بازی ها و کالاهای خانگی ساخت داخل را مشاهده می کنید. وی اضافه می کند: اگریک شاخص جهانی مربوط به خودکفایی وجود داشته باشد، ایران رتبه بالایی در آن خواهد داشت.
بازار بورس ایران نیز بازتاب همین روند بهبودپذیری اقتصادی را نشان می دهد. برخی از شرکت های بزرگتر تحت لیست تحریم ها قرار دارند اما صدها شرکت کوچگ تر در این لیست نیستند. سهام تدابیر حفاظتی خوبی را در برابر کاهش ارزش واجد پولی و تورم در ایران از خود نشان داده است.
اکونومیست در پایان تصریح کرد: مقامات ایران حرکت این کشور در مسیر «اقتصاد مقاومتی» را مایه مباهات می دانند. این را باید عنوان کرد که اقتصادها از مردم عادی تشکیل شده اند. آنها به بهترین شکل ممکن خود را با شرایط تغییر یافته، وفق می دهند. برای ایرانیها، اکنون یک چشم انداز واقعی روزهای بهتر پیش رو است اما در سوی دیگر برای مردم روسیه، یک روند "سازگاری دردناک" با شرایط جدید تازه آغاز شده است.
تورم در اقتصاد ایران
بر اساس جدیدترین بررسیهایی که اتاق بازرگانی تهران انجام داده، مقایسه تورم کشورهای منتخب نشان میدهد که همچنان آرژانتین بالاترین تورم را دارد. تورم در این کشور آمریکای جنوبی بیش از ۵۰ درصد تخمین زده میشود. پس از آن ترکیه قرار دارد.
همسایه غربی ایران که از چند ماه قبل با شوکهای اقتصادی جدیدی مواجه شده، هنوز نتوانسته راهی برای کاهش نرخ تورم پیدا کند و این نرخ در ترکیه به بیش از ۴۸ درصد رسیده است. تورم ایران نیز در این مدت حدود ۳۵ درصد تخمین زده شده و به این ترتیب تورم ترکیه حدودا ۱۳ درصد بیش از ایران است.
در ردههای بعدی این بررسی، پاکستان با ۱۳، برزیل با ۱۰، لهستان با ۹ و روسیه با هشت درصد قرار گرفتهاند. البته در روزهای گذشته و پس از حمله به اوکراین، تورم روسیه نیز به شکل قابل توجهی افزایش یافته که احتمالا خود را در گزارشهای بعدی نشان میدهد. در بررسیهای انجام شده تورم آمریکا نیز به حدود ۷.۵ درصد رسیده که نسبت به ماههای قبل افزایشی قابل توجه را نشان میدهد.
در میان کشورهای بررسی شده چین با تورمی کمتر از یک درصد و عربستان سعودی با تورم ۱.۲ بهترین عملکرد را داشتهاند. آمارها نشان میدهد که تورم ایران حدودا ۶.۸ برابر تورم عراق و ۲.۸ برابر تورم پاکستان بوده است.
اتاق بازرگانی تهران همچنین وضعیت تولید کالاهای منتخب صنعتی در اقتصاد ایران تا پایان دی ماه را نیز بررسی کرده است. بر این اساس تولید این کالاها به طور میانگین رشد ۴.۳ درصدی را به ثبت رسانده است و در میان ۳۶ کالای بررسی شده، ۲۳ کالا رشد تولید داشتهاند.
در میان این کالاها، تولید کامیون، چرم، روغن ساخته شده نباتی، اتوبوس، شمش آلومینیوم، ماشین لباسشویی و دوده بیشترین افزایش را نسبت به مدت مشابه سال قبل به ثبت رساندهاند.
الیاف الریلیک، چینی بهداشتی، الکترو موتور، پودر شوینده و نخ سیستم پنبهای و فیبر نیز بیشترین کاهش تولید را به ثبت رساندهاند.
مطالب مرتبط:
توجه ویژه رئیس جمهور به تقویت رشد اقتصادی
آذرماه امسال، سید ابراهیم رئیسی رئیسجمهور در جلسه تقدیم بودجه سال ۱۴۰۱ به مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: رشد اقتصادی ۸ درصدی را هدفگیری کردهایم و باید نگاه ملی به بودجه ۱۴۰۱ داشت و این میزان رشد را در نظر داریم و همگان باید تلاش کنند تا به این حد برسیم؛ ۳.۵ درصد از افزایش بهرهوری و ۴.۵ درصد با افزایش سرمایهگذاری این رشد را محقق خواهد کرد.
مرکز آمار از رشد صادرات نفت خبر داد
جدیدترین گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران بیان گر رقم خوردن اتفاقات مثبت در اقتصاد و صادرات ایران است. به گونهای که آمار منتشر شده نشان میدهد از ابتدای سال تا پایان پاییز ۱۴۰۰، محصول ناخالص داخلی (GDP) (به قیمت ثابت سال ۱۳۹۰ در نه ماهه سال ۱۴۰۰) به رقم ۵۴۹۷ هزار میلیارد ریال با نفت و ۴۷۲۰ هزار میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسیده است، در حالیکه رقم مذکور در مدت مشابه سال قبل با نفت ۵۲۳۱ هزار میلیارد ریال و بدون نفت ۴۵۴۶ هزار میلیارد ریال بوده که نشان از رشد ۵.۱ درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و ۳.۸ درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در نه ماهه سال ۱۴۰۰ دارد. بنابراین با توجه به رشد اقتصادی ۵.۱ درصدی با نفت در سال جاری، می توان نتیجه گرفت که روند صادرات نفت در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل، به طور معناداری افزایش یافته است.
سهم گروههای عمده اقتصادی از محصول ناخالص داخلی به قیمتهای ثابت و نرخ رشد آنها در نه ماهه ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته به قرار است:
بازیابی اقتصاد ایران از تبعات منفی کرونا؛ اقتصاد با نفت و بدون نفت، جان گرفت
بازیابی اقتصاد ایران از تبعات منفی کرونا؛ اقتصاد با نفت و بدون نفت، جان گرفت
بازیابی اقتصاد ایران از تبعات منفی کرونا؛ اقتصاد با نفت و بدون نفت، جان گرفت
نتایج محاسبات حاکی از آن است که رشته فعالیتهای گروه کشاورزی ۳.۹ - درصد (شامل زیر بخشهای زراعت و باغداری، دامداری، جنگلداری و ماهیگیری)، گروه صنایع و معادن ۷.۱) شامل: استخراج نفت خام و گازطبیعی ۱۳.۴، سایر معادن ۲.۵-، صنعت ۳.۴، انرژی ۵.۱ و ساختمان ۶.۳ درصد) و فعالیتهای گروه خدمات ۵.۱ درصد (شامل زیر بخشهای عمده وخرده فروشی، فعالیتهای خدماتی مربوط به تأمین جا و غذا، حمل ونقل، انبارداری، پست، اطلاعات و ارتباطات، فعالیتهای مالی و بیمه، مستغلات، کرایه و خدمات کسب وکار و دامپزشکی، اداره امور عمومی و خدمات شهری، آموزش، فعالیتهای مربوط به سلامت انسان و مددکاری اجتماعی و سایرخدمات عمومی، اجتماعی، شخصی وخانگی) نسبت به نه ماهه سال ۱۳۹۹ رشد داشته است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: محسن رضوی