به گزارش تیتربرتر؛در هفته‌های آینده در مذاکرات برجام به توافق می‌رسیم. هایکو ماس - وزیر خارجه آلمان در نشست خبرى در استکهلم عنوان کرد: فکر می‌کنم در هفته هاى آینده در مذاکرات برجام توافق حاصل خواهد شد.
اعلام زمان نهایی توافق برجام
وزیر امور خارجه آلمان روز دوشنبه گفت که از دستیابی به توافق برای نجات توافق هسته ای ۲۰۱۵ با ایران در هفته های آینده اطمینان دارد.
هایکو ماس پس از حضور در یک گردهمایی در مادرید به خبرنگاران گفت: ما فکر می کنیم (مذاکرات) می تواند به اهداف خود برسد. وزیر امور خارجه آلمان در مورد از سرگیری مذاکرات هسته ای با ایران که از ماه اوریل در وین پایتخت اتریش آغاز شده است، گفت: من فکر می کنم ما در هفته های آینده به آن نقطه (اهداف مذاکرات) خواهیم رسید.
مذاکرات برجام پس از ۶ دور گفت‌وگوهای فشرده و مستمر در وین، به مراحل پایانی نزدیک شده است.
در آخرین نشست کمیسیون مشترک برجام در وین که دو هفته پیش برگزار شد، هیات ها ضمن ابراز خرسندی از پیشرفت های صورت گرفته برای احیای برجام، بار دیگر بر عزم و جدیت خود برای پیگیری روند گفت‌وگوها با هدف یافتن راه حل‌هایی برای چند موضوعی که هنوز حل و فصل نشده اند تاکید کردند.
در پایان این نشست، هیات‌ها برای کسب دستورالعمل‌های سیاسی درباره مسائل باقی‌مانده راهی پایتخت‌ها شدند تا برای دور هفتم مذاکرات آماده شوند.
اولیانوف پنجشنبه گذشته عنوان کرد که مذاکرات وین برای آنچه قرار است آخرین دور گفت‌وگوها باشد از سرگرفته می‌شود.
وی با بیان اینکه در مقطع کنونی این شرایط حاصل نشده، افزود: برخی مشارکت کنندگان به زمان بیشتری نیاز دارند و به نظر می‌رسد زودتر از هفته آینده در وین ملاقات نمی‌کنیم.
دیپلمات ارشد روس در پاسخ به سووالی درباره موضع روسیه نسبت به مفادی از توافق هسته‌ای برجام که با گذشت زمان منقضی می‌شوند (بندهای غروب آفتاب) گفت: بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد از لحاظ تئوری بند غروب در صورت اجماع بین اعضا قابل تمدید است؛ هیچ‌کس نمی‌تواند بر خلاف اراده ایران رایزنی‌هایی را به این کشور تحمیل کند. در هر صورت، بندهای غروب آفتاب، جزو مذاکرات وین برای بازگشت به توافق اولیه برجام نیستند.
تلاش چین، فرانسه و آلمان برای احیای برجام
صدراعظم آلمان و رؤسای جمهور چین و فرانسه طی یک نشست مجازی سه‌جانبه تأکید کردند که همه طرف‌های مذاکره‌کننده در وین باید از فرصتی که برای توافق بر سر احیای برجام ایجاد شده است، استفاده کنند.
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان، «شی جین پینگ» رئیس‌جمهور چین و «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه روز دوشنبه در یک نشست سه‌جانبه که به‌صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، بر ضرورت بهره‌گیری از فرصت کنونی برای احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام تأکید کردند.
سران چین، فرانسه و آلمان به‌عنوان سه کشور عضو برجام در نشست مجازی خود از همه طرف‌هایی که در گفتگوهای احیای برجام در وین حضور دارند، خواستند که از پنجره فرصتی که از طریق این مذاکرات برای احیای برجام باز شده است، استفاده کنند.
مذاکرات احیای برجام در وین که دور نخست آن اواسط فروردین‌ماه برگزار شد، در حالی به دور هفتم کشیده شده است که به گفته دیپلمات‌های حاضر در مذاکرات، همچنان برخی اختلافات جدی حل‌نشده باقی مانده است.
آمریکا هنوز از رفع کامل تحریم‌های خود علیه ایران به بهانه اینکه برخی از آنها ارتباطی با برجام ندارند، امتناع می‌کند و در مقابل، ایران نیز تأکید دارد که آمریکا نه‌تنها باید همه تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی که در دولت ترامپ علیه ایران وضع شده است را لغو کند، بلکه باید تضمین بدهد که پس از احیای احتمالی برجام، در آینده از آن خارج نخواهد شد.
مطالب مرتبط:
بررسی برجام و منافع آن برای ایران
هادی آجیلی در نشست بررسی آینده کلان راهبرد بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران که به همت موسسه آموزش عالی طلوع مهر قم برگزار شد، در بررسی سابقه مذاکرات منتهی به برجام بیان کرد: بعد از حمله اتمی به ژاپن در جنگ جهانی دوم به دنیا اعلام شد که سلاحی وجود دارد که در هر جنگی می‌تواند حرف آخر را بزند. به تدریج تعداد کشورهایی که می‌خواستند این سلاح را داشته باشند بالا رفت. در سال 1965 چین هم آزمایش بمب اتم انجام داد و این منجر شد که آمریکا چین اخراج شده را مجددا وارد شورای امنیت کند و به وی حق وتو داده شد. در این جا این سوال ایجاد شد که اگر همینطور تعداد کشورهای دارای سلاح اتمی بالا برود این سلاح خاصیت راهبردی بودن خود را از دست خواهد داد.
این دانشیار روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: نهایتا در سال 1968 پیمان mpt در جهت منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای ایجاد شد و کشورهای جهان به عضویت در این پیمان دعوت شد. اعضای این پیمان باید تعهد دهند که فعالیت هسته‌ای آنها صلح‌آمیز بوده، تحت نظارت قرارگیرند و به سمت تولید سلاح اتمی حرکت نکنند.
از طرفی کشورهای دارای سلاح اتمی عضو این پیمان نیز باید فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای را در اختیار سایر کشورهای عضو پیمان بگذارند، به علاوه تعهد می‌دادند که خودشان به تدریج سلاح‌های اتمی خود را از بین ببرند اما پرواضح است که به تعهدات خود عمل نکرده‌اند. به علاوه قرار بود که به کشورهای غیر عضو فناوری هسته‌ای داده نشود در حالی که به هند، پاکستان و اسرائیل داده شد. امروزه بین 800 تا 200 کلاهک اتمی برای اسرائیل تخمین زده می‌شود و از آن جا که اسرائیل عضو پیمان مذکور نیست اجازه نظارت بر تاسیسات هسته‌ای وی نیز وجود ندارد.
وی تاکید کرد: به علاوه باید به کشورهای عضو فناوری هسته‌ای داده می‌شد که این مورد هم درباره ایران اتفاق نیفتاد. از نظر فنی باید گفت که فعلا دو روش مرسوم روش اب سنگین و اب سبک مورد استفاده است که از سنگ معدن اورانیوم به انرژی می‌رسیم. از این فرآیند زباله‌ای به نام پلوتونیوم به دست می‌آید که برای ساخت بمب اتم قابل فرآوری است. از نظر کشورهای دارنده سلاح هسته‌ای کشوری که امکان غنی‌سازی بومی داشته باشد، اینکه به تولید بمب اتمی منجر شود یا خیر، کاملا مبتنی بر اراده خود کشور خواهد بود.
*خودکفایی ایران در غنی‌سازی هسته‌ای، آغاز تغییر معادلات*
این کارشناس روابط بین‌الملل بیان کرد: آمریکائی‌ها در اوایل دهه هشتاد فهمیدند که ایران می‌خواهد به سمت غنی‌سازی حرکت کند درحالی که سو ظن قبلی به ایران داشتد، از طرفی تحولات خاورمیانه در آن زمان به گونه‌ای بود که بهانه‌ای برای تحت فشار گذاشتن ایران نیز مورد نیاز بود. به این خاطر اینطور گفته شد که ایران به دنبال سلاح هسته‌ای است و پرونده ایران در مجامع بین‌المللی در چهارچوب کنترل تسلیحات مطرح شد.
آجیلی ادامه داد: تا سال‌های 90 و 91 خواسته طرف مقابل در مذاکرات این بود که غنی‌سازی ایران باید به صفر برسد. اما در سال 1390 ایران به پیشرفت‌های فنی بسیار گسترده‌ای رسیده بود و درخواست طرف مقابل مبنی بر غنی‌سازی صفر درصد بی‌معنا شد چرا که ایران در غنی‌سازی به یک نقطه غیرقابل بازگشت رسیده بود. در این حالت بحث کنترل میزان غنی‌سازی مطرح شد و طرف مقابل تلاش کرد تا بین امکان غنی‌سازی و امکان ساخت بمب اتم تفاوتی قائل شود. در سال 1391 در مذاکره با ایران در عمان و قطر اصل غنی‌سازی ایران پذیرفته شد اما محدودیت‌هایی برای میزان غنی‌سازی ایران در نظر گرفته شد که طرف ایرانی هم پذیرفت.
این دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد: در سال 1390 الی 1391 کلیات بسته شد و بحث پیرامون جزئیات با دولت جدید آقای روحانی هم‌زمان شد. در این مرحله تلاش طرف آمریکایی این بود که مدت زمان ساخت بمب اتم را یکسال برای ایران افزایش دهد و نظارت‌های شدیدی را به ایران تحمیل کند. نهایتا در 1394 برجام امضا شد. برجام یک رژیم کنترل تسلیحات است.
*برجام برای آمریکا قراردادن ایران در جعبه‌ی محدودیت‌ها و نظارت‌ها بود*
وی ادامه داد: طرف غربی می‌دانست که نه امکان حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را دارد و نه می‌تواند روی غنی‌سازی صفر درصد پافشاری کند تا جایی که طرف ایرانی نپذیرد و کار از کار بگذرد. در این حالت بهترین روش قراردادن ایران تحت نظارت‌ها بود. برجام برای آمریکا قراردادن ایران در جعبه‌ی محدودیت‌ها و نظارت‌ها بود. از طرفی ایران که اساسا نمی‌خواست بمب اتم بسازد برای داشتن یک تنفس اقتصادی به این محدویت‌ها تن داد.
آجیلی تشریح کرد: برجام از نظر طرف آمریکایی و دولت آقای روحانی بنا نبود تک مرحله‌ای باشد، یک پروسه بود نه پروژه. اما مجموعه حاکمیت در داخل کشور معتقد بودند که برجام باید یک پروژه باشد که اگر موفق شد، ما سراغ پروژه‌های بعدی خواهیم رفت و اگر طرف غربی به تعهدات خود عمل کرد، پروژه‌های بعدی هم انجام خواهد شد. طرف آمریکایی هم معتقد بود که الان اولویت با رفع خطر هسته‌ای ایران است و با ایران غیرهسته‌ای راحت‌تر می‌توان درمورد سایر مسائل مذاکره کرد و در ادامه‌ی این فرآیند درباره سایر موارد نیز مذاکره خواهد شد.
این استاد و پژوهشگر حوزه روتبط بین الملل گفت: پیش‌بینی‌ها درست از آب در نیامد و با روی کارآمدن ترامپ، برداشتن گام‌های بعدی ممکن نشد. مطلوب دولت آقای روحانی این بود که در داخل کشور نشان دهد که حل بسیاری از مشکلات به تعامل بین‌المللی صحیح بازمی‌گردد و مردم هم تغییرات محسوس را احساس خواهند کرد و درنتیجه برداشتن گام‌های بلندتر در مذاکرات ممکن می‌شود و نظام و مردم همراهی بیشتری خواهند کرد. اما با روی کارآمدن ترامپ مسیر مورد انتظار دولت ایران و اوباما محقق نشد. در نهایت در ایران اجماع شد که برجام موفق نشده است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده:سیروس موحدپور
