به گزارش تیتربرتر؛ سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا با تکرار ادعاهای بی‌اساس علیه برنامه هسته‌ای کشورمان گفت که واشنگتن برای توافق درخصوص بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام آمادگی دارد.
تصمیم جدید آمریکا برای برجام
یک سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در گفت‌وگو با پایگاه خبری –تحلیلی واشنگتن فیری بیکن به تکرار ادعاهای بی‌اساس و ساختگی غرب و آمریکا علیه فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان پرداخت.
این دیپلمات آمریکایی که نامی از او برده نشده است در پاسخ به سوالی درباره موضع دولت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا درخصوص مذاکرات هسته‌ای با ایران مدعی شد که آنچه امتناع ایران از اجازه دسترسی بازرسان هسته‌ای بین‌المللی به سایت‌های هسته‌ای مناقشه برانگیز این کشور می‌خواند، کار دولت بایدن برای رسیدن به هدف خود مبنی بر بازگشت به توافق هسته‌ای 2015 را سخت‌تر کرده است.
وی در ادامه تلاش کرد دلیل وقفه پیش آمده در مذاکرات وین را متوجه ایران بداند و افزود: ایران می‌گوید که می‌خواهد به راه حل دیپلماتیک بازگردد اما همچنان گام‌هایی را برای دشوارتر کردن آن برمی‌دارد.
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا همچنین اظهار داشت: ما کماکان از ایران می‌خواهیم که هرچه فوری اجازه دسترسی‌های مورد نیاز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را فراهم کند. ایالات متحده به روشنی گفته است که ما آمادگی دست یافتن به یک فهم مشترک برای بازگشت متقابل به اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را داریم.
وی ادامه داد: اعطای دسترسی‌های مورد نظر به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حفظ تداوم دانش درباره فعالیت‌های هسته‌ای مرتبط با برجام ضروری است، موضوعی که برای اجرای سریع هرگونه توافق درخصوص بازگشت متقابل به پایبندی به برجام مهم خواهد بود.
همچنین ند پرایس، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا پنجشنبه گذشته در یک کنفرانس خبری درخصوص احیای برجام گفت: مهم است که طرفین با یکدیگر (به پایبندی‌های هسته‌ای‌شان) بازگردند و از همانجا که مسائل را رها کرده بودند، آغاز کنند. به باور ما مسیر دیپلماسی همچنان باز است.
وی تاکید کرد: همچنین از نظر ما بازگشت قریب‌الوقوع به وین الزامی است، چراکه این فرایند نمی‌تواند به طور نامحدود ادامه و کش یابد.
ایران چه تصمیمی برای برجام می گیرد؟
«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره اظهارات اخیر ظریف در مورد تحریم‌ها بیان کرد: همه را دعوت می‌کنم به عدم انتخاب گزینشی از نکاتی که گفته میشود. وزارت خارجه وزارتخانه تخصصی است. ظریف در مقام وزیر خارجه چند باری این موضوع را توضیح داد. برداشتی که الان ارائه کردید برداشت دقیقی از فرمایشات ایشان نیست. آنچه مسلم است این است که در ادامه مسیر باید از این فضاسازی‌ها عبور و اجازه دهیم دولت جدید در مسیر خودش گفت‌وگوهای وین را پیش ببرد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات وین و ترکیب تیم مذاکره کننده نیز گفت: مذاکرات وین انجام میشود و در داخل وزارت خارجه پیگیری میشود. هیچ متن و توافقنامه جدیدی قرار نیست مذاکره شود و اینکه در وزارت خارجه ترکیب تیم چطور باشد قبلا از بانک مرکزی، نفت و ... باشد و این بار همین خواهدبود. مهم این است که تداوم از حیث گفت‌وگوها انجام خواهد شد.
این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین گفت: شبانه روز دوستان ما در حال مرور مباحث هستند. ما یک ساعت را بعد از اینکه فرآیند بررسی داخلی درباره مذاکرات به جمع بندی برسد از دست نخواهیم داد که تاریخ را نهایی کنیم و روزهای آتی روزهایی خواهد بود که تعاملات بیشتری را در حوزه برجام و گفت‌وگوهای وین شاهد خواهید بود.
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات مرکل صدراعظم آلمان و اینکه خواستار بازگشت فوری ایران به مذاکرات شده است، اظهار داشت: صدراعظم آلمان و کشورهای اروپایی توجه داشته باشند که اگر بی عملی اروپا نبود جسارت ترامپ نمی‌توانست اتفاق بیفتد که ترامپ از برجام خارج شود و تمام پایتخت‌های اروپایی به شمول برلین تماشاچی باشند. طرف‌ها به وین می‌آیند با این درک بیایند که راه فراری برای اجرای تعهداتشان ذیل برجام ندارند باید اطمینان به ایران بدهند که هیچ طرفی نقض برجام را نخواهد کرد و به بهانه‌های واهی تعهدات خود را زیر پا نمی‌گذارند.
وی بیان کرد: آلمان بسیاری از توافقات در دوره برجام را انجام نداد و مطمئن هستم صدراعظم آلمان از همه جزییات خبر دارد و اگر نباشد وزارت خارجه آلمان هم این موارد را به اطلاع وی خواهند رساند.
سرنوشت مذاکرات برجام
مذاکرات هسته ای که پس از ۶ دور، در روزهای پایانی خردادماه پایان یافت بعد از گذشت سه ماه و نیم هنوز متوقف است که یکی از مهمترین دلایل آن به بی اعتمادی جمهوری اسلامی ایران به غرب گره خورده است؛ بی اعتمادی که در دولت ترامپ تشدید و در دولت بایدن تداوم یافت.
«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان روز پنجشنبه ۱۵ مهرماه در یک کنفرانس خبری در بیروت گفت که «پیام‌های شفاهی آمریکا و ادعا های بدون عمل سه کشور اروپایی» برای بازگشت ایران به مذاکرات ملاک نیست و تنها در صورت انجام تعهدات از طرف آنها، تهران نیز به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته ای موسوم به برجام باز خواهد گشت.
وی پیشتر نیز در دیدار با «جوزپ بورل» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به اعتیاد دولت ها در واشنگتن به تحریم های ضدایرانی اشاره کرد و آن را اصلی‌ترین عامل ناکامی در مذاکرات دانست و گفت: دولت بایدن هر چند به صورت زبانی از سیاست های ترامپ در قبال ایران انتقاد کرده، اما در عمل همان سیاست ها را دنبال می کند.
در قبال تروئیکای اروپا لازم به یادآوری است که از اردیبهشت ۱۳۹۷ و زمان خروج آمریکای ترامپ از برجام، اعضای اروپایی توافق شامل آلمان، فرانسه و انگلیس تصمیم به نجات برجام گرفتند. آنها در این مسیر سازوکارهای مالی گوناگونی از جمله «اس.پی.وی» و «اینستکس» را برای دور زدن تحریم های آمریکا طراحی کردند که البته این سازوکارهای مالی راه به جایی نبرد و بر روی کاغذ باقی ماند.
در آمریکا نیز به رغم پیروزی دموکرات ها و شکست ترامپ در رقابت های انتخاباتی ۲۰۲۰ اما آن اتفاق مورد انتظار رخ نداد. بایدن و تیم او به رغم اصرار بر تداوم مذاکرات هسته ای و حمایت کلامی از برجام ولی در عمل نشان داده به همان راهی می رود که پیشتر ترامپ رفته بود. از این رو هنوز ابزار تحریم بیش از دیگر ابزارها در دستور کار تیم بایدن در مواجهه با ایران قرار دارد. البته مقامات کاخ سفید در مواضع خود ضمن دعوت از ایران برای حضور در مذاکرات، زبان هشدار و تهدید به کار گرفته اند. همانند اظهارات اخیر «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا که در تماس تلفنی با «سرگئی لاوروف» همتای روسی هشدار داد فرصت محدود برای احیای برجام رو به اتمام است.
این نخستین بار نیست که وزیر خارجه آمریکا و دیگر مقامات این کشور، دهان به تهدید و هشدار می گشایند. بلینکن روز پنجشنبه هشتم مهر ماه نیز ضمن ابراز امیدواری به بازگشت تهران به زودی به مذاکرات وین، هشدار داد که «زمان بازگشت جمهوری اسلامی به توافق هسته‌ای رو به پایان است، مسوولیت‌ها بر دوش ایران قرار گرفته و توپ برجام اکنون در زمین ایران است.»
از طرفی «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم گفته است ایالات متحده در مقطع کنونی درباره گزینه های جایگزین برجام اظهارنظر علنی نمی‌کند و به تلاش‌ها برای احیای این توافق ادامه می‌دهد، اما خاطرنشان کرد که این رویکرد واشنگتن همیشگی نیست.
در هفته های اخیر واژه «به زودی» همواره به واژه ای پرتکرار در ادبیات برجامی تبدیل شده است؛ واژه ای که مقامات جمهوری اسلامی برای ازسرگیری مذاکرات بر زبان می آورند. شخص حجت الاسلام «سیدابراهیم رییسی» و دیگر وزرای او تا کنون هرگز از امتناع ایران برای حضور پشت میز مذاکره سخنی به میان نیاورده و بارها از تریبون های مختلف تاکید کرده اند که تهران به میز مذاکرات خواهد پیوست اما تاریخ دقیقی را برای از سرگیری مذاکرات مشخص نکرده اند.
در پیوند با این واژه، پرایس در نشست خبری روزانه خود در شهر واشنگتن گفت که ما از ایرانی ها در موارد متعدد شنیده‌ایم که انتظار دارند مذاکرات وین «زود» از سر گرفته شود و ما امیدواریم که تعریف آنها از زود، با تعریف ما از زود مطابقت داشته باشد. وی افزود: ما می‌خواهیم گفت و گوها در وین هر چه زودتر آغاز شود و این چیزی است که نه هفته ها، بلکه ماه هاست می‌گوییم. ما معتقدیم که مهم است طرف‌ها دوباره گردهم آیند، و مذاکرات از آنچه که رهایش کرده‌ایم ادامه یابد.
از نگاه وزیر امور خارجه کشورمان تفاوت زیادی بین به زودی ایرانی و به زودی غربی وجود دارد. به زودی از نظر ایران یعنی در اولین فرصتی که بررسی‌های این کشور تکمیل شود.
بنابراین از نگاه ناظران، مسوولان کشورمان به چند دلیل از اعلام دقیق زمان ورود به مذاکرات خودداری می کنند که یکی از آن عوامل سطح بالای بی اعتمادی تهران به طرف غربی توافق است. این بدبینی که از دوره ترامپ نسبت به سیاست های برجامی آمریکا در ذهن مقامات ایران شکل گرفت هنوز به قوت خود باقی است. در عمل نیز بایدن نشان داده قصد ندارد از کارزار فشار حداکثری علیه ایران دست بکشد.
در همین پیوند «محمود عباس زاده مشکینی» سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس با بیان این نکته که «توپ در میدان اروپایی‌هاست و اگر در مقابل درخواست ایران انعطاف نشان دهند، مذاکرات به سرانجام خواهد رسید»، گفت: زمان دقیق آغاز دور جدید مذاکرات مشخص نیست، اما به زودی تحت نظارت شورای عالی امنیت ملی این کار انجام میشود. خطوط اصلی و راهبردی مذاکرات را شورای عالی امنیت ملی مشخص می‌کند، اما تحقق اهداف و استراتژی توسط وزارت خارجه انجام خواهد شد.
کارشناسان تکمیل تیم دیپلماسی در دولت سیزدهم و بررسی محتوای مذاکرات ششگانه امسال را از دیگر دلایل تاخیر در بازگشت تهران به میز مذاکرات می دانند؛ مذاکراتی که از میانه فروردین ماه در وین آغاز شد و تا ۳۰ مردادماه به طول انجامید. اینک نیز ازسرگیری مذاکراتی که در دولت روحانی متوقف شده و در دولت رییسی دیگربار آغاز خواهد شد، بی تردید نیازمند بسترسازی است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی
