به گزارش تیتربرتر؛ دولت مردان کشورمان از کشورهای مشترک در برجام تنها مطالبه ای که داشتند لغو تحریم های اقتصادی و دیگر تحریم بود که تاکنون میسر نشده هر چند تلاش ها در دو سه ما اخیر زیاد شده اما مهم رسیدن به جایگاهیه که رونق اتقصادی را ببینیم و قیمت ها کاهش پیداکنند و تاثیر برجام بر بازار به وضوح مشاهده شود.
آیا برجام به بن بست رسیده؟
امروز کیهان نوشته بود : مذاکرات به بن‌بست رسیده است، و متنی در این باره منتشر کرده به این صورت: ایران می‌خواهد که آمریکا تعهد بدهد که دوباره زیر اجرای مفاد قرارداد نزند و با روی کار آمدن رئیس‌جمهور جدیدی در آمریکا همان کاری را نکند که ترامپ با برجام کرده و آن را پاره کرد. و ادامه می دهد: این یک خواسته کاملا منطقی و قانونی است، ولی با توجه به ساخت پیچیده توازن قدرت در آمریکا، نه بایدن و نه هیچ رئیس‌جمهوری آینده نمی‌تواند چنین تضمینی را بدهد.
کیهان ادامه داد: نادر انتصار از چهره‌های غربگرا و استاد دانشگاه آلابامای جنوبی در پاسخ به این سؤال که «دور ششم مذاکرات وین برای زنده نگه داشتن برجام به پایان رسیده و زمانی برای دور هفتم مقرر نشده و واشنگتن هم می‌گوید تصمیم سخت باید در تهران بگیریم. ارزیابی شما از این تصمیمات سخت و افق پیش‌روی برجام چیست؟» گفت: همانطوریکه ایران قبل از شروع این دوره از مذاکرات در وین گفته بود، آمریکا اگر می خواهد که برجام را دوباره زنده کند باید تعهدات خود را که در سال ۲۰۱۵ تایید و امضاء کرده بود، اجرا کند، ولی آمریکا چه در حرف و چه در عمل می بینیم که تعهدات برجامی خود را بطور کامل انجام نخواهد داد و فقط مایل به معلق کردن برخی از تحریم‌های برجامی است.
وی افزود: به صورت خلاصه یعنی اینکه که آنچه دولت بایدن به آن «تصمیم سخت» می نامد، این است که ایران قبول کند برجام جدیدی اجرا کند که شامل محدودیت‌های عمده‌ای در قدرت دفاعی و بازدارندگی و همچنین تغییرات در سیاست‌های منطقه‌ای ایران خواهد بود.
همچنین درباره اینکه آیا دور هفتم می‌تواند دور آخری باشد که به توافق برسیم، گفت: در زمان شش دوره مذاکرات اخیر اخبار نامشخصی در مورد اینکه طرفین به توافقات مهمی دست پیدا کنند در رسانه‌ها منتشر شده بودند، ولی اینگونه اخبار بسیار خوشبینانه بوده و نشان‌دهنده شکاف بین موضع ایران و طرفین غربی برجام نبودند؛ بنابراین نشانی وجود ندارد که دور هفتم مذاکرات به توافق پایانی منجر شود.
آقای انتصار همچنین در جواب سؤالی مبنی بر اینکه سران چین، فرانسه و آلمان اخیرا در جلسه ای مشترک درخواست سرعت بخشیدن در روند مذاکرات شده‌اند؛ این کندی شدید مذاکرات، ناشی از چیست، گفت: یکی از دلایل مهم کندی شدید مذاکرات دلیلش این است که ایران می‌خواهد که آمریکا تعهد بدهد که دوباره زیر اجرای مفاد قرارداد نزند و با روی کار آمدن رئیس‌جمهور جدیدی در آمریکا همان کاری را نکند که ترامپ با برجام کرده و آن را پاره کرد. این یک مطالبه کاملا منطقی و قانونی است، ولی با توجه به ساخت پیچیده توازن قدرت در آمریکا، نه بایدن و نه هیچ رئیس‌جمهوری آینده نمی‌تواند چنین تضمینی را بدهد.
وی تصریح کرد: ساختار پیچیده قدرت در آمریکا مانع تعهد به توافق در دوره تمام رؤسای جمهور آمریکا می‌شود.
تحریم ها برای آمریکا تاکنون چه منافعی داشته؟
وزیر امور خارجه کشورمان امروز در پیامی توییتری با اشاره به مهم بودن توافق هسته ای، توضیح داد که دولت های آمریکا هیچ گاه نخواهند توانست به نتیجه ی مورد قبولشان از اعمال تحریم علیه ایران دست بیاورند.
آقای ظریف در پیامی توییتری درباره توافق هسته ای نوشته است: ۶ سال قبل در چنین روزی، مذاکرات برجام یک موضوع فصل هفتمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را بدون موافق با جنگ، تایید کرد.
اوباما فهمید که «تحریم‌های فلج‌کننده» او، نه ایران و نه سانتریفیوژهای ایران را فلج نمی‌کند. ترامپ اما ساده‌لوحانه تصور کرد که «فشار حداکثری» چنین می شود.هرگز چنین نخواهد شد.رییس‌جمهور آمریکا باید به دقت به این آمار و ارقام نگاه کند.
مطالب مرتبط:
نقش رئیسی در تایید یا رد مذاکرات وین
در ورز گذشته تحلیل روزنامه لبنانی الاخبار درباره توافق برجام و آینده زنده نگه داشتن برجام در دولت سیزدهم، در روزنامه لبنانی الاخبار، چاپ بیروت در مطلبی به قلم محمد خواجوئی نوشت است: با وجود فضای قابل قبول که آقای ظریف در روزهای اخیر در مجلس شورای اسلای در مورد توافق هسته برجام از آن صحبت کرد، معلوم بود که هر گونه پیشرفتی در این پرونده منتظر روی کار آمدن دولت جدید در ایران است.
این نکارشناس ادامه داد: به نظر می‌رسد تمام طرف‌ها از جمله ایران موافقند تا شروع به کار دولت جدید در این کشور برای آغاز دور هفتم مذاکرات تاخیر کنند. در این شرایط، گمانه های زیادی گفته می‌شود که بین کامل شدن مذاکرات و رسیدن به توافق یا نهایی سازی آن و بسته شدن مسیر احیای برجام، در نوسان است.
در ادامه این مطلب آمده است: بعد از گذشت چند هفته از پایان دور ششم مذاکرات زنده نگه داشتن برجام در وین، همچنان مشخص نیست دور هفتم چه زمانی آغاز می‌شود. این در حالی است که شواهد حاکی از انتظار برای روی کار آمدن دولت سیزدهم در ایران است. ایران و دولت‌های مشارکت کننده در توافق هسته ای، انگلستان ، آلمان، فرانسه، روسیه و چین، با مشارکت غیر مستقیم نمایندگان ایالات آمریکا، تا کنون شش دوره مذاکره گفتگو کرده اند که هدف از آن رفع تحریم‌های ایران در مقابل بازگشت برنامه‌های هسته‌ای ایران با قید و بندهای قبلی است.
کشورهای مشترک در مذاکرات برجام معتقدند اختلافات مهمی همچنان پابرجاست و در عین حال پیشرفت‌هایی هم داشته است. به نظر می‌رسد یکی از دلایل تاخیر در شروع دوره دوم، آن است که ایران در مرحله انتقال قدرت قرار دارد، بدین معنا، موضوعاتی وجود دارد که می‌تواند بر تصمیم گیری تاثیر بگذارد، از جمله آنکه یک کمیته جدید برای نظارت بر تطابق نتیجه مذاکرات وین با سیاست‌های اعلام شده از سوی رهبر جمهوری اسلامی تشکیل شده، انتقال مذاکرات به دولت منتخب ضروری خوانده شده و همچنین سیاست‌های جدیدی که احتمالا دولت رئیسی در این باره دارد هم لزوما باید در نظر گرفته شود.
پیش از این، هیئت مذاکره کننده ایران به ریاست عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران، پس از بازگشت به تهران، نتیجه مذاکرات را به شورای عالی امنیت ملی انتقال داد تا تصمیم نهایی گرفته شود. اما با پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری، نتیجه مذاکرات علاوه بر نظر شورای عالی امنیت ملی و هیئت متشکل از نمایندگان این مجلس، مجلس شورای اسلامی و دولت، به نظر دو نماینده از طرف رئیس جمهور منتخب نیز بستگی دارد.
در جلسات بررسی این موضوع، از طرف رئیسی، معاون شورای عالی امنیت ملی در مسائل استراتژیک، علی حسینی تاش و معاون سابق شورای عالی امنیت ملی و مدیر فعلی کمیسیون حقوق بشر در دستگاه قضا، علی باقری حاضرند، که فرد اخیر، یکی از کسانی است که نامش بعنوان گزینه احتمالی برای منصب وزارت خارجه مطرح شده است. علی شمخانی، نماینده شورای عالی امنیت ملی، و عبدالرضا مصری، مجتبی ذوالنوری و وحید جلال زاده، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و علی اکبر صالحی و عباس عراقچی نیز در جلسات بحث و بررسی حاضرند.
در این میان محمد جواد ظریف در آخرین گزارش خود در مجلس شورای اسلامی اظهار امیدواری کرد که مذاکرات مربوط به احیای توافق هسته‌ای در شروع به کار دولت ابراهیم رئیسی «تکمیل» شود.
گزارش ظریف نشان داد تصمیم قاطع در مورد مذاکرات ژنو به دولت رئیسی واگذار شده که سه هفته آینده کار خود را آغاز می‌کند. ظریف در گزارش خود گفت دو طرف به چارچوب توافق احتمالی برای رفع تحریم‌ها نزدیک شده اند، در حالی که سعید خطیب زاده تاکید کرد که پیشرفت بزرگی در مذاکرات حاصل شده است و احتمالا به توافق دست می‌یابیم. وی همچنین به وجود اختلافات میان طرف‌ها هم اشاره کرد.
شش دور مذاکره نشان داده است شکاف بزرگی بین توقعات و خواسته‌های ایران از آمریکا وجود دارد که پر کردن و ترمیم آن دشوار است. با اینکه ظریف در گزارش خود از پیشرفت مذاکرات صحبت کرد، اختلافی که به نظر می‌رسد بزرگ است نیز وجود دارد. تهران می‌خواهد تمام تحریم‌ها رفع شود، اما آمریکا آمادگی امتیاز دادن به ایران را ندارد و مایل نیست تحریم‌های بخش حقوق بشر و تروریسم را برطرف کند.
همانطوریکه می دانیم تهران می خواهد اطمینان داشته باشد که دولت آمریکا- به ریاست جو بایدن یا هر شخص دیگری- هرگز از توافق هسته‌ای در آینده خارج نمی‌شود و داستان رئیس جمهور سابق آمریکا تکرار نمی شود.. این در حالی که دولت آمریکا قصدی برای دادن چنین تضمین های لازم نیست و همچنین به کلی قادر به دادن این ضمانت‌ها نیست. آمریکا مشخص است دوست دارد این مذاکرات زمینه‌سازی برای مذاکرات آینده در مورد مسائل منطقه‌ای و موشکی بوده و مذاکرات هسته‌ای مدتی طولانی‌تر داشته باشد، کاری که ایران آن را قبول نمی کند و مخالف اضافه شدن هر بند جدیدی به توافق سال ۲۰۱۵ است.
البته مذاکرات در شش دوره‌های قبلی مسیر بلندی را طی کرده تا کشورهای مشترک به مراحل فعلی برسند که نیازمند تصمیمات دشواری است و ظاهرا دو طرف هنوز آماده این تصمیم گیری‌ها نیستند. این همان مساله‌ای است که آقای ظریف هم در گزارش خود به آن اشاره کرده بود.
همچنین سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در روزهای اخیر اعلام کرده که کشورش آماده ورود به دور جدید(هفتم) مذاکرات است و این تهران است که باید در این باره تصمیم بگیرد. در سایه آنچه گذشت، باید منتظر روی کار آمدن شرایطی در ایران باشیم که به توافق هسته‌ای انتقاد دارد و چه بسا این موضوع سبب بسته شدن کلی مسیر مذاکرات برجام شود یا اینکه روند احیای برجام را آسان کند.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآرونده: حمیدرضا روح نواز
