به گزارش تیتربرتر؛ نرخ سود در بازار بین بانکی در ماهها خصوصا هفتههای اخیر در مسیر کاهشی قرار گرفته است؛ بررسیها نشان میدهد تزریق پول توسط بانک مرکزی (افزایش عرضه) و نیز افزایش سهم سپردههای بلندمدت در بانکها (کاهش تقاضا) عامل کاهش نرخ بهره بین بانکی بوده است.
نرخ سود بین بانکی در تیر 1400
کاهش نرخ سود بین بانکی همچنان ادامه دارد و در ۱۷ تیر به ۱۷.۹۵ درصد رسید.نرخ سود بین بانکی بالاخره به زیر ۱۸ درصد رسید.
با توجه به دادههای سایت بانک مرکزی نرخ سود بین بانکی در تاریخ ۲۶ اردیبهشت سال ۱۴۰۰ که به ۱۹.۵۶ درصد رسیده بود در تاریخ ۱۴۰۰/۴/۱۷ به ۱۷.۵۹ درصد رسید.
نرخ سود بین بانکی چیست؟
بازار بین بانکی موجب میشود که بانکها دیگر برای تامین نقدینگی و منابع مالی مالی مورد نیاز کوتاه مدت خود به بانک مرکی مراجعه نکنند که خود این موضوع به بانک مرکزی در جهت کنترل حجم نقدینگی کمک میکند.
بانکها در پایان دوره مالی کوتاه مدت (روزانه یا هفتگی) با مازاد یا کسری نقدینگی مواجه میشوند که باید آن را به تعادل برسانند. اگر بانکی با کسری نقدینگی مواجه شود باید با استقراض یا وام گرفتن در صدد جبران آن برآید، از سوی دیگر برای به تعادل رساندن مازاد نقدینگی خود نیز باید اقدام به عرضه آن کنند.
بانکها برای اینکه برای حل این مشکل به بانک مرکزی متوسل نشوند بازاری را به نام بازار بین بانکی تشکیل داده که در آن اقدام به عرضه و تقاضای نقدینگی آن هم به صورت وام میکنند. بنابراین در بازار بین بانکی، انتقال نقدینگی از موسسات مالی دارای مازاد به موسسات مالی دارای کسری وجوه است.
عمده وام های بین بانکی دارای سررسید یک هفته و کمتر بوده و اکثرا وامهای یک شبه بر مبنای یک نرخ سودی است که به آن نرخ سود بین بانکی میگویند.
بازار بین بانکی موجب میشود که بانکها دیگر برای تامین نقدینگی و منابع مالی مالی مورد نیاز کوتاه مدت خود به بانک مرکزی مراجعه نکنند که خود این موضوع به بانک مرکزی در جهت کنترل حجم نقدینگی کمک میکند.
نرخ سود بین بانکی متناسب با عرضه و تقاضا نوسانی بوده، به طوری که با افزایش تقاضا برای دریافت وام بین بانکی و از سوی دیگر عدم عرضه متناسب با آن، نرخ سود بالاتر میرود و برعکس.
مطالب مرتبط:
بانکهای خصوصی در صدر وامبگیران بین بانکی
تازهترین آمار بانک مرکزی از عملکرد بازار بین بانکی در سال ۱۳۹۸ نشان میدهد که میانگین نرخ سود معادل ۱۸.۹۵ درصد بوده که نسب به سال قبل کاهش داشته است.
در سال گذشته مجموعا ۴۰ هزار و ۳۴۱ فقره معامله به ارزش بیش از ۱۸٫۶ میلیارد تومان در محدوده نرخ ۱۶ تا ۲۳ درصد و با میانگین نرخ ۱۸.۹۵ درصد انجام شده است.
بیشترین سهم سپردهگذاری در بازار بین بانکی مربوط به بانکهای مشمول اصل ۱۴۴ بوده که بیش از ۵۰ درصد سهم معاملات را در اختیار داشتند.
همچنین بیشترین سهم سپردهپذیری در بازار بین بانکی مربوط به بانکهای خصوصی بوده که با سهم ۶۱ درصدی از حجم معاملات وامهایی با میانگین نرخ ۱۹٫۲۱ درصد دریافت کردند.
دلایل افت نرخ سود در 1400
با مراجعه به گزارش عملکرد برخی از بانکهای بورسی در اردیبهشت ماه میتوانیم نشانههای دیگر تایید چنین روندی را مشاهده کنیم. به عنوان مثال بانک ملت به عنوان بانکی که 15 درصد از جذب سپردههای سیستم بانکی را دارد، مانده سپردههای بلندمدت دو ساله آن در اردیبهشت ماه از 28.6 همت به 33.7 همت رسیده و رشد 20 درصدی داشته است، در حالیکه سپردههای کوتاهمدت از 114.9 همت به 118.3 همت رسیده و تنها حدود 3 درصد رشد کرده است.
این مساله احتمالا نشانگر این است که افزایش نقدینگی در سیستم بانکی در حال اتفاق افتادن است؛ اما نقدینگی فعلا جهت خود را به سمت بانک میبیند و حتی میل به رسوب در حسابهای بلندمدت نیز دارد. در واقع به نوعی با کاهش سرعت گردش پول مواجه هستیم و در نتیجه بانکها نیاز چندانی به منابع کوتاهمدت ندارند تا بر روی نرخ بازار بین بانکی فشار وارد کنند. شبیه همین روند را در مورد سایر بانکها همچون صادرات، تجارت و پاسارگاد نیز مشاهده میکنیم که در جدول فوق با رنگ سبز نشان داده شده است.
اینکه جهت نقدینگی در آینده چطور حرکت خواهد کرد نیاز به اطلاعات دقیقتری از سیستم بانکی دارد که هنوز اطلاعات آن را بانک مرکزی منتشر نکرده است. اما در هر حال مهمترین مساله این است که دولت چطور میتواند کسری بودجه خود را پوشش دهد. اوراقسازی، پولیسازی و ارزپاشی سه سیاست محتمل دولت برای ادامه سال است که بر اساس شواهد پولیسازی غلبه داشته و نقدینگی نیز به سمت بانکها در حرکت است.
بازار بین بانکی چیست؟
بازار بین بانکی یکی از اجزاء بازار پول است که هدف آن تسهیل جریان منابع ریالی کوتاهمدت (کمتر از یک سال) بین اعضاء در جهت مدیریت کارآمد نقدینگی است. اعضاء بازار بین بانکی علاوه بر بانک مرکزی، بانکهای دولتی و غیردولتی و موسسات اعتباری مجاز هستند. نقدشوندگی بالا، بالا بودن حجم معاملات (متوسط حجم معامله روزانه برای سال 99 حدود 77 هزار میلیارد تومان بوده است) و کم بودن نرخ بهره از جمله مهمترین ویژگیهای این بازار است.
عملا شناخت تغییرات این بازار یکی از مهمترین پارامترهای شناخت وضعیت کلی اقتصاد است. بازار بین بانکی برای ایران از سال 1387 شروع به فعالیت کرده و در شکل زیر خلاصهای از تغییرات نرخ بهره بین بانکی (نرخی که بانکها و موسسات اعتباری بر اساس آن به یکدیگر قرض میدهند) نشان داده شده است. همانطور که مشاهده میکنیم بالاترین نرخ بهره بین بانکی مربوط به سال 1393 است که تا 27 درصد نیز افزایش داشته است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآرونده: مریم بالوی فیلی