به گزارش تیتربرتر؛ دور چهارم مذاکرات وین پایان یافت، رئیس تیم هیات ایران در مذاکرات وین، اظهار کرد: امیدوارم در هفته آینده که مجدداً گفتگوها آغاز میشود، هیئتها که میآیند تصمیمهای خود را برای رسیدن به یک توافق گرفته باشند.
نتیجه دور چهارم مذاکرات وین چه شد؟
سید عباس عراقچی عصر روز چهارشنبه بعد از پایان نشست کمیسیون مشترک برجام اظهار کرد: دور چهارم مذاکرات وین امروز خاتمه پیدا کرد و بعد از دو هفته مذاکرات فشرده در موضوعات مختلف و دو هفته کاری بسیار سخت تصمیم گرفتیم که یک جمعبندی از کار داشته باشیم.
وی با بیان این که در مورد موضوعات باقیمانده، هیاتها برای انجام آخرین مشورتها به پایتختهای خود مراجعه میکنند، ادامه داد: ما موفق شدیم در طول این دو هفته به مقدار زیادی کار را به پیش ببریم و الان میتوانیم بگوییم که به چارچوب یک توافق رسیدهایم. به ساختار توافق دست پیدا کردهایم و متن اصلی توافق و ضمیمههایی که خواهد داشت مشخص شده است. البته مذاکرات در مورد متن به پایان نرسیده و در مورد بسیاری از بندهای توافق، هنوز در حال مذاکره هستیم.
عراقچی تصریح کرد: برخی از موضوعات کلیدی کماکان مورد اختلاف است و در مورد آن توافق حاصل نشده است به همین دلیل هیئتها تصمیم گرفتند که چند روزی تنفس بدهند و برای انجام مشورتهای لازم به پایتختها مراجعه کنند.
این دیپلمات ارشد ایران با بیان اینکه در مجموع میتوانیم بگوییم که پیشرفتهای خوبی داشتیم ولی هنوز نمیتوانیم بگوییم کار تمام شده است، ادامه داد: امیدوارم در هفته آینده که مجددا گفتگوها آغاز میشود هیاتها که می آیند تصمیمات خود را برای رسیدن به یک توافق گرفته باشند.
وی در مورد مذاکرات وین افزود: مواضع قطعی ما کاملاً روشن است. بر روی مواضعمان ایستادگی کردیم و تاکنون تمام امور بر اساس مواضع قطعی ما پیش رفته است و اختلاف جایی است که با منافع و مواضع ما تعارض پیدا میشود.
وی در پایان گفت: امیدواریم در هفته آینده مذاکرات روند بهتری را به خود بگیرد.
بررسی دور چهارم مذاکرات برجامی وین
بهرحال دور چهارم مذاکرات همانطور که پیشبینی شده بود کمی طولانیتر شده که خود نشانگر جدی بودن بحثهاست. همچنین در روزهای اخیر اخبار کمتری از محتوای مذاکرات به بیرون درز کرده است. به نظر می رسد به دلیل فشار مخالفان دولتهای ایران و آمریکا در دو کشور و فضاسازی منفی مخالفان برجام در ایران، آمریکا و خاورمیانه، طرفین ترجیح میدهند مادامیکه به یک نتیجه نهایی نرسند با سکوت بیشتر، حاشیهسازیها و سنگاندازی ها را به حداقل برسانند.
همچنین آقای ظریف که تور اروپایی خود را از هفته گذشته با اسپانیا آغاز کرد، قرار بود در مقصد دوم عازم وین شود و حضور وی در جایی که مذاکرات جریان دارد میتوانست تا حدی راهگشا باشد. اما بعد از اقدام دولت اتریش در اعلام همبستگی با اسرائیل که عملاً چیزی نیست جز همراهی با بنیامین نتانیاهو که در واقع برای ماندگاری خود در قدرت و عدم مواجهه با محاکمهاش، فلسطینیها را زیر حملات شدید قرار داده و با یک تیر چند نشان (از جمله مذاکرات احیای برجام) را میزند. با موضع محکمی که آقای عراقچی علیه اعلام همبستگی اتریش با آدمکشی اسرائیل اتخاذ کرد، طبیعی بود که آقای ظریف در این شرایط سفر خود به وین را لغو کند و به ایتالیا سفر کند.
نکته دیگر انتخابات ریاستجمهوری پیش رو در ایران است که برآورد رسانههای غربی -دستکم فعلاً- به قدرت رسیدن محافظهکاران یا تندروها است و برخی ناظرران از این انتخابات به عنوان یک ضربالأجل دیگر یاد میکنند، چرا که حتی در صورت توافق ممکن است اجرای آن به دولت بعدی ایران سپرده شود. اما واقعیت این است که دولتها در مذاکرات اینچنینی بیشتر نقش مجری و تسهیلگر را ایفا میکنند و نه تصمیمگیرنده. و تصمیمگیری درباره سیاستهای کلان ایران از جمله مذاکرات هستهای زیر نظر رهبری و شورای عالی امنیت صورت میگیرد و تنها مربوط به دولت آقای روحانی و دولت بعدی نیست.
مذاکرات هستهای در دوران آقای خاتمی با هدایت خود آقای روحانی جریان داشت و تفاهمهایی در این زمینه صورت گرفت. حتی در دولت احمدینژاد هم مذاکرات به شکلهای مختلف جریان داشت و پس از اینکه مذاکرات پیشرفتی نداشت و بنبست دیپلماسی منجر به افزایش فشارها شد، در اواخر دولت احمدینژاد مذاکراتی در عمان با طرف آمریکایی و اینبار به سرپرستی آقای صالحی صورت گرفت که تا حدود زیادی گرهگشا بود و در ادامه دولت آقای روحانی آن مسیر را ادامه داد.
برای طرف آمریکایی هم این موضوع روشن است و اعلام کردهاند که ما منتظر نتایج انتخابات ایران نیستیم. اما بحث این است که نوع نگاه دولتها و رویکرد تعاملجویانه یا تقابلجویانه آنها در نحوه اجرا موثر خواهد بود. هرچند آقای روحانی مایل است دولت خود را با توافق به پایان برساند و ممکن است طرف آمریکایی هم مایل باشد سریعتر با احیای توافق، خیال خود را از این بابت راحت کند.
اما این به معنای تعجیل برای حصول توافق به هر قیمتی نیست. اتفاقاً این سخن دروغی است که مخالفان آقای روحانی به دولت وی نسبت میدهند اما واقعیت این است که علیرغم تمایل رئیسجمهور برای توافق و برداشتن فشار تحریمها در هفتههای پایانی دولتش، ایشان نه تصمیمگیرنده نهایی در این زمینه است و نه حاضر است پس از تحمل این همه فشار و ایستادگی مقابل دولت ترامپ حالا برای رسیدن به توافق امتیاز دهد و تعجیل کند.
مطالب مرتبط:
تاثیر مذاکرات وین بر اقتصاد ایران
محمد لاهوتی در حاشیه نشست اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: صادرکنندگان از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا امروز با توجه به دستورالعمل دولت، درگیر موضوع رفع تعهد ارزی و بازگشت ارز حاصل از فعالیت خود به کشور بودهاند. از این رو بخش مهمی از تمرکز فعالان اقتصادی در سالهای اخیر به همین مسائل خلاصه شده است.
وی با بیان اینکه اتاق بازرگانی تلاش کرد در جریان جلسات مشترک با تصمیمگیران، مشکلات ارزی پیشروی بخش خصوصی را پیگیری کند، بیان کرد: پس از حدود سه سال، سرانجام پیشنهادات ارزی اتاق بازرگانی در سال جاری مورد تایید قرار گرفت در حالی که ما از فروردین سال ۱۳۹۷ آنها را ارائه کرده بودیم. در طول این مدت از کمیته ارزی اتاق بازرگانی گرفته تا پیگیریهایی که رئیس اتاق از طریق مقامات دولتی انجام دادند، تلاش شد تا بخشی از مشکلات صادرکنندگان برطرف شود.
به گفته رئیس کنفدراسیون صادرات در صورتی که قوانین جدیدی اجرایی نشوند و همانطور که وعده داده شده با پیشنهادات اتاق در حوزه ارز موافقت شود، میتوان امیدوار بود که در سال جاری مشکلات مربوط به حوزه ارز و تعهدات ارزی کمتر دیده شود.
لاهوتی با اشاره به روند افزایشی صادرات غیرنفتی ایران در دو ماهه ابتدایی سال جاری، بیان کرد: خوشبختانه آمارها از رشد ۸۰ درصدی صادرات میگویند که این قطعا نشانهای مثبت برای اقتصاد ایران است. البته باید در نظر داشت که آمار فعلی در مقایسه با ماههای مشابه سال قبل به دست آمده که به دلیل کرونا بخش مهمی از مرزهای کشور عملا بسته بودند. از این رو رشد جنبه مثبت دارد اما نباید واقعیتها را نیز نادیده گرفت.
وی درباره امکان رشد صادرات ایران در سال ۱۴۰۰ نیز تاکید کرد: در کنار قوانین داخلی و محدودیتهایی که امکان اصلاح آن ها در داخل وجود دارد، ما در عرصه بین المللی نیز نیاز به بهبود شرایط داریم. در صورتی که مذاکرات وین به نتیجه مثبتی برسد و تنها امکان تبادل بانکی برای تاجران ایرانی فراهم شود، بخش مهمی از محدودیتها و مشکلات فعلی برطرف خواهند شد. از این رو برای اظهارنظر در رابطه با صادرات باید تمام این عوامل را در کنار یکدیگر دید.
آنچه دیگران می خوانند:
گزارش از علی اکبر رضایی