به گزارش تیتربرتر؛ مجلس شورای اسلامی ۱۱ آذرماه گذشته با تصویب قانون لغو تحریم ها دولت را مکلف کرد که در صورت ادامه تحریمهای آمریکا، همکاری با آژانس را محدود کرده و گامهای بیشتری را در خصوص کاهش تعهداتش ذیل برجام بردارد.
زمان کاهش تعهدات ایران در برابر برجام
۲۱ فوریه (سوم اسفند ماه) زمان اجرای بند ششم قانون طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» و صیانت از منافع ملت ایران و توقف نظارتهای فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی خواهد بود و تاکنون تحولی در اجرای تعهدات طرفهای برجامی و لغو تحریمها مشاهده نشده است.
بر اساس ماده ۶، «دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، ظرف مدت ۲ ماه از تصویب این قانون، دسترسی های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.»
در این میان سه کشور اروپایی امضاکننده توافق هستهای ایران روز جمعه با صدور یک بیانیه مشترک بار دیگر اتهامزنی به تهران در موضوع پایبندی به تعهدات توافق هستهای برجام را تکرار کردند.
در همین حال «سعید خطیبزاده» سخنگوی دستگاه دیپلماسی روز گذشته (دوشنبه) در پاسخ به پرسشی درباره اجرای بند ششم مصوبه مجلس در خصوص توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی در هفته اول اسفند ماه اظهار داشت: در هفته اول اسفند مطابق بررسیهای فنی، قطعا ایران اگر تا آن روز تعهدات طرفهای مقابل انجام نپذیرفته باشد، دولت براساس قانون مصوب مجلس مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. این بدان معناست که این زمانبر نیست و هر روزی فرا برسد میتواند به سرعت این اجرا متوقف شود.
خطیبزاده بیان کرد: «این بدان معناست که نظارتهای فراپادمانی متوقف میشود که نظارتهایی است که ایران در چارچوب پروتکل الحاقی به صورت داوطلبانه پذیرفته بود و به معنی توقف تمامی نظارتها نیست. ایران عضو پادمان است و براساس تعهدات پادمانی خود بخشی از نظارتها را نگه خواهد داشت چون متعلق به پروتکل الحاقی نیست.»
این دیپلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: "پروتکل الحاقی قطعا متوقف خواهد شد."
مطالب مرتبط:
جزییات درخواست ایران برای توقف اجرای پروتکل الحاقی
سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان های بین المللی در وین، اعلام کرد نامه توقف اجرای اقدامات داوطلبانه ایران تحت برجام از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ برابر با ۵ اسفندماه، امروز عصر(دوشنبه) تحویل مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی شد.
کاظم غریب آبادی در گفتوگو با خبرنگاران افزود: این اقدام در اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران و در راستای حقوق مصرح جمهوری اسلامی ایران تحت بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و به علت عدم پایبندی طرف های مقابل به تعهدات خود در جهت رفع تحریم های غیرقانونی، صورت گرفته است.
نماینده دائم کشورمان تصریح کرد: در این نامه از آژانس خواستیم تا در اسرع وقت اقدامات لازم را برای اجرای درخواست های ایران جهت توقف اقدامات مختلف داوطلبانه، شامل اجرای پروتکل الحاقی، به عمل آورد.
او افزود: از این پس، همکاریهای ایران و آژانس صرفا بر مبنای تعهدات پادمانی ادامه خواهد یافت تا زمانی که با لغو تحریمها به صورت عملی و ملموس، زمینه برای بازگشت ایران به اجرای مجدد این اقدامات فراهم گردد.
همکاری انگلیس با بایدن درخصوص ایران
نخستوزیر انگلیس با «دلگرم کننده» خواندن سیگنالهای دولت جدید آمریکا درباره ایران، گفت که تحولات مهمی در نزدیک شدن تفکرات لندن-واشنگتن درخصوص موضوعات مختلف از جمله مسائل مربوط به ایران رخ داده است.
بنابر گزارش فارس، علیرغم امتناع دولت جدید آمریکا به ریاست « جو بایدن » از بازگشت به توافق هستهای و لغو تحریمهای ایران، لندن نسبت به سیگنالهای واشنگتن درخصوص تهران خوشبین است.
«بوریس جانسون» نخستوزیر انگلیس شامگاه یکشنبه در مصاحبه با شبکه آمریکایی «سیبیاس» ضمن اشاره به دو تماس تلفنی «مثبت و سازندهای» که با بایدن داشته، گفت شاهد نزدیک شدن اولویتهای واشنگتن و لندن طی هفتههای اخیر بوده است.
به نوشته وبگاه «پالتیکو» به نقل از این مصاحبه، جانسون درباره نزدیک شدن دیدگاههای آمریکا و انگلیس درخصوص موضوعات مختلف از جمله ایران، توضیح داد: «تحولات مهمی طی چند هفته اخیر درخصوص نزدیک شدن نحوه تفکر آمریکا و انگلیس درباره موضوعات خاصی مانند ایران، ناتو و تغییرات اقلیمی رخ داده است».
وی در ادامه از پاسخ به سوال مجری سیبیاس درباره اظهار نظر قدیمی و منفی بایدن در مقایسه کردن رهبر حزب محافظهکار انگلیس (شخص جانسون) با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور سابق آمریکا، طفره رفت.
نخستوزیر انگلیس حوزههای تغییرات اقلیمی و سیاست درقبال ایران را از جمله حوزههایی دانست که واشنگتن و لندن میتوانند در آنها همکاری کنند و افزود: «به نظرم بعضی از بیانیههایی که از کاخ سفید و دولت جدید آمریکا میشنویم، بهطرز شگفتآوری دلگرمکننده است».
رویکرد بایدن برای بازگشت به مسیر دیپلماسی با ایران
بنابر گزارش خبرگزاری فرانسه، جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا خیلی سریع موضع خود را برای بازگشت به مسیر دیپلماسی با ایران مشخص کرد، اما آشکارا نشان داده است که هیچ عجلهای برای پیوستن مجدد به توافق هستهای ۲۰۱۵ ندارد، توافقی که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ به طور یکطرفه از برجام خارج شد.
این خبرگزاری در ادامه با اشاره به وعده انتخاباتی جو بایدن برای بازگشت به توافق هستهای گزارش داد: یک تاریخ مهم در حال فرارسیدن است؛ ۲۱ فوریه (سوم اسفندماه) که بر اساس مصوبه پارلمانی ایران، اگر آمریکا تحریمها را لغو نکند فعالیت بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران محدود خواهد شد.
کلسی داونپورت، رئیس بخش عدم اشاعه در موسسه کنترل تسلیحات مستقر در واشنگتن گفت که ایران به سرعت میتواند اغلب گامها، مانند غنی سازی اورانیوم را لغو کند، اما اقداماتی که قرار است انجام شود، خطر قابل جدیتری دارند و معکوس کردن آنها دشوارتر است.
داونپورت همچنین از کاهش بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در ایران پس از اجرایی شدن این مصوبه ابراز نگرانی کرد و گفت که این میتواند نگرانیها درباره برنامه هستهای تهران را افزایش دهد.
خبرگزاری فرانسه در ادامه با اشاره به نزدیک شدن زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران خاطر نشان کرد: این انتخابات میتواند به روی کار آمدن یک فرد اصولگرا در تهران بینجامد که این مسئله نیز قابل تامل است. بنابراین، آیا زمان کافی (برای دولت بایدن) وجود دارد؟
یک دیپلمات پیشین اتحادیه اروپا در این باره گفت: با نزدیک شدن به ۲۱ فوریه، ضروری است که دیپلماسی از سر گرفته شود.
این دیپلمات همچنین تصریح کرد: ۱۰ روز آینده بسیار حائز اهمیت خواهد بود تا بفهمیم که چه اتفاقی رخ میدهد و تا چه اندازه در متقاعد کردن ایران برای عقب نشینی موفقیت آمیز خواهد بود.
یک دیپلمات دیگر اروپایی اظهار داشت که مسئله اصلی این است که اطمینان یابیم در آن تاریخ (۲۱ فوریه) محدودیت دسترسی بازرسان آژانس اجرایی نشود.
این دیپلمات در ادامه گفت: چین و روسیه که از امضا کنندگان توافق هستهای هستند و از روابط نزدیکتری با تهران برخوردارند نیز همین دیدگاه را دارند.
یک مشاور پیشین رئیس جمهور اوباما که خواست نامش فاش نشود با اشاره به ضرورت برقراری هرچه زودتر ارتباط میان دولت آمریکا و تهران گفت: من گمان میکنم که مقامات آمریکایی تاکنون از طرق مختلف با مقامات ایرانی وارد تعامل شده باشند.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو