به گزارش تیتربرتر؛ امید به تغییر سیاستهای آمریکا در صورت روی کار آمدن بایدن در حالی است که مواضع جناح دموکرات در انتقاد از سیاستهای فعلی دولت دونالد ترامپ و حداکثری کردن فشارها علیه ایران مبهم است. تنها انتقاد دموکراتها به دولت ترامپ در این باره این است که نه تنها سیاستهای دولت هیچ تأثیری در شکست دولت ایران و پذیرش خواستههای ایالات متحده نداشته، بلکه فقط به انزوای ایالات متحده در سطح بینالمللی منجر شده است.
آمریکا با داشتن یکچهارم اقتصاد جهانی و نزدیک به ۱۰ درصد تجارت جهانی، مهمترین کشور در تعاملات اقتصادی دنیا محسوب میشود، به همین دلیل تغییر و تحولات سیاسی در این کشور، نتایج ملموسی بر وضعیت اقتصادی و حتی سیاسی کشورهای دیگر دارد.
اقتصاد ایران در حوزههای متعدد با چالشهای اساسی روبهرو است؛ از تورمهای دورقمی تا متوسط رشد اقتصادی زیر یک درصد در ۱۰ سال اخیر و بیکاری بالا تا وابستگی بودجه به نفت و کسریهای ۵۰ درصدی بودجه و مشکلات اقتصادی دیگر. تقریبا همه مشکلات اقتصادی، ریشه در سیاستهای دهههای گذشته و استمرار آن دارد.
پیش بینی رشد اقتصاد ایران با لغو تحریم آمریکا

بانک تسویه بین الملل در گزارشی با اشاره به بازگشت احتمالی آمریکا به برجام در دوره ریاست جمهوری جو بایدن پیش بینی کرد با وجود بحران ناشی از کرونا و محدودیت سرمایه گذاریهای خارجی، اقتصاد ایران سال آینده رشد ۴.۴ درصدی را تجربه کند و سه سال رشد منفی این کشور به پایان برسد.
بنابر نوشته ایسنا، با پیروزی بایدن در انتخابات سوم نوامبر احتمال بازگشت آمریکا به توافق هستهای شدت گرفته است.
این بانک با بیان اینکه احیای یک شبه برجام چندان محتمل نیست، رشد اقتصادی ایران در صورت رفع تحریم ها را در سال ۲۰۲۱ معادل ۴.۴ درصد، در سال ۲۰۲۲ معادل ۶.۹ درصد و در سال ۲۰۲۳ معادل ۶ درصد پیش بینی کرده است. به گفته این موسسه در صورت افزایش صادرات نفتی، میزان ذخایر ارزی این کشور تا سال ۲۰۲۳ به حدود ۱۰۹ میلیارد دلار افزایش پیدا خواهد کرد.
در سال ۲۰۲۰ ارزش ریال مقابل دلار حدود ۵۰ درصد کاهش پیدا کرد، اما از اواخر ماه اکتبر، پول ملی این کشور مجددا تقویت شده است. ایران بالاترین نرخ ابتلا به کرونا را در خاورمیانه دارد.
پیشبینی افزایش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران
"گاربیس ایرادیان" ، اقتصاددان ارشد موسسه مالی بینالمللی در این باره میگوید جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران از 890 میلیون دلار در سال جاری (2020) تا بیش از 6.4 میلیارد دلار در 2025 افزایش مییابد. این امر در صورتی خواهد بود که تمام تحریمها تا پایان سال آینده میلادی برداشته شوند.
به گفته این اقتصاددان، سرمایه گذاری مستقیم خارجی در 2021 کمتر از 2 میلیارد دلار خواهد بود و بیشترین پول از چین و هند خواهد آمد. البته بحران همهگیری ویروس کرونا این سرمایهگذاری را در 2021 محدود میکند.
به گفته موسسه مالی بینالمللی اگر بخش عمدهای از تحریمها باقی بماند اقتصاد ایران همچنان در وضعیت شکننده خواهد ماند، هر چند در آستانه سقوط نخواهد بود.
در بدترین شرایط که بیشتر تحریمها باقی بماند ایران در سال آتی میلادی (2021) 1.8 درصد رشد اقتصادی خواهد داشت و ذخایر خارجی آن از 80 میلیارد دلار سال جاری به 46.9 میلیارد دلار تا پایان سال 2023 کاهش خواهد یافت. حدود 90 درصد از ذخایر رسمی ایران در خارج از این کشور به خاطر تحریمهای آمریکا مسدود شدهاند.
عوامل مهم داخلی و خارجی در آینده اقتصاد ایران

به گزارش تیتربرتر به نقل از همشهری آنلاین؛ علیرضا سلطانی، روزنامهنگار و کارشناس اقتصاد سیاسی معتقد است که بعد از انتخاب جوبایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا سه متغیر در زمینه سیاست خارجی و دو متغیر در اقتصاد داخلی اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار خواهند داد.
نتایج انتخابات آمریکا و پیروزی آقای بایدن روند تحولات اقتصاد ایران را دچار تغییر کرد. در حالیکه قبل از این انتخابات روند قیمتها صعودی بود، بعد از اعلام نتایج این روند صعودی متوقف شد. بازارهای ایران واکنش مثبت نشان دادند و قیمت ها در بازارهای شاخص رو به کاهش گذاشت، اما اینکه در آینده چگونه خواهد بود و روند تحولات اقتصادی آینده و شاخصها چه سمت و سویی خواهد داشت و این کاهش تداوم خواهد داشت یا خیر، بستگی به رفتارهای متقابل دولت منتخب آمریکا که تقریبا شصت روز دیگر کار خود را شروع می کند و نیز سیگنالهایی که ایران در واکنش به تحولات سیاسی آمریکا میفرستد، و همچنین سیاستهای دولت ترامپ در قبال ایران در دوماه آینده دارد.
بدون تردید ممکن است که آقای بایدن سیاست هایی را در قبال ایران اعلام بکند که صرفا جنبه اعلامی دارد و تا به مرحله عملی برسد زمان ببرد. از سوی دیگر مهمترین اولویت بایدن و دولت در حال تشکیل او در حال حاضر انتقال قدرت و بعد از آن کرونا است که فعلا گره خورده است.
مطالب مرتبط:
به طورکلی دو عنصر تعیین کننده در اقتصاد ایران داریم، یکی عنصر خارجی است که مهمترین آن دولت آمریکا و سیاستهایی است که این دولت دنبال میکند که خیلی سریع بر اقتصاد ایران تاثیر می گذارد که نمونه آن تحریمهای اقتصادی است. در واقع سیاست هایی که دولت امریکا در پیش می گیرد در چند دهه اخیر عامل اصلی تعیین کننده در معادلات اقتصادی ماست. با اعمال تحریم ها بازارهای ایران دچاتر التهاب و تلاطم می شوند و با رفع این تحریمها بازرها به شرایط باثبات بر میگردند بنابراین میبینیم که این عامل خارجی به دلیل آسیب پذیری و ضعف اقتصاد ایران و وابستگی آن به نفت و درآمد نفتی عملا زمینه و قدرت مانور را برای اثرگذاری عوامل خارجی فراهم می شود. دوم هم موضوع دلالان و واسطهگران است. عنصر خارجی خیلی سریع روی انتظارات روانی اثر میگذارد و به اصطلاح قدرت دولت را محدود میکند. در واقع عنصر خارجی (تحریمها) و عنصر داخلی (دلالان و واسطه گران) وقتی با همدیگر ترکیب می شوند زمینه بی ثباتی و بحران را در اقتصا دایران فراهم می کند.
عنصر خارجی در واقع فشار وارد می کند و قدرت دولت را کاهش میدهد، دولتی که بر اقتصاد ما مسلط است و چه بسا آنچه باعث اثر بخشی عنصر خارجی بر اقتصاد ایران می شود همین اقتصاد دولتی ایران است.
عنصر خارجی وقتی تحریم میکند، دولت را تحریم میکند و وقتی دولت تحریم می شود اقتصادی که وابسته به دولت است دچاز التهاب و تلاطم میشود. تحریم شدن بنگاههای دولتی و شرکتهای اقتصادی دولتی که در واقع همان تحریم نفت است عملا دولت را در اقتصاد بلا اختیار می کند و دیگر نمیتواند از اختیار خودش برای کنترل و مدیریت و بازگرداندن ثبات و آرامش به بازار استفاده کند. وقتی که دولت خلع ید میشود یا قدرت مانور آن با تحریم های اقتصادی کاهش پیدا میکند زمینه برای فعالیت دلالان و واسطه گران فراهم می شود.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران می خوانند: