تیتربرتر: استان کهگیلویه و بویراحمد دارای غذاهای سنتی خوشمزه ای است که بسیار ساده هستند و بیستر این غذاها محصوص عشایر این استان است در ادامه با تعدادی از این غذاهای محلی آشنا خواهیم شد.
دستور پخت دنگو
آش دنگو از غذاهای محلی استان کهگیلویه و بویراحمد است که سرشار از حبوبات میباشد و در فصل زمستان بیشتر رواج دارد، چون به اعتقاد مردم استان این آش برای سرماخوردگی بسیار مناسب است و معجزه میکند. در ادامه با ما همراه باشید تا با دستور پخت این آش خوشمزه آشنا شوید.
مواد لازم برای پخت دنگو:
- - عدس
- - لوبیا چشم بلبلی
- - لیزک (گیاهی است دارویی که در فصل بهار در استان کهگیلویه و بویراحمد میروید.)
- - ماش
- - نخود
- - گندم (مقدار گندم بیشتر از بقیه حبوبات باشد)
- - ادویه، زردچوبه، نمک و آب به مقدار لازم
طرز تهیه دنگو:
ابتدا آب مورد نیاز را اضافه میکنیم و اجازه میدهیم تا جوش بیاید. بعد از به جوش آمدن گندم را اضافه میکنیم؛ گندم به نسبت مواد دیگر باید زیادتر بپزد و همچنین زمان پخت آن از سایر مواد بیشتر است.
بعد از چند دقیقه که گندم پخت، نخود را اضافه میکنیم و در ظرف را میبندیم و منتظر میمانیم تا کاملا پخته شود. بعد از پخت کامل گندم و نخود بقیه مواد را اضافه میکنیم و اجازه میدهیم تا مواد کاملا با هم پخته شوند.
دستور پخت جوشک یا کلک سوز
همانطور که گفتیم غذاهای محلی یاسوج در زندگی عشایری گذشتگان این شهر ریشه داشته و برای همین نباید انتظار غذاهای پرچرب و سنگینی را داشته باشید. کله جوشک یا کلک سوز، غذای ساده دیگری است که محتویات آن دوغ، پیاز، پونه و ادویه میباشد. برای پخت این غذای محلی، ابتدا پیاز را به همراه پونه در داخل روغن تفت داده و سرخ میکنند، سپس همزمان با دوغ، نمک و ادویههای لازم را هم اضافه میکنند و میجوشانند. این غذای محلی به همراه نان محلی یاسوج سرو میشود و از غذاهای محبوب فصل بهار به شمار میرود.
مواد لازم برای تهیه کلک سوز (کله جوشک):
- پیاز ۱ عدد
- پونه یا نعناع خشک ۱ قاشق غذاخوری
- دوغ به مقدار لازم
- کشک یا ماست چکیده به مقدار لازم
طرز تهیه کلک سوز (کله جوشک):
ابتدا پیاز رادر روغن تفت میدهند و پس از اینکه پیاز طلایی شد، نعناع یا پونه خشک را به آن اضافه می کنیم و کمی هم آن را تفت می دهیم.
سپس کم کم دوغ، کشک یا ماست را به آن اضافه میکنند. معمولا به تعداد هر نفر یک لیتر دوغ استفاده میشود. سپس کمی فلفل و زردچوبه به آن اضافه میکنند و میجوشانند.زمانی که غلیظ و سبز رنگ شد، با نان محلی یا نان سنگک و سبری خوردن تازه آنرا میخورند.
مطالب مرتبط:
دستور پخت آش کارده
آش کارده یا آش حُره یا آش کاردین، نوعی از انواع آشهای ایرانی است که در محدودهٔ جنوب غربی زاگرس پخته میشود. در طبخ این آش از گیاهی مخصوص بنام کاردین استفاده میشود. این آش مانند نامش در مناطق مختلف روشهای پخت متفاوتی دارد، از روشهای تخمیری در مناطق بختیاری تا پخت همراه گوشت در اقلید. این آش در مناطق چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان و خوزستان به نام کاردین (یا کاردیم) شناخته میشود و در اقلید و استان فارس به نام کارده و در منطقهٔ بهبهان و هندیجان به نام حُره مشهور است.
گیاه کاردین (به انگلیسی: Biarum bovei) یکی از گیاهان بومی منطقهٔ جنوب غرب زاگرس تا فلات فلسطین و از خانوادهٔ گل شیپوریان است در منطقهٔ بختیاری، دونوع از این گیاه میروید، که به نامهای کاردین و کُهلیٍر (KOHLIYER)شناخته میشوند و به هردو علف خرس نیز گفته میشود، در استان فارس به آن کارده، در جنوب خوزستان به آن حُره گفته میشود. این گیاه به صورت خام برای انسان قابل مصرف نمیباشد.برگ های این گیاه برگ های پهن و نوک تیز و براق است، دمبرگ هایی بلند و رگبرگ هایی مشخص دارند و قبل از رویش گل از بین می روند. گل کارده به رنگ ارغوانی تیره است در ماه سوم بهار می شکفد.
برگ کارده طبع گرم دارد، ضدعفونی کننده است و آش آن از غذاهای مناسب برای افراد سرماخورده به شمار می رود. این برگ ها بادشکن هستند، دل درد و سردرد را تسکین می دهند و با تصفیه خون نقش مهمی در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی دارند، عوارض دیابت را درمان می کنند و خطر ابتلا به دیابت را کاهش می دهند.
قسمت قابل استفاده گیاه کارده، برگ های تند مزه آن هستند که به صورت پخته در تهیه نوعی آش استفاده می شوند. این آش در مناطق رویش کارده جزو غذاهای بسیار مرسوم می باشد و به روش های مختلفی تهیه می شود. البته باید توجه داشت که این برگ ها به صورت خام قابل استفاده نیستند و خوردن خام آنها باعث زخم شدن زبان می شود.
مواد لازم برای پخت آش کارده:
- سبزی کارده خرد شده : نیم تا یک کیلو
- آرد گندم : 1 پیمانه
- آبغوره : 1 پیمانه
- ماست ترش یا دوغ : 1 پیمانه
- خرده برنج یا جو پرک شده : نیم پیمانه
- پیاز بزرگ : 1 عدد
- زردچوبه : نصف قاشق چایخوری
- شنبلیله خشک : 1 قاشق سوپ خوری
- روغن : به مقدار لازم
- نمک : به مقدار لازم
- فلفل : به مقدار لازم
طرز تهیه آش کارده:
ابتدا کارده خشک را در یک ظرف با مقداری آب به مدت 2الی 3 ساعت خیس می کنیم.سپس کارده های خیس شده را از آب خارج و در یک قابلمه بزرگ ریخته و آرد گندم ها را روی کارده ها می کوبیم تا آرد گندم جذب کارده ها شود و سپس آب کارده خیس شده را به این مخلوط اضافه می کنیم.به اندازه ¾ قابلمه آب به این مخلوط اضافه می کنیم و روی اجاق گاز با شعله متوسط می گذاریم .سپس آبغوره و دوغ یا ماست ترش شده را به آن اضافه می کنیم.بعد از بجوش آمدن آش باید مرتبا مایع داخل قابلمه را هم زد تا آش ته نگیرد .
پس از 3 الی 4 ساعت و پخته شدن کامل کارده ها برنج را به آن اضافه می کنیم و به مدت یک ساعت با شعله ملایم پخت را ادامه می دهیم.پیاز را در ماهیتابه سرخ کرده و زردچوبه و شنبلیله را به آن اضافه و تفت می دهیم.با اضافه کردن مقداری آرد گندم به مواد بالا تفت را ادامه می دهیم.سپس این مخلوط را به آش اضافه می کنیم و اجازه می دهیم تا 15 دقیقه بجوشد و آش لعاب دار شود.
گردآورنده: فرحان مرادی
آنچه دیگران میخوانند: