به گزارش تیتربرتر؛ بعد از شیوع ویروس کرونا رفته رفته شرایط برای کار کردن قشر ضعیف و کارگران سخت و سخت تر شد به طوریکه یا باید با این شرایط کنار بیایند و با ماسک پوشیدن و دستکش و رعایت نکات بهداشتی به محل کار مراجعه کنند اما اگر هم به محل کار مراجعه کنند با توجه به اینکه مردم اکثرا در خانه یا محل کار حضور دارند کسی یا به دست فروشی آنها سر نمی زند یا از آنها برای کارگری استفاده نمی کند.
آیا کارگران از پس مخارج خود در روزهای کرونایی بر می آیند؟
داود اخوان (نماینده کارگران در هیاتهای حل اختلاف ادارت کار) اولویت اصلی برای حمایت اجتماعی دولت از کارگران را توزیع کالاهای اساسی بین کارگران کل کشور میداند میگوید:
«کارگران امروز دیگر پول نقدی نمیخواهند. آنها اجناس و ارزاق را به شکل مستقیم میخواهند. در این وضعیت عجیب و بسیار سختی که کارگران کشور در آن گیر افتادهاند، تامین نیازهای اساسی زندگی آنها از سوی دولت، مهمترین اولویت عملی باید باشد. در واقع، امروز کارگران دیگر قدرت خریدی ندارند. دولت باید هرچه سریعتر، کالاهای مهم زندگی را برای بقای کارگران به آنها اختصاص دهد.»
به نظر میرسد با توجه به مختصات فعلی اقتصاد کشور و تضعیف شدید معیشتی این پیشنهاد راهحل مناسبی باشد. در زمانهای که کشور از یکسو با تحریم و محدودیت کالا موجه است و از سوی دیگر، کرونا معیشت همه کارگران را تضعیف کرده است، به نظر میرسد همچون تجربه بسیاری از کشورهای جهان، دولت اگر میخواهد از کارگران حمایتی صورت دهد باید به شکل توزیع کالا از طریق تعاونیها و شبکه فروشگاههای سراسری کشور باشد.
راهکارهایی برای این روزهای کارگران
اما شکل و شیوه توزیع کالاهای اساسی بین کارگران کشور و خانوادههای آنها موضوع دیگری است که کارگران معتقدند در رفع نیازهای آنها در دوره بسیار سخت کرونا، تحریم و تورم اهمیت اساسی دارد. اگر به شیوه توزیع کالاها بین کارگران توجهی صورت نگیرد، احتمالا هرگونه اقدام حمایتی دیگر، بیشتر تبلیغاتی و شعاری خواهد بود. البته سخن گفتن از شکل و شیوه توزیع کالا در بین کارگران کشور، در صورتی معنادارتر است که اصلا دولت ارادهای برای اختصاص کالا به کارگران و خانوادههایشان داشته باشد و شواهد نشان میدهد کارگران همچنان بر این تقاضا و مطالبه خود مصرند.
فتح الله بیات (رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی کشور) درباره ضرورت و شکل توزیع کالاهای اساسی بین کارگران به ایلنا میگوید:
«امروز کارگران ایران در شرایط بسیار سختی بهسر میبرند؛ بهطوریکه حداقل دستمزد فعلی فقط نیازهای اساسی حدود ده روز زندگی یک کارگر را پوشش میدهد. در چنین شرایطی فکر میکنم سبد معیشت خانوارهای کارگری باید به شدت تقویت بشود؛ چون جان و بقای کارگران در خطر است. بهترین راه برای توزیع کالاهای اساسی بین همه کارگران به شکلی است که جامع باشد و هیچ کارگری محروم نماند و دولت مهمترین نهادی است که میتواند و باید این کار را انجام دهد.»
به نظر میرسد بقیه فعالان کارگری نیز با این درخواست و اولویت آن در شرایط فعلی موافقند. آنها میگویند که وضعیت به گونهای است که مهمترین اولویت کارگران کشور، تامین نیازهای اولیه معیشتی در حد ادامه بقا است. کاظم فرج اللهی (کارشناس کار و فعال مستقل کارگری) نیز به ایلنا میگوید: «دولت باید در شرایط اسفناک فعلی به کارگران، کالا بدهد. تجربه بن کالا، مسائلی را ایجاد خواهد کرد. اگر دولت به کارگران بهطور مستقیم و رایگان کالا بدهد، به لحاظ اقتصادی نیز به سود اقتصاد کشور است؛ چون تورم هم ایجاد نخواهد کرد و حجم نقدینگی را افزایش نمیدهد. امکان سوءاستفاده هم در این شکل از توزیع مستقیم کالا، تقریبا اندک است. اما نکته مهم و حایز توجه، این است که کالاها باید بهطور رایگان و مشمول همه کارگران و خانوده آنها در کشور باشد.»
مطالب مرتبط:
با بررسی نظرات کارگران در خصوص ضرورت توزیع کالاهای اساسی و نیز شیوه رایگان و همگانی برقراری حمایت اجتماعی از کارگران در شرایط اقتصادی نامساعد فعلی، میتوان شکلی از اتفاق نظر را بین فعالان کارگری و نمایندگان تشکلهای آنان مشاهده کرد. به هر حال امروز توزیع کالاهای اساسی برای کارگران به شکل رایگان همگانی مهمترین تقاضا و پیشنهاد کارگران کشور برای حمایت از آنها در زمانه کروناست. با این حال قطب اصلی اجرای این برنامه، سیاستها و تصمیمات دولت است.
توزیع رایگان کالاهای اساسی برای کارگران
با وجود اینکه طی ماههای گذشته کارگران و فعالان کارگری بارها بر این نکته تاکید کردهاند که زندگی و موجودیت کارگران در مثلث تورم فزاینده، تحریم شدید و کرونای مرگبار، در حال تضعیف و نابودی هرچه بیشتر است، دولت با گذشت هشت ماه هنوز پاسخ مشخصی به این مطالبه کارگران نداده است. کارگران، اعم از فعالان مستقل، نمایندگان تشکلها و کارشناسان کار و کارگری، امروز معتقدند بهرغم اینکه کارگران در کشور، مشکلات ساختاری و بلندمدت بسیاری دارند اما اگر اولویتی برای رسیدگی فوری به وضعیت کارگران در وضعیت اضطراری فعلی وجود داشته باشد، تخصیص و توزیع کالاهای اساسی بین همه کارگران است.
امروز طبق آمارهای سازمان تامین اجتماعی بیش از ۴۵ میلیون نفر از مردم ایران، کارگران و خانوارهای آنها هستند؛ خانوارهایی که به دستمزد و توان خرید کارگر و نانآور خانواده خود به طرق گوناگون وابستهاند. در واقع بیش از نیمی از جمعیت کشور، امروز نیازمند حمایت فوری و رایگان در قالب اعطای کالاهای اساسی هستند.
راهکارهایی برای حل مشکل مسکن کارگران
رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران معتقد است تنها راه برای خانه دار کردن اقشار کم درآمد به ویژه کارگران، ساخت مسکن ارزان با قیمت تمام شده کمتر است و سیاستگذاری ها در بخش مسکن باید به سمت کاهش قیمت تمام شده برود.
ناصر چمنی در گفت وگو با ایسنا، در خصوص ساز و کار تامین مسکن کارگران اظهار کرد: معتقدم برای خانه دار شدن گروههای کم درآمد از جمله کارگران باید با عزم و اراده جدی پیش برویم و به جای حرف و پیشنهاد یک اقدام عملیاتی جدی صورت دهیم. در حال حاضر زمین و امکانات زیادی در اختیار کارخانه های دولتی و مجموعه های تابعه تامین اجتماعی وجود دارد که می توان از ظرفیت آنها برای ساخت مسکن استفاده کرد.
واگذاری واحدهای اجاره به شرط تملیک به کارگران
وی واگذاری مسکن اجاره به شرط تملیک به کارگران را مورد تاکید قرار داد و در پاسخ به این پرسش که چرا واگذاری واحدهای اجاره به شرط تملیک مقرون به صرفه نیست، گفت: خانه های اجاره به شرط تملیک باعث می شود که هم تب و تاب مسکن فروکش کند و هم کارگران از نعمت خانه دار شدن بهره مند شوند ولی کسانی که از مقرون به صرفه نبودن آن سخن می گویند و قیمت تمام شده آن را بالا می دانند به این دلیل است که کار ساخت و ساز دست انبوه ساز داده می شود.
رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ادامه داد: اگر در بحث ساخت مسکن اجاره به شرط تملیک دولت خودش وارد عمل شود و هزینه کند و به دنبال پیمانکار نباشد که واحدها را بسازد و تحویل دهد در آن صورت مسکن با قیمت تمام شده پایین تری دست مصرف کننده می رسد. تنها در این صورت است که اصل ۳۱ قانون اساسی و تامین مسکن آحاد جامعه محقق می شود و ساخت مسکن ارزان جواب می دهد.
بهترین روش ها برای کاهش قیمت تمام شده
این مقام مسئول کارگری با بیان اینکه در بحث مسکن سیاستگذاری ها باید به سمت کاهش قیمت تمام شده برود، افزود: امروز اگر ۱۰۰ متر زمین رایگان به کارگران بدهیم قادر به ساخت و ساز در آن نیستند چون هم قیمت مصالح ساختمانی افزایش یافته و هم پرداخت اقساط سنگین وام ۱۸ درصدی در توان کارگران نیست.
به گفته چمنی افزایش مبلغ وام مسکن کارگشا نیست و اگر ۱۰۰ میلیون تومان وام هم داده شود در شرایط حاضر نمی توان خانه سازی کرد مگر آنکه قیمت تمام شده ساخت مسکن برای کارگران و گروههای دیگر درآمدی کاهش یابد.
گردآورنده: علی اکبر رضایی
آنچه دیگران می خوانند: