تیتربرتر؛ در ایران ما کم‌تر کسی را می‌توان پیدا کرد که علاقه‌ای به ته‌دیگ نداشته باشد و در دعوای بین اعضای خانواده برای رسیدن به ته‌دیگ نقشی نداشته باشد.
ته دیگ چیست؟
ته دیگ به قسمتی از پلو که به ته دیگ چسبیده و برشته شده باشد گفته می‌شود. ته دیگی جزء برشته‌ای از غذا است که به دیگ می‌چسبد. ناظم الاطباء می‌گوید:
«قسمتی از پلو یا چلو که در ته دیگ رنگ سرخ گیرد و برنج‌ها بهم پیوسته می‌گردد. قسمت زیرین پلو و چلو که سرخ و سخت شده باشد. اگر ته دیگ حاوی مواد دیگری به جز برنج باشد به آن ته چین گفته می‌شود.»
ته‌دیگ را در بشقاب جداگاه سر سفره می‌آورند؛ ته‌دیگی که درسته از دیگ درآمده باشد-مانند ته‌دیگ پلوپز برقی- را «ته‌دیگ قلفتی» می‌نامند.
تاریخچه ته دیگ
دو روایت مختلف برای تولد ته‌دیگ و سپس ورود آن به سفره ایرانی‌ها وجود دارد. اولی به دوره قاجار و زمان سلطنت ناصرالدین شاه یا مظفرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد. بنابر این روایت، خدمه‌هایی که در مطبخ شاه کار می‌کردند، با باقی مانده غذا، شکم‌شان را سیر می‌کردند. و روزی نوکرها بر سر ته دیگ غذا دعوا می‌کنند. وقتی ماجرا را از سرآشپز جویا می‌شوند، ماجرای ته دیگ به گوش شاه می‌رسد و او دستور می‌دهد که کمی از ته دیگ را برایش ببرند. شاه که از خوردن ته دیگ مسرور می‌شود، دستور می‌دهد پس از آن، ابتدا ته دیگ را به عنوان پیش غذا برای او ببرند و بعد، غذای اصلی را.
حکایت دوم اما به هیچ دوره تاریخی‌ای اشاره نمی‌کند و بیشتر رنگ افسانه دارد. بنابر این حکایت، حواس یکی از طباخان درباری، هنگام پختن چلو مرغ پرت می‌شود و چلو شفته شده و ته دیگ می‌بندد. طباخ از ترس جانش از زعفران کمک می‌گیرد و مرغ غذا را همراه با ماست و تخم مرغ به چلوی ته گرفته، اضافه می‌کند. به این ترتیب نه تنها جان طباخ در امان می‌ماند که اولین ته چین زعفرانی متولد می‌شود.
ته‌دیگ‌های جذابی که می‌شود انواع آن را درست کرد و لذت غذا را چند برابر کرد. «ایرنا زندگی» چند نوع ته‌دیگ را به شما آموزش می‌دهد که بتوانید به راحتی درست کنید.
فیلم آموزش پختن انواع ته دیگ
طرز تهیه انواع ته دیگ
۱. ته دیگ زعفرانی
برنج را آبکش کنید و کف قابلمه را نصف فنجان روغن مایع، نصف فنجان آب سرد و نصف فنجان هم زعفران آب کرده پر رنگ بریزید و بعد برنج آبکش‌شده را روی آن بریزید، دم کنی گذاشته و شعله را متوسط بگذارید تا برنج دم بکشد و ته‌دیگ جا بیفتد.
۲. ته دیگ نان
کف قابلمه روغن بریزید و نان لواش یا سنگک را به شکل دلخواه کف قابلمه بچینید. سپس برنج را روی نان‌ها بریزید و دم کنید.
۳. ته دیگ کدو حلوایی
کدو حلوایی را پوست بگیرید. دانه‌های آن را جدا کنید، بشویید و قالب بزنید. در این مرحله، کف ظرف را کمی نمک و روغن بریزید. کدو حلوایی‌های قالب زده را کف قابلمه بچینید. روی آن کمی روغن بریزید و مثل همیشه برنج روی آن ریخته و بگذارید دم بکشد.
بیشتربخوانید: فیلم| طرز تهیه آبغوره در خانه!
۴. ته دیگ نان تست
نان تست را قالب بزنید یا به شکل دلخواه برش دهید و کف قابلمه بچینید. سپس روغن بریزید سپس برنج را روی آنها بریزید و دم کنید.
۵. ته دیگ سیب‌زمینی
کمی روغن کف قابلمه بریزید و سیب زمینی‌ها را روی آن بچینید سپس برنج را روی آن بریزید. در تهیه این ته‌دیگ نباید سیب‌زمینی‌ها بیش از حد نازک باشند.
۶. ته دیگ سیب زمینی خلالی یا نگینی
سیب زمینی‌ها را خلالی یا نگینی خرد کنید و تا حد امکان همه آنها یک اندازه هم باشند. آنها را ته قابلمه بچینید. نمک بپاشید و روی آنها برنج آبکش شده را بریزید.
۷. ته دیگ اسفناج
برگ‌های تازه اسفناج را کف قابلمه بچینید یا اینکه اسفناجی که برای بورانی دست کرده‌اید را فشرده کنید و کف ظرف بچینید. برنج را روی آن بریزید و دم کنید.
۸. ته دیگ کاهو کف قابلمه روغن بریزید و یک یا دو لایه کاهو روی آن بچینید و سپس برنج را روی آن بریزید و دم کنید. ته دیگ کاهو برای پلوهای سبز رنگ عالی است.
گردآورنده: علی اکبر رضایی
