امسال بازار خودرو دچار التهابات شدیدی شد. از یک طرف تقاضا برای خرید بسیار بالا رفت و طرف دیگر خودروسازان نتوانستند متناسب با نیاز بازار تولیدات خود را عرضه کنند که البته این کاهش تولید محصول در سایه افزایش نرخ ارز و نوسانات قیمتی و فشار تحریم‌ها به وجود آمد.
عدم تناسب در عرضه و تقاضا و نبود قطعات خودرو باعث شد که کنترل بازار از دست برود و موج نقدینگی به سمت بازار خودرو روانه شود که البته امروز به دلیل رکود تورمی قیمت خودرو در حال ریزش است و گویا این بازار نیز در سایه رکود به ثبات رسید.
بیشتر بخوانید: پرده برداری از رازهای قرارداد پسابرجامی رنو با ایران
وضعیت خودروسازان داخلی به قدری بحرانی شد که به آنها پیشنهاد اعلام ورشکستگی داده شد.
پیشنهاد اعلام ورشکستگی خودروسازان
بر اساس قانون هرگاه زیان انباشته شرکت و مجموعه ای از ۵۰ درصد سرمایه اش بیشتر باشد باید جلسه مجمع عمومی تشکیل داده و اعلام ورشکستگی کند. شرکت های ایران‌خودرو و سایپا خود موضوع ورشکستگی را انکار نمی‌کنند. به عنوان نمونه سرمایه سایپا ۴ هزار میلیارد تومان است در حالی که بر اساس آخرین اعلام این شرکت، زیان انباشته اش ۲۰۰ هزار میلیارد تومان یعنی ۵۰۰ درصد سرمایه آن می باشد.
ایران خودرو نیز پیش از سال ۱۳۹۸ زیان انباشته ای بالغ بر ۸ هزار میلیارد تومان گزارش کرده بود که قطعا این رقم در حال حاضر بیشتر شده است. به علاوه ایران خودرو و سایپا مقدار بسیار زیادی نیز بدهی بانکی دارند بر اساس آخرین استعلام از بانک مرکزی حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان بدهی کل خودروسازان است که ۲۴ هزار میلیارد تومان آن مربوط به ایران خودرو و سایپاست.
افزایش حبابی قیمت خودرو
قیمت خودرو به یکبار افزایش قابل توجهی یافت به طوری که قیمت پراید از 23 میلیون به 50 میلیون تومان رسید و در حال حاضر نیز با وجود رکود حاکم بر بازار خودرو قیمت این خودرو پرطرفدار که از سال 99 دیگر شماره گذاری نمی شود چندان افت قیمتی نداشته است که چشمگیر باشد.
اخلال در تولید خودروهای داخلی
عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در تشریح دلایل گرانی خودرو در یک سال اخیر، گفت: نقدینگی موجود در جامعه یکی از دلایلی است که در ماه‌های اخیر به نابسامانی بازار خودرو دامن زده و موجب تلاطم‌های بسیار در این حوزه شده است چراکه در حال حاضر نقدینگی بالایی در اختیار مردم است.
سیدجواد حسینی کیا با بیان اینکه مردم برای حفظ ارزش پول خود به دنبال خرید مسکن، سکه، خودرو، ارز و.. هستند در نتیجه زمینه افزایش قیمتها و سوداگری‌ها در این بازارها فراهم میشود، افزود: باید از ظرفیت شورای رقابت برای کنترل قیمتها استفاده کرد چراکه با حذف این شورا بهای چهارچرخ‌ها بی ضابطه افزایش یافت.
انحصار در صنعت خودروسازی
وی انحصار صنعت خودروسازی را یکی دیگر از دلایل گرانی خودرو طی یک سال اخیر برشمرد و اظهار کرد: زمانی که مردم ناچارند تنها از دو خودروساز داخلی خودرو خریداری کنند فساد در این صنعت جاری میشود.
این نماینده مردم در مجلس دهم با بیان اینکه واردات قطعات خودرو در اختیار افراد محدودی است که این امر فساد و انحصار ایجاد می‌کند، اضافه کرد: علاوه بر فعالیت مافیا در صنعت خودروسازی، سوداگرانی نیز در بازار قیمت خودرو را سلیقه‌ای افزایش می دهند.
بیشتر بخوانید: ریزش چشمگیر قیمت خودرو
به زعم حسینی کیا افزایش نرخ ارز در طول یک سال گذشته یکی دیگر از عواملی است که موجب افزایش قیمت چهارچرخ‌ها شده چراکه برخی از مواد اولیه تولید خودرو وارداتی است در نتیجه قیمت تمام شده افزایش پیدا می کند.
عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: بومی سازی قطعات خودرو می تواند تا حدودی به تولید خودروی ارزان قیمت، باکیفیت و صادرات محور کمک کند که در حال حاضر گام هایی در این زمینه برداشته شده است.
افزایش 60 تا 80 درصدی قیمت خودرو در آینده
محمدرضا نجفی‌منش دبیر انجمن تولیدکنندگان قطعات خودرو با اشاره به افزایش 72 درصدی قیمت مواد اولیه، تصریح کرد: این افزایش قیمت قطعات با دلار 4200 تومان محاسبه شده است، اگر با قیمت ارز فعلی در کشور بخواهیم قیمت قطعات را قیمت‌گذاری کنیم، حداقل بین 80 تا 140 درصد قیمت قطعات در آینده افزایش خواهد داشت و به تناسب حداقل بین 60 تا 80 درصد قیمت خودرو افزایش می‌یابد.
دبیر انجمن تولیدکنندگان قطعات خودرو با تاکید بر اینکه در آینده افزایش قیمت خودرو بین 60 الی 80 درصد خواهد بود، توضیح داد: قیمت خودروها با دلار 4200 تومانی محاسبه شده بود، اما درحال حاضر قیمت دلار در بازار به 8 هزار تومان رسیده است، پس به تناسب قیمت مواد اولیه نیز افزایش می‌یابد. اگر مواد اولیه داخلی را به قیمت سال گذشته نگه داریم آنگاه می توان قیمتها را مانند قدیم تعیین کرد، اما این کار درستی نیست. باید قیمت های واقعی خودرو را بازار آزاد تعیین کند و اجازه دهیم که خود بازار نسبت به قیمت های واقعی قطعات، قیمت خودروها را مشخص کند.
بیشتر بخوانید: قطعه سازی در صنعت خودرو و مشکلات آنها
این فعال در صنعت قطعه‌سازی کشور درباره اینکه با این افزایش قیمت خودرو دیگر قدرت خریدی وجود نخواهد داشت، گفت: بله این بحث درستی است که باید دولت با در نظر گرفتن این موضوع، افزایش دستمزد و بالا بردن قدرت خرید مردم را در دستور کار قرار دهد.
این درحالی است که دبیر انجمن تولیدکنندگان قطعات خودرو قبلا گفته بود: در حال حاضر 70 هزار خودرو در انبارهای خودروسازان به علت کمبود قطعه موجود است، که امکان تحویل ندارند. او علت افزایش قیمت ها در بازار را نبود قطعه می داند.
