در غرب جزیره قشم منطقی ای به اسم ژئوپارک قشم است که ۳۰ هزار هکتار وسعت دارد. این محدوده طولی از شمال و جنوب به سواحل شمال و جنوبی، از شرق به روستای طبل و سلخ و از غرب به روستای گوری و کانی محدود است. ژئوپارک قشم اولین ژئوپارک خاورمیانه به‌شمار می‌رود و از سال ۱۳۸۵، به‌عنوان یکی از ژئوپارک‌های تحت حمایت یونسکو شناخته می‌شود. این منطقه شامل ۲۵ ژئوسایت می‌شود که از جمله آنها می‌توان به دره ستاره‌ها، بام قشم، دره تندیس‌ها، دره شور، تنگه چاهکوه، کریان، ساحل کرق، دره قاضی، تنگه اولی، جزایر ناز، جنگل حرا، ساحل تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها، روستای لافت، غار خربس و تالاب پرندگان دو کوهک اشاره کرد.
وجود مجسمه‌هاى طبیعى و نقش برجسته‌هاى پراکنده، چین‌خوردگى‌ها و کوه‌هاى شگفت‌آور، سطوح تخت و صفه‌ها در ارتفاعات، ستون‌هاى حاصل از عوامل فرسایش، برجستگى‌ها و فرورفتگى‌هاى به‌وجود آمده از هوازدگى، مخروط افکنه‌ها و قطعه‌هاى فروافتاده در پاى ارتفاعات، کوهسرها و هیکل‌هاى که دست هنرمند طبیعت به تازیانه باد و باران پدید آورده، تندیس‌هاى اعجاب‌آورى که در شکل‌هاى مختلف همچون لاک‌پشت، سگ، مارمولک، اسب آبى و یا حتى چهره آدمى در حالت خشم و فریاد، پدیده‌هاى زمین‌شناسى نادر و بى‌مانندى هستند که هریک به تنهایى جذابیت و زیبایى خاص دارند.
بام قشم
بر بلندای این دشت زیبا چشم اندازی تماشایی از ساحل شمالی و جنوبی جزیره می بینید . این فلات گسترده در قسمت مرکزی جزیره قرار دارد و ارتفاع آن بیشتر از ۱۲۰ متر است. این بام یک جاذبه چشم اندازی بینظیر است و در دیوارهای آن لایه هایی از مارون و ماسه سنگ وجود دارد. بر فراز این بام می توانید جاذبه هایی مثل جنگل حرا و دره تندیس ها را تماشا کنید.
تنگه چاه کوه
در این سایت دو تنگه عمود بر هم را می بینید، تنگه های باریکی که دیواره های عمودی و شکل های عجیب و غریبی دارند و انگار نقاشی خلاق آن ها را بر روی دیوارها کشیده است. این دیوارها در قسمت هایی آنقدر عریض است که عرض آن ها فراتر از ۱ متر هم می شود. این تنگه در یک لایه ماسه سنگی تشکیل شده و میان لایه ها در آن حفره هایی را بوجود آورده که مدت ها غرق تماشای آن ها می شوید. در کف این تنگه چاهی حفر شده تا از آبی که بعد از بارندگی در آن جاری می شود استفاده شود برای همین به این تنگه چاه کوه می گویند.
دره تندیس‌ها
بر روی سطح این دره ترک های گلی را می بینید که ساختاری شبیه دره ستاره ها را به وجود آورده اند. در اینجا فرسایش، تنیس های سنگی جالبی را به وجود آورده که زیبایی شگفت انگیزی دارد.
دره ستاره ها
این پارک در بیرون محوطه ژئوپارک است اما ساختار ژئومورفولوژی ویژه ای که دارد باعث شده تا یکی از سایت های اصلی این ژئوپارک در نظر گرفته شود. این سایت از لایه های رسوبی نرم تشکیل شده و یک لایه ماسه سنگ هم بر روی آن جای گرفته است. در این سایت چشم اندازهایی مثل ستون های کوچک سوزنی شکل جذابیت آن را دوچندان کرده است.
کاسه سلخ
منطقه‌اى موسوم به کاسه سلخ در ساحل جنوبى، برهوتى است به طول تقریبى ۷ کیلومتر و عرض تقریبى ۵ کیلومتر که هیچ پوشش گیاهى در آن وجود ندارد. اینجا عرصه‌اى است که گویى از حیات و عناصر حیاتى بویى نبرده است. هزاران تپه کوچک و بزرگ مخروطى شکل و اشکال فرسایشى در این عرصه به چشم مى‌خورد که در اعصار گذشته از زمین جوشیده و در همان حال سفت و بسته شده و تشکیل تپه‌ماهورهاى متداخل و گسترده‌اى را داده‌اند. در عمق این برهوت یک چشمه شفابخش گوگرد از زمین مى‌جوشد. مجموعه این عوامل نشان مى‌دهد که در لایه‌هاى زیرین در منطقه برهوت سلخ مخازن عظیم نفت و گاز وجود دارد.
بیشتر بخوانید:ایرانگردی؛جزیره قشم جزیره بی نظیرها
این نقطه از قشم گرچه کمتر از سایر جاهاى جزیره بازدیدکننده دارد، اما جذابیت شگرف آن مى‌تواند تفکرى عمیق را براى انسان به ارمغان آورد و پناهگاه عاشقان سکوت و آرامش باشد. سکوت و آرامشى که گه‌گاه صداى بال زدن عقاب بزرگ و معروف قشم در آسمان آبى آن را مى‌شکند.
دره شور
این تنگه در مرکز تاقدیس سلخ واقع شده است. مردم محلی به آن تنگ مکینه یا هوباد (How Baad)می‌گویند. دره شور نامی است که به دلیل زحمات بی‌شائبه مهندس بیژن فرهنگ دره شوری برای این منطقه انتخاب شده است. در این دره قدیمی ترین لایه‌های رسوبی جزیره (آهک گوری) قابل مشاهده است. همچنین بلندترین قله جزیره با ارتفاعی نزدیک به ۴۰۰ متر مشرف به این دره می‌باشد. از طرفی به دلیل قرار گرفتن این منطقه در مرکز تاقدیس منابع سرشار گازی در این سایت قرار گرفته است ولی از منظر زیباشناسی دو ویژگی دره شور بیش از هر چیز دیگر خودنمایی می کنند:
اول ویژگی زمین ریخت شناسی (ژئومورفولوژی) چشم اندازی رویایی به آن داده است. وجود هزاران آبراهه زیبا بر روی دامنه‌های احاطه کننده دره و تپه ماهورهای مارنی و آهکی در میان آن به همراه آرامش و سکوت دائمی آن هر بیننده‌ای را به آرامشی عمیق خواهد رساند.
دوم وجود چشمه‌های سولفور نیز نقش و نگاری شگرف به دره داده گویی هنرمندی چیره دست آن را به تصویر کشیده است. البته این تنها ویژگی این چشمه ها نیست و خاصیت درمانی آن سالانه هزاران نفر از بومیان منطقه را به سوی خود می‌کشاند.
دولاب
بر کوهپایه شمالی گنبد نمکی (نمکدان) منطقه دولاب قرار دارد. باران¬ها و رگبارهای فصلی شبکه‌ای از آبراهه‌ها و رودهای فصلی را در بستری از مارن و ماسه ایجاد نموده است که عمق بعضی از آنها به بیش از ۲۰ متر می¬رسد. ویژگی خاص لیتولوژی منطقه در برخی نقاط حفره‌ها و شیارهای بسیاری در مسیر رودها ایجاد نموده است. این شبکه آبراهه بسیار پیچیده و تو در تو دارد به گونه‌ای که افراد غیر آشنا به منطقه در آن گم می‌شوند. بعد از بارندگی بهترین زمان بازدید این منطقه است.
نمکدان
سایت نمکدان یکی دیگر از جاذبه‌های علمی گردشگری ژئوپارک قشم می باشد. دراین منطقه به دلیل پدیده دیا پیریسم گنبد نمکی سر برآورده است که طولانی ترین غار نمکی جهان در این گنبد قراردارد. همچنین وجود چشمه¬های نمک و سفید پوش کردن دره‌ها و زمین‌های اطراف این گنبد چشم اندازی رویایی به منطقه داده است. در این منطقه انواع سنگ های رسوبی، دگرگونی و آذرین را می‌توان یافت که جهت پژوهش ها و تحقیقات کانی شناسی پترولوژی یا سنگ شناسی می‌تواند مورد مطالعه قرار گیرد.
کورکوراکوه
کورکورا کوه در مجاورت روستای گیاهدان قرار دارد البته این سایت خارج از محدوده اصلی ژئوپارک قراردارد ولی با توجه به زیبائی منطقه به عنوان یکی دیگر از سایتهای اصلی ژئوپارک مورد قبول یونسکو واقع شد. ساختار عمومی منطقه تپه ماهورهایی است که بیشتر از جنس مارن می‌باشد و بدلیل فرسایش توسط آبهای جاری دره‌ها و تنگه‌های بین آنها ایجاد شده است.
تنگ عالى
در فاصله‌اى نه چندان دور از تنگه چاهکو، پدیده زمین‌شناسى دیگرى وجود دارد که از تنگه چاهکوه به سبب وجود نماهای زیبایى که در دیواره‌هاى این تنگه به وجود آورده و همچنین به دلیل نمایان بودن آب در بخش‌هایى از تنگه موردنظر، مى‌توان نام‌هایى چون تنگه آب‌نما یا تنگه سنگ آب را براى آن پیشنهاد نمود.
تنگه موردبحث در بخش غربى جزیره در جنوب روستاى چاهو شرقى واقع شده و امتداد کلى شمالى جنوبى دارد. ورودى شمالى تنگه از طریق روستاى چاهوى شرقى، در حدود دو کیلومترى ساحل شمالى قرار دارد و دهانه آن در ابتدا فراخ و پرعرض است ولى پس از طى چند ده متر به سرعت تنگ و بسیار باریک مى‌شود.
وجود گیاهان فراوان و درختان نسبتاً سالمند نشان‌دهنده وجود میزان آب کافى در بستر تنگه است.
همچنین لایه کم ضخامت رس و مارن در کف تنگه که در آن ترک‌هاى گلى متعدد مشاهده مى‌شود و در اغلب نقاط چسبندگى زیادى از خود نشان مى‌دهد، دلیل دیگرى بر وجود رطوبت بالا در این تنگه است.
حفره‌ها و شیارهاى فراوانى در دیواره‌هیا تنگه مشاهده مى‌شوند که شکل‌هاى نیم‌کروى، قاشقى و طاقچه‌اى دارند و عناصر اصلى زیبایى این تنگه محسوب مى‌شوند.
شیارهاى خطى و طاقچه‌اى در بسیارى از نقاط به‌صورت موازى دیده مى‌شوند و دلیل بروز این حالت، انحلال و فرسایش در میان لایه‌هاى رسى و مارنى است که نسبت به ماسه سنگ آهکى (جنس اصلى دیواره‌ها) فرسایش‌پذیرى زیادى دارند.
همچنین وجود رس رس و مارن در این لایه‌ها و از بین رفتن آنها در اثر فرسایش، شکل‌هاى کروى و قاشقى را بر دیواره‌ها پدید آورده است.
حرکت سریع و تخریبى آب در زمان بروز سیلاب‌ها، عامل دیگرى در فرسایش لایه‌ها و ایجاد شکل‌هاى تیغه‌اى و گوه‌اى با لبه‌هاى صیقلى است.
در اواسط تنگه مسیر حرکت بسیار دشوار و تنگ مى‌شود و دیواره‌ها کاملاً به هم نزدیک مى‌شوند به ترتیبى که در برخى نقاط با استفاده از دست باید خود را کمى از کف تنگه بالاتر کشیده و عبور کرد. در این نقاط، بلندى دیواره‌هاى پیرامون و تنگ و تاریک بودن مسیر حالتى و هم‌آور شاید هیجان‌انگیز را در بیننده و بازدیدکننده پدید مى‌آورد که این نکته مى‌تواند براى علاقه‌مندان گردشگرى ماجراجویانه (Adventure tonsir) جالب و خاطره‌انگیز باشد.
تنگ عالى در انتها به دیواره‌هاى شمال‌شرقى گنبدنمکى نمکدان ختم مى‌شود و مسیر از اینجا تا ساحل جنوبى کاملاً متفاوت بوده و جلوه‌هاى خاص حاصل از برونزد گنبدنمکى قابل مشاهده است. در دیواره‌هاى تنگه شاهد درزه‌هاى کوچک و بزرگ متعدد و همچنین چندین گسل عرضى هستیم که به احتمال بسیار زیاد حاصل جنبش‌هاى گنبدنمکى است که در نزدیک آن قرار دارد.
