کرمانشاه شهری دیدنی است که همواره با زیباییهای ناتمامش گردشگران خود را متحیر و مبهوت خود میکند. بیشتر مردمان کرمانشاه اهل تشیع هستند ولی درست مانند دیگر شهرهای ایران، در این شهر نیز، یکی دو کنیسه، سه چهار عدد کلیسا و مسجدی که مخصوص اهل تسنن است، وجود دارد. مسجدی که متعلق به اهل سنت است، «مسجد شافعیها» نامیده میشود و از بناهای مذهبی و دیدنی کرمانشاه به شمار میرود. این مسجد سرشار از زیباییهاست و یکی از مهمترین پروژههای معماری در قدیم است که با گذر زمان تبدیل به یکی از شاهکارهای معماری و مذهبی کشورمان تبدیل شده است.
معماری اسلامی مساجد، یکی از مهمترین پروژههای معماری به شمار میآیند و مسجد جامع شافعی متعلق به مسلمانان اهل تسنن، یکی از زیباترین و باشکوهترین مساجد ایران است که باگذشت زمان تبدیل به شاهکار تاریخی شده است. این مسجد که توسط جمعی از خیرین اهل سنت احداثشده است و معماری چشمنواز و زیبای آن محصورتان خواهد کرد، نقطهی اوج معماری مساجد ایران در کرمانشاه به شمار میآید و با گلدستههای بلند و استوارش بر زیبایی شهر کرمانشاه افزوده است. همچنین نمای داخلی و گچبریهای این مسجد که مزین به آیات قرآن کریم است روح معنوی خاصی به مسجد بخشیده است
مسجد شافعی ازیک طرف به میدان جوانشیر و از طرف دیگر به تاریکه بازار محدود میشود؛ و امروزه تنها در بنای تازهی مسجد که در کنار بنای قدیمی قرار دارد و به سبک مساجد ترکیه ساختهشده است نماز برگزار میشود. ملامحمد ربیعی امامجمعه مسجد جامع شافعی کرمانشاه بود که در سال 1375 به شهادت رسید. ایشان در ظهر روز یکشنبه ۱۲ آذرماه ۱۳۷۵ بهقصد رفتن به محل کارش در صداوسیمای استان کرمانشاه از خانه خارج شد و هرگز به خانه برنگشت. ملامحمد ربیعی در سال ۱۳۱۱ در روستای دراسپ از توابع دیواندره به دنیا آمد و از همان دهسالگی گاهگاه، به زبان کردی و فارسی شعر میسرود و مینوشت و حتی در سالهای امامت از آن غافل نشد و ادامه میداد.
وی در سال ۱۳۵۰ دیوان اشعار خود را در سه زبان کردی، فارسی و عربی به نام «چهارفصل (به کردی: چوار فهسڵ)» منتشر ساخت. کتاب «آینه اسلام»، نخستین اثر محمد ربیعی بود که چاپ شد. کتاب «عالیجناب گوریل» نام رمان فارسی از ایشان است که در سال ۱۳۷۲ چاپ شد و همچنین در سال ۱۳۸۵ توسط انتشارات پرتو بیان نشر یافت.
تاریخچه مسجد شافعی ها
در محل کنونی مسجد شافعیها، زائرسرایی قرار داشته است که با همت و کمک تعدادی از مردمان خیر و مومن اهل سنت، به سرپرستی «مرحوم حاج ملاسید حسین مسعودی» در سال ۱۳۲۴ هجری شمسی در شهر کرمانشاه خریداری و احداث شده است.
احداث این بنا مرهون میاعدتهای مادی و معنوی خیرینی نظیر «خلیفه محمد صالح محمدی»، «حاج خلیفه سیدعلی نقشبندی»، «حاج جعفر شریفی»، «حاج احمد مدللی»، «میرزا حبیب بلندی»، «حاج علی محمد شیانی» و جمع دیگری از مردم مسلمان کرمانشاه است.
مقاله مرتبط:بانه نگین کردستان
این مردم خیر، در فراهم کردن هزینههای ساختمان مسجد در مدت زمان یک سال از هیچ تلاش و کوششی دریغ نکردند و پس از گذشت یکسال موفق به احداث مسجد شافعیان یا مسجد شافعیها شدند. مسجد باشکوه و ستودنی شافعیها از آن زمان تا به امروز در حال توسعه و زیباسازی بوده است.
معماری مسجد شافعی ها
مسجد شافعیها در ۱۰۶۰ متر مربع زیر بنا ساخته شده است. در ساخت این مسجد، معماری فوقالعاده زیبا و اصیل اسلامی به کار گرفته شده است. به گفته اهل سنت، این نوع معماری دارای روح معنوی خاصی است. نمای داخلی مسجد با گچ بریهای بینظیرش که با آیات قرآن کریم تزیین شده، به زیبایی بنا و روح معنوی آن افزوده است. در کل، مسجد شافعیها با گلدستههای سر به فلک کشیده و پر ابهتش به رونق شهر کرمانشاه افزوده است.
نکته قابل توجه و شگفت آور درباره این مسجد الگوی آن است؛ الگویی که بدون هیچ شکی از مساجد کلاسیک عثمانی الهام گرفته شده است. گنبد و نیم گنبدهای عظیم بلند و استوار، منارههای قلمی نوک تیز، تزیینات و جزئیات نقاشیهای داخل بنا، کتیبههایی به خط «طغرا»، ستونهای قطور و فضای مرکزی مرتفع زیر گنبد اسلامی همه نماینگر بارز از این نمونه مساجد هستند و هرکسی را به یاد معماری زیبای مساجد کشور زیبای ترکیه میاندازند.
مقاله مرتبط:پاوه شهر هزار ماسوله
سازه این مسجد فلزی است و از نوع سیستم طاق ضربی ساخته شده است. نمای خارجی بنا با سنگ تراورتن سفید پوشش یافته است. مسجد از گنبد و مناره قدیمی در جوار آن و دو مناره ساده فلزی طلایی رنگ به ارتفاع تقریبی ۹ متر تشکیل شده است که در بالای ساختمان موقوفه مسجد در ضلع جنوبی نصب شده است. فضای داخلی مسجد دارای شبستانهای زنانه و مردانه، فضاهای کفشکن و تقسیم، کتابخانه، آبدارخانه و فضاهای جانبی است.
شبستان اصلی که در ضلع شمالی بنا قرار گرفته است، دارای نیم طبقهای با پنج ستون است. محراب مسجد نیز در ضلع جنوبی شبستان واقع شده و از سنگ مرمر سفید با حاشیه سنگ مرمر سیاه ساخته شده است.
کاربرد مسجد
مسجد شافعیها از سال ۱۳۲۶ هجری شمسی تاکنون محل اقامه نماز عبادی سیاسی جمعه اهل تسنن در کرمانشاه است. در حال حاضر تنها در بنای جدید که تحت تاثیر مساجد ترکیه ساخته شده است و در کنار بنای قدیمی قرار دارد، اقامه نماز انجام میشود.
موقعیت مکانی مسجد شافعی ها
اگر بخواهید از مسجد شافعیهای کرمانشاه دیدن کنید، باید به میدان جوانشیر یا میدان توپخانه قدیم بروید. از میدان جوانشیر، گنبدها و منارههای تماشایی مسجد را می توانید مشاهده کنید. راه دسترسی به مسجد، از خیابان، از طریق کوچهای است که در ضلع جنوبشرق میدان واقع شده است.