پاوه، یکی از شهرهای شمالی کرمانشاه و مرکز شهرستان پاوه ست، که در مجاورت مرز ایران و عراق قرار گرفته و به خاطر ساختار پلکانی که داره، لقب شهر هزار ماسوله رو به خودش اختصاص داده. آب و هواش نسبتا سرد و مایل به معتدل و نیمه مرطوبه. در مورد پیشینه تاریخیش می ِه گفت، این شهر زیبا بیش از 3000 سال قدمت داره و بافت تاریخی و جاذبه های گردشگریش هر گردشگری رو به سمت خودش جذب می کنه.

سازه‌ها و منازل مسکونی این شهر به گونه‌ای طراحی شده‌که در بیشتر موارد پشت‌بام خانه‌ای که در ارتفاع کمتری از دامنه کوه ساخته شده، حیاط منزل خانه‌ای است که چند متر بالاتر از آن بنا شده. به دلیل شباهت معماری این شهر به شهر ماسوله در استان گیلان به این شهر «هزار ماسوله» هم می‌گن.

خوراکی و سوغاتی پاوه

دوخوا (آش دوغ)، دوینه، کلانه، شه له مینه، خورشت هلو ، خورشت خرال و … از غذاهای محلی پاوه هستن. نیمه فیسی، نوخورجانه ( کلوچه )، گیته مژگیه، شیلکینه، شکر له می، په شیه و … . از شیرینی های محلی این شهر هستن که می تونین اونا رو به عنوان سوغات تهیه کنین. اگه هم ترجیح میدین صنایع دستی پاوه رو سوغات بیارین، گیوه دوزی، کلاه دوزی، چوخا بافی، موج بافی، سجاده بافی از سوغات این شهر هستن که می تونین اونا رو از بازارچه مرزی پاوه تهیه کنین.

گردشگری

از مهم ترین جاذبه های گردشگری این شهر، می شه به روستای هجیج، که یکی از پر جاذبه ترین روستاهای ایرانه، روستای خانقاه، که روستایی زیبا و تاریخی از عصر ساسانیانه، جاده هجیج ـ اورامانات که یکی از زیباترین جاده های کشوره، روستای شمشیر، که روستایی سرسبز و بی نظیر با قدمتی طولانی ست، منطقه گردشگری دالانی، آبشار نودشه، دشت لاله های واژگون و آبشار شیلماو اشاره کرد.

 روستای هجیج

هجیج که به معنای دره سر سبز و عمیقه، یه روستای پلکانی با معماری خیلی جالبه و از پرجاذبه ترین نقاط استان کرمانشاه و از مناطق دیدنی اوراماناتِ که در 25 کیلومتری شهرستان پاوه قرار داره و هر ساله مقصد بسیاری از مسافران داخلی و خارجیه. این روستا تو یه جنگل انبوه قرار گرفته که مسیر پر پیچ و خمش از بین این جنگل و چشمه های خروشانش جذابیتش رو چند برابر کرده.اگرچه بخش هایی از روستا در حال حاضر به دلیل احداث سدی بر روی رودخانه ی سیروان به زیر آب رفته اما همچنان جذابیت های خاص خودش را دارد.

این روستا جدای از جذابیت های بصری و زیبایی های طبیعی که در اختیار گردشگران و انواع تورمسافرتی قرار داده به شهرت رسیده است و یکی از فوق العاده ترین مناظر منطقه را دارد. اما نصفی از شهرت هجیج به زیارتگاه معروف آن باز می گردد که به کوسه ی هجیج معروف است و محلی ها اعتقاد خاصی به آن دارند. از دیگر جذابیت های مذهبی این روستا می توان به مسجد اصلی هجیج اشاره کرد. این مسجد با بهره مندی از معماری فوق العاده توانسته یکی ازجذابیت های خاص گردشگری باشد و از جانب مسافرین انواع تورمسافرتی مورد بازدید قرار بگیرد.

شهرت هجیج از جهت دیگر به سبک زندگی مردم این روستا نیز مربوط است چراکه این مردم در منطقه به عنوان افرادی مستقل و سخت کوش معروفند و همواره توانسته اند میراث نیاکان خود را زنده نگه دارند و با دامداری، گیوه بافی، باغ داری روزگار سپری کنند. تجهیزات چوبی دست ساز هجیج از معروف ترین ها در منطقه است و محبوبیتی خاص بین گردشگران تورمسافرتی دارد. می توان در قالب تورطبیعت گردی از این روستای زیبا و مرتفع بازدید کرد.

شهرستان پاوه

پاوه، یکی از شهرهای شمالی استان کرمانشاهه، که در مجاورت مرز ایران و عراق قرار داره و بیش از 3000 سال قدمت داره. به دلیل ساختار پلکانی، پاوه ملقب به شهر هزارماسوله ست. از شهرهای نزدیک به پاوه می شه شهرهای جوانرود، روانسر، مریوان روستای لاران و منطقه شهرزور عراق رو نام برد. منطقه ای که پاوه در آن واقع شده، بسیار خوش آب و هواست و در کنار کوهستان اورامانات قرار گرفته . ساکنین این شهر، کرد بوده و به دو گویش هورامی و سورانی (جافی) تکلم می کنن. شهر پاوه هم اکنون در اثر توسعه شهری به روستاهای اطراف خود شامل دوریسان، چورژی، نوسمه، بندره و نوریاب متصل شده . اگرچه روستاهای نامبرده به صورت رسمی در محدوده شهرداری پاوه قرار ندارند.

دشت های لاله های واژگون

لاله واژگون در دشت ها و کو ههای کردستان فراوان می روید . در بلندی های کوه های شاهو منطقه پاوه این نوع گل بسیار می روید علاوه بر کردستان در چهار محال بختیاری نیز انواع گوناگونی از این گل می روید.

آبشار شولخه

کوه پایه ها و دامنه های زاگرس پر از آبشارهای فصلی و دائمی است ورشته کوه شاهو نیز از این قاعده مستثنی نیست. آبشارهایی که هر کدام به حسب موقعیت زیبایی خاصی دارد از آبشار قلوز در نوسود گرفته تا آبشار پاوه رود. یک از مناطقی که در پاوه گردشگاه و منطقه ی گردشگری است دره گنجگاه است. این دره علاوه بر وجه تاریخی دارای پوشش جنگلی بلوط ، زالزالک، مازو و ... بوده و دارای چشمه ها و آبشارهای فراونی است. یکی از این آبشارها آبشار دوقلوی شولخه می باشد که در 7کیلومتری پاوه قرار دارد اما به علت آنکه در زیر جاده واقع شده از چشم رهگذران دور بوده و برای دیدن آن باید مسافتی را طی کرد. این آبشار پس از ریزش اولیه از ارتفاع حدود30 متری و طی کردن نزدیک به 800 متر مجددا از ارتفاع 50متری ریزش نموده و منظره زیبایی می آفریند. این آبشار از چشمه ای به نام چشمه سیلی سرچشمه گرفته و آبشاری فصلی است. این آبشار در 7 کیلومتری پاوه در مسیر جاده نوسود قرار دارد.

جاده هجیج - اورامانات

بسیاری از گردشگران جاده پاوه تا هجیج را برای دیدن این روستای زیبای کردنشین پیموده اند، اما اغلب نمی دانند اگر همین جاده را تا انتها بروند با مناظر بکر و بدیعی از رودخانه پرآب سیروان، آبشارها و چشمه های گوناگون روبه رو می شوند. کبابی های بین راه در منطقه بل بر با گوشتی بی مانند از شما پذیرایی می کنند.
عرض کم، ریزش هر از گاه کوه، شیب تند و طرح هندسی عجیب این جاده نیز هیجانی به یاد ماندنی را برای گردشگران رقم می زند. در برخی نقاط جاده باغ های سرسبز و در برخی نقاط مرتفع چند متر برف؛ تنوع آب و هوایی بی مانندی را به شما هدیه می دهد.در امتداد این جاده آبشاری فوق العاده پر آب به نام بل جریان داشت. آب این آبشار به دلیل بهره مندی به غلظت خوب و قابل قبول به عنوان آب معدنی به فروش می رسید و کارخانه ی آب معدنی بل در جوار آن احداث شده بود. امروزه بازدید از این آبشار برای گردشگران تورمسافرتی به دلیل احداث سد سیروان در منطقه غیر ممکن شده است.

اما در گذشته انواع تورمسافرتی برای بازدید از آبشار و رودخانه ی پر آب سیروان در قالب تورگردشگری به منطقه سفر می کردند. از جهت دیگر اگر از آبشار به سمت بالا حرکت کنید با انواع باغات میوه روبه رو می شوید. معروف ترین انارها و گردوها را می توانید در این منطقه پیدا کنید. این منطقه به دلیل کوهستانی بودن و نبود زمین مسطح سیستم معماری خاصی برای باغ سازی دارد . باغ ها به صورت پلکانی بر روی هم احداث می شوند و در شیب کوه می توان باغاتی فوق العاده زیبا را مشاهده کرد این باغ ها می توانند بهترین مقصد برای تور طبیعت گردی باشند. بهترین فصل برای سفر به این ناحیه بهار است. چراکه با تابستان های نسبتا گرم و خشک در منطقه روبه رو خواهید شد و به دلیل ارتفاع بالای منطقه پائیز و زمستانی سرد و پر بارش در این ناحیه در جریان است.

آبشار نودشه

نودشه شهری مرزی در میانه کوه های بلند و دره های عمیق سرزمین پررمز و راز اورامان است که در مرز میان استان کرستان و کرمانشاه واقع است. این محل از توابع شهرستان پاوه به شمار می رود و آبشار زیبای آن، در نزدیکی روستای نودشه و در امتداد رودخانه سیروان واقع شده و بهانه ای است برای آشنایی با این شهر کوچک و زیبا. نودشه در دل طبیعتی کوهستانی و سرشار از صخره و سنگ واقع شده و اطرافش را جنگل های انبوه بلوط، ون، زالزالک و باغ های بسیار وسیع گردو، گلابی، انجیر، توت، انار، انگور، شفتالو به همراه درخچه ها و پوشش گیاهی متنوعی دربرگرفته است. منطقه نودشه یکی از مناطقی است که بواسطه صعب العبور بودن و دور افتادگی اش همچنان بکر و اصیل مانده است. جاده پاوه به نودشه، بستر بسیار خوبی برای دیدن طبیعت زیبای نودشه و اطرافش فراهم آورده است و چشم اندازهایی دیدنی دارد. جاده ای که از هر طرف آن نگاه کنی سرسبزی، کوه، صخره، دره، رودخانه، چشمه و طبیعت بکر می بینی. تابستان ها و پاییز میوه های انار، انگور، گلابی، گردو، انجیر و ... بر درختان سرسبز این دیار، چشم هر بیننده ای را خیره می کند.

منطقه گردشگری دالانی

یکی از مناطق نمونه گردشگری استان کرمانشاه منطقه سیاحتی تفریحی دالانیه .این منطقه خوش آب و هوا با منابع آبی زیبا و مصفا و مناظر دلنشین و طبیعی همه ساله پذیرای گردشگران میباشد.
مسیر این جاده یکی از چشم اندازهای منحصربه فرد و جاذبه های توریستی منطقه بویژه در فصل های بهار و تابستانه، دالانی با صدای گوش نواز چشمه ها به همراه رنگ زیبای گل ها و گیاهان در کنار کوهستان دالانی که بر فراز آن بخش هایی از کردستان عراق هم قابل مشاهده است و همچنین پرندگانی نادر وزیبا که با صدایشان آ رامش خاصی به گردشگران می دهند، سفر لذت بخشی رو برای شما رقم می زنه .
دالانی ر نمی توان با زبان و قلم توصیف کرد بلکه باید دید و چشید اگر نمونه ای از بهشت برین رو بر زمین می جویید دالانی، پاره ای از آن بهشت موعوده . از دیگر جاذبه هایی که موجب معروفیت و محبوبیت دالانی نزد گردشگران تورمسافرتی شده طبیعت منحصر به فرد این خطه است. دالانی به دلیل ارتفاع زیاد و واقع شدن بر فراز کوهستان های اورامان زمستان هایی سرد و پر بارش را پشت سر میگذارد. از جهت دیگر دمای سرد هوا موجب می شود که این برف ها تا اواسط تابستان به قوت خود در منطقه باقی بمانند.

از جهت دیگر آب شدن تدریجی این برف ها موجب می شود که همواره بتوان رودهایی پر آب را در منطقه مشاهده کرد. اغلب گردشگران تورمسافرتی در قالب توریک روزه در تابستان به منطقه سفر می کنند. محلی ها از برف این منطقه به جای یخ استفاده می کنند و طعمی متفاوت به نوشیدنی های خود می دهند. بهترین فصل برای سفر به دالانی در بهار است. می توانید طبیعت پوشیده از گل های شقایق و بابونه را در این خطه مشاهده کنید و لذتی فوق العاده از تورمسافرتی خود ببرید. این منطقه فوق العاده زیبا که از یک سو به شهر زیبا و جذاب نودشه می رسد. از طرف دیگر به شهر مریوان منتهی می شود. اغلب گردشگران تورمسافرتی کردستان در سفر خود از سنندج از زیبایی های مریوان دیدن می‎ کنند و در مسیر خود با گذر از نودشه به پاوه و پس از آن به کرمانشاه می رسند.

آبشار دشه

آبشار دشه از جمله آبشارهای افسانه‌ای پاوه در استان کرمانشاه است که در فصول مختلف به دلیل زیبایی‌های فراوانش مردم زیادی را مجذوب خود می‌کند. این آبشار پس از عبور از رودخانه پاوه‌رود، وارد رودخانه بزرگ سیروان می‌شود.

مکانهای دیدنی ایران:

نهاوند شهر سراب های ایران

دهلران شهر آبشارهای هفت گانه