به گزارش تیتربرتر؛ شاخص کل بورس در ابتدای معاملات امروز کار خود را با ریزش ۲۰ هزار واحدی آغاز کرد و در ۳۰ دقیقه ابتدایی معاملات به محدوده یک میلیون و ۴۴۱ هزار واحد رسید. امروز سه‌شنبه ۲۹ مهرماه شاخص کل در ساعات اولیه ۱.۴۱ درصد و شاخص هم‌وزن ۴۹ صدم درصد کاهش داشته و نشان می‌دهد نماد‌های شاخص‌ساز با حجم معاملات بالا وضعیت بدتری نسبت به نماد‌های شرکت‌های کوچک دارند.
در ساعات ابتدایی روز سه‌شنبه ۲۹ مهرماه، در بین ۲۹۱ نماد بورسی معامله شده، تنها ۱۵ نماد با افزایش قیمت روبرو هستند و ۲۷۶ نماد روند نزولی در پیش گرفته‌اند. از طرف دیگر در بازار فرابورس هم از مجموع ۲۰۸ نماد معامله شده، ۱۸۱ نماد ارزش سهام خود را از دست داده‌اند و شاهد افزایش قیمت در ۲۷ نماد فرابورسی هستیم. امروز در خیلی از نماد‌ها با گذشت ۳۰ دقیقه از آغاز معاملات، معامله‌ای صورت نگرفته است.
بررسی نقشه قرمزرنگ بازار امروز، نشان از تکرار روزهای بد بورس دارد. امروز حجم معاملات در اغلب نماد‌ها ناچیز است و قیمت پایانی سهام در خیلی از نماد‌ها تغییر چندانی نداشته. بیشترین حجم معاملات را در گروه صندوق‌های ETF شاهد هستیم که اغلب آنها همچنان با کاهش بیش از پنج درصدی قیمت واحد‌ها روبرو شده‌اند. خودرو و ساخت قطعات به لطف جمع شدن صف خرید ختور بعد از دو روز، در رتبه دوم برترین گروه صنعت از نظر حجم معاملات قرار گرفته است. محصولات شیمیایی، پالایشگاه‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها، بانک‌ها به جز وملل، فلزات اساسی و بیمه‌ها به جز بنو سراسر قرمزرنگ هستند و شاهد کاهش پنج درصدی قیمت سهام در اغلب نماد‌های این گروه‌ها هستیم.
رشد بازارهای موازی عامل ریزش بورس
علی مولایی کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: فضای تعلیقی که بر بازار حاکم شده، قدرت تصمیم‌گیری را به ویژه در بخش تقاضا تحت تاثیر قرار داده است.
وی ادامه داد: سهام شاخص ساز مانند شپنا که در یک روز بالغ بر ٦٠٠ میلیون برگه سهم در نقطه کامل مثبت معامله شد در ابتدای پیش گشایش معاملاتی روز بعد، کار خود را با صف فروش آغاز کرد.
مولایی با بیان اینکه وجود چنین روندی در بازار نشان دهنده آن است که کلیت بازار به خصوص در بخش تقاضا در طول یک روز با تغییر شگرفی همراه می شود، اظهار داشت: سهمی که در یک روز با حجم بالایی مورد تقاضا است در روز معاملاتی بعد بدون رخ دادن هیچگونه اتفاق سیاسی روند کاملا معکوسی را در پیش می گیرد و در زمان معاملات صف فروش می شود در حالی که اگر متغیرهای اقتصادی را با نقطه نظر ارز در نظر بگیریم مشاهده می کنیم که اتفاق های مثبتی به نفع آن سهم رخ داده است.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: رشد قیمت ارز در سامانه نیما و سنا نشان دهنده این است که سهم مدنظر با افزایش نرخ ارز سود خوبی را می تواند بسازد اما اینکه سهم با چنین قدرتی در بازار صف فروش می شود کمی عجیب است.
وی با تاکید بر اینکه وضع فعلی بازار نشان دهنده وجود جو روانی منفی است که کل بازار را تحت شعاع قرار داده است و مانع از قدرت تصمیم گیری سهامداران در بازار شده است، به ایرنا گفت: شاید تا دو هفته گذشته می توانستیم وجود صف های فروش در بازار را به جذابیت سرمایه گذاری در بازارهای موازی نسبت به بازار بورس ارتباط دهیم زیرا تا مدتی سهامداران به دنبال فروش سهام خود و تامین نقدینگی برای ورود به بازارهای موازی بودند.
مولایی با تاکید بر اینکه اکنون افراد برای سرمایه گذاری اقدم به فروش سهام و خرید دلار با نرخ ٣٢ هزار تومان یا سکه ١٦ میلیون تومانی نمی کنند، گفت: تا مدتی صحبت از وجود حباب در بازار سرمایه بود اما اکنون می توان اعلام کرد حبابی که در قیمت ارز، مسکن و خودرو وجود دارد مشابه آن را تاکنون در بازار سرمایه شاهد نبودیم.
مطالب مرتبط:
وی با اشاره به اینکه برخلاف چند هفته گذشته وجود جذابیت در بازارهای ارز از بین رفته است، گفت: مسئولان اصلی در بازار سرمایه و اعضای شورای عالی بورس باید مداخله جدی تری را با تصمیم های کارشناسی شده در بازار داشته باشند و نباید آن تصمیم خود مزید بر مشکلی جدید در بازار شود.
مولایی افزود: با توجه به اینکه هیچ منطقی در معاملات کنونی بازار وجود ندارد؛ بنابراین بهتر است وضعیت حاکم در بازار مورد کنترل قرار گیرد در غیر اینصورت شاهد تشدید وضعیت اصلاحی شاخص بورس در بازار خواهیم بود.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: برخی از تصمیم های خلق الساعه مزید بر علت شد تا اندک سرمایه اعتماد سهامداران به سرمایه گذاری در بورس خدشه دار شود و اکنون هیچ دلیل اقتصادی برای روند فعلی بازار سرمایه وجود ندارد.
پیش بینی رشد بورس از یک ماه آینده
این کارشناس بازار سرمایه گفت: ابتدای آذر ماه، شروع فصل شادی در بورس خواهد بود و بازار تا پایان فصل زمستان به روند صعودی خود ادامه خواهد داد.
وی با بیان اینکه از ماه آبان شاهد روزهای بهتر و معاملات منطقی تری در بازار خواهیم بود، گفت: در پیش بینی های انجام شده برای معاملات هفته جاری، به هیچ عنوان توقع چنین اصلاحی در بازار وجود نداشت و در انتظار روند معاملات متعادلی در بازار بودیم، در حالی که وجود صف های فروش در بازار همه پیش بینی های انجام شده در بازار را برهم زد.
مولایی گفت: بهتر است هر چه زودتر تصمیمی برای بازار گرفته شود که هیجان های موجود در بازار کاهش و روند بازار به سمت معاملات منطقی تری پیش رود.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه برخی از کارشناس ها معتقدند که بهتر است برای بازگشت تعادل به معاملات بورس، برای مدتی محدود دامنه نوسان در بازار برداشته شود، اظهار داشت: چنین اقدامی در وضعیت فعلی، به صلاح بازار نیست و می تواند موج فروش سنگینی را در بازار ایجاد کند و جبران آن نیازمند چند ماه زمان باشد، این اقدام اعتماد سهامدار را تحت شعاع قرار می دهد و باعث افزایش بیشتر هیجان در معاملات بازار خواهد شد.
وی با بیان اینکه باید مدیریت و نظارت بر روند معاملات حقوقی ها جهت کاهش شدت فروش در بازار افزایش یابد، گفت: در این زمینه باید اقدامی انجام شود تا سهامدار حقیقی به این اطمینان برسد که قابلیت نقدشوندگی بازار از بین نرفته است و حتی می توانند سهام خود را با پنج درصد منفی به فروش برسانند، وجود صف های فروش برای چند روز متوالی چنان ترسی را در بازار ایجاد کرده که باعث رفتارهای هیجانی سهامداران در بازار شده است.
مولایی با اشاره به اینکه در گذشته بارها ثابت شده است که بازده هیچ بازاری در بازه زمانی بلند مدت، مانند بازار سرمایه نیست و همیشه بورس در بلندمدت بازده غیرقابل مقایسه ای را نسبت به سایر بازارها کسب کرده است، افزود: تا پایان سال ٩٩ شرایط بازار با مجموع اتفاق هایی که رخ داده است بدتر نمی شود و سهامداران متحمل ضرر بیشتر نمی شوند.
رشد بورس مستلزم بازگشت اعتماد سهامداران
علیرضا تاجبر، تحلیلگر بازارسرمایه در دنیای اقتصاد نوشت: مشکل اصلی بازار سرمایه بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران است. طی یک ماه گذشته در مقاطعی شاهد بازگشت اعتماد در حد جزئی بودیم اما اقداماتی سهوی یا عمدی در حال انجام است که به اعتماد سهامداران خدشه وارد می‌کند. به اعتقاد بنده تا زمانی که اعتماد بازنگردد، هیچگونه حمایت مالی و زبانی جواب نخواهد داد حتی اگر عالی‌ترین مقامات دولتی هم با چند صد میلیارد تومان نقدینگی از بازار حمایت کنند. بازیگران بازار سهام کشور طی 6 ماه اخیر از سهامدار حقوقی به حقیقی تغییر پیدا کرد و در واقع اعتماد حقیقی‌هایی که از بازار سلب شد تا زمانی که بازنگردد، شاخص‌های سهامی به روند صعودی معقول و متداومی بر نمی‌گردند.
اخبار‌های ضد و نقیضی که به گوش می‌رسد، تصمیمات شبانه درخصوص سازوکار بازار و محدود کردن معامله‌گران در معاملات روزانه، رفتار دولتی وزارت صمت برای شرکت‌هایی که خصوصی شده‌اند به گونه‌ای که در نرخ فرآورده‌های آنها قیمت‌گذاری دستوری صورت می‌گیرد. در برخی از صنایع افزایش نرخ به راحتی و در صنایع دیگری که بورسی شده و به‌طور خصوصی مورد محاسبه قرار می‌گیرند با صورت‌جلسه‌ای پنج نفره روی نرخ‌ها دخالت مستقیم می‌کنند. این رفتار با ذات بورس مغایرت شدیدی دارد.
افزایش نرخ بهره دیگر موضوعی است که تاثیر ملموسی در بازار سهام خواهد داشت. با افزایش نرخ سود سپرده بانکی یقینا بازار سهام جذابیت گذشته را برای قشر سرمایه‌گذار ندارد. در این شرایط افراد با در نظر گرفتن ریسک، غالبا ترجیح می‌دهند وارد جریان معاملاتی سهام نشوند. بنابراین در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران حتی با وجود اینکه تورم بالاتر از نرخ بهره قرار دارد بدون ریسک، نقدینگی خود را به‌صورت سپرده در بانک‌ها نگهداری خواهند کرد. سهام عدالت هم در جای خود می‌توانست یکی از بهترین فرصت‌ها برای بازار سرمایه کشور در نظر گرفته شود، منتها این فرصت به تهدیدی برای بازار سرمایه تبدیل شد.
بلوک‌های مدیریتی بسیار جذابی در سهام عدالت وجود دارد. در صورتی که با تدبیر، سهام عدالت در بازار سهام مورد عرضه قرار می‌گرفت سهم‌های خرد سرمایه‌گذاران تجمیع و در قالب یک بلوک مدیریتی با قیمتی بیش از قیمت تابلو به‌عنوان کرسی مدیریتی آگهی می‌شد، با این اتفاق افرادی که سهامدار سهام عدالت بودند حاصل سال‌ها سهامداری خود را دریافت می‌کردند و در نقطه مقابل سهام را شخصی خریداری می‌کرد که مدیریت شرکت را به نحو شایسته‌تری انجام دهد.
متاسفانه با خرد کردن این سهم‌ها در بازار با استراتژی خرید در بازار دوم و فروش طی روزهای بعد در بازار اول، سهام عدالت به یک تهدید مبدل شد. این در حالی است که با کمی تدبیر سهام عدالت می‌توانست به یک فرصت در جریان معاملاتی بورس تبدیل شود. اکنون در شرایط حساسی قرار داریم. از یک سو انتخابات آمریکا را پیش رو خواهیم داشت و از سویی دیگر امکان تورم انفجاری نیز وجود دارد، به هر حال پول خارج شده از بازار سهام به سمت هر بازاری تغییر مسیر دهد یقینا تورم جدی ایجاد خواهد کرد. در حال حاضر باید با تدبیر بیشتری به بازار سرمایه نگاه کرد اما متاسفانه نه تنها تدبیر و همبستگی مشاهده نمی‌شود بلکه فقط حرف‌های ضد و نقیض به گوش می‌رسد. در این بین رفتار و گفتار متولیان بازار با یکدیگر همخوانی ندارند و تصمیمات بدی برای بازار سرمایه گرفته می‌شود.
به هر حال مهم‌تر از میزان افت، حجم معاملات در بازار سهام است. دیروز حجم معاملات کمتر از 4هزار میلیارد تومان بود که این رقم در جای خود سیگنال بسیار بدی را به معامله‌گران ارسال کرد زمانی که حجم معاملات با کاهش همراه می‌شود به این معنی است که نقدشوندگی بازار تحت‌تاثیر قرار دارد و در این شرایط احتمال ریزش بیشتر نیز وجود خواهد داشت. از طرفی شیطنت‌هایی هم در پیش‌گشایش بازار مشاهده می‌شود به‌طوری که در ابتدای شروع معاملات صف‌هایی در سمت عرضه با حجم‌هایی سنگین ایجاد می‌شود که مدتی بعد سریعا این سفارشات حذف می‌شوند. این رفتار مشخصا تعمدی است. ناظر بازار بهتر و دقیق‌تر از هر شخصی چنین شرایطی را مشاهده می‌کند.
به اعتقاد بنده ناظر باید بدون تعارف با این گونه بازارسازی‌ها برخورد جدی داشته باشد. تا زمانی که ارزش روزانه معاملات بازار به رقمی بیش از 20 هزار میلیارد تومان بازنگردد و به نوعی در این حجم از معاملات تثبیت نشود، شاخص‌های سهامی روندی معقول به خود نخواهند گرفت و فقط در همین روند فرسایشی تداوم پیدا می‌کنند. در این بین سهامدار عمده‌ای که قصد حمایت دارد فقط به میزان حجم مبنا اقدام به فعالیت می‌کند و مردم نیز شاهد آب شدن سرمایه خود خواهند بود. فارغ از موارد مذکور اگر به (اقتصاد ملی) فکر می‌کنیم، تنها راه‌حل آن ورود نقدینگی به بازار سهام است. نقطه عطفی در اواسط آبان ماه پیش‌روی بازار سهام تحت عنوان انتخابات آمریکا وجود دارد که تاثیر عملی و پررنگ اقتصادی در بازار نخواهد داشت اما تاثیر روانی دارد.
در صورتی که عزمی برای برون‌رفت از معضلی که گریبانگیر اقتصادی ملی است وجود دارد باید از اکنون تدابیر ویژه‌ای برای بعد از انتخابات آمریکا اندیشیده شود. سرمایه‌گذاری در بورس تنها گزینه‌ای است که منفعت مردم و اقتصاد ملی را در پی خواهد داشت.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران می خوانند:
