به گزارش تیتربرتر؛ سهام عدالت نیز مثل سایر ماترک بجا مانده از فرد فوت شده به وراث و بازماندگان قانونی می‌رسد و مبنای تقسیم دارایی بین آنها قانون مدنی است که سهم الارث هر کس را تعیین می‌کند.
گواهی انحصار وراثت شرط انتقال سهام عدالت متوفیان
فهیمی با اشاره به اینکه به زودی ساز و کار مختص این موضوع راه اندازی می‌شود، اظهار کرد: تلاش ما این است که وراث نیز برای رسیدن به حقوق خود نیاز به مراجعه حضوری به هیچ کجا نداشته‌باشند و همه مسیر را به صورت الکترونیکی طی کنند، به همین منظور در تلاشیم برای راستی آزمایی این گواهی نامه‌ها با دستگاه قضایی ارتباط برقرار کنیم.
او ادامه داد: در صورت تایید مندرجات و صحت این گواهینامه، دارایی و سهام عدالت را به وراث منتقل می‌کنیم.
سخنگوی ستاد راهبری آزاد سازی سهام عدالت در خصوص تعیین روش مدیریت سهام عدالت متوفیان گفت: در حال حاضر امکان انتخاب روش مستقیم تا زمانی که دارایی بنامشان نشده و هنوز در مالکیت وراث قانونی نیست، وجود ندارد اما در اطلاعیه های بعدی فرصتی فراهم می‌شود تا روش مدیریت خود را انتخاب کنند.
فهیمی در پاسخ به این سوال که چه روشی را برای مدیریت سهام عدالت به سهامداران توصیه می‌کنید، گفت: ما به تصمیم هر سهامدار احترام می‌گذاریم و تمامی امکانات را برای همه افراد با هر روش مدیریت فراهم می‌کنیم.
او افزود: با انتخاب روش مستقیم، فرد تقریبا حداقل در 36 شرکت بورسی و فرابورسی مستقیما سهامدار می‌شود که لازمه آن دانش فنی برای مطالعه و تحلیل صورت‌های مالی و داشتن میزانی از مهارت و اطلاعات در خصوص بازار سرمایه و همچنین داشتن وقت کافی است که همه کس ندارند و البته طبیعی هم هست.
فهیمی تاکید کرد: برای کسانی که روش مدیریت غیر مستقیم را انتخاب کنند، افرادی با بیش‌ترین مهارت و بهترین دانش بورسی مدیریت سهام را انجام خواهند داد.
سخنگوی ستاد راهبری آزاد سازی سهام عدالت در خصوص اختیارات سهامداران برای فروش هر کدام از سهم‌های پرتفوی خود گفت: افراد می‌توانند هر نماد یا هر شرکتی که می‌خواهند و یا تعداد سهامی که قصد فروش دارند برای فروش انتخاب کنند که لزوما 30 درصد نیست و می‌تواند کمتر باشد.
او ادامه داد: سهامداران برای فروش هر سهم حق انتخاب دارند و می‌توانند برای فروش به صورت الکترونیکی یا حضوری به کارگزاری‌ها مراجعه کنند.
فهیمی درباره میزان فروش سهام عدالت تا کنون خاطر نشان کرد: تا کنون 300 هزار نفر از مشمولان اقدام به سفارش گذاری کردند که همه آن ها 30 درصدی نیستند و تعداد معینی کمتر از 30 درصد را برای فروش انتخاب کرده‌اند.
او ادامه داد: همه کسانی که برای فروش سفارش گذاری کردند حدود 1/5 درصد کل مشمولین سهام عدالت می‌شوند که بر خلاف پیش بینی‌های بدبینانه رقم کمی است و این نشان می‌دهد مشمولین سهام عدالت از آگاهی کافی برای حفاظت از دارایی‌های خود برخوردارند.
سخنگوی ستاد راهبری آزاد سازی سهام عدالت درباره فروش یا نگهداری سهام عدالت توضیح داد: این یک دارایی سرمایه‌ای است نه مصرفی یا پول نقد و ما توصیه می‌کنیم حتی کسی که پول نقد دارد در بازار سرمایه اوراق بهادار بخرد نه اینکه کسانی که سهام دارند، آن را بفروشند.
فهیمی تاکید کرد: سبد سهام عدالت هم شامل یک سری سهام ارزشمند است و متخصصان برای کسانی که قصد سرمایه‌گذاری دارند این سهام را بهترین سهام شرکت بورس و فرابورس می‌دانند که ارزش نگهداری بلند مدت را دارد.
او تاکید کرد: فعلا هیچ برنامه‌ای برای کسانی که مشمول سهام عدالت نشده‌اند، نداریم.
بیشتربخوانید: آخرین وضعیت شرکت های سهام عدالت در بورس
تکلیف کسانی که روش غیرمستقیم انتخاب کرده اند چه می شود؟
حسین فهیمی سخنگوی سهام عدالت در خصوص افرادی که در حال حاضر روش غیر مستقیم را انتخاب کردند، اظهار کرد: اشخاصی که روش غیر مستقیم را انتخاب کردند سهام دار یک شرکت به نام شرکت‌های سرمایه گذار استانی خواهند شد، اما به طور کلی می‌توان به این مسئله اشاره کرد که تمام دارایی‌های آنها از این ۳۶ شرکت سهام عدالت که در بازار بورس فعالیت دارند به شرکت سرمایه گذار استانی واگذار می‌شود.
سخنگوی سهام عدالت در خصوص مجموع آمار افرادی که در سامانه سهام عدالت روش مستقیم را انتخاب کردند، افزود: تا به امروز ۱۷ میلیون نفر روش مستقیم را انتخاب کرده اند، نکته‌ای که می‌توان به آن اشاره کرد این مسئله است که برخلاف پیش بینی بد بینانه ما و سایر کارشناسان بورس در خصوص اینکه مشمولان سهام عدالت در همان روزهای اولیه آزاد سازی سهام عدالت به شعب بانک‌های مربوط جهت فروش سهامشان مراجعه می‌کنند، اما خوشبختانه با توجه به رفتار منطقی که سهام داران در این خصوص به نمایش گذاشتند تا به امروز فقط ۶۰۰ هزار نفر از مجموع ۱۷ میلیون نفر سهام دار به بانک‌ها در جهت فروش سهامشان مراجعه کرده اند.
او تاکید کرد: از این ۶۰۰ هزار نفر عده‌ای بخشی از سی درصد سهام خود را به فروش رساندن و بعضی دیگر از سهام داران تمام سهام سی درصد خود را در بانک‌ها معامله کرده اند.
فرآیند فروش سهام عدالت در ۱۰ بانک!
اگر تصمیم گرفتی سهامت را بفروشی، یک فرم به تو می‌دهیم که با پرکردن آن درواقع به بانک وکالت می‌دهی که ٣٠درصد سهامت را بفروشد. البته الان معلوم نیست دقیقا چه زمانی سهام فروخته می‌شود و کی سودش به حساب تو واریز خواهد شد. همه چیز به کارگزاری بستگی دارد که بانک با آن کار می‌کند.
«نه مبلغ سود واریزی مشخص است و نه زمان واریزش»؛ این پرتکرارترین جمله‌ای است که این روزها کارمندان ١٠ بانک دولتی و خصوصی ایران به شهروندانی گفته‌اند که برای فروش سهام عدالت‌شان به شعبه‌ها مراجعه کرده‌اند. افرادی که به دلایل مختلف ازجمله نیاز مالی یا بی‌اعتمادی به بورس قصد فروش سهام عدالت‌شان را دارند، باید پس از انتخاب روش مستقیم به بانک محل حساب‌شان مراجعه کنند تا به آنها وکالت فروش سهام بدهند؛ میزان مبلغ فروش سهام و زمان دقیق واریز آن دو سوال اصلی فروشندگان سهام عدالت است که بانک‌ها جواب دقیقی برای آنها ندارند.
بررسی میدانی از ١٠ بانک خصوصی و دولتی ایران نشان می‌دهد که بانک‌ها هم دقیقا نمی‌دانند قرار است چه اتفاقی برای سهام عدالت شهروندانی که قصد فروش آن را دارند، رخ بدهد؛ بیشتر کارمندان شعب مورد بررسی این جمله را به زبان آورده‌اند: «فعلا نفروشید؛ گران‌تر می‌شود».
بانک تجارت
«اگر از من می‌پرسی، می‌گویم فعلا نفروش.» کارمند یکی از شعب بانک تجارت این جمله را می‌گوید و ادامه می‌دهد: «اگر تصمیم گرفتی سهامت را بفروشی، یک فرم به تو می‌دهیم که با پرکردن آن درواقع به بانک تجارت وکالت می‌دهی که ٣٠درصد سهامت را بفروشد. البته الان معلوم نیست دقیقا چه زمانی سهام فروخته می‌شود و کی سودش به حساب تو واریز خواهد شد. همه چیز به کارگزاری بستگی دارد که بانک تجارت با آن کار می‌کند.»
به گفته این کارمند، بانک تجارت یک‌درصد کارمزد بابت فروش سهام عدالت از مبلغ نهایی فروش دریافت خواهد کرد. او حرف‌هایش را این‌گونه به پایان می‌رساند: «پیشنهاد میکنم فعلا سهامت را نفروشی چون بورس در حال رشد است و احتمال افزایش ارزش سهام عدالت وجود دارد.»
بانک آینده
کارمند یکی از شعبه‌های بانک آینده در غرب تهران می‌گوید: «برای فروش سهام عدالت یک فرم به متقاضی می‌دهیم که آن را پر کرده و به بانک وکالت می‌دهد که سهامش را معامله کند. هنوز کارمزد مشخصی به ما ابلاغ نشده است.
شاید به بقیه بانک‌ها گفته باشند اما من خبر ندارم.» این کارمند هم تأکید می‌کند: «زمان واریز پول و مبلغ آن مشخص نیست و بستگی دارد که کارگزاری چقدر در بورس بتواند سهام عدالت شما را بفروشد. ما فقط از طرف شما وکالت می‌گیریم و اینکه چقدر سهام فروخته شود، بستگی به بورس و کارگزاری دارد.»
بانک پاسارگاد
«ما ١,۵درصد کارمزدی را از مبلغ نهایی دریافت می‌کنیم که به همه بانک‌ها ابلاغ شده است.» کارمند شعبه بانک پاسارگاد این جمله را می‌گوید و ادامه می‌دهد: «اگر به پول سهام عدالتت نیاز داری، بفروش در غیر این صورت آن را نگه دار؛ چون بورس رشد می‌کند و ارزش این سهام بیشتر می‌شود. الان اگر بخواهی بفروشی، معلوم نیست پولش چقدر بشود و کی بتوانی دریافتش کنی.»
به گفته این کارمند، اگر کسی بخواهد از طریق بانک پاسارگاد سهام عدالتش را بفروشد، بهتر است به سایت این بانک مراجعه کند.
بانک ملی
ساعت از یک‌ونیم ظهر گذشته و شعبه بانک ملی تعطیل شده است؛ هنوز چند نفر از مشتریان داخل شعبه هستند و یکی از کارمندان پشت در ایستاده تا مشتری دیگری وارد نشود؛ وقت اداری تمام شده.
کارمند شعبه لحظه‌ای در شیشه‌ای را باز می‌کند و می‌گوید: «اگر الان به تو بگویم سهامت را بفروش، می‌فروشی؟ این دیگر چه سوالی است؟ الان بورس دارد رشد می‌کند و احتمالا ارزش سهام بالاتر می‌رود.» او با بیان اینکه همه مراحل فروش سهام در سایت بانک ملی وجود دارد، ادامه می‌دهد: «معلوم نیست چه زمانی پول فروش سهام واریز شود و مبلغ آن هم مشخص نیست. کسی نمی‌داند دقیقا چه می‌شود؛ من هم نمی‌دانم.»
بانک انصار
«چرا می‌خواهی بفروشی؟» کارمند یکی از شعب بانک انصار حرف‌هایش را این‌طور شروع می‌کند و ادامه می‌دهد: «سهام عدالت گران‌تر می‌شود؛ فعلا نفروش. البته اگر نیاز داری و قصد داری حتما بفروشی، ما فرمی به تو می‌دهیم که با پرکردن آن به بانک وکالت می‌دهی که به جایت سهامت را در بورس بفروشد.»
این کارمند با بیان اینکه درباره کارمزد دریافتی بانک چیزی به آنها ابلاغ نشده است، درباره زمان و مبلغ واریزی هم می‌گوید: «زمان واریزش مشخص نیست؛ البته محدوده پولی را که احتمالا به فروشندگان می‌رسد، می‌توانید در سایت‌های مربوط ببینید؛ من اطلاع دقیقی ندارم.»
بانک صادرات
برخی بانک‌ها تأکید دارند که فروشنده‌های سهام عدالت برای پیگیری فرآیند فروش، مراجعه حضوری نداشته باشند و از طریق سایت اینترنتی بانک مورد نظرشان اقدام کنند. کارمند یکی از شعب بانک صادرات می‌گوید: «همه مراحل فروش سهام عدالت در سایت بانک است. به سایت بروید و فرم مربوط به دادن وکالت به بانک صادرات را پر کنید. از آن به بعد بانک از طرف شما، سهام‌تان را در بورس معامله خواهد کرد.»
این کارمند ادامه می‌دهد: «بانک فقط ٣٠درصد سهام عدالت شما را از طریق کارگزاری‌ها می‌تواند بفروشد اما معلوم نیست کی بفروشد و چقدر پول بدهد.»
بانک گردشگری
مشخص نبودن زمان واریز مبلغ ناشی از فروش سهام عدالت و میزان آن، اصلی‌ترین موضوعی است که همه بانک‌های مورد بررسی به آن اشاره داشته‌اند. کارمند یکی از شعب بانک گردشگری هم با بیان اینکه معلوم نیست زمان و مبلغ پول واریزی به حساب فروشنده‌های سهام عدالت چطور خواهد بود، می‌گوید: «نیازی به مراجعه حضوری شهروندان نیست. هرکسی که بانک گردشگری را در سامانه سهام عدالت انتخاب کرده باشد، می‌تواند به سایت بانک برود و مراحل دادن وکالت را طی کند. بانک هر وقت سهام را فروخت، مبلغ آن را واریز می‌کند اما دقیقا مشخص نیست چه زمانی باشد و به چه مبلغی.»
بانک سینا
«قبلا متقاضی‌های فروش باید برای گرفتن کد و پرکردن فرم، حضوری مراجعه می‌کردند اما الان دیگر نیازی به این کار نیست. همه می‌توانند به سایت بانک بروند و از طریق آن فرآیند فروش را طی کنند.» کارمند یکی از شعب بانک سینا ادامه می‌دهد: «شما به‌عنوان فروشنده سهام، یک سوم آن را واگذار می‌کنید. بانک هم از طریق کارگزاری‌ها آن را می‌فروشد و به حساب‌تان واریز می‌کند. زمان فروش و مبلغ آن هم بستگی دارد که در بورس چه اتفاقاتی رقم بخورد. فعلا مشخص نیست که بتوانم زمان دقیق یا مبلغ نهایی را به شما بگویم.»
بیشتربخوانید: جاماندگان سهام عدالت بخوانند
بانک ملت
«هم می‌توانید حضوری اقدام کنید هم از طریق سایت.» کارمند یکی از شعب بانک ملت با بیان اینکه زمان و مبلغ فروش سهام عدالت معلوم نیست، ادامه می‌دهد: «اینکه چقدر فروخته شود بستگی به کارگزاری و بورس دارد. مشخص نیست.» در بخش مربوط به «سهام عدالت» در سایت بانک ملت، درباره زمان واریز وجه سهام فروخته شده، آمده است: «زمان واریز وجه سهام عدالت فروخته شده به حساب مشتری توسط نهادهای ذی‌ربط است و در خوشبینانه‌ترین حالت حداقل پنج‌روز کاری پس از ثبت درخواست فروش است؛ بدون احتساب روزهای پنجشنبه و ایام تعطیل.»
بانک پارسیان
«الان نفروش» کارمند یکی از شعب بانک پارسیان از پشت باجه این جمله را می‌گوید و ادامه می‌دهد: «بورس درحال رشد است و احتمال افزایش ارزش سهام عدالت وجود دارد. پیشنهاد من این است که به بانک نفروشید.»
مشتری پشت باجه ادامه حرف را می‌گیرد و می‌گوید: «خودت برو کد بورسی بگیر و مستقیم در بازار سهام شرکت کن.» بعد از لحظه‌ای درنگ، کارمند بانک ادامه می‌دهد: «اگر بخواهی بفروشی، فرم می‌دهم که پر کنی. بانک هم ١,۵درصد کارمزد می‌گیرد. البته معلوم نیست دقیقا چه زمانی سهام فروخته شود یا به چه مبلغی.»
چند نفر سهام عدالت خود را فروختند؟
براساس آمارهای رسمی، حدود ۴۶میلیون و ۵٠٠هزار نفر سهام عدالت دارند که به گفته رئیس سازمان بورس اوراق بهادار تهران، فقط ١,۵درصد آنها معادل ۶٩٧هزار و ۵٠٠ نفر سهام خود را فروخته‌اند. حسن قالیباف گفت: «نگرانی ما این بود که عمده آنها )دارندگان سهام عدالت( فروشنده شوند. مردم تمایل دارند سهام عدالت خود را به‌عنوان دارایی ارزشمند حفظ کنند.
در حال حاضر ۱۳میلیون کد معاملاتی در بازار بورس است که با اضافه شدن سهام عدالت، این رقم بیش از ۶٠میلیون نفر می‌شود.» فروش سهام عدالت از سوی ١.۵درصد دارندگان سهام درحالی است که ١٧میلیون نفر از کل سهامداران، روش مستقیم سهامداری را انتخاب کرده‌اند که نخستین گام برای تصمیم‌گیری درباره فروش سهام درحال حاضر به حساب می‌آید.
براساس تصمیم ستاد راهبری آزادسازی سهام عدالت، امکان انتخاب روش مستقیم سهامداری از سوی مشمولان سهام عدالت تا ساعت ٢۴ مورخ بیست‌ونهم خرداد‌سال ٩٩ تمدید شده است.
