همواره در نگاه عامیانه مردم آپاندیسیت یکی از اعضای بدون کاربرد در بدن انسان است که بودن یا نبودن آن تأثیری در سلامتی بدن ندارد و همه برای عمل جراحی و خارج کردن این عضو از بدن هیچ نگرانی ندارند و انسان بدون داشتن آپاندیس نیز می‌تواند بدون هیچ عواقب آشکاری زندگی کند. اما لازم است اطلاعاتی درباره علائم درد ناشی از عود آپاندیس داشته باشید تا در اصرع وقت به پزشک و مراکز درمانی مراجعه کنید.

آپاندیس چیست؟

آپاندیس یک عضو لوله مانند شبیه انگشت در امتداد روده بزرگ است که طولی در حدود ۱.۵ تا ۱۰ سانتیمتر دارد که درست در زیر دریچه ایلـُوسکال به سکوم چسبیده است؛ آپاندیس به طور مرتب با غذا پر و سپس به داخل سکوم تخلیه می‌شود. به دلیل کوچکی مجرای آپاندیس ممکن است به خوبی تخلیه نشود به همین دلیل بسیار مستعد بروز انسداد و سپس عفونت است.

التهاب آپاندیس یک بیماری شایع‌ در قسمت تحتانی راست شکم و یکی از شایع‌ترین علل جراحی فوری و اورژانسی شکم به شمار می‌آید، که در صورت عدم درمان ممکن است آپاندیس سوراخ شود و مواد عفونی به داخل حفره شکم بریزد و باعث التهاب شدید شکم می‌شود و در صورت عدم درمان می‌تواند کشنده باشد.

آپاندیسیت در هر سنی ممکن است رخ دهد، بیشتر بین سنین ۱۰ تا ۳۰ سالگی اتفاق می‌افتد و در بین کودکان زیر ۲ سال نادر است، هر ساله از هر ۵۰۰ نفر یکی دچار آپاندیس می‌شود.

عامل وقوع آپاندیست

التهاب آپاندیس یا همان آپاندیسیت زمانی رخ می‌دهد که آپاندیس توسط مدفوع یا یک جسم خارجی و یا سرطان مسدود شود. ممکن است زمانی که آپاندیس بر اثر عفونت سایر اعضای بدن متورم می شود، انسداد در آپاندیس ممکن است بر اثر هر گونه عفونت در بدن به وجود بیاید و متورم شود.

علائم آپاندیس 

•  درد مبهم در نزدیکی ناف و یا قسمت فوقانی شکم که به سمت پایین و سمت راست حرکت می کند و تیر می کشد. اغلب این حالت، اولین نشانه آپاندیسیت است.
•  از دست دادن اشتها
•  تهوع و یا استفراغ که بعد از شروع شکم درد و با فاصله کمی از آن بروز می کند.
•  افزایش ورم شکم
•  تب 99-102 درجه فارنهایت 
•  ناتوانی در دفع گاز روده
•  به سختی ادرار کردن
•  گرفتگی شدید عضلانی
•  یبوست یا اسهال با گاز

اگر هر یک از علائم گفته شده را داشته باشید، سریعا به پزشک مراجعه کنید تشخیص به موقع و درمان بسیار مهم است. خوردن، نوشیدن، یا استفاده از هر گونه داروی ضد اسید معده، یا حوله داغ می‌تواند منجر به گسیختگی آپاندیس شود، خودداری کنید.

نحوه تشخیص

ممکن است تشخیص آپاندیس دشوار باشد علایم آپاندیس اغلب مبهم یا بسیار شبیه بیماری‌های دیگر هستند، از جمله مشکلات کیسه صفرا، مثانه و یا عفونت دستگاه ادراری، بیماری، عفونت روده‌ای و مشکلات تخمدان و سنگ کلیه می‌تواند تشخیص را سخت‌تر کند. بنابراین گاهی شاهد هستیم به دلیل تشخیص نادرست عمل جراحی آپاندیس انجام می‌شود بدون آنکه علائمی از بیماری کاسته شود.

آزمایش‌های لازم برای تشخیص آپاندیس

- تست شکم برای تشخیص التهاب
- تست ادرار برای از بین بردن عفونت دستگاه ادراری
- تست روده یا معاینه مقعدی
- آزمایش خون اگر بدن شما در حال مبارزه با عفونت است
- سی تی اسکن و سونوگرافی شکم

نحوه عمل جراحی و برداشتن آپاندیس

قبل از عمل جراحی برداشتن آپاندیس به منظور مبارزه با عفونت های صفاقیِ احتمالی، از آنتی بیوتیک ها استفاده می شود. بیهوشی در عمل برداشتن آپاندیس عمومی خواهد بود و از طریق یک برش تقریبا ۱۴ سانتی متری و یا توسط لاپاروسکوپی آپاندیس برداشته می شود. اگر شما با عفونت صفاقی مواجه شده باشید، شکمتان باید شستشو داده شد و از چرک و عفونت تخلیه شود.

بعد از ۱۲ ساعت از عمل جراحی ممکن است شما بتوانید سرپا بایستید و در اطراف تختتان قدم بزنید. اغلب بعد از دو تا سه هفته می توانید به فعالیت های سابق خود برگردید. اگر عمل از طریق لاپاروسکوپی انجام شود برش کوچکتر بوده و بهبود سریع تر خواهد بود.

مطالب مرتبط: برداشتن آپاندیس ریسک پارکینسون را افزایش می دهد

مراقبت های بعد از جراحی آپاندیس

- وقتی احساس خستگی می کنید، استراحت کنید، خوابیدن به اندازه کافی به بهبود کمک می کند.

-سعی کنید هر روز پیاده روی کنید. با قدم زدن کمی بیشتر از روز قبل شروع کنید.کم کم میزان حرکت را افزایش دهید. راه رفتن باعث افزایش جریان خون و به جلوگیری از ذات الریه و یبوست کمک می کند.

- حدود 2 هفته، از بلند کردن هر چیزی که باعث فشار می شود اجتناب کنید.

- ممکن است شامل کودک، کیسه های خواربار فروشی سنگین و ظروف شیر، یک کیف دستی یا کوله پشتی سنگین، یک کیسه غذای و یا یک جارو برقی باشد.

- از فعالیت های شدید مانند دوچرخه سواری، پیاده روی، وزنه برداری و یا ورزش هوازی دوری کنید تا اینکه پزشک بگوید مشکلی نیست.

- ممکن است بتوانید دوش بگیرید 24 تا 48 ساعت پس از جراحی . با دستمال محل شکاف را خشک کنید. دو هفته اول حمام نکنید، یا تا زمانی که پزشک تان به شما بگوید مشکلی نیست. دستورالعمل های پزشک را دنبال کنید.

- ممکن است زمانی که دیگر داروی درد را مصرف نمی کنید رانندگی کنید و می توانید به سرعت پای خود را از روی پدال گاز به سمت ترمز حرکت دهید. هم چنین باید بتوانید مدت طولانی راحت بنشینید، حتی اگر قصد ندارید راه دور بروید. ممکن است در ترافیک گرفتار شوید.

- احتمالا می توانید 1 تا 3 هفته به سر کار برگردید. اگر جراحی باز داشته اید ، ممکن است 3 تا 4 هفته طول بکشد.

پزشک زمانی که می توانید دوباره رابطه جنسی داشته باشید را می گوید.

چگونگی پیشگیری از عود آپاندیس

هیچ راهی برای پیشگیری از آپاندیسیت وجود ندارد. با این حال آپاندیسیت در افرادی که از غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه ها و سبزیجات تازه استفاده می کنند کمتر شایع است. افزایش مقدار فیبر در رژیم غذایی می تواند از یبوست و انباشته شدن مدفوع جلوگیری کند. انباشته شدن مدفوع شایع ترین علت اپاندیس است.

در این میان تمشک، سیب ها، گلابی، نخود سبز، بروکلی، عدس، لوبیای سیاه، دانه های سبوس، جو، بلغور، جو دو سر، اسپاگتی، کنگر فرنگی از غذاهایی هستند که فیبر بالایی دارند و باید روزانه در برنامه غذایی گنجانده شود.