تیتربرتر: اما در بازار مسکن همچنان مسئله اساسی کمبود عرضه است، مشکلی که واکنش دولت به آن بی‌تفاوتی یا طرح ایده‌هایی است که قبلا امتحان خود را پس داده یا اینکه به گفته بیت‌الله ستاریان، کارشناس بازار مسکن صرفا جهت تبلیغ است نه چیز بیشتر! ورود چینی‌ها به عرضه ساخت و ساز یکی از آن ایده‌هاست.
بررسی بازار مسکن در روز‌هایی که نرخ دلار افزایش پیدا کرده نشان می‌دهد ترس از گرانی دو چندان مسکن تقاضا‌هایی را وارد بازار کرده است؛ اما این آن رونق مورد نظر فعالان بازار نیست. وضعیت رکود در معاملات شدیدتر از آن است که تکانه‌های دلار بر آن تاثیری بگذارد. حتی نزدیک شدن به پایان سال و سنت تبدیل خانه به احسن نیز به دلیل کمبود نقدینگی مثل سال‌های گذشته نیست و حالا کمتر کسی است که قادر به بهبود دادن خانه خود باشد. تداوم این رکود در حالی است که نرخ فعلی دلار در رقم‌هایی بالاتر از ۵۰ هزار تومان کف سازی کرده و دیر یا زود اثرش را در بازار مسکن نیز شاهد خواهیم بود.
افزایش نرخ دلار و به تبع آن افزایش نرخ مسکن آینده محتومی بود که بررسی مولفه‌های اقتصادی مانند تورم آن را تایید می‌کرد. اما در بازار مسکن همچنان مسئله اساسی کمبود عرضه است، مشکلی که واکنش دولت به آن بی‌تفاوتی یا طرح ایده‌هایی است که قبلا امتحان خود را پس داده یا اینکه به گفته بیت‌الله ستاریان، کارشناس بازار مسکن صرفا جهت تبلیغ است نه چیز بیشتر! ورود چینی‌ها به عرضه ساخت و ساز یکی از آن ایده‌هاست. نتیجه آن که طبق پیش بینی این کارشناس علاوه بر گرانی نهاده‌های ساختمانی که در سال آینده اتفاق می‌افتد، کسری عرضه نیز یک تورم مضاعف را به بخش مسکن تحمیل خواهد کرد.
دولت‌ها به صورت تبلیغی حرف می زنند
«بیت‌الله ستاریان» کارشناس مسکن نیز در ادامه به گفتگویی پرداخت و درباره طرح اخیر دولت برای افزایش عرضه مسکن می‌گوید: این اقدام غیرعملی است. عموما همه دولت‌ها به صورت تبلیغی این حرف را زدند و می‌زنند؛ اما نکته در این است که چینی‌ها چه کاری می‌کنند که ایرانی‌ها نمی‌توانند انجام دهند؟ می‌خواهند تکنولوژی و سریع سازی خود را بیاورند؟ اینکه قابل انتقال نیست. برای انتقال آن کل زیرساخت‌های مسکن در ایران باید انجام شود که آن‌ها بتوانند به همان صورتی که در چین تولید می‌کردند اینجا هم بتوانند تولید کنند. اما اگر منظورشان از آمدن چینی‌ها سرمایه گذاری است و می‌خواهند در ازای آن نفت بدهند، این خطرناک‌ترین عملی است که که یک دولت می‌تواند انجام دهد. تزریق پول نفت به مسکن.
به گفته او هزینه‌های ساخت مسکن باید از خودش تامین شود، یعنی از خودش درآمد کسب شود و دوباره به خودش تزریق شود. یعنی گردش پول سریع و ابزار‌های مالی زیاد شود؛ و الا درصورتی که پول نفت را تزریق کنیم به شدت تورم را افزایش می‌دهد، چون می‌دانیم که ضریب داده و ستانده‌های مسکن و ساختمان به بخش‌های دیگر یک به یک است؛ یعنی در همه بخش‌ها خودش را نشان خواهد داد؛ لذا مکانیزم ساخت مسکن باید طوری باشد که رابطه یک سرمایه گذار و یک سازنده و یک خریدار از نظر مالی طوری تعریف شود که سرعت این گردش پول افزایش پیدا کند و اطمینان و اعتبارات لازم ایجاد شود؛ و الا تزریق نفت به مسکن تکرار ماجرای مسکن مهر و آن تزریق بدون فکری است که سبب شد چه تورمی به بار بیاید.
زنجیره ساخت مسکن در کشور ما ایراد دارد
بیت الله ستاریان گفت: «در حوزه مشارکت شرکت‌های خارجی در مسکن کشور، ما چند بحث مجزا داریم. یک بحث، موضوع تکنولوژی و انتظارات حوزه تکنولوژی است. آیا ما انتظار داریم که کشور خارجی، تکنولوژی جدیدی را وارد کشور ما کند؟ ما باید توجه داشته باشیم که تکنولوژی ساخت مسکن وارداتی به این معناست که کلیه زیرساخت‌های مسکن در کشور ما باید تغییر کند. در ایران، مسکن یا ساختمان، تولید نهایی یک «زنجیره تولید» است که در انتها، تبدیل به مسکن می‌شود. از معادن تا مصالح اولیه و ترکیبی تا ساخت یک مسکن. اگر در کشورهای دیگر این روند با سرعت بالاتر و معطوف به تکنولوژی انجام می‌شود به این دلیل است که زنجیره مذکور کامل است. اما در ایران این زنجیره کامل نیست و در برخی بخش‌ها وقفه‌هایی ایجاد می‌شود. اگر ایران بخواهد تکنولوژی ساخت مسکن را وارد کند و با سرعت مسکن بسازد نیز منطقی نیست. برای مثال نمی‌شود که تمام زنجیره در چین ساخته و سپس با کشتی وارد کشور شده و خانه‌ای ساخته شود. باید زنجیره تولید در همین کشور خودمان شکل بگیرد.»
بیشتر بخوانید:
وی افزود: «نکته بعدی به بخش تجهیزات و امکانات بر می‌گردد. تجهیزات و ماشین آلات نیز باید وارد کشور شود، که اتفاقا واردات تجهیزات و ماشین آلات نیز نیازی به سازنده خارجی ندارد و ایرانی‌های فعال در حوزه مسکن نیز می‌توانند این کار را انجام دهند. موضوع بعدی که اصلا عمده مشکل ما در بخش مسکن است، بحث سرمایه گذاری مالی و منابع مالی است؛ این منابع مالی از کجا قرار است تامین شود؟ شهرداری این منابع را تامین می‌کند یا مردم تامین می‌کنند یا شاید هم قرار است پول نفت را صرف این کار کنیم؟ ۲ گزینه اول که اصلا مقدور نیست، اصلا اگر مردم و شهرداری می‌توانستند این هزینه‌ها را تامین کنند نیازی به سرمایه گذار خارجی نبود، نه دولت و شهرداری چنین سرمایه‌ای خرج می‌کنند و نه مکانیسمی وجود دارد که بتوان از مردم پول چنین کاری را جمع کرد. اما درباره گزینه سوم، یعنی پول نفت، گزینه «تهاتر نفت» وجود دارد، یعنی پول نفت را به بخش مسکن تزریق کنیم که این هم از دید من فاجعه است. بارها گفته شده که در بخش مسکن، تزریق منابع، یکی از عوامل تشدید تورم و ورشکستگی اقتصادی می‌شود.»
پیش بینی قیمت مسکن در سال آینده
ستاریان در ادامه می‌افزاید: در نهضت ملی مسکن هم دولت به جای وعده ساخت مسکن باید می‌گفت کاری می‌کنیم که بخش خصوصی بتواند یک میلیون مسکن بسازد. اما چرا بخش خصوصی تا به حال نتوانسته؟ این‌ها چه کار کرده‌اند که بخش خصوصی بتواند؟ عملا هیچ کار! به جز ثبت نام و گروهی متقاضی که در صف انتظارند و با وعده! اینکه می‌گویند ما یک میلیون و ۹۰۰ هزار در دست داریم که نشد حرف. همین تعداد ممکن است ۶ سال طول بکشد تا تحویل داده شود؛ لذا به جای این که مشکل مسکن را اساسی حل کنند ادعاهایی چون مسکن چینی در حاشیه و برای تبلیغ گفته می‌شود که البته خطرات بزرگی را هم به دنبال دارد. مشکل این است که بخش خصوصی ما در حال حاضر عاجز است و نمی‌تواند مثل کشورهای اطراف جواب جامعه را بدهد.
آن طور که این کارشناس مسکن می‌گوید ما در دو سال گذشته کمترین صدور پروانه و کمترین تولید را داشتیم. در نتیجه کسری برای سال آینده ذخیره شده و متقاضیان نیز بیشتر خواهد شد. از سویی قیمت نهاده‌های ساختمانی نیز همچون سایر کالا‌ها از تورم پیروی می‌کند و با شاخص تورم کالا قیمتش بالا خواهد رفت. نتیجه آن که ماحصل این محصولات که مسکن باشد، چون کسری دارد یک تورم مضاعف به آن خواهد خورد.
