تیتربرتر: آیا تاکنون به شهر زیبا و دیدنی رفسنجان سفر کردهاید؟ همه ما این شهر کویری را به دلیل اینکه زادگاه برخی از شخصیتهای سیاسی کشور است میشناسیم و کیست که از معروفیت پسته رفسنجان خبر نداشته باشد. رفسنجان، رفسنگان یا رفسنگ یکی از شهرهای مرکزی ایران است که با وجود داشتن اقلیم نیمه بیابانی، بزرگترین صادرکننده پسته جهان به شمار میآید. در ضمن رفسنجان در زمینه دیگری نیز رکورددار است، زیرا بزرگترین جنگل مصنوعی جهان را در خود جای داده است. جالب است بدانید که علاوه بر این موارد در زمینه صنعت مس نیز در جهان سرآمد است، زیرا معدن مس سرچشمه که بزرگترین معدن روباز خاورمیانه است، نیز در این شهر قرار دارد.
جاذبه های گردگری رفسنجان
هر رفسنجان به دلیل اینکه شهری قدیمی است، جاذبههای تاریخی زیادی دارد. به علاوه به دلیل داشتن ییلاقات چشمنواز و باغهای بیشمار پسته، از نظر جاذبههای طبیعی نیز حرفی برای گفتن دارد. به همین دلیل تعداد مکانهای دیدنی رفسنجان بسیار زیاد است.
حصار قدیم رفسنجان
حصار قدیم رفسنجان قریب به ۲۰۰ سال پیش، به دستور امیر مفخم بختیاری حاکم کرمان، در اطراف رفسنجان ساخته شد. این حصار دارای چند برج و باروی مستحکم بود. دروازههای حصار در ضلع جنوبی (دروازه علی آباد)، در ضلع شمالی (دروازه مزار)، در ضلع شرقی (دروازه کمال آباد) و در ضلع غربی (دروازه قطب آباد) بودند که به جز دروازه قطب آباد، از بقیه آنها اثری نیست.
طول حصار رفسنجان ۵۴۰۰ متر، عرض پایین دیوار سه متر و ارتفاع دیوار ۶ متر است. برای ساخت حصار از خشت خام، لایههایی از گل دونم و لگد خورده و کاهگل استفاده کردهاند و راس دیوار حصار بهصورت کنگره تزیین شده است. با توجه به ارزش تاریخی، این اثر در زمره جاهای دیدنی رفسنجان قرار دارد و در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۸۷ با شماره ثبت ۲۶۲۴۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
درخت بنه کهنسال اودرج
درخت بنه کهنسال اودرج که با نام درخت پسته کهنسال اودرج نیز شناخته میشود، از دیدنی های رفسنجان به شمار میآید و در فاصله ۳۵ کیلومتری این شهر، در دهکده تاریخی اودرج قرار گرفته است. میوه این درخت بنه نام دارد که با عنوان پسته کوهی نیز مشهور است. از بنه برای تهیه خوراکیهای محلی مانند کشک بنه استفاده میشود.
بیشتر بخوانید:
با قدمتی که به بیش از ۱۵۰۰ سال میرسد، درخت بنه کهنسال اودرج ارتفاعی معادل ۱۵ متر و تنهای با قطر ۳.۵ متر دارد. با توجه به ارزش و اهمیت تاریخی، در تاریخ ۲۷ فروردین ۱۳۹۷، این اثر طبیعی با شماره ۵۷۷ در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسید.
برج خلیلآباد
با قدمتی که به دوره قاجار بازمیگردد، از آثار تاریخی و دیدنی های رفسنجان به شمار میآید و در محله خلیلآباد، خیابان ۱۵ خرداد، کوچه برج قرار دارد. در ساخت و تزیین این بنا گل و خشت خام بهکار بردهاند. طبق باور مورخان، برج برای دیدبانی و نگهبانی استفاده میشد. این اثر در تاریخ ۲ مرداد ۱۳۸۷، با شماره ثبت ۲۳۱۲۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
کاروانسرای قطب آباد
کاروانسرای قطب آباد که با نامهای کاروانسرای وهابزاده و کاروانسرای شاه عباسی نیز شناخته میشود، از آثار تاریخی و دیدنی های رفسنجان است و مورخان و باستانشناسان قدمتی بالغ بر ۴۰۰ سال را برای آن تخمین زدهاند. این بنا در گذشته در تملک شخصی به نام وهابزاده قرار داشت و به همین دلیل به این نام نیز شهرت دارد.
با زیربنایی در حدود ۳۰۰۰ متر مربع، این کاروانسرا در اواخر دوره صفوی ساخته شده است و شامل ۱۲ اتاق و چهار ایوان میشود که به حیاط مرکزی راه دارند. برای ساخت این بنا از مصالح خشت خام و آجر استفاده شده است. این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱، با شمارهی ثبت ۷۲۷۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
غار میرزا
غار میرزا یکی از جاذبههای طبیعی و جاهای دیدنی رفسنجان است که در خرداد ماه ۱۳۸۷، به همت تیم غارنوردی امداد و نجات کوهستان جمعیت هلال احمر استان کرمان و با همکاری هیئت کوهنوردی شناسایی و ثبت شد. دهلیزی باریک در دهانهی غار قرار دارد که پس از گذشت مسیر کوتاهی، عریض میشود و به دوراهی میرسد. یکی از این دو راهیها، سوراخی است کوچک که در واقع مسیر اصلی غار محسوب میشود و در ادامه به چاهی به عمق ۵۰ متر میرسد. در بخش میانی غار میتوان قندیلهای سنگی رنگارنگ با طرحهای زیبا و متنوعی را مشاهده کرد که عمر آنها بالغ بر میلیونها سال تخمین زده شده است.
کاروانسرای کبوترخان
کاروانسرای کبوترخان از آثار تاریخی و مکان های دیدنی رفسنجان است و در کیلومتر ۳۵ جاده اصلی رفسنجان-کرمان، در روستای کبوترخان قرار دارد. در کتاب کاروانسراهای ایران، از این بنا بهعنوان کاروانسراهای صفویه یاد شده است. در ساخت بنا از آجرهایی با نقشهای زیبا و برجسته استفاده کردهاند. گنجعلیخان چندین کاروانسرای معروف به شاه عباسی را در مسیر یزد به کرمان ساخت که کاروانسرا ی کبوترخان از جمله آنها به شمار میرود.