تیتربرتر: چقدر شاهدانه و خواص آن را میشناسید؟ آیا میدانستید این دانههای روغنی ریز قدیمترها، خوراکی خوشمزه مقوی در جیب بزرگترهای ما بودهاند؟ یا اینکه میدانستید این دانه مقوی از چه خواصی برخوردار است؟
اگر تاکنون این دانه مغذی را نادیده گرفتهاید، قطعا از خواص جادویی آن بیخبر بوده و نمیدانستید چقدر برای سلامتیتان مفید و ضروری است. امروزه متخصصان تغذیه در پی بررسی خواص شاهدانه به این نتیجه رسیدهاند که این دانهها حاوی ارزش غذایی بسیار بالایی هستند.
گیاه شناسی
شاهدانه بومی هندوستان، چین و نواحی مرکزی آسیا است و گیاهی است یکساله ، علفی و دوپایه که ارتفاع آن تا ۳ متر نیز می رسد. ریشه آن عمودی و تا عمق زیادی در زمین فرو می رود و روی این اصل مواد معدنی را جذب کرده و به سطح زمین می آورد و معمولا احتیاجی به کود شیمیایی ندارد. حشرات به آن آسیب نمی رسانند و بنابراین آن را در مزرعه کلم می کارند تا این گیاه از شر آفت در امان بماند.
گل های نر آن مجتمع و به صورت آویخته در قسمت انتهایی ساقه و در کنار برگها ظاهر می شود. گل های ماده آن مانند نر بوده با این تفاوت که دمگل مشخصی ندارد. گل های نر قبل از شکفته شدن رزینی از خود ترشح می کنند که حشیش نامیده می شود و به همین علت کشت آن در بیشتر نقاط دنیا ممنوع است.
برگ های شاهدانه به صورت 5-9 برگچه از ساقه خارج می شود. برگچه ها بیضی شکل، باریک و دراز و دارای دندانه های ریز منظم می باشد. میوه آن به رنگ قهوه ای و دارای یک دانه است.
بیشتر بخوانید:
در حال حاضر شاهدانه تحت نظر دولت و در نواحی گرم و معتدل کشت می شود. در ایران این گیاه در شمال کشور، بندرگز، خراسان و بلوچستان و سمنان می روید. از گیاه شاهدانه استفاده های مختلفی به عمل می آید. از الیاف آن برای بافتن طباب، پارچه های محکم برای چادر و بادبان قایق ها و تهیه کاغذ های گران قیمت استفاده می شود. جالبه است بدانید که قانون اساسی آمریکا و کانادا روی کاغذ شاهدانه نوشته شده است. شاهدانه را از زمان های قدیم در چین می شناخته اند و امپراطور چین به نام شن تانک Shen - Nung در سال ۲۷۳۷ قبل از میلاد در کتاب خود از آن نام برده است.
ارزش غذایی شاهدانه
- تعادل یک به سه اسید چرب امگا3 به اسید چرب امگا6 باعث سلامت قلبی و عروقی می شود.
- این ماده سرشار از گاما لینولئیک اسید( GLA ) است که یک اسید چرب ضروری از نوع امگا6 است و معمولا در تخم مرغ یافت می شود. گامالینوئیک اسید می تواند به طور طبیعی هورمون های بدن را به تعادل برساند.
- پروتئین هایی در این دانه موجود است که این ماده نه تنها حاوی 20 نوع آمینو اسید می باشد بلکه هر 9 نوع آمینو اسید مورد نیاز و ضروری است که در بدن تولید نمی شود را دارا است.
- شاهدانه غنی از فیبر محلول و نامحلول بوده که به طور طبیعی می تواند روده را پاکسازی کند و میل افراد به مواد شیرین را کاهش دهد.
مواد معدنی موجود در شاهدانه
- روی: ۷ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم
- پتاسیم: ۸۵۹ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم
- فسفر: ۱۱۶۰ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم
- منگنز: ۷ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم
- منیزیم: ۴۸۳ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم
- آهن: ۱۴ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم
- کلسیم: ۱۴۵ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم
ویتامین های موجود در شاهدانه
- ویتامین A: در هر 100 گرم 3800 IU میلی گرم
- ویتامین B1: در هر 100 گرم 0.4 میگی گرم
- ویتامین: در هر 100 گرم 0.11 میلی گرم
- ویتامین: در هر 100 گرم 2.8 میلی گرم
- ویتامین: در هر 100 گرم 0.12 میلی گرم
- ویتامین: در هر 100 گرم 77.5 IU میلی گرم
- ویتامین: در هر 100 گرم 90 IU میلی گرم
خواص شاهدانه
1.شاهدانه درمان سرطان سینه
به خاطر اینکه شاهدانه پروفایل خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ و ۶ دارد میتواند به طور طبیعی سطح التهاب در بدن را کاهش دهد و سیستم ایمنی را تقویت نماید. مجله انگلیسی سرطان گزارش کرده است که THC موجود در شاهدانه میتواند گلیوبلاستوم مولتی فرم(نوع کشنده سرطان مغز) را معکوس کند. مجله Breast Cancer Research and Treatment تایید کرده است که THCموجود در شاهدانه میتواند سرطان سینه پیشرفته را بهبود ببخشد. محققان دانشگاه Rostock دریافته اند که شاهدانه برای سرطان ریه نیز مفید است.
2.سلامت قلب با مصرف شاهدانه
برخی از عناصر کلیدی برای سلامت قلب شامل فیبر، پروتئین گیاهی، چربیهای سالم و مصرف مقدار کم قند است. شاهدانه میتواند تمامی این موارد را برای شما به همراه داشته باشد. توصیه میشود هر روز صبح اسموتیهایی را با شاهدانه درست کنید و از آن برای کاهش فشار خون، کاهش کلسترول خون، افزایش کلسترول خوب خون و بهبود تری گلیسیرید استفاده کنید.
3.خواص شاهدانه برای کاهش وزن
اگر به دنبال راهی برای کاهش وزن خود هستید، شاهدانه را همراه با صبحانه میل کنید. مصرف شاهدانه هنگام صبح و در وعده صبحانه، باعث احساس سیری طولانی طی روز در شما خواهد شد و به این ترتیب دیگر نسبت به خوردن غذاهای شور و شیرین اشتهای کاذب نخواهید داشت.
4.بهبود مشکلات گوارشی
فیبر از اجزای ضروری هر رژیم غذایی است و میتواند به عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک کند. شاهدانه منبع خوبی از فیبر محلول و غیرمحلول است که به ترتیب ۸۰ و ۲۰ درصد از فیبر موجود در شاهدانه را تشکیل میدهند.
فیبر محلول موجب تشکیل یک جزء ژلمانند در روده میشود. این فیبر منبع باارزشی از مواد مغذی برای باکتریهای مفید دستگاه گوارش است. فیبر جهشهای ناگهانی قند خون را کاهش میدهد و سطح کلسترول را تنظیم میکند.فیبر غیرمحلول موجب افزایش توده مدفوع میشود و به حرکت آسانتر آن در دستگاه گوارشی کمک میکند؛ همچنین میتواند خطر بروز دیابت را کاهش دهد.
5.نوزادان و کودکان
کنف منبع خوبی از پروتئین و امگا 3 بوده و به بهبود گردش خون، تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب در بدن نوزادان و کودکان کمک میکند. شما میتوانید شاهدانه خام را از سن 8 ماهگی به غذای رژیمی و نوزاد خود اضافه کنید، به شما توصیه میکنیم که از پودر گل شاهدانه برای تهیه فرنی و شیر گیاهی برای نوزادان و کودکان استفاده کنید.
6.درمان بیخوابی و افسردگی
کنف سرشار از منیزیم است که باعث ایجاد احساس آرامش در بدن شده و با افزایش هورمون ملاتونین به درمان بی خوابی کمک میکند. همچنین مقادیر بالای منیزیم موجود در گل شاهدانه باعث افزایش تولید سروتونین در خون شده که به درمان استرس و افسردگی کمک میکند.
7.آرتروز و درد مفاصل
مطالعه شش ماههای که نتایج آن در مجله Arthritis and Rheumatism منتشر شده است نشان میدهد مصرف GLA (که در شاهدانه نیز یافت میشود) میتواند نشانههای آرتروز را تا ۲۵ درصد کاهش دهد.
همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم، شاهدانه نسبت خوبی از اسیدهای چرب امگا۳ و ۶ را دارد و سرشار از مواد معدنی است. همین امر به کاهش التهاب بدن کمک خواهد کرد.برای اینکه بتوانید از خواص درمانی شاهدانه استفاده کنید، یک قاشق غذاخوری از روغن آن را به همراه روغن ماهی با کیفیت مصرف نمایید.
نکات جالب درباره شاهدانه
- گیاه شاهدانه به کنف نیز شهرت دارد.
- از شاهدانه برای تولید مواد مخدری همچون روان گردان ها، ماری جوانا و حشیش استفاده می کنند و به همین علت در برخی نواحی، کشت آن ممنوع است.
- ماری جوانا از گل و برگ های تازه گیاه و حشیش از صمغ گیاه شاهدانه به دست می آید.
- الیاف کنفی نیز همچنین از گیاه شاهدانه به دست می آید.
- کاغذ کنفی از کاغذ چوب های معمولی مقاوم تر بوده به طوری که کاغذ های کنفی چند صد ساله ای که در موزه ها نگه داری می شود که اصلا زرد نشده و نشان دهنده ی کیفیت بالای آن است.
- این گیاه در تمام نقاط جهان رشد می کند و با انواع خاک ها سازگار است. این گیاه به خالص سازی خاک نیز کمک می کند و باعث از بین رفتن علف های هرز می شود در نتیجه به آفت کش هم نیازی ندارد.
- از این گیاه همچنین برای ساخت محصولاتی مانند طناب، لباس، غذا، پارچه، پلاستیک، عایق و سوخت زیستی استفاده می کنند.