تیتربرتر: قرار دادن هندوانه و انار بر سرسفره شب نشینی شب یلدا و خوردن آنها جزو آداب و رسوم تمامی شهرها و مناطق ایران است، زیرا عده زیادی از مردم معتقدند که اگر مقداری هندوانه و نیز انار در شب چله بخورند، در سراسر چله بزرگ و کوچک در زمستان پیش رو، سرما و بیماری بر آنها غلبه نخواهد کرد.

هندوانه بخوریم تا در زمستان مریض نشویم

یکی از خوراکی‌های جذاب و ماندگار این شب، هندوانه است. مصرف هندوانه، به دلیل سرشار بودن از انواع ویتامین‌ها و املاح معدنی، نیاز بدن به این مواد مغذی را تامین کرده و مایعات هدر رفته را جبران می‌کند. وجود مقادیر بالایی از آنتی‌اکسیدان‌های مختلف در این میوه، آن را ارزشمند ساخته است.

هندوانه در تقویت سیستم ایمنی و دفاع در مقابل عفونت ها نقش موثری دارد. تحقیقات نشان داده اند که مصرف هندوانه در کاهش علائم استئوآرتریت و رماتیسم نقش دارد. شش درصد وزن هندوانه را ماده جامد و بقیه وزن آن را تقریبا آب تشکیل می دهد .

ویتامین‌های «A» و «C» و «لیکوپن» از مهم‌ترین ضداکسیدکننده‌های هندوانه به شمار می‌آیند. این ترکیبات با غیرفعال کردن رادیکال‌های آزاد، از اکسیداسیون کلسترول و تنگ‌شدن دیواره عروق و در نهایت از بروز بیماری‌های قلبی و سکته جلوگیری می‌کنند. به علاوه مطالعات نشان می‌دهد که مصرف منظم این میوه، از بروز حملات آسم، سرطان کولون و حتی آرتروز می‌کاهد؛ حتی هندوانه را درمان بیماری‌های کلیه، نقرس و بواسیر هم می‌دانند.

تخم هندوانه نیز حاوی ۳۰ درصد روغن است که از نظر خواص شیمیایی مانند بادام است و مغز تخم هندوانه هم انگل‌های روده و معده را از بین می‌برد. در نسخ قدیمی به خواص پوست سفید داخل آن اشاره شده است که برای زخم گلو و دهان بسیار مفید است.

هندوانه از دیدگاه طب قدیم «سرد و‌ تر» است و در گذشته از آن به عنوان تب‌بر نیز استفاده می‌کرده‌اند. این میوه عطش را کم می‌کند و پوست را مرطوب نگه می‌دارد. از نظر میزان انرژی، میوه مناسبی برای رژیم لاغری به شمار می‌آید.

فال با میوه هندوانه

جالب است بدانید مردم تالش به جز خوردن هندوانه در شب یلدا، با پوست آن فال هم می‌گیرند. برای این کار، پوست هندوانه‌های شب یلدا را می‌برند، آن را چهار قسمت کرده، چهار تکه را در دست گرفته و نیت می‌کنند. پس از آن پوسته‌ها را از جلو به پشت سر می‌اندازند. طبق رسم تالشی‌ها، اگر دو قطعه سبز و دو قطعه سفید بیفتد، خوب است. یک قطعه سبز و سه قطعه سفید، باطل است و هر چهار قطعه سبز یعنی این‌که «شما خیلی خوش‌شانس هستید».

بهترین روش مصرف هندوانه

هندوانه را بهتر است چند دقیقه قبل از خوردن، خرد و به قطعات کوچک‌ تقسیم کنید و سپس با انواع میوه‌های فصل، به شکل سالاد در آورید و میل کنید. خوب است که این میوه را برای مدتی طولانی در هوای آزاد قرار ندهید تا ارزش غذایی خودش را از دست ندهد. یک برش متوسط از هندوانه (۲۰×۲۰) معادل یک واحد میوه است و ۶۰ کیلوکالری انرژی دارد.

انار و ارزش های تغذیه ای آن

انار غنی از ویتامین های ث،ب2،ب1 و مواد معدنی مانند سدیم، فسفر،آهن، منیزیم،پتاسیم و ترکیبات قندی ساکارز ، فروکتوز، گلوکز و همچنین اسید های مالیک و سیتریک (نوعی ترکیبات که از اختلالات کبدی جلوگیری می کند) است.

میوه انار از نظر طب قدیم ایران ، انار، میوه ای سرد و تر است و برای مصارف دارویی از گل،برگ،پوست درخت،پوست ریشه و دانه انار استفاده می شود. انار ادرار آور ، خنک کننده ،مقوی قلب ،نافع کلیه و معده ،تصفیه کننده خون،شاداب کننده و خون ساز است و برای بیماری های مجاری ادرار،ترشح صفرا،اسهال،پلیپ بینی،گرفتگی صدا و اضافه وزن مناسب است.

 برای برطرف کردن گلو درد و زخم گلو از جوشانده پوست انار یا جوشانده برگ انار استفاده می شود؛‌اگر برگهای له شده انار روی پوست قرار داده شود خارش را از بین می برد.برای برطرف کردن سوختگی پوست نیز گل های انار را له کرده با روغن کنجد مخلوط کرده و این پماد را روی قسمت سوختگی قرار می دهند.

بیشتربخوانید:

قیمت میوه‌های شب یلدا اعلام شد

میوه های شب یلدا نماد چیست؟/ فلسفه خوراکی های شب یلدا

دم کرده گل انار نیز اسهال مزمن و زخم های دهان را برطرف می کند. انار باعث از بین رفتن سموم بدن و معالجه اسهال ،التهاب معده و سرگیجه می شود.  میوه انار سرشار از آنتی اکسیدان ها بوده و بدن را در مقابل ابتلا به بیماری های مزمن مانند بیماری های قلب و عروق مراقبت می کند. خوردن دانه های انار به مراتب بهتر از نوشیدن آب انار است. رب انار و برگ انار در ضعف معده،کمی اشتها،تهوع،ضعف عمومی ،تصفیه خون و در از بین بردن میگرن بسیار مهم است.

بهترین روش مصرف انار

میوه انار، یبوست‌آور است اما خوردن آن همراه با هسته‌اش مانند یک ملین عمل می‌کند؛ منتها به دلیل مشکلاتی که هنگام دفع به وجود می‌آورد، بهتر است یک چهارم این میوه را با هسته و بقیه‌اش را بدون هسته میل کنید؛ یعنی هنگام خوردن انار، هسته را دور بریزید. گلپر را هم فراموش نکنید؛ چرا که این گیاه معطر، طبع گرمی‌ دارد و نفخ انار را می‌گیرد. مصرف صحیح این میوه بعد از غذا می‌تواند به هضم غذایتان کمک کند. نصف یک انار متوسط معادل یک واحد میوه است و ۶۰ کیلوکالری انرژی دارد.

دیدگاه طب سنتی در مورد بخور و نخورهای شب یلدا 

شب یلدا معمولاً بسیار سرد است بنابراین از نظر طب سنتی خوردن و آشامیدن مواد غذایی سرد همچون هندوانه و انار ترش، همچنین مرکبات به‌ویژه با طعم ترش، مثل برگه هلو و زردآلو در این شب باید به میزان اندک مصرف شود. افراد با مزاج سرد باید مراقب باشند که این مواد غذایی را استفاده نکرده یا همراه با آن مواد غذایی گرم (گرمیجات) استفاده کنند.

 مصرف متعادل تنقلاتی مانند مغزهای بادام، فندق، بادام‌زمینی، پسته و آجیل‌هایی همچون نخودچی، کشمش، مویز، انجیر، توت خشک و تخمه که کم‌حجم و پرانرژی هستند برای افراد در این شب توصیه می‌شود. اینکه چه ماده‌ غذایی با چه ماده غذای دیگری خورده شود، بسیار حائز اهمیت است و افراد به‌هیچ‌عنوان نباید برگه هلو یا زردآلو را همراه با هندوانه بخورند، چراکه این مسئله سبب بروز سردی در آنها می‌شود.

به‌طورکلی در این شب توصیه می‌شود که افراد فاصله خوردن مواد غذایی را با یکدیگر رعایت کرده و از ریزه‌خواری پرهیز کنند.