تیتربرتر: دیدنی‌های تاریخی سیستان و بلوچستان یک لیست طولانی است که یک سفر ۲ یا ۳روزه برای تماشای همه آن‌ها کافی نیست. این دیدنی‌ها مختص به زمان یا دوره  خاصی نیست. از شهر سوخته که قدیمی‌ترین شهر دنیا است و نمی‌توان تاریخ خاصی برای آن تعیین کرد تا قلعه بمپور که یادگار دوران ساسانی است همگی در این استان حضور دارند. به عبارتی می‌توان گفت سیستان و بلوچستان بهشت عاشقان تاریخ است.

سیستان و بلوچستان که در رتبه دوم پهناورترین استان‌های ایران قرار دارد، از پتانسل‌های گردشگری فراوانی برخوردار است اما بخش اعظم آن از دید عموم گردشگران پنهان مانده‌است. به بیان دیگر جذابیت‌های شهرهای این استان، به اندازه دیگر مقاصد گردشگری داخلی برای گردشگران شناخته‌شده نیست، با این حال در چند سال اخیر توجه گردشگران بیشتری به این منطقه بکر جلب شده‌است.

بازار رسولی

بازار رسولی در قسمت چهارراه رسولی قرار دارد و از دیرباز محل فروش اجناس وارداتی از کشورهای پاکستان، افغانستان و هند بوده است. از آنجایی که زاهدان یک شهر مرزی است، این اقلام با قیمتی مناسب در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد. در واقع می‌توان این بازار را مقصد خرید گردشگران این منطقه نامید. این بازار از دهه 50 و بعد از انقلاب با توجه به تجمع فروشندگان در این محل شهرت پیدا کرد و نامش سر زبان‌ها افتاد.

تنوع اجناس یکی از ویژگی‌های بارز در بازار رسولی زاهدان است و دروغ نیست اگر ضرب‌المثل معروف «از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن پیدا می‌شود» را برایش به کار ببریم. پارچه‌های رنگارنگ، انواع چای، خوراکی‌، ادویه و داروهای پاکستانی و هندی، انواع لباس، لوازم الکترونیک، لوازم خانگی و بسیاری از اقلام دیگر در بازار رسولی زاهدان موجود است. همین موضوع باعث شده است که سوغات شهر زاهدان به واسطه این اجناس بین‌المللی منحصربه‌فرد و محبوب باشد.

آدرس: استان سیستان و بلوچستان، زاهدان، تقاطع جامی و مولوی حسین بر، بازار رسولی.

شهر سوخته

یکی از ارزشمندترین مناطق باستانی کشورمان که نام آن نیز در زمره آثار جهانی به ثبت رسیده‌است، شهر سوخته است. این منطقه در فاصله پنجاه کیلومتری از شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته‌است و پیشینه تاریخی آن به بیش از ۵۰۰۰ سال قبل باز می‌گردد. گفتنی است به سبب اهمیت و ارزشی که کارشناسان حوزه باستان‌شناسی برای این منطقه برخوردار هستند و همچنین تعداد آثار کهنی که در این منطقه کشف شده‌اند، به آن نام‌های دیگری نظیر شهر علم و شهر هنر نیز داده‌اند.

در خصوص نام‌گذاری این شهر به شهر سوخته نیز دلایل مختلفی از سوی کارشناسان تاریخ و باستان شناسی مطرح شده‌ است که گاه در تضاد با یکدیگر قرار دارند، اما آنطور که از اغلب نظریه‌ها بر می‌آید وجود لایه‌های خاکستر در خاک این منطقه نشان از آن دارد که این مکان در گذشته چندین بار دچار آنش‌سوزی شده‌است که دلایل آن هنوز هم نامعلوم است.

ظروف سفالی، اسکلت‌های قدیمی پیکره انسانی، ابزارهای دست ساز فلزی و مهرهای دوران ایلامی از جمله آثار مکشوفه در این منطقه بشمار می‌روند که طی کاوش‌های باستان‌شناسان ایرانی و خارجی در این منطقه بدست آمده‌اند. یکی از جالب‌ترین کشفیات این منطقه مربوط به یک قبر قدیمی با قدمت ۲۸۰۰ ساله است که پیکره یک زن جوان در آن بوده‌است و یکی از چشم‌های او مصنوعی بوده‌است. کشف این چشم مصنوعی نشانگر انجام اعمال جراحی و پیشرفته بودن سطح دانش مردمان این منطقه در زمان گذشته‌است.
نشانی: استان سیستان و بلوچستان، ۶۵ کیلومتری شهرستان زابل

کوه تفتان

قله معروف تفتان تنها آتشفشان نیمه فعال کشور و حوضچه های فصلی در بلندای ارتفاعات مجاور تفتان با عنوان « سردریا» از مناظر منحصر بفردی است که مشاهده آنها بسیار دل انگیز است.در دامنه تفتان اردوگاه «دره گل» به شما این امکان را می دهد تا ساعاتی را به همراه خانواده در این مکان با وجود امکانات مورد نیاز سپری کنید و از طبیعت دامنه کوه تفتان لذت ببرید.  

اگر اهل کوهنوردی هستید صعود به قله تفتان یکی از خاطره انگیزترین تفریحات موجود در این منطقه است اما به خاطر داشته باشید قبل از صعود و استفاده از جان پناه های موجود در ارتفاعات  قله تفتان اطلاعات لازم را از راهنمایان محلی کسب کنید.

بندر بریس

از چابهار به سمت شرق در کناره های سواحل بی نظیر و طلایی مکران، جاده ای است پر پیج و خم درمیان کوه های منیاتوری و دریای نیلگون عمان که با فاصله ۶۰ کیلومتری می رسد به بندری زیبا در امتداد حاشیه ساحلی دریای عمان (سواحل مکران) که شبیه شبه جزیره ای است در بالایی دیواره های صخره ای که بیرون زدگی های آن مشرف به دریا قد علم کرده اند. بندر بریس در مجاور روستایی با همین نام قرار گرفته که از سمت شمال به جاده اصلی چابهار، ازسمت شرق به روستاهای پشت ، بندر صیادی پسابندر و خلیچ زیبای گواتر و از جنوب و غرب به دریای نیلگون عمان منتهی‌ می شود.

وجود داشتن منطقه ای صخره ای و ماسه ای در کنار ساحل باعث شده که چشم انداز زیبایی از ساحل، غروب ساحلی، دریا، قایق های در حال عبور و کوه های مریخی را بتوان تماشا کرد. آب و هوای این منطقه گرم و مرطوب میباشد. از زیبایی های ساحل بریس که بگذریم، این منطقه به خاطر دسترسی به آب های آزاد، در آن انواع مختلفی از ماهی ها و جانوران دریایی یافت میشود که از نمونه آنها میتوان به صید میگو، ماهی یا حتی کوسه ماهی در این بندر اشاره داشت که باعث شده این بندر به یکی از نقاط مهم جهت پرورش ماهی تبدیل شود.

جنگل حرا

فقط قشم جنگل حرا ندارد و در چابهار نیز، جایی که رودخانه باهوکلات به دریای عمان می‌ریزد و در نزدیکی خلیج گواتر، جنگل‌های حرای چابهار قرار دارد. ناگهان در دل خشکی بسیار، درختچه هایی در مرداب روییده است که محل زندگی خزندگان و پرندگان زیادی است.

تالاب لیپار

تالاب لیپار از گنجینه‌های کمیاب محسوب میشود، زیرا از آن میتوان تعداد بسیار نادری را در جهات یافت. وجود پلانکتون‌ها و باکتری‌ها در آب‌های این تالاب باعث ایجاد رنگ منحصر به فردی در آنها شده است.

رویش گونه‌های بلوط و گزنه در آب صحنه فوق‌العاده زیبایی خلق کرده که نمونه آن در ایران کمتر دیده می‌شود. وجود پرندگانی چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی، زیبایی این منطقه را دوچندان کرده است. علاوه بر این در این منطقه پنبه‌های وحشی می‌روید که مردم منطقه از آن تشک و بالشت تهیه می‌کنند.

قلعه زیبای بمپور

یکی از آثار تاریخی بسیار زیبا و معروفی که جزء جاذبه های سیستان و بلوچستان است، قلعه تاریخی بمپور با داستان ها و افسانه هایی جذاب است. این قلعه در یک کیلومتری شمال بمپور و همچنین ۲۴ کیلومتری ایرانشهر قرار دارد و عامه مردم اینگونه تصور می‌کنند که این قلعه به بهمن، پسر اسفندیار تعلق داشته که به همین دلیل نام آن بهمن‌ پور بوده و به مرور زمان به بمپور تغییر کرده است.

نکته جالب اینجاست که پور در لغت به معنای پسر است و این مهر تاییدی است بر داستان ذکر شده. قدمت این قلعه را به زمان ساسانیان و همینطور اشکانیان نسبت داده اند اما برخی باور دارند که این قلعه به دستور مستقیم نادر شاه افشار ساخته شده است.

سواحل مکران

سواحل مکران در حاشیه دریای عمان قرار دارند و نگین جاذبه‌های گردشگری چابهار به‌شمار می‌رود. سواحل جادویی مکران از موقعیتی استراتژیک برخوردار هستند و در طول تاریخ، دچار فرازونشیب‌های زیادی شده است. این سواحل ترکیب جالبی از دو اقلیم متفاوت، یعنی بیابان و دریا است و یکی از عجیب‌ترین و کامل‌ترین جغرافیای ساحلی را به خود اختصاص داده است. در مکران انواع سواحل صخره‌ای، مرجانی و ماسه‌ای نظیر ساحل گواتر، درک، بریس و شب‌تاب دیده می‌شود.

مکران زیبا میزبان جنگل‌های حرا شگفت‌انگیز است و یکی از زیستگاه‌های معروف برخی از گونه‌های جانوری نظیر دلفین‌ها، گاو دریایی و نهنگ، نوعی تمساح پوزه کوتاه به‌نام گاندو و پرندگانی مانند پلیکان، پرستو، عقاب دریایی، فلامینگو و… به‌شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید:

9 جزیره جذاب جنوب کشور برای سفر و گردشگری

کاخ های تاریخی ایران که حتما باید ببینیند+ عکس

بنابراین اگر قصد دارید به مجموعه‌ای خارق‌العاده از زیبایی‌های طبیعی، پستانداران دریایی منحصربه‌فرد، جنگل‌های سرسبز و باطراوت و سواحلی خیره‌کننده دست یابید، سواحل مکران انتخاب بسیار مناسبی برای شما است. همچنین خوب است بدانید فاصله سواحل مکران تا ساحل صخره ای یا همان ساحل دریابزرگ، حدود 35 کیلومتر است.

آدرس: استان سیستان و بلوچستان، چابهار، مکران.

کوه های مریخی 

کوه های مریخی به کوه های مینیاتوری نیز معروف هستند و چون شبیه به سطح مریخ هستند مردم این نام را برای آنها انتخاب کرده اند. از ویژگی های منحصر به فرد این کوه این است که از سمت راست آنها می توانید به دریا برسید. همچنین بیشترین چیزی که باعث فرسایش سنگ ها شده است باد و آب می‌باشد.

قلعه چهل دختران زابل

شما را با قلعه‌ای آشنا می‌کنیم که هم معماری جالبی دارد و هم اینکه به نحوی یک قلعه جادویی محسوب می‌شود. قلعه چهل دختران زابل در شهرستان زابل و در روستای کوه خواجه قرار گرفته است.

گفته می‌شود که این قلعه به دوران ساسانیان برمی‌گردد. حالا به نحوه ساخت این قلعه می‌رسیم. این قلعه روی یک سکوی سنگی بزرگ ساخته شده است . این سکو با کنار هم قرار گرفتن چندین سنگ رسی ساخته شد و برای استحکام آن چند ردیف روزنه بالای در نظر گرفته شده است.

حالا چرا نام آن چهل دختران شده است؟ این نام به علت داستانی است که قرن‌ها درباره این قلعه بر سر زبان‌ها بوده. مردم می‌گویند در روزگار گذشته، در این قلعه ۴۰ دختر زندگی می‌کردند که صدای قهقه‌شان تا کیلومترها آن طرف‌تر از قلعه نیز می‌رفت و به همین دلیل این قلعه را چهل دختران صدا می‌کنند. چهل دختران یکی از جاهای دیدنی مهم سیستان و بلوچستان است.

قلعه رستم زابل

بعد از شهر سوخته به یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی سیستان و بلوچستان می‌رسیم. قلعه تاریخی رستم زابل که به نام معروف‌ترین پهلوان سیستان یعنی رستم نام‌گذاری شده است. این قلعه در ۷۰ کیلومتری جنوب غرب زابل قرار گرفته است.

قلعه رستم زابل در منطقه‌ای تاریخی و وسیع به نام محوطه حوضدار قرار دارد. در این محوطه آثار تمدن‌های باستانی بسیار قدیمی نیز به چشم می‌خورد و به همین دلیل از جمله مناطق بسیار مهم تاریخی محسوب می‌شود.

عمر و قدمت دقیق این قلعه به طور قطعی مشخص نیست؛ اما آن را به دوران‌های بین دوران سلجوقی تا دوران صفویه نسبت می‌دهند. گمان‌ها بر این است که این قلعه حدود ۵۰۰ سال پیش خالی از سکنه شده است و دیگر از آن استفاده‌ای نشد.