به گزارش تیتربرتر؛ امور خارجه کره جنوبی گفت: گرچه مذاکرات برجام در مرحله ثمربخش نهایی خود قرار ندارد اما حمایت دیپلماتیک ما ادامه خواهد داشت.
مذاکرات وین به بنبست خورد
پایگاه خبری-تحلیلی «پولیتیکو» در گزارشی مفصل شامگاه پنجشنبه به وضعیت رایزنیها در دولت «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا در خصوص مذاکرات وین پرداخته است.
در حالی که شواهد متعدد حاکی از آن هستند که دولت «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا به دلیل مخالفتهای داخلی و سنگاندازیهای رژیم صهیونیستی قادر به تصمیمگیری در خصوص این مذاکرات نیست پایگاه پولیتیکو ادعا کرده این مذاکرات به دلیل اختلافات میان تهران و واشنگتن بر سر خارج کردن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمانهای اصطلاحاً «تروریستی» به «بنبست کامل» خورده است.
این پایگاه خبری ادعا کرده علیرغم آنکه دیپلماتها در روزهای آخر مذاکرات در وین به یک سند ۲۷ صفحهای دست یافته بودند اختلاف دو طرف بر سر وضعیت سپاه پاسداران مانع از حصول نهایی توافق شده است.
دولت آمریکا فروردینماه سال ۱۳۹۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» (FTO) قرار داده بود. این اقدام نخستین باری بود که کاخ سفید نیروهای مسلح رسمی یک کشور خارجی را در فهرست «سازمانهای تروریستی» قرار میداد. پس از این تصمیم، شورای عالی امنیت ملی ایران مقر مرکزی فرماندهی ارتش آمریکا در منطقه را در فهرست گروههای تروریستی قرار داد.
پیش از اقدام دولت ترامپ در این راستا کارشناسان در خود آمریکا هم درباره تبعات این اقدام هشدار داده و تلاش کرده بودند کاخ سفید را از آن برحذر دارند. روزنامه نیویورکتایمز، به عنوان اولین رسانهای که اسفندماه ۱۳۹۷ مقاصد دولت آمریکا در این باره را گزارش کرد نوشت این طرح هنگام ارائه با مخالفت مقامهای پنتاگون و «سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا» (سیا) رو به رو شده است.
در آن زمان ارزیابی پنتاگون و سیا این بود که چنین اقدامی نظامیان ایالات متحده و مأموران اطلاعاتی آن را در معرض خطر اقدامات متقابل توسط دولتهای خارجی قرار میدهد.
کارشناسان مسائل حقوقی در آن زمان عنوان کردند چنانچه طرفهای کنوانسیونهای ژنو در بدعتی جدید نیروهای مسلح یکدیگر را «سازمان تروریستی» بنامند و این رویه رواج پیدا کند، اعضای نیروهای مسلح آمریکا نیز، در صورت دستگیری در یک کشور ثالث، ممکن است متقابلاً «تروریست» تلقی شده و محاکمه شوند.
کارشناسان مستقل میگویند اقدام دولت آمریکا علیه سپاه در ادامه سیاستهای تنبیهی واشنگتن علیه کشورها و گروههایی تصور میشود که واشنگتن را در پیشبرد اهدافش در منطقه ناکام گذاشتهاند.
یک مقام آمریکایی به پایگاه پولیتیکو گفت: «موضع آمریکا این است مگر در صورت انجام اقدامات اساسی از سوی ایران برای رفع نگرانیهای فرابرجامی ما واشنگتن این تحریم تروریستی را برنخواهد داشت.»
وی اضافه کرد: «این موضع به ویژه با توجه به تهدیدهای مستمر سپاه پاسداران علیه [آمریکاییها] تغییر نمیکند. در حال حاضر دولت بایدن به شدت بعید است که این تحریم را در چارچوب مذاکرات برجام رفع کند.»
«انریکه مورا» که وظیفه هماهنگی گفتوگوها در مذاکرات وین را بر عهده دارد در هفتههای گذشته پیشنهادهایی را میان دو طرف رد و بدل کرده است. پایگاه پولیتیکو نوشته با وجود این، مذاکرات عملا به بنبست خوردهاند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران چند روز پیش در یک گفتوگوی تلفنی با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تصریح کرد که لازم است دولت بایدن شجاعت اصلاح مسیر غلط کاخ سفید در دولت قبل را داشته باشد. او تأکید کرد در تمایل ایران برای رسیدن به یک توافق خوب و قوی شکی وجود ندارد.
«آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه آمریکا چند روز پیش در یک جلسه با نمایندگان مجلس سنا تصریح کرد که دولت بایدن از زمان حضور در کاخ سفید تحریمهای زیادی را علیه سپاه وضع کرده. او گفت که از ۱۰۷ مورد تحریم که در دولت بایدن صادر شده ۸۶ مورد علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است.
بلینکن گفت: «در مدت زمان فعالیت این دولت، از میان ۱۰۷ موردی که در فهرست تحریم قرار دادهایم ۸۶ مورد علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا بخشهای آن بوده است.هیچ کدام از این موارد مغایر با توافق هستهای نیستند، چه این توافق [از سوی آمریکا] در حال اجرا باشد یا نباشد.»
آخرین اخبار از مذاکرات وین چیست؟
«رابرت مالی» نماینده دولت آمریکا در امور ایران روز پنجشنبه گفت: واشنگتن به همکاری با سئول درباره وضعیت مذاکرات هستهای ایران ادامه میدهد.
بر اساس گزارش العالم، «جونگ چویسو» معاون وزیر امور خارجه کره جنوبی روز پنجشنبه با «رابرت مالی» گفتگو داشته است.
این مقام کرهای گفت، در تماس با مالی «بر وقف تلاشهای کره برای بازگشت مشترک به پایبندی به برجام تأکید» کرده و رایزنیهای تنگاتنگ در این زمینه حفظ خواهند شد.
چویسو افزود، وی همچنین با «انریکه مورا» هماهنگکننده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین نیز درباره طیفی از مسائل از جمله برجام گفتگو داشته است.
این دیپلمات کره جنوبی گفت: «گرچه مذاکرات برجام در مرحله ثمربخش نهایی خود قرار ندارد اما حمایت دیپلماتیک ما ادامه خواهد داشت».
از سوی دیگر، رابرت مالی نیز در پیامی توئیتری نوشت: «گفتوگوی سازندهای با جونگ چویسو داشتم. به همکاری نزدیک با جمهوری کره درباره ایران ادامه داده و به حفظ هماهنگی تنگاتنگ متعهد هستیم».
روسیه مانع بازگشت به توافق هستهای است؟
بدهی کره جنوبی به ایران در ازای خرید میعانات گازی در دو بانک این کشور، مجموعاً به ارزش هفت میلیارد دلار است که از سپتامبر ۲۰۱۸ میلادی (شهریورماه ۱۳۹۷) به بهانه تحریمهای آمریکا پرداخت نشده است.
اواخر سال گذشته، «چوی جونگ کان» برای گفتوگو با اعضای برجام و ایالات متحده به وین، پایتخت اتریش سفر کرده و ابراز امیدواری کرد که «احیای برجام» به مسئله رسیدگی به موضوع پیچیده داراییهای مسدود شده جمهوری اسلامی ایران در کره جنوبی به واسطه تحریمهای ایالات متحده کمک کند.
در ادامه وزیرخارجه آمریکا گفت: اقدامات روسیه روند مذاکرات هسته ای با ایران را پیچیده کرد.
آنتونی بلینکن، افزود: روسیه اقداماتی اتخاذ کرد که روند مذاکرات هسته ای با ایران را پیچیده کرد اما طرف های دیگر در مقابل این اقدامات ایستادند.
روسیه در حال حاضر مانعی برای بازگشت به توافق هستهای با ایران ایجاد نمیکند.
نگرانی تل آویو از مذاکرات ایران و عربستان
مذاکرات ایران و عربستان سعودی باعث نگرانی روزنامه «جروزالمپست» شده که نوشته این موضوع میتواند «توافقات ابراهیم» (توافقات عادیسازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی) را به خطر بیندازد.
چند روز پیش اعلام شد نمایندگان ایران و عربستان سعودی پنجمین دور از گفتوگوهای خودشان را در عراق برگزار کردهاند. «سعید خطیبزاده»، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران این گفتوگوها را مثبت توصیف کرده و پایگاه «آکسیوس» گزارش داده دو طرف به توافقاتی در جریان آن گفتوگوها دست پید اکردهاند.
جروزالمپست نوشته اینکه «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا تصمیم به کاهش حضور کشورش در منطقه خاورمیانه (غرب آسیا) گرفته مناسبات ژئوپولیتیک منطقه را دستخوش تغییر کرده است: «ایالات متحده آمریکا طی دههای گذشته بسیار در منطقه فعال بوده است. با وجود این، دولت رئیسجمهور اقدمات زیادی انجام داده که نشان میدهد قصد دارد نقش آمریکا در خاورمیانه را کاهش دهد و این موضوع به دگرگونی در مناسبات ژئوپولیتیکی منطقه منجر شده است.»
روزنامه صهیونیستی به نقل از کارشناسان نوشته عربستان سعودی از این اقدام ایالات متحده بسیار نگران است. «یوسی کاپرواسر»، رئیس «پروژه تحولات منطقهای خاورمیانه در مرکز امور عمومی اورشلیم (بیتالمقدس)» میگوید: «آنها (عربستانیها) شاهد اشتیاق آمریکا برای از سرگیری "برنامه جامع اقدام مشترک" (برجام) هستند و به همین خاطر به خودشان میگویند باید دنبال دوستان دیگری باشند.»
او میافزاید: «اسرائیل نزدیکترین دوست برای عربستان سعودی از این لحاظ است، چون دو طرف منافع شبیه به هم در این زمینه دارند. ما [اسرائیلیها] دوست داریم ببیینم آنها به ما نزدیکتر میشوند اما آنها میخواهند همه گزینهها را بررسی کنند.»
عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی طی سالهای گذشته همکاریهای مخفیانهای با یکدیگر در زمینههای مختلف داشتهاند با این حال، ریاض تا کنون بر خلاف دولتهای عربی نظیر امارات و بحرین هنوز عادیسازی روابط خود با تلآویو را علنی نکرده است.
طبق نوشته جروزالمپست کارشناسان میگویند که نشستهای ایران و عربستان سعودی بیشتر به اوضاع یمن مربوط است. «یوزی رابی»، مدیر مرکز دایان برای مطالعات خاورمیانه و آفریقا در دانشگاه تلآویو گفته که سعودیها خودشان را در موقعیت بسیار پیچیدهای در یمن میبینند و در جستجوی راه حلی به جای مشارکت گستردهشان در جنگ هستند.
او گفت: «سعودیها در یمن شکست خوردهاند و دوست دارند به مصالحهای دست پیدا کنند تا زیانهایشان را جبران کنند و شرایطی در یمن ایجاد کنند که حوثیها خیلی قوی نشوند. اساساً چیزی که شاهد آن هستیم تلاش سعودیها برای رسیدن به مصالحه با ایران بر سر مسئله یمن است.»
روزنامه جروزالمپست نوشته کشورهای عربی که با اسرائیل توافقنامههای عادیسازی روابط امضا کردهاند هم همانند عربستان سعودی تمایل دارند به سازشهایی در زمینه یمن دست پیدا کنند، چون تحولات این کشور به ایران امکان داده نفوذ زیادی در شبه جزیره عرب به دست بیاورد که برای هیچکس خوشایند نیست.
کاپرواسر میگوید: «ما در این باره نگرانیم چون ایرانیها ممکن است فقط از جانب سعودیها ژستها و لبخندهایی دریافت کنند که هیچ کمکی برای آوردن ثبات به خاورمیانه نخواهد داشت. اگر روابط ایران و عربستان سعودی رو به بهبود باشد این میتواند توافقات ابراهیم را در ادمه به خطر بیندازد. این چیزی است که اسرائیل از آن نگران است.»
به نوشته جزورالمپست، کارشناسان در این مورد که عربستان سعودی از طریق مذاکرات بغداد به دنبال خارج کردن خودش از یمن است اتفاق نظر دارند، اما آنها اطمینان ندارند که ایران هم دلیل مشابهی برای گفتوگوها داشته باشد.
کاپرواسر گفت: «کاری که ایران در تلاش برای انجام آن است تضعیف دولتهای پراگماتیک و میانهروتر در جهان عرب و بهرهگرفتن از روابط تنشآلود آنها با آمریکا در مقطع زمانی فعلی است.»
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: محسن رضوی