به گزارش تیتربرتر؛ مهدی سلطان محمدی گفت: ساخت یک میلیون مسکن در سال غیرممکن است چون تجارب سالهای گذشته خلاف این را نشان میدهد.
سرنوشت طرح نهضت ملی مسکن چه می شود؟

هر سال یک میلیون واحد مسکونی میسازیم! این وعده را میتوان بزرگترین وعده دولت سیزدهم دانست؛ موضوعی که ابراهیم رئیسی در دوران تبلیغات ریاستجمهوری بر آن تاکید بسیار کرد. آیا دولت وی میتواند به قول خود وفا کند؟ پاسخها متفاوت است. موافقان میگویند دولت جدید، به قول معروف «سنگ بزرگی» برداشته اما از عهده کار برمیآید.
در طرف مقابل، کم نیستند مخالفانی که معتقدند حتی در دولت نهم و دهم که منابع درآمدی کشور به مراتب بیشتر بود آمار ساخت و ساز از ۴۰۰ هزار واحد فراتر نرفت. برای بررسی بیشتر این موضوع با رئیس کانون انبوهسازان ایران و نیز یکی از اقتصاددانان به گفتگو نشستیم. با گسترشنیوز همراه باشید.
ایرج رهبر، رئیس کانون انبوهسازان درباره وعده ساخت یک میلیون مسکن در سال گفت: «ما امکانات ساخت را به لحاظ نیروی انسانی، مصالح ساختمانی و امکانات صنعتیسازی که از قبل تدارک دیده بودیم در کشور داریم
ولی باید حمایتها دوطرفه باشد. اگر به تنهایی و بدون کمک و حمایتهای دولت تصمیم به انجام کاری بگیریم انجام چنین پروژههایی چهبسا امکانپذیر نباشد. تزریق مالی باید به صورت مستمر و بر اساس پیشرفت فیزیکی انجام شود. صدور مجوزهایی مثل پروانه ساخت نباید با مشکل مواجه شود. از طرف دیگر پرداخت عوارض شهرداری نباید به تاخیر بیفتد که جلوی کار گرفته نشود. همچنین زمین موردنیاز برای ساخت واحدهای مسکونی باید آمادهسازی شود. حمایت زنجیرهای باعث انجام کار میشود. بهانههایی مثل کم بودن آورده متقاضیان یا تاخیر آنها در پرداخت، باعث کندی، رکود و عدم پیشرفت کار میشود».
وی در ادامه گفت: « سرعت ساخت و ساز زیاد نیست. قیمت مصالح ساختمانی مدام افزایش مییابد. باید دید قیمت مصالح کلیدی مورد نیاز برای اسکلت (مثل فولاد، سیمان و ...) تا چه حد افزایش قیمت داشته است؟ همچنین باید زمان تامین و مقدار مصالح مورد نیاز هم محاسبه شود. اگر بتوانند قیمت را ثابت نگه دارند یا افزایش قیمت کنترل شود میتوان قیمت واحد و یکسانی تعیین کرد. در وضعیت کنونی باید برای ساخت یک ساختمان متوسط متری ۵ یا ۶ میلیون تومان در نظر گرفت ولی افزایش قیمتها باعث تفاوت در قیمت میشود».
وی درباره تفاوتهای بین شخصیسازی و انبوهسازی گفت: « تفاوت زیادی بین واحد شخصیسازی و انبوه سازی دیده نمیشود. میتوان گفت تنها تفاوت در نوع مصالح انتخاب شده است. در شخصی سازی مواردی مثل ظاهر، نما، کفپوش و نازککاری باعث تفاوت قیمت میشود. همچنین بسته به لوکس بودن واحد قیمت بالاتر است».
وی همچنین درباره تاثیر طرح مالیاتگیری از واحدهای خالی گفت: «اگر بتوانند این کار را خوب به مرحله اجرا برسانند میتوانند باعث تحریک صاحبان واحدهای خالی شوند که یا واحد خود را بفروشند یا آن را برای اجاره عرضه کنند».
مهدی سلطان محمدی؛ اقتصاددان و کارشناس مسکن درباره طرح مسکن یک میلیونی گفت: «ساخت یک میلیون مسکن در سال غیرممکن است چون تجارب سالهای گذشته خلاف این را نشان میدهد. در گذشته تمام امکانات را داشتیم و همه برنامهها به قول معروف ردیف بود، قیمت تمام شده مصالح و نیروی کار یک پنجم بود اما بازهم نتوانستند بسازند. چگونه در وضعیت کنونی کشور یعنی گرانی، دستمزد بالای نیروی کار، کمبود بودجه، نبود منابع و این گونه داستانها چنین اتفاقی میافتد؟ این موضوع فقط یک شعار است».
سلطان محمدی درباره حل معضل مسکن توسط دولت گفت: «کشور میتواند راهکارهای متفاوتی برای از بین بردن معضل مسکن ارائه دهد. یکی از این راهکارها این است که به طور کامل سیستم را به بخش خصوصی واگذار کند. راهکار دوم این است که شرایطی را ایجاد کنند که بتوانیم در بخش مواد، مصالح و ... واردات داشته باشیم. اگر تمامی کارها به بخش خصوصی سپرده شود تغییرات بسیار خوبی به نفع جامعه اتفاق میافتد».
او در پایان در ارتباط با تشابه مسکن مهر و وعده ساخت یک میلیون مسکن گفت: «من بعید میدانم طرح مسکن یک میلیونی به مرحله ساخت کامل برسد و به احتمال زیاد در مرحله نیمهساز باقی میماند. این طرح صرفاً شعاری بود که داده شد».
مطالب مرتبط:
ویژگی هایی که از طرح مسکن رئیسی نمی دانید
پروانه اصلانی مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن اظهار داشت: متقاضیان نهضت ملی مسکن باید چهار شرط اصلی، تاهل یا سرپرست خانوار بودن، حداقل سابقه ۵ سال سکونت در شهر موردتقاضا، فاقد مالکیت خصوصی و در نهایت عدم استفاده از امکانات دولتی از اول انقلاب در حوزه مسکن را داشته باشند. همچنین بانوان مجرد بالای ۳۵ سال سن، معلولان جسمی و حرکتی با ۲۰ سال سن، میتوانند در قانون جهش تولید مسکن (نهضت ملی مسکن) مشارکت داشته باشند.
وی افزود: در آییننامه قانون ساماندهی برای آقایان مجرد، امکان بهرهمندی از مسکن نهضت ملی برای آنها دیده نشده است، اما در تلاش هستیم تا آن را مصوب و قانونی کنیم. به جهت آنکه امروزه یکی از اهداف دولت این است که ازدواج شکل بگیرد و خانواده تشکیل بشود، میتواند تشویقی باشد تا مردان مجرد نیز از این امکان استفاده کنند.
وی در خصوص اجرایی شدن سالانه یک میلیون واحد مسکونی، اعلام کرد: به طور متوسط ۴ میلیون واحد مسکونی در طی چهار سال دولت سیزدهم احداث خواهد شد. عملا در یکسال امکان احداث یک میلیون واحد مسکونی وجود ندارد زیرا دوره زمانی ساخت مسکن، حداقل ۲۴ ماه است. بنابراین ۴ میلیون در چهار سال احداث خواهد شد. برنامهریزی بدین گونه است که در دو سال اول، دو میلیون واحدمسکونی آغاز میشود که همه آنها در ادامه چهارسال به واحد مسکونی تبدیل خواهد شد.
اصلانی گفت: برنامه اجرایی طراحی شده در قانون جهش تولید مسکن (نهضت ملی مسکن) هدفمند است و متناسب با دهک درآمدی برای آن تسهیلات دیده شده است. دهک یک تا سوم بیشترین حمایت را از دولت میگیرد. هم زمین دولتی، هم سقف تسهیلات بالا و هم نرخ یارانهای پایین از جمله حمایتهایی است که به دهکهای یک تا ۳ میشود.
وی ادامه داد: سایر آحاد مردم متناسب با جایگاه درآمدی خود از تسهیلات بهرهمند میشوند. حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار واحد سالانه توسط بخش خصوصی احداث خواهد شد. برای بخش خصوصی مشوقها و جذابیتهایی را تعیین کردیم تا در ادامه روند موجود در ساخت مسکن ترغیب شوند و آنها نیز در ادامه روند تولید، باقی بمانند و کمک کنند.
اصلانی گفت: در قانون جهش تولید مسکن برای برنامههای حمایتی، زمین باید به شکل اجاره ۹۹ ساله واگذار شود بدین معنا زمین نهضت ملی مسکن برای دهکهای یک تا سوم، رایگان است. تنها متقاضیان سالیانه رقم ناچیزی را به دولت میدهند. هماکنون در حدود ماهی ۴۰ هزار تومان در بهترین منطقه باشد.
تأمین ۸۰ درصد هزینه ساخت دهکهای اول تا سوم با تسهیلات
محمودزاده در خصوص پیشبینی قیمت ساخت واحدهای جهش تولید مسکن (نهضت ملی مسکن) اعلام کرد: تسهیلاتی که پیشبینی شده و از سوی وزارت راه و شهرسازی نیز اعلام شده متفاوت است. در این طرح، برای اولین بار میزان تسهیلات و سود تسهیلات به شکل هوشمند و با توجه به توان مخاطب تنظیم شده است. بدین معنا برای دهکهای مختلف از جمله دهک اول تا سوم، حدود ۸۰ درصد قیمت تمام شده مسکن را تسهیلات در اختیار متقاضیان قرار میدهیم.
مسکن نهضت ملی؛ متری ۴ میلیون تومان
معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص سوالی در مورد قیمت تمام شده واحدهای مسکن نهضت ملی مسکن، گفت: هم اکنون رقمی که برای ساخت یک میلیون واحد مسکونی پیشبینی شده، ۴ میلیون است که میتواند تغییر یابد. اما این قطعیت ندارد و نمیتوان رقمی ثابت را اعلام کرد. به این دلیل که ساخت و ساز توسط بخش خصوصی انجام میشود و دولت سازنده نیست، همچنین با توجه به اینکه قیمت مصالح ثابت نیست، نمیتوان قیمت ثابتی را اعلام کرد.
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد قیمت ساخت مربوط به مصالح و ۳۰ درصد دستمزد است، اعلام کرد: تلاش دولت این است که با مدیریتی که در حوزه مصالح و خدمات انجام میدهد، ارزانتر به این پروژهها تخصیص داده شود. پیشبینی ما این است که واحدهای قانون جهش تولید مسکن نزدیک به ۳۰ درصد از قیمت مشابه بازار ارزانتر باشد که در دو سالی که ساخت به طول میانجامد و در ۵ مرحله اعلامی باید پول واریز شود.
سود وام اقشار مستضعف ۵ درصد / متوسط ۱۲ درصد / پرداخت مابه التفاوت سود با صندوق ملی مسکن
وی سود تسهیلات پرداخت شده در قانون جهش تولید مسکن را ۱۸ درصد برشمرد و افزود: در قانون جهش تولید مسکن، صندوق ملی مسکن تعریف شده است که صندوق ملی مسکن مابهالتفاوت سودها را مدیریت میکند. بدین معنا برای دهکهای اول تا سوم با پایینترین قیمت ممکن با ۵ درصد سود تسهیلات پرداخت میشود. برای دهکهای متوسط نیز سود تسهیلات تا حداکثر ۱۲ درصد است و مابه التفاوت توسط صندوق ملی مسکن به بانکها پرداخت میشود.
واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن بیمه کیفیت میشوند
محمودزاده با تاکید بر کیفیسازی واحدهای مسکونی قانون جهش تولید مسکن، توضیح داد: در پروژه نهضت ملی مسکن تمامی ساختمانها بیمه کیفیت میشوند. بدین معنا علاوه بر نظارتهای جاری که وجود دارد نظارت شرکتهای بیمه نیز در این واحدها وجود دارد. به همین دلیل اطمینان بیشتری برای متقاضیان در خصوص کیفیت واحدهای نهضت ملی مسکن، ایجاد خواهد شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت سیاست دولت این است که یک پلاک در اختیار دو و یا سه خانوار قرار بگیرد و خود آنها با نظارت مجریان ذیصلاح، اقدام به ساخت کنند. همچنین در پروژههای بزرگتر در دیگر شهرها سه دسته سازنده وجود دارد. دسته اول سازندگان، تعاونیها هستند. تعاونیهایی که در مراحل قبل خوب کار کردند میتوانند در این پروژه مشارکت کنند. دسته دوم انبوهسازان و دسته سوم پیمانکارانی هستند که بر اساس نظام فنی و اجرایی پرورش پیدا کردند و صلاحیت ساخت و ساز دارند.
محمودزاده در خصوص مشارکت چین در ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن، گفت: مذاکراتی که با کشور چین و سایر کشورها انجام شده در حوره ساخت نیست بلکه مذاکره با چینیها به منظور ورود تکنولوژیهای جدید ساخت است که منطبق با معماری و هویتی که در ایران وجود دارد، بتوانیم سرعت، کیفیت و قیمت تمام شده را مدیریت کنیم که این بسیار مؤثر است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی