به گزارش تیتربرتر؛ ظاهرا افزایش مبلغ یارانه نقدی یکی از برنامه‌های جدی دولت ابراهیم رئیسی است. رئیس‌جمهور دولت سیزدهم در برنامه‌های انتخاباتی خود بارها گفته بود که مبلغ یارانه خانوارهای ایرانی را کافی نمی‌داند و به معیشت سخت مردم اشاره کرده بود.
حالا حجت عبدالملکی، وزیر کار هم در یک مصاحبه به صدا و سیما گفته است که درباره افزایش یارانه نقدی در دولت رئیسی اجماع نظر وجود دارد.
این موضوع در حالی رخ می‌دهد که بسیاری از کارشناسان اقتصاد با این مساله مخالفت کرده‌اند و با طرح سقوط درآمدهای نفتی و تحریم شدید اقتصاد ایران که منجر به کسری بودجه شده است، گفته‌اند که افزایش یارانه نقدی به معنی چاپ پول بیشتر و در نتیجه تحمیل تورم سنگین‌تر است.
با این حال وزیر کار دولت رئیسی از برنامه جدید دولت برای افزایش مبلغ یارانه نقدی گفته است.
مبلغ یارانه چقدر می‌شود؟
حجت عبدالملکی، وزیر کار خبر داده است که مبلغ یارانه احتمالا تغییر می‌کند. او تاکبد کرده است: قطعا یارانه‌ای که در حال حاضر پرداخت می‌شود اثر رفاهی خاصی بر جامعه و مردم ندارد و آنچه که مدنظر ما است تبعیض در پرداخت یارانه است، یعنی اینکه پرداخت یارانه افرادی که شرایط مالی بهتری دارند کاهش پیدا کند تا یارانه افراد نیازمندتر بیشتر شود.
البته عبدالملکی گفته است: مسئله اصلاح نظام یارانه‌ها یک موضوع بسیار کلان در سطح ملی و در سطح حاکمیت است و به تنهایی در یک وزارتخانه نمی‌توانیم تصمیم خاصی اتخاذ کنیم.
به گفته وزیر کار دولت در حالت کلی به اینکه به اقشار متوسط و کم درآمد کمک بیشتری صورت کند، اتفاق نظر دارد.
این در حالی است که ابراهیم رئیسی پیش از این گفته بود که بنا دارد یارانه هر نفر را ۳ تا ۴ برابر افزایش دهد.
او وعده داده است که برای خانوارهای پنج دهک اول کارت اعتباری معیشت صادر شود. بر این اساس به ازای هر یک از اعضای خانوار در سه دهک اول ۲۰۰ هزار تومان و دو دهک بعدی ۱۵۰ هزار تومان اعتبار ماهانه قرض‌الحسنه با کارمزد دو درصد در نظر گزفته شود.
همچنین به گفته رئیسی پیش‌بینی شده که به خانوارهایی که توانایی بازپرداخت اقساط را نداشته باشند یارانه بازپرداخت اقساط تعلق بگیرد.
مجلس درباره افزایش یارانه چه نظری دارد؟
نمایندگان مجلس و حتی شخص رئیس مجلس یعنی محمدباقر قالیباف هم بارها در مصاحبه‌های خود گفته‌اند که وضعیت معیشت مردم دشوار است و یارانه نقدی جوابگوی مخارج زندگی افراد نیست.
البته شماری از اعضای کمیسیون انرژی مجلس پیش از این به تجارت‌نیوز گفته‌اند که بنا ندارند یارانه معیشتی را افزایش دهند زیرا این موضوع مشروط به افزایش درآمد از محل فروش بنزین است که این مساله می‌تواند به معنی افزایش قیمت بنزین باشد.
این نمایندگان گفته‌اند از آنجا که بعید می‌دانند قیمت بنزین افزایش داشته باشد بنابراین افزایش مبلغ یارانه معیشتی منتفی است.
با تمام این اوصاف اگر دولت سیزدهم هم بخواهد لایحه افزایش یارانه نقدی را به مجلس ببرد باید نمایندگان را قانع کند که منبع تامین اعتبار آن را در نظر گرفته است و چون شرایط درآمد و بودجه کشور در وضعیت نامساعدی است احتمالا افزایش یارانه نقدی در مجلس رای نیاورد. مگر اینکه دولت مدلی را پیاده کند که وزیر کار از آن صحبت کرده و یارانه ثروتمندان را به نفع فقرا کاهش دهد.
یارانه چه کسانی قطع می‌شود؟
در روزهای پایانی این هفته باید یارانه معیشتی بنزین به حساب سرپرستان خانوار حدود ۶۰ میلیون نفر واریز شود. مبلغ این یارانه با توجه به تعداد اعضای خانوار بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان است.
یارانه معیشتی بنزین باید در ساعت ۲۴ روز چهاشنبه ۱۰ شهریور واریز شود، ۱۰ روز بعد از انجام این واریزی دولت باید یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی را واریز کند که مشمولان این یارانه ۷۸ میلیون نفر برآورد می‌شود.
اما در کنار واریز یارانه امکان قطع یارانه برخی از یارانه‌بگیران نیز وجود دارد. یارانه چه کسانی قطع می‌شود؟
مطالب مرتبط:
یارانه معیشتی بنزین
برای پرداخت یارانه معیشتی در پاییز سال ۹۸، وزارت کار شرایطی را اعلام کرد که خانوارها در صورت دارا بودن این شرایط مشمول دریافت یارانه می‌شدند. به نظر می‌رسد این شرایط همچنان پابرجاست.
الف) خانوارهای دارای واحد مسکونی، شغل و خودرو به‌طور همزمان یا خانوارهای دارای دو واحد ملکی.
ب) خانوارهای دارای املاک و مستغلات با ارزش ۱٫۲ میلیارد تومان در تهران وکلان‌شهرها و ۹۰۰ میلیون تومان در سایر شهرستان‌ها.
پ) خانوارهای دارای خودروهای سواری با ارزش بیش از ۳۰۰ میلیون تومان یا خودروهای عمومی با ارزش بیش از ۴۰۰ میلیون تومان
ت) کارفرمایان دارای بیش از سه بیمه‌پرداز.
ث) خانوارهایی که بیش از سه سفر خارجی غیرزیارتی داشته‌اند.
ج) گیرندگان تسهیلات بانکی جمعاً به‌مبلغ بیش از ۳۰۰ میلیون تومان که در حال بازپرداخت اقساط باشند.
طبق اظهارات مدیران دولت دوازدهم، لیست کسانی که یارانه معیشتی دریافت می‌کنند به‌روزرسانی می‌شود. در این به‌روزرسانی‌ها ممکن است فردی به علت شرایط بد معیشتی به لیست اضافه شود یا برعکس یارانه کسانی قطع شود.
یارانه نقدی
برای قطع یارانه افراد در تبصره ۱۴ قانون بودجه توضیحاتی آمده، براساس این تبصره وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است سه دهک از یارانه‌بگیران را برای حذف از لیست یارانه نقدی شناسایی کند. این سه دهک به گفته مدیران سازمان برنامه و بودجه حدود ۲۰ میلیون نفر برآورد می‌شوند.
در واقع وزارت کار باید براساس شرایط معیشتی و مالی خانوارها شناسایی کند که یارانه چه کسانی قطع شود؟ معمولا برای قطع یارانه معیارهایی از قبیل خودرو، حقوق اعضای خانوار، مسکن، نوع شغل و … در نظر گرفته می‌شود.
بنابراین امکان حذف ۲۰ میلیون نفر از کسانی که یارانه نقدی می‌گیرند و یارانه بگیران معیشتی وجود دارد.
ارزش یارانه نقدی در مقایسه با هزینه‌های ضروری
یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی می‌تواند برای ۳۰ لیتر بنزین کافی باشد و هزینه بنزین نصف ماه را تامین کند. البته اگر سهمیه کارت سوختتان تمام شده باشد و بخواهید بنزین آزاد سه هزار تومانی بزنید، باید سر ۱۵ لیتر دسته نازل را ول کنید. تست سریع کرونا بدون نسخه پزشک حدود ۲۵۰ هزار تومان است و این یعنی احتمالا هر پنج ماه یک بار می‌توانید با جمع کردن یارانه نقدی ماهانه، یک مرتبه تست کرونا بدهید.
هزینه صدور کارت بلیت مترو و اتوبوس دانشجویی و دانش‌آموزی که تخفیف ۵۰ درصدی دارد، ۲۳ هزار تومان است. این صرفا هزینه صدور است و هر مرتبه باید آن را با در نظر گرفتن تخفیف شارژ کرد. با این حساب احتمالا یارانه نقدی برای دریافت دو کارت بلیت دانشجویی و دانش‌آموزی کافی باشد. سیگار برای سلامتی مضر است، ولی سیگاری‌ها با یارانه نقدی خود می‌توانند سر ماه سه پاکت وینستون یا شش پاکت بهمن کوچک بخرند. همچنین رقم ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی، تقریبا برای خرید ۱۵ گیگابایت بسته اینترنت موبایل هم کافی است. اما اگر جلوی احساس را بگیریم و منطق را حکمفرما کنیم، یعنی یارانه نقدی را برای کاری خرج کنیم که اصولا به خاطر آن پرداخت شده چطور؟
ارزش یارانه نقدی در مقایسه با تعرفه آب، برق و گاز
حتما می‌دانید اسم دیگر یارانه نقدی، یارانه حامل‌های انرژی است که پرداخت آن بعد آزادسازی تعرفه آب و برق و گاز آغاز شد. در آذر ۸۹ دولت تصمیم گرفت به‌جای در نظر گرفتن یارانه روی مبلغ قبض‌ها، آن را مستقیم به حساب سرپرستان خانوار واریز کند تا پرمصرف‌ها نسبت به کسانی که در مصرف آب، برق و گاز صرفه‌جویی می‌کنند، یارانه بیشتری نگیرند.
با این حساب احتمالا می‌توان گفت کارکرد اصلی یارانه نقدی نه کمک خرج ماهانه، بلکه تامین هزینه قبض‌های سر ماه بوده است. بررسی آمار‌های مصرف آب، برق و گاز نشان می‌دهد یک خانواده چهار نفره در حالت نرمال ۱۴ مترمکعب در ماه آب مصرف می‌کند.
بر اساس جدیدترین تعرفه قبض آب، هزینه قبض با این میزان مصرف ماهانه حدود ۳۵ هزار تومان است. از طرف دیگر آمار‌های ارائه شده توسط مدیرعامل شرکت توزیع برق تهران نشان می‌دهد متوسط قبض برق خانگی در تهران حدود ۴۵ هزار تومان است که البته در فصل تابستان بیشتر و در فصل زمستان کمتر خواهد بود.
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد یک خانواده چهار نفره به طور متوسط ماهانه ۳۵۰ مترمکعب گاز مصرف می‌کنند که در فصل‌های سرد و گرم سال این رقم متفاوت خواهد بود، ولی بر اساس تعرفه‌های سال ۱۴۰۰ متوسط مبلغ گاز هر خانواده حدود ۳۵ هزار تومان است. مجموع این سه قبض به ما نشان می‌دهد یک خانواده چهار نفره به‌طور متوسط در ماه ۱۱۵ هزار تومان قبض آب، برق و گاز پرداخت می‌کند. توجه داشته باشید که قبض‌ها دو ماه یک بار صادر می‌شوند و برای همین اگر می‌خواهید قبض خودتان را با این ارقام مقایسه کنید، باید مبلغ آن‌ها را نصف در نظر بگیرید. همین خانواده چهار نفره که ماهی ۱۱۵ هزار تومان پول آب و برق و گاز می‌دهد، هر ماه حدود ۱۸۲ هزار تومان یارانه نقدی دریافت می‌کند. هنوز هم فکر می‌کنید سرتان کلاه رفته است؟
آنچه دیگران میخوانند:
گردآورنده: زهرا فرامرزی
