تیتربرتر؛ استیکینگ به معنی دریافت سود به خاطر نگهداری یک ارز دیجیتال در مکانی مشخص همانند یک کیف پول یا حساب کاربری‌ یک صرافی است. به منظور استیکینگ ارز دیجیتال دو راه پیش روی تریدرها قرار دارد. راهکار نخست، نگهداری در کیف پول است. به عنوان نمونه قادر خواهید بود یک رمز ارز را در تراست والت یا هر والت دیگری که قابلیت Staking را فراهم کرده است نگهداری کرده و در عوض، سود دریافت کنید. این روش استیکینگ سرد نامیده می‌شود.

دومین روش، استیک کردن در دل یک صرافی مخصوص رمز ارزها است. برای مثال، شما می‌توانید با خرید یک رمز ارز پشتیبانی شده و نگهداری آن در صرافی بایننس، پاداش دریافت کنید. این روش به دو صورت Locked و Flexible قابل انجام است که در ادامه بیشتر با آن‌ها آشنا خواهیم شد.

قبل از ورود تخصصی به مبحث استیکینگ ارز دیجیتال می‌بایست مکانیزم الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) را به خوبی بشناسیم. مکانیزم اثبات سهام یا همان PoS، نوعی مکانیزم اجماع در یک شبکه بلاک چین برای تامین امنیت و کارایی شبکه است. ابتدا به طور مختصر با عملکرد الگوریتم اثبات سهام آشنا شده و سپس بیشتر درباره استیک کردن کریپتوکارنسی‌ها صحبت خواهیم کرد.

مختصری از الگوریتم اثبات سهام (PoS)

عملکرد بستر بلاک چین بیت کوین، طبق الگوی اثبات کار است. این الگوریتم سبب می‌شود همه تراکنش‌ها داخل یک بلاک قرار بگیرند. در ادامه این بلاک‌ها به یکدیگر اتصال پیدا کرده و یک شبکه بلاک چین تشکیل خواهد شد. در حقیقت در مکانیزم PoW، ماینرها به منظور پیدا کردن جواب یک مسئله ریاضی با یکدیگر رقابت می‌کنند. هر یک از استخراج‌کننده‌ها، که سریع‌تر از رقبا به پاسخ مسئله برسد، مجوز وارد کردن یک بلاک به بلاک چین را دریافت خواهد کرد.

الگوریتم Proof of Work

در دل یک شبکه غیر متمرکز، PoW یک مکانیزم قدرتمند به منظور دستیابی به اجماع است، هر چند یکی از مشکلات آن، وجود حجم زیادی از محاسبات توسط ماینرها محسوب می‌شود. فراموش نکنید هدف اصلی از ماینینگ در یک شبکه مبتنی بر فناوری بلاک چین، تامین امنیت آن به شمار می‌رود. البته به عقیده دوست‌داران این مکانیزم، تامین امنیت شبکه بلاک چین کار ارزشمندی بوده و انجام این حجم از محاسبات به منظور تامین آن به همین دلیل توجیه‌شدنی است. عده‌ای دیگر در آن سو عقیده‌ای مخالف داشته و این سوال را مطرح کرده‌اند که آیا نمی‌توان بدون صرف محاسبات سنگین در روش PoW، امنیت شبکه را تامین کرد؟

این سوال زمینه را برای ورود روش PoS و تولد راهکار استیکینگ ارز دیجیتال در دنیای بلاک چین فراهم کرد. به عبارتی مشخص شدن ایراد مهم روش PoW، مهندسان BlockChain را وادار به خلق راهکاری بهتر و بهینه‌تر کرد.

ایده اصلی در PoS، ذخیره و نگهداری یک ارز دیجیتال است. در این روش، پروتکل شبکه در فواصل زمانی مشخص به کاربران خود که همان نودها یا گره‌ها به شمار می‌روند، اجازه می‌دهد بلاک‌های جدید را تایید کرده و بلوک جدیدی ایجاد کنند. معمولا، احتمال انتخاب یک گره برای تایید بلاکی جدید طبق مقدار کوین ذخیره شده توسط فرد است هر چند فاکتورهای بیشتری برای انتخاب نهایی دخیل هستند. هر نودی که مقدار بیشتری کوین ذخیره کرده باشد، شانس بالاتری برای دریافت حق تایید بلاک‌ها خواهد داشت. در عکس زیر، میزان شانس دریافت پاداش در استیکینگ ارز دیجیتال به تصویر کشیده شده است.

روش PoS

طرفداران تکنیک استیک کردن ارز دیجیتال و به طور کلی روش اثبات سهام عقیده دارند که ایجاد بلاک‌ جدید به روش PoS، سبب افزایش زیاد مقیاس‌پذیری یک شبکه بلاک چین خواهد شد به عنوان نمونه، شبکه اتریوم دقیقا برای از بین بردن مشکل مقیاس‌پذیری، قصد دارد الگوریتم اجماع خود را از PoW به PoS تغییر بدهد. این تغییر در قالب اتریوم 2 پیاده‌سازی خواهد شد.

مطالب مرتبط:

• معرفی بلاک اکسپلورر Block Explorer+کاربرد آن
• آشنایی با ارز دیجیتال کومودو

روش Staking چطور خلق شد؟

 

سانی کینگ (Sunny King) و اسکات نادال (Scott Nadal) را به عنوان اولین افراد معرف این روش در سال 2012 می‌شناسند. آ‌ن‌ها مکانیزم استیکینگ ارز دیجیتال را به عنوان راهکاری برای تولید یک رمز ارز همتا نظیر بیت کوین معرفی کردند. اولین ارز مجازی که از روش مورد بحث در شبکه آن بهره گرفته شد، پیرکوین (Peercoin) بود. شبکه بلاک چین و عرضه اولیه سکه (ICO) این کوین، توسط مکانیزم اثبات کار انجام شده بود اما بعد از تغییر و مهاجرت به PoS، امنیت شبکه به دست الگوریتم اثبات سهام سپرده شد.

چگونگی عملکرد استیکینگ ارز دیجیتال

در مکانیزم اثبات کار، بلاک‌های تازه به دست استخراج‌کننده و از طریق ماینینگ تولید می‌شوند، اما در مکانیزم اثبات سهام، بلاک‌های جدید و تایید تراکنش‌ها، به واسطه استیکینگ ارز دیجیتال صورت می‌گیرد. عمل Staking نودهایی از شبکه را شامل می‌شود که مقداری از کوین شبکه بلاک چین را نگهداری می‌کنند. در ادامه پروتکل شبکه به طور تصادفی و در یک بازه زمانی خاص، از میان این به اصطلاح استیکرها (Stakers)، یک نود را انتخاب کرده و مسئولیت تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک جدید را بر عهده آن قرار خواهد داد. در این روش، هر گره‌ با مقدار کوین بالاتر، شانس بیشتری برای ایجاد بلاک تازه و در ادامه کسب سود دارد.

استیکینگ ارز دیجیتال

مزیت بزرگ PoS در مقایسه با PoW، از بین رفتن نیاز به خرید تجهیزات گران قیمت نظیر دستگاه‌های اختصاصی ماینینگ یا سیستم‌های کامپیوتری گرانبها است. در روش اثبات کار، به منظور ماین کردن بلاک‌های جدید نیازمند ماینرهای قوی، که قیمت سرسام‌آوری دارند، هستیم. به همین دلیل هر کاربری قادر نیست وظیفه تامین امنیت حتی بخش کوچکی از شبکه و در ادامه دریافت پاداش این مسئولیت را بر عهده بگیرد.

محاسبه سود و ضرر استیک کردن ارز دیجیتال

جواب مشخصی نمی‌توان برای این پرسش پیدا کرد، چرا که هر شبکه، بر اساس پروتکل منحصربه‌فردش، سود استیکینگ ارز دیجیتال را تعیین می‌کند. شبکه‌های بلاک چین مبتنی بر مکانیزم PoS اغلب به منظور محاسبه سود و پاداش Staking فاکتورهای زیر را در نظر می‌گیرند:

• مقدار کوین ذخیره شده توسط نود
• مدت زمان نگهداری کوین توسط نود
• مقدار کل کوین‌های ذخیره شده در شبکه
• نرخ تورم

این‌ها نمونه‌ای از فاکتورهای تاثیرگذار در مقدار سود استیکینگ محسوب شده و معیارهای بیشتری در این امر دخیل هستند.

کاربرد استخر استیکینگ (Staking Pool) یا استیکینگ پول

 

یک استخر استیکینگ (Staking Pool)، متشکل از افراد در پی ذخیره‌سازی و نگهداری یک ارز دیجیتال است. این افراد از طریق استخر استیکینگ به یکدیگر اتصال پیدا می‌کنند تا شانس دریافت پاداش را افزایش بدهند. این هودلرها به وسیله هم‌افزایی مقدار دارایی‌های خود، شانس بیشتری به منظور دریافت پاداش پیدا خواهند کرد. طبق انتظار، در انتها و در صورت دریافت پاداش، این جایزه بین تمامی شرکت‌کنندگان بر اساس دارایی هر یک تقسیم خواهد شد. راه‌اندازی یک استخر استیکینگ عموما کار پرهزینه و زمانبری است و وجود این استخرها، برای شبکه‌ای که ورود به آن دشوار است (از لحاظ فنی و مالی)، بسیار اهمیت دارد.

این کار را می‌توان به نوعی به راه‌اندازی استخرهای ماینینگ تشبیه کرد. افرادی که دستگاه استخراج‌کننده آن‌ها قدرت پردازشی زیادی نداشته و به همین دلیل شانس آن‌ها برای دریافت مسئولیت پردازش یک تراکنش پایین است، به عضویت یک پول در آمده و تبدیل به بخشی از توان پردازشی آن استخر خواهند شد. در انتها و بعد از تولید شدن یک بلاک، این نود بر اساس میزان پردازشی که صرف کرده، پاداش دریافت می‌کند.

به جز ایرادی که به استخرهای استیکینگ ارز دیجیتال وارد کردیم، آن‌ها سراسر مزیت هستند! وجود آن‌ها زمینه را برای هودلرها به منظور سرمایه‌گذاری و کسب سود، بدون داشتن سرمایه‌ای هنگفت، فراهم می‌کند. پس از Staking، زمان برداشت یا رفع بلوکه شدن سرمایه، توسط پروتکل شبکه تعیین خواهد شد. معمولا حداقل مقدار ارز دیجیتال جهت ذخیره و استیکینگ به گونه‌ای است که از رفتارهای مخرب جلوگیری کند.

انواع استیکینگ ارز دیجیتال

Staking رمز ارزها دارای روش‌های مختلفی است. به عنوان نمونه باید به استیکینگ سرد (Cold Staking)، استیکینگ قفل شده (Locked Staking) و استیکینگ منعطف (Flexible Staking) اشاره کرد. در ادامه نگاهی به این راهکارها خواهیم انداخت.

استیکینگ قفل شده (Locked Staking)

لاکد استیکینگ، هولد کردن دارایی‌ داخل والت صرافی با هدف پشتیبانی از یک شبکه بلاک چین محسوب می‌شود. تا وقتی که ارزهای شما شما در والت صرافی قفل شده‌اند، سود دریافت خواهید کرد. به محض برداشت وجه از کیف پول، ارائه سود نیز متوقف می‌شود. هر ارز دیجیتال زمان انتظار منحصربه‌فردی دارد. در صورت درخواست برای برداشت دارایی قفل شده، ارز دیجیتال مورد نظر و سود آن به والت اسپات شما واریز خواهد شد. تصویر زیر، لیستی از ارزهای دیجیتال با قابلیت Locked Staking در صرافی بایننس است.

استیکینگ ارز دیجیتال

اکنون ارز آیریس (IRIS ) بیشترین سود استیکینگ قفل شده را در صرافی بایننس ارائه می‌کند، اما این وضعیت هر زمان ممکن است تغییر پیدا کند. فراموش نکنید که درصد سودهای ارائه شده در طول زمان و بسته به وضعیت مشارکت‌کنندگان در استیکینگ ارز دیجیتال متغیر است.

استیکینگ سرد (Cold Staking)

استیکینگ سرد زیر مجموعه‌ای از روش قفل شده به شمار می‌رود. این راهکار شامل ذخیره کردن یک ارز دیجیتال در یک والت سرد است. منظور از والت سرد، یک کیف پول فاقد اتصال به اینترنت نظیر کیف پول‌های سخت افزاری است. طبق انتظار، این نوع از ذخیره‌سازی یک رمز ارز را می‌توان به واسطه یک والت سخت افزاری انجام داد.

تعدادی از شبکه‌های بلاک چینی، قابلیت ذخیره آفلاین دارایی‌ها را فراهم کرده‌اند. این روش استیکینگ از امنیت بالاتری برخوردار بوده و تا زمانی که هودلر، دارایی خود را در همان کیف پول نگهداری کند، پاداش دریافت خواهد کرد. بعد از انتقال دارایی، سوددهی دیگر ادامه پیدا نمی‌کند. از طرف دیگر، علاوه بر امنیت بالای این روش، Staking رمز ارزها مناسب افراد دارای سرمایه زیاد است.

استیکینگ منعطف (Flexible Staking)

شبیه به روش قفل شده، راهکار منعطف نیز شامل نگهداری رمز ارز در یک والت ارز دیجیتال برای پشتیبانی از عملیات یک شبکه مبتنی بر بلاک چین است. تفاوت این روش با لاکد استیکینگ ارز دیجیتال، عدم احتیاج به قفل شدن وجوه است. در این حالت، کاربر قادر خواهد بود با وجود هولد کردن دارایی، به ترید با آن‌ بپردازد. به طور واضح، در این روش سود کمتری دریافت خواهید کرد. برخی از رمزهای موجود برای استیکینگ منعطف در صرافی بایننس در عکس زیر قابل مشاهده هستند.

آنچه دیگران می خوانند:

• آشنایی با اصطلاح پیپ (Pip) در بازارهای ارزهای دیجیتال
• آشنایی با اصطلاح وایت‌ پیپر (White Paper) در ارزهای دیجیتال

گردآورنده: احمد عزیزی