به گزارش تیتربرتر؛ روند صعودی قیمت نفت طی روزهای اخیر تحت تأثیر جهش آمار مبتلایان به کووید-19 در هند که سومین واردکننده بزرگ نفت جهان به شمار می‌رود، متوقف شده است.

بهبود روند بازار نفت در آینده

ائتلاف نفتی اوپک پلاس از سال گذشته با مداخله به‌موقع در بازار و کاهش عرضه نفت، اثرات همه‌گیری کرونا بر بازار نفت را مهار کرد. اعضای این ائتلاف نفتی در ماه‌های اخیر نیز به‌منظور جلوگیری از افزایش موجودی مازاد انبارهای نفت قبل از بهبود کامل بازار، سطح عرضه خود را همچنان پایین نگاه داشته‌اند. اما این بار رشد چشمگیر شمار مبتلایان به کووید-19 در هند مانع بهبود سریع‌تر بازار نفت شده است.

با این حال، اکثریت قاطع تحلیلگران بازار نفت معتقدند که روند بهبود بازار نفت در آینده نیز ادامه خواهد یافت. آنها معتقدند که اکنون بحث اینکه آیا بازار نفت بهبود می‌یابد، مطرح نیست بلکه سؤال این است که سرعت این بهبود چقدر خواهد بود و قیمت نفت چه زمانی به نقطه اوج خواهد رسید.

در این میان، محدودیت‌های مرتبط با همه‌گیری کرونا در اروپا نیز بر میزان نااطمینانی‌ها افزوده است. ماه گذشته بسیاری از دولت‌های اروپایی محدودیت‌ها را تمدید کردند و با این کار باعث به تعویق افتادن بهبودی کامل بازار نفت شدند. اما این بار در حالی که دولت‌های اروپایی خود را برای برداشتن محدودیت‌ها آماده می‌کنند، هند درگیر شدیدترین جهش آمار مبتلایان به کووید-19 از ابتدای وقوع این همه‌گیری جهانی شده است.

مطالب مرتبط:

• تأثیر مذاکرات وین و اوپک پلاس بر بازار نفت چه بود؟
• نفت 100 دلاری در راه است؟

تأثیر لغو محدودیت‌های سفر بر قیمت نفت

هفته گذشته مقامات اتحادیه اروپا پیشنهاد کاهش یا لغو محدودیت سفر به 27 کشور عضو این اتحادیه را برای فصل تابستان امسال مطرح کردند. اتخاذ چنین تصمیمی به افزایش تقاضا برای سوخت جت –که یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تقاضای جهانی نفت است- خواهد شد. در آمریکا نیز آمار روزانه مبتلایان به کووید-19 در حال کاهش و آمار کسانی که در برابر این بیماری واکسینه شده‌اند، رو به افزایش است.

در نتیجه، چندین ایالت آمریکا از جمله ایالت نیویورک در حال لغو محدودیت‌های مرتبط با همه‌گیری کرونا هستند. این تحولات تأثیر عمیقی بر قیمت نفت خام خواهند داشت. اما این بدان معنا نیست که همه تحلیلگران بر سر اینکه تقاضای نفت و قیمت نفت چگونه از تحولات اخیر تأثیر می‌پذیرند، اتفاق نظر دارند.

 آیا قیمت نفت در فصل تابستان به 80 دلار می‌رسد؟

آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در گزارش ماه گذشته خود از چشم‌انداز بازار نفت، پیش‌بینی کرد که میانگین تقاضای روزانه نفت در جهان طی سال جاری میلادی با افزایش 5.7 میلیون بشکه‌ای نسبت به سال گذشته به 96.7 میلیون بشکه خواهد رسید. دلیل این افزایش قابل‌توجه، بهبود احتمالی تقاضای نفت در آمریکا و چین –بزرگترین واردکنندگان نفت جهان- عنوان شده است.

آژانس بین‌المللی انرژی میانگین قیمت هر بشکه نفت خام برنت در سه‌ماهه دوم سال جاری میلادی را 65 دلار و در دوره‌های سه‌ماهه سوم و چهارم به ترتیب 61 و 60 دلار پیش‌بینی کرده است.

حدود دو هفته قبل، مؤسسه ریستاد انرژی پیش‌بینی خود از تقاضای جهانی نفت در ماه مه (ماه جاری میلادی) را به میزان 914 هزار بشکه در روز تعدیل کرد و کاهش تقاضای نفت در هند بر اثر جهش آمار مبتلایان به کووید-19 را عامل اصلی این تعدیل پیش‌بینی دانست. تداوم این وضعیت بدون شک به افزایش مجدد موجودی انبارهای نفت منجر خواهد شد.

اما همه فعالان و تحلیلگران بازار این‌گونه بدبین نیستند. شرکت خدمات مالی و بانکداری گلدمن ساکس اخیراً پیش‌بینی کرده است که قیمت نفت در تابستان امسال به 80 دلار خواهد رسید. این شرکت برای پیش‌بینی خود یک دلیل ساده ذکر کرده است: میزان افزایش تقاضای نفت –که طرف عرضه آن را پوشش نمی‌دهد- نباید دست‌کم گرفته شود.

لوئیس دیکسون، تحلیلگر مؤسسه ریستاد انرژی، می‌گوید خواه اوضاع هند بهبود پیدا کند یا نکند، تقاضای روزانه نفت در پایان ماه ژوئن (اواسط تیرماه) نسبت به رقم کنونی آن 3 میلیون بشکه افزایش خواهد یافت. به گفته وی، قیمت نفت نیز طی ماه‌های آینده بار دیگر به بالاتر از 70 دلار صعود خواهد کرد.

کرونای هندی بزرگترین مانع رشد قیمت نفت

بانک سرمایه‌گذاری UBS نیز روند رو به رشد واکسیناسیون علیه ویروس کرونا در جهان را یک عامل مهم و مثبت در راستای بهبود بازار نفت قلمداد می‌کند. جیووانی استانوو از تحلیلگران این بانک سوئیسی، معتقد است که با بازگشت افراد به فعالیت‌های نرمال اقتصادی و بازگشایی کامل کسب‌وکارها، قیمت نفت برنت در نیمه دوم سال جاری میلادی به 75 دلار در هر بشکه خواهد رسید.

مؤسسه مودیز هم با اشاره به بهبود تقاضای مصرف‌کنندگان در جهان که روند بهبود اقتصادی جهانی را سرعت خواهد بخشید، آینده بازار نفت را مثبت ارزیابی کرده است. اما این مؤسسه همچنان معتقد است که در میان‌مدت قیمت نفت در حوالی 65 دلار تثبیت خواهد شد. از نگاه تحلیلگران مؤسسه مودیز، بهبود اقتصاد جهانی به تسریع روند بهبود تقاضای نفت در اواخر سال جاری و اوایل سال آینده میلادی کمک خواهد کرد.

در هر صورت رشد انفجاری آمار مبتلایان به کووید-19 در هند مانع بهبود قیمت نفت در بلندمدت نخواهد شد؛ اما بسیار محتمل است که این وضعت به کُند شدن بهبود بازار در نیمه دوم امسال یا حتی تا اواسط سال آینده میلادی بینجامد. اگر چنین سناریویی اتفاق بیفتد، آن‌گاه اعضای ائتلاف نفتی اوپک هم‌زمان با طی شدن روند شیرین بهبود تقاضای نفت، به اعمال محدودیت در عرضه نفت ادامه خواهند داد.

با لغو تحریم‌ها میزان تولید نفت ایران چقدر می شود؟

بنابر گزارش اویل پرایس، به دنبال مذاکرات وین، آمریکا تا انتهای ماه جاری میلادی قراردادی با ایران امضا می‌کند که باعث برداشته شدن تحریم‌های نفتی این کشور می‌شود.

 تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند در صورت برداشته شدن و لغو تحریم‌های آمریکا، تولید نفت ایران تا 2022 به سطح قبل از بحران کرونا یعنی حدود 3.9 میلیون بشکه در روز برسد. ایران در ماه مارس حدود 2.3 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد که بالاترین رقم از ماه مه 2019 بود. این افزایش تولید نشان می‌دهد صادرات نفت ایران همین حالا هم علیرغم تحریم‌های آمریکا بهبود یافته است.

 مذاکرات غیر رسمی بین ایران و آمریکا بیش از یک ماه است در وین و با حضور دیپلمات‌هایی از اروپا، روسیه و چین انجام می‌شود و انتظار می‌رود طی هفته‌های آینده به نوعی قرارداد بین این دو کشور بینجامد.

 انتظار می‌رود برداشته شدن تحریم‌های آمریکا از ایران به صورت تدریجی انجام شود و تا اوایل سپتامبر (شهریور 1400) کل تحریم‌ها برداشته شوند. به این ترتیب ایران می‌تواند صادرات نفت خام و میعانات گازی خود را از ابتدای سال میلادی آینده به 1.5 میلیون بشکه در روز برساند.

در این بین، تولید نفت خام اوپک 70 هزار بشکه در روز افزایش یافته و به بالاترین رقم طی سه ماه گذشته یعنی 24.96 میلیون بشکه در روز رسیده است که بیشتر آن نتیجه افزایش تولید ایران است.

افزایش صادرات نفت ایران با وجود تحریم آمریکا

بنابر نوشته راشاتودی، تحلیل گران پیش بینی می کنند که احتمال بازگشت به سطح تولید نفت قبل از همه گیری برای ایران، در حدود ۳.۹ میلیون بشکه در روز، تا سال ۲۰۲۲، با این فرض که ایالات متحده تحریم های اقتصاد ایران را متوقف کند، وجود دارد. سطح تولید در ماه مارس در حدود ۲.۳ میلیون بشکه در روز بود که بالاترین سطح از ماه می ۲۰۱۹ است، افزایشی که نشان می دهد چگونه صادرات نفت ایران علی رغم تحریم های آمریکا بهبود یافته است.

یک مقام مسئول ادعا کرد که پیشرفت در وین کُند، اما پایدار است. انعطاف پذیری از هر دو طرف وجود دارد با اینکه بایدن اکنون مایل است ابتدا اقدام کند و تهران می فهمد که برخی تحریم ها همچنان ادامه خواهند داشت. انتظار می رود رهایی از تحریم ها به تدریج و با پایان کامل تحریم ها از اوایل ماه سپتامبر صورت گیرد که اجازه می دهد صادرات نفت خام و میعانات ایران تا ابتدای سال آینده به ۱.۵ میلیون بشکه در روز افزایش یابد. امید این است که دو کشور به توافق برجام (JCPOA) بازگردند که مسیر آسانی برای پیشرفت مشارکت بین دو کشور است چون نیازی به توافق جدیدی نیست.

در همین حال، تولید نفت خام اوپک ماه گذشته ۷۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت و به بالاترین سطح سه ماهه ۲۴.۹۶ میلیون بشکه در روز رسید که بیشتر به دلیل افزایش تولید ایران است. ایران اکنون برای تولید نفت از کویت پیشی گرفته و این کشور را به چهارمین تولیدکننده بزرگ نفت در اوپک تبدیل کرده است.

سهمیه های اوپک پلاس در ماه های اخیر تولید ایران را محدود کرده است، اگرچه کاهش تولید در شمال و غرب آفریقا امکان تولید نفت کمی بیش از عربستان و ایران را فراهم کرده است. علاوه بر این، ایران همکاری های انرژی با غول های صنعتی چین و ونزوئلا را تقویت کرده است. انتظار می رود این مشارکت های صادراتی به ایران کمک کند تا به محض کاهش محدودیت ها، به سرعت به مسیر خود برگردد.

گفتگوها در وین بین آمریکا و ایران امیدوار کننده به نظر می رسد. توانایی اثبات شده تولید نفت این کشور و همچنین رابطه قوی آن با چین و ونزوئلا به این معنی است که صنعت نفت ایران می تواند به زودی در حال بازگشت باشد.

آنچه دیگران می خوانند:

• چشم انداز بازار نفت در سال 2021
• آیا اکنون زمان خرید سهام نفت است؟

گردآورنده: الهام خلیلی خو