تیتربرتر؛ حتما شما هم در این روزهای بهاری نسبت به بقیه روزهای سال حس خواب آلودگی بیشتری دارید. شاید علتش مطبوع بودن و پاکیزگی هوا و دمای متعادل بهاری باشد که لذت استراحت و آرامش‌دادن به بدن را دوچندان می‌کند اما مشکل خواب‌آلودگی بهاری برای برخی افراد جدی‌تر است به نوعی که این افراد با تغییر فصل و آمدن بهار، انرژی بدنشان را از دست می دهند و با تغییرات خلقی مواجه می‌شوند و تغییر فصلی را با کسالت، خواب‌آلودگی شدید و حتی افسردگی فصلی تجربه می‌کنند.
امروز می‌خواهیم علت این خواب آلودگی را به شما بگوییم و راهکارهای غلبه بر این حس و حال خمودگی در بهار را به شما آموزش دهیم.
علت پرخوابى در بهار چیست؟
یکی از مهم‌ترین دلایل خواب آلودگی در بهار تغییر آب و هوا، افزایش رطوبت و گرده افشانی گیاهان است که باعث می‌شود بیشتر افراد احساس خواب‌آلودگی، رخوت و سستی کنند.
پس اگر شما هم در این فصل حس خواب آلودگی می‌کنید نگران نباشید این اتفاق کاملا طبیعی است. البته تغییر ریتم خواب و بیداری در این فصل می‌تواند به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از طولانی شدن روز هم باشد.
رابطه خواب آلودگی بهاری با کمبود خون و اکسیژن
در فصل بهار ساعت زیستی بدن افراد که با ساعت‌های طولانی شب تنظیم شده، نمی‌تواند با طولانی‌شدن روز هماهنگ شود و انرژی آن به سرعت تحلیل می‌رود؛ بنابراین این عده به اختلال خواب از نوع پرخوابی مبتلا می‌شوند.
افزایش طول روز در بهار باعث خواب‌آلودگی و کاهش تمرکز بسیاری از افراد خواهد شد. خیلی‌ها از خواب کافی محروم می‌شوند و احساس خستگی و کسالت می‌کنند. خواب‌آلودگی می‌تواند به علت تنظیم نبودن ساعت زیستی بدن هم باشد.
کمبود جریان خون و انرژی کافی در مغز و اندام‌ها باعث خواب‌آلودگی در بهار می‌شود. معمولا در فصل زمستان جریان خون در سطح بدن کمتر است؛ بنابراین بیشتر جریان خون در مغز و اندام‌هاست و مواد مغذی و اکسیژن را به جاهایی می‌برد که مورد نیاز است.
در بهار مویرگ‌ها گشاد می‌شود، جریان خون در سطح بدن بیشتر است و خون کمتری به اندام‌ها و مغز می‌رسد. علاوه بر این در بهار سوخت‌وساز بدن بیشتر می شود و مصرف اکسیژن بالا می‌رود که باعث کاهش ذخیره اکسیژن مغز می‌شود.
مطالب مرتبط:
علایم خستگی بهاری
همان‌طور که گفته شد در صورتی که بدن فرد نتواند با تغییرات فصلی همراه شود، انرژی‌اش به‌سرعت تحلیل می‌رود و حتی با وجود خواب و استراحت طولانی کسل می‌ماند.
با این حال علایم خستگی بهار می‌تواند در افراد مختلف به شکل‌های گوناگون ظاهر شود. رایج‌ترین علایم آن شامل سرگیجه و سردرد، افسردگی‌های کوتاه مدت، کاهش اشتها، ضعیف‌شدن حافظه، بی‌قراری و اضطراب، کاهش تفکر و کاهش انرژی است.
چه کسانی در فصل بهار درگیر تغییرات خلقی می‌شوند؟
این تغییرات، سالمندان، افرادی را که مشکل قلبی‌عروقی مغزی دارند، افراد دچار خستگی مزمن، افرادی که کار فکری زیاد و تحرک بدنی کم دارند بیشتر از دیگران تحت تاثیر قرار می‌دهد.
هر چند در بیشتر موارد با گذشت فصل این عارضه از بین می‌رود اما در برخی موارد می‌تواند جزو دسته اختلالات خلقی از نوع افسردگی فصلی باشد که نیاز به درمان ویژه دارد.
راهکارهاى مقابله با پرخوابى در فصل بهار
برای این که از کسالت و خواب آلودگی بهاری نجات پیدا کنید، بهتر است توصیه‌هایی را که در ادامه مطرح می‌شود در زندگی به کار ببندید.
- داشتن خواب کافی و منظم شبانه و نه بیش از حد چراکه هر قدر فرد بیشتر بخوابد، بیشتر احساس کسالت و خواب آلودگی می‌کند.
- گرفتن دوش آب گرم قبل از خواب برای شل شدن عضلات و خواب عمیق و راحت و دوش آب ولرم پس از خواب برای رفع خواب آلودگی و کسالت
- شستن دست و صورت بعد از بیدار شدن از خواب با آب سرد
- استراحت ۱۵ تا۳۰ دقیقه‌ای میان روز
- تحرک بدنی کافی و پیاده‌روی
- مصرف حداقل چربی، لبنیات و شیرینی‌جات
- مصرف بیشتر میوه، آب‌میوه و سبزیجات تازه و غذاهای دارای آهن
- پرورش گل و گیاه در یک باغچه کوچک و همزیستی با گیاهان
- ماساژ و حمام آفتاب هم می‌تواند به تنظیم مجدد ریتم شبانه‌روزی بدن کمک کند
برای درمان پرخوابی بهاری چه باید کرد؟
احتمالا بعد از خواندن توضیحات مطرح شده، این سوال برای‌تان پیش آمده که آیا پرخوابى بهارى و تغییرات خلقى در این فصل به درمان خاصى نیاز دارد؟
غالبا خواب‌آلودگی در بهار طبیعی است و معمولا خود به خود از بین می‌رود و با راهکارهایی که نوشتیم می‌توان از تغییرات خلقی تا حد زیادی جلوگیری کرد. با این حال، در صورت شدید بودن یا ادامه یافتن علایم و افت کیفیت زندگی، حتما باید فرد برای بررسی اختلال افسردگی به روان پزشک مراجعه کند.
مفیدترین زمان خواب
مقدار خواب هر شخص در سنین مختلف، متفاوت بوده و ساعت بیولوژیکی بدن با بالا رفتن سن دچار تغییر و تحول می‌شود. خواب از جمله نیازهای انکارناپذیر آدمی است که با بروز مشکلاتی مانند بدخوابی، کم خوابی یا... می‌تواند ناهماهنگی های فراوانی را در بدن ایجاد کند. در واقع، خواب فرآیندی است که طی آن بدن به آرامش نسبی دست پیدا کرده، سوخت و ساز بدن افزایش یافته و روند جوان‌سازی سیستم‌های بدن از قبیل سیستم ایمنی، اسکلتی، ماهیچه‌ای و عصبی شدت می‌گیرد.
مقدار خواب هر شخص در سنین مختلف، متفاوت بوده و ساعت بیولوژیکی بدن با بالا رفتن سن دچار تغییر و تحول می‌شود اما گاه زمان خوابیدن در فرد تا حدی افزایش می‌یابد که طول روز و شب به خوابیدن اختصاص می‌یابد و شخص عملاً قادر به انجام کار مفیدی نیست.
در افراد میانسال متوسط زمان خوابیدن حدود 7 ساعت خواب شبانه است. به طور کلی، نوزادان تازه متولد شده تا 2 ماهه بین 12 تا 18 ساعت از روز، نوزادان 2 تا 11 ماه بین 14 تا 15 ساعت، نوپاهای یک تا 3 سال 12 تا 14 ساعت، کودکان 3 تا 5 سال 11 تا 13 ساعت، کودکان 5 تا 10 سال بین 10 تا 11 ساعت، نوجوانان 10 تا 18 سال 8 تا 9 ساعت و بزرگسالان بالای 18 سال نیز بین 7 تا 9 ساعت خواب نیاز دارند.
زمانی که بدن به پایین‌ترین دمای خود در 6 ساعت خواب نزدیک شده و نیز مقدار «ملاتونین» ترشح شده به حداکثر خود بعد از 4 ساعت خوابیدن برسد، بهترین کیفیت خواب صورت گرفته است.
در واقع، کیفیت خواب به الگوهای رفتاری بستگی دارد. ساعات بیداری طبق نیاز بدن بوده و در نهایت فعالیت‌های روزانه و مصرف مواد غذایی به سلامتی کمک می‌کند تا ساعت درونی بدن منظم شود.
خواب آلودگی که معمولاً در میانه روز و بعد از صرف غذا به سراغ افراد می‌آید، جریان ثابتی نیست. برخی فعالیت‌های سبک جسمانی می‌تواند این خواب آلودگی‌ها را از بین برده و مانع از ایجاد اختلال در خواب شبانه شود. چرت روزانه نباید بیشتر از 20 دقیقه زمان برده و تنها برای جبران کمبود خواب شب است.
آنچه دیگران می خوانند:
گرداورنده: الهام خلیلی خو
