به گزارش تیتربرتر؛ امضای سند راهبردی همکاری ۲۵ ساله ایران و چین در شنبه هفتم فرودین ماه ۱۴۰۰ که با عنوان رسمی « برنامه همکاریهای جامع ایران و چین » ثبت شده، به سرعت در جهان بازتاب پیدا کرد و واکنش هایی روبرو شد.
این توافق تجاری در حالی به سرانجام رسید که ایران تهدید فشار شدید تحریم های امریکا قرار دارد و روابط چین و آمریکا نیز مسالمت آمیز نیست در این راستا همه منتظر واکنش آمریکا بودند که در این رابطه جو بایدن نظر خود را اعلام کرد که در پایان این مطلب ویدیوی از اظهارات وی را می بینید.
واکنش جو بایدن به توافق تجاری ایران و چین
جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به امضای توافق 25 ساله ایران با چین واکنش نشان داد و آن را نگران کننده خواند.
« جو بایدن » رئیس جمهوری آمریکا شامگاه یکشنبه به وقت محلی در واکنش به امضای توافق 25 ساله ایران و چین گفت، که مدتهاست درباره مشارکت ایران و چین نگران بودهام.
بایدن هنگام سوار شدن به هواپیمای مخصوص ریاست جمهوری آمریکا در پاسخ به سوال یک خبرنگار که پرسید که «آیا نگران مشارکت ایران و چین هستید»؟ گفت، «یک سال است که نگران آن هستم.»
گفتنی است؛ این پیمان که رسماً سطح روابط ایران و چین را در سطح «راهبردی» قرار میدهد، در نخستین گام با واکنش مقامات دو طرف مواجه شد. حسن روحانی، رئیس جمهور روابط با چین را برای جمهوری اسلامی ایران راهبردی و مهم خواند و با اشاره به اراده دو کشور برای همکاریهای بلند مدت، بر توسعه و تعمیق روابط در همه زمینهها اعم از سیاسی، اقتصادی تاکید کرد. وانگ یی، وزیر امور خارجه چین نیز در این دیدار، ضمن انتقاد از سیاستهای تحریمی غرب، روابط چین و ایران را دائمی و استراتژیک خواند که هرگز تحت تأثیر رویدادهای روزمره قرار نخواهد گرفت.
مطالب مرتبط:
رفع ابهام درباره محتوای سند جامع همکاریهای ۲۵ ساله ایران و چین
رضا زبیب مدیر کل شرق وزارت امور خارجه در یک رشته توییت با عنوان «برنامه همکاری جامع با چین چه چیزی نیست؟!» به یک سری سوالات و ابهامات در مورد سند جامع همکاریهای ۲۵ ساله ایران و چین پاسخ گفت.
متن این رشته توییت به شرح زیر است:
«برنامه همکاری جامع با چین چه چیزی نیست؟!
ابعادی از این برنامه توسط وزارتخارجه و کارشناسان توضیح داده شده یا میشود. اما پرسشها و نگرانیها چیست؟
- امتیاز مشخص و احیانا بزرگی واگذار شده؟
- تجربه سریلانکا و ... تکرار میشود
- چرا متن منتشر نمیشود؟
دو سوال اول، با ذهنیت و برداشت "قرارداد" از این سند مطرح میشود. اما اصولا این سند، ماهیت و حتی شکل قرارداد/موافقتنامه ندارد بلکه صرفا یک نقشه راه و چارچوب روابط بلند مدت است. آنچه اکنون بصورت غیر مدون بین دو کشور وجود دارد، با یک افق بلند مدت تثبیت و تقویت شده است.
همکاریها کشورها به ۲ شکل آغاز و گسترش مییابد:
- توافق کلان سیاسی میکنند تا حوزههای ممکن برای همکاری اجرایی را پیدا کنند
- برای دستیابی به توافق اجرایی مهم، بدنبال وجود بستر سیاسی میگردند. این سند، هر ۲ کار را کرده:اراده سیاسی را به نمایش گذاشته و حوزههای همکاری را هم مشخص کرده
بنا بر این، اصولا امتیازی مبادله نشده و لذا جای نگرانی از ناحیه آنچه غربیها "تله بدهکاری" میگویند، و سریلانکا را مثال میزنند، وجود ندارد. آنچه پایه شکل گیری این سند بوده، مواضع همسوی ۲ کشور در سطح بین المللی و منافع متقابل از همکاری اقتصادی است. چنین سندی سود اجرایی و عینی دارد؟
سود فوری چنین سندی، تنوع بخشی به گزینههای ملی-بین المللی وسپس، تبدیل به قراردادهای اجرایی است. ظرفیت چنین سندی، امضای دهها وبلکه صدها قرارداد است.
چرا منتشر نمیشود؟ انتشار موافقتنامه ها، الزامی قانونی دارد، اما انتشار اسناد غیرتعهدآور چندان متداول نیست. تحریم هم مانع دوچندان است.»
مشخصات اصلی برنامه همکاری جامع ایران و چین
سابقه این سند همانطور که در توئیت روز یکشنبه وزارت خارجه چین آمده است به ژانویه 2016 بر می گردد زمانی که روسای جمهور دو کشور در تهران بیانیه مشترکی در مورد ایجاد مشارکت استراتژیک جامع صادر و توافق کردند که به یک برنامه همکاری جامع برسند. در همان زمان مقام معظم رهبری در دیدار رئیس جمهور چین، «توافق رؤسای جمهوری ایران و چین را برای یک روابط استراتژیک 25 ساله، کاملاً درست و حکمتآمیز» عنوان کردند.
سرانجام پس از گذشت پنج سال به همت مشترک دو کشور برنامه همکاری جامع چین و ایران روز گذشته امضا شد. بر اساس گزاره برگی که وزارت امور خارجه منتشر کرده است، این سند برای یک بازه زمانی 25 ساله به منظور عملیاتی کردن بند ششم بیانیه روسای جمهور دو کشور با هدف ارتقای عملی روابط در سطح مشارکت جامع راهبردی و به منظور فراهم ساختن بستری مناسب برای توسعه همه جانبه همکاریها تدوین گردیده است.
بند 6 آن بیانیه مشترک میگوید: «نظر به اراده راسخ طرفین برای توسعه روابط دو کشور و با توجه به مکمل بودن ظرفیتهای اقتصادی و همچنین وجود زمینه های مختلف همکاری در عرصه های انرژی، زیرساختی، صنعتی، فناوری و سایر زمینه های مشترک، دو طرف توافق می نمایند رایزنی ها و مذاکرات لازم جهت انعقاد قرارداد همکارهای جامع 25ساله را در دستور کار قرار دهند.»
در واقع، این سند برنامهای است سیاسی، راهبردی، اقتصادی و فرهنگی که عرصههای مختلف همکاری دو کشور ایران و چین را مدنظر قرار داده است. بنابرگزاره برگ وزارت امور خارجه این سند در بعد سیاسی، طرفین رایزنی و همکاریهای نزدیک خود در موضوعات مورد نظر و در نهادهای منطقهای و بینالمللی را افزایش میدهند و طرفین زیرساختهای دفاعی، مقابله با تروریسم و همکاری در عرصههای مختلف دفاعی را تقویت خواهند کرد.
بعد اقتصادی سند ابعاد گستردهای را شامل می شود از جمله تکمیل زنجیرههای مکمل فرآوری داخلی ایران، تولید مشترک، همکاری در حوزههای نفت، صنعت و معدن و حوزههای مرتبط با انرژی، تاکید بر مشارکت موثر ایران در ابتکار کمربند-راه طرف چینی، تاکید بر همکاری در زمینههای زیرساختی، ارتباطی (ریلی، جادهای، بندری و هوایی)، مخابراتی، علمی-فناوری، آموزشی و سلامت، تسهیل همکاریهای بخش خصوصی، مالی-بانکی، گمرکی، مقرراتزدایی و تاکید بر همکاری در توسعه مناطق ویژه و آزاد تجاری و صنعتی.
در بعد فرهنگی، برنامه همکاری جامع ایران و چین بر افزایش شناخت متقابل از طریق ارتقاء تبادلات مردمی (گردشگری)، رسانهای، سازمانهای مردمنهاد، انجمنهای دوستی و همکاری دانشگاهی تاکید کرده است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو