به گزارش تیتربرتر؛ محدویت‌های سفر در سطح جهان طی ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۰ از ژانویه سیر صعودی خود را آغاز کرده و در ماه‌های آوریل، می‌و ژوئن به ترتیب با منفی ۹۷، ۹۶ و ۹۱ درصد به بالاترین سطخ خود رسیده و در انتهای ماه اکتبر همچنان ۸۳ درصد از محدویت‌های سفری در سراسر جهان برقرار بوده است، گرچه این محدویت‌ها پس از ماه اکتبر کاهش یافته و چندی پیش سازمان جهانی گردشگری به طور رسمی اعلام کرد ۷۰درصد از مقاصد گردشگری جهان محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا را کاهش داده‌اند و از هر چهار مقصد فقط یک مقصد همچنان به طور کامل به روی گردشگران خارجی بسته است.
حالا با توجه به شیوع گونه جدید کرونا و اعمال محدودیت سفرهای هوایی به برخی از کشورها این احتمال وجود دارد که محدودیت های سفر در سال 2021 تشدید شود تا از این وضعیت عبور کنیم.
عقبگرد شدید گردشگری در ۲۰۲۰
صنعت گردشگری بین‌المللی به سبب بحران بی‌سابقه کرونا در سال ۲۰۲۰ با کاهش بیش از ۷۰درصدی ورود گردشگران بین‌المللی به سطح آمار سال ۱۹۹۰ میلادی تنزل پیدا کرده است.
سازمان جهانی گردشگری (WTO) در گزارش جدید خود از کاهش بیش از ۷۰درصدی ورود گردشگران بین‌المللی در ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۰ به سبب محدویت‌های سفر، کاهش اعتماد مسافران و چالش جهانی ویروس کرونا خبر داده تا در مجموع بدترین سال ممکن در تاریخ گردشگری بین‌الملل به ثبت برسد.
بر اساس آمار و ارقام منتشرشده از سوی سازمان جهانی گردشگری، مقاصد بین‌المللی در فاصله زمانی ژانویه تا اکتبر امسال، پذیرای ۹۰۰ میلیون توریست کمتر در مقایسه با آمار مشابه سال ۲۰۱۹ بودند که این به معنای از دست دادن ۹۳۵ میلیارد دلار درآمدهای صادراتی حاصل از گردشگری بین‌الملل است.
این رقم بیش از ۱۰ برابر بیشتر از زیانی است که صنعت گردشگری در سال ۲۰۰۹ به سبب بحران جهانی اقتصاد متحمل شده بود.
«زوراب پولولیکاشویلی» دبیرکل سازمان جهانی گردشگری در این‌باره توضیح داد: «از زمان آغاز این بحران، سازمان جهانی گردشگری اطلاعات قابل اعتمادی را درباره تاثیرات بی‌سابقه همه‌گیری ویروس کرونا بر گردشگری جهانی در اختیار دولت‌ها و کسب و کار‌ها قرار داده است. گرچه خبرهای کشف واکسن کرونا موجب تقویت اعتماد گردشگران شده، اما تا بهبود این شرایط راهی طولانی در پیش داریم؛ بنابراین باید تلاش‌های‌مان را برای بازکردن ایمن مرز‌ها و حمایت از مشاغل و کسب و کار‌های وابسته به گردشگری مضاعف کنیم. بیش از پیش روشن است که صنعت گردشگری یکی از بخش‌هایی است که بیشترین آسیب‌ها را بر اثر این بحران بی‌سابقه متحمل شده است».
بر اساس شواهد موجود، سازمان جهانی گردشگری پیش‌بینی می‌کند، میزان ورود گردشگران بین‌المللی در کل سال ۲۰۲۰ با کاهش ۷۰ تا ۷۵ درصدی همراه باشد که در این صورت گردشگری جهانی عقبگردی ۳۰ ساله به آمار‌های سال ۱۹۹۰ خواهد داشت و در مقایسه با سال گذشته یک میلیارد نفر گردشگر کمتر و ۱.۱ تریلیون دلار کاهش در سود خود را تجربه خواهد کرد.
این تنزل چشمگیر در گرشگری بین‌المللی می‌تواند با ضرر اقتصادی دو تریلیون دلاری برای تولید ناخالص جهان همراه باشد.
آسیا-پاسیفیک به عنوان اولین منطقه‌ای که تحت تاثیرات منفی شیوع ویروس کرونا قرار داشت و بیشترین محدویت‌های سفری را تا به امروز تجربه کرده، طی ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۰ با ۸۲ درصد شاهد بالاترین نرخ کاهش ورود گردشگران بین‌المللی بوده و پس از آن منطقه خاورمیانه نزول ۷۳ درصدی را به ثبت رسانده است. آفریقا نیز از ژانویه تا اکتبر سال جاری میلادی ۶۹ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کمتر پذیرای گردشگران بین‌المللی بوده و این میزان کاهش برای مناطق اروپا و آمریکا هر کدام ۶۸ درصد بوده است.
تغییرات سبک سفرها در ۲۰۲۱
براساس برآوردهای کمپانی بین‌المللی اقتصاد گردشگری «آکسفورد» بازگشت بازار گردشگری به سطح پیش از شروع بحران، به احتمال خیلی زیاد در سال ۲۰۲۴ رخ می‌دهد. میزان تقاضای سفر در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۳ درصد کاهش یافته و کشورهای مختلف ۱/ ۱ میلیارد گردشگر بین‌المللی را از دست داده‌اند. بازیابی بازار گردشگری جهان پس از یک رکود بی‌سابقه در سال ۲۰۲۱ آغاز خواهد شد با این حال یکی از محرک‌های اصلی احیای بازار گردشگری در سال ۲۰۲۱ «واکسن کووید-19 » و فراگیری آن در سطح جهان است.
سال ۲۰۲۰ برای بازار سفر و جهانگردی بسیار سخت و دشوار بوده و شیوع کرونا منجر به اتخاذ محدودیت‌های بی‌سابقه‌ای در همه کشورهای جهان شده است. پس از اوج‌گیری دوم ویروس کرونا در اواخر سال ۲۰۲۰ به‌ویژه در اروپا و آمریکای شمالی، کاهش تقاضا در سفرهای بین‌المللی ۷۳ درصد برآورد می‌شود که این کاهش تقاضا برای گردشگری داخلی ۳۴ درصد بود.
همچنین اقتصاد جهانی، سال ۲۰۲۰ را با رکود چشمگیری به پایان خواهد رساند و تولید ناخالص جهان با کاهش ۴ درصدی مواجه خواهد شد. اما خبرهای ناشی از تولید واکسن کرونا منجر به پیش‌بینی سریع‌ترین رشد تولید ناخالص جهانی در بیش از ۴۰ سال گذشته با ۲/ ۵ درصد برای سال ۲۰۲۱ شده است. اطلاعات اخیر مبنی بر کشف واکسن منجر به اعتمادسازی در جامعه جهانی شده و این امر چشم‌انداز متعادل‌تری را نسبت به برآوردهای پیشین ارائه می‌دهد و احتمال عملکردی بهتر در سفرهای آینده با پتانسیل صعود را قوی‌تر می‌کند. اگرچه توزیع واکسن روند بهبودی را برای سال ۲۰۲۱ مشخص می‌کند و پیشرفت واکسن خطرات نزولی را کاهش می‌دهد و امکان برداشتن تدریجی محدودیت‌ها را ایجاد می‌کند، اما با این‌حال ناشناخته‌های بسیاری درباره تولید واکسن و چالش‌های موجود در توزیع جهانی به‌ویژه در بازارهای در حال ظهور باقی مانده است.
چالش‌های گسترده‌ای برای تامین موثر واکسن در سراسر جهان وجود دارد و این در حالی است که بروز هرگونه مشکلی در تولید و توزیع واکسن منجر به به تاخیر افتادن در روند بهبودی سفر می‌شود. نگرانی‌هایی درباره دسترسی عادلانه و به‌موقع به واکسن برای همه کشورها وجود دارد؛ زیرا اقتصادهای پیشرفته عمده واکسن‌ها را پیش‌خرید کرده و این امر در بازارهای در حال ظهور با توزیع کندتری اتفاق خواهد افتاد و در نتیجه بهبود سفرها در سطح جهانی به‌شکل نابرابر رخ می‌دهد.
تاثیرات کرونا بر درآمدهای اقتصادی و اشتغال بازار گردشگری می‌تواند بر مقرون به صرفه بودن سفرها نیز تاثیرگذار باشد. اگرچه دولت‌ها طی همه‌گیری کرونا طیف وسیعی از بسته‌های مالی و سیاست‌های محافظت از مشاغل و درآمد را به‌کار گرفته‌اند اما نرخ بیکاری همچنان افزایش یافته و درآمدها متقابلا کاهش یافته‌اند. با توجه به تاثیرات منفی بر درآمد و اشتغال ناشی از رکود اقتصادی به‌ویژه برای سفرهای طولانی احتمال رونق یافتن گردشگری داخلی وجود دارد زیرا گردشگران گزینه‌های سفر با هزینه‌های کمتر را انتخاب می‌کنند.
اگرچه فعالان بازار گردشگری به پشتوانه ارائه بسته تخفیفات مالیاتی برای صنعت هوایی درصدد افزایش نیافتن قیمت خدمات گردشگری هستند اما پرداخت مالیات‌های جدید، می‌تواند بر مقرون به صرفه نبودن برخی از فعالیت‌های سفر تاثیر بگذارد. این امر منجر به انتخاب مسافران به مقاصد نزدیک‌تر و سفرهای داخلی می‌شود و گردشگری داخلی در سال ۲۰۲۱ ادامه خواهد داشت زیرا برخی از محدودیت‌های سفر بین‌المللی تا نیمی از سال ۲۰۲۱ همچنان برقرار است.
اعتمادسازی برای مسافران زمانبر است و بازارهای داخلی به‌دلیل مقرون به‌صرفه بودن و تغییرات احتمالی در شرایط مقصدهای پایدارتر مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. آمارها حاکی از آن است که بازگشت بازار گردشگری داخلی به سطح سال ۲۰۱۹ در سال ۲۰۲۲ محتمل خواهد بود که در این مدت سفرهای داخلی بیشترین سهم از سفرها را طی ۱۰ سال گذشته به دست خواهد آورد.
مطالب مرتبط:
احتمال افزایش سفرهای زمینی و شخصی
همچنین احتمال تغییر چشمگیر نوع سفر از هوایی به شکل سفرهای زمینی و شخصی در سال ۲۰۲۱ وجود خواهد داشت. باتوجه به اینکه سفرهای بین‌المللی با روند کندتری برای بهبود روبه‌رو خواهد شد احتمال بازگشت آن به سطح پیش از شیوع کرونا در سال ۲۰۲۴ می‌رود. بازیابی اعتماد گردشگران به سفر به مناطق امن، نزدیک و آشنا همچون سفرهای داخلی و سفرهای کوتاه عمدتا به شکل جاده‌ای و ریلی ارزیابی می‌شود و خطوط هوایی به‌دلیل محدودیت‌های طولانی‌مدت و تقاضای بسیار کمتر برای سفرهای طولانی با استقبال کمتری مواجه می‌شود.
کاهش سفرهای تجاری و کاری راهگشای بازیابی مسافرت‌های تفریحی خواهد بود. اگرچه همه‌گیری کرونا در جهان منجر به افت ناگهانی سفرهای تجاری شد اما شیوه‌های مجازی جایگزینی موقت را فراهم کرد که این امر برای بسیاری از شرکت‌ها تاثیرات مثبتی داشته و یک شیوه آسان و کم‌هزینه برای برگزاری جلسات آنلاین به‌دور از نگرانی‌های بهداشتی فراهم کرده است. اما با وجود این، این شیوه جایگزین دائمی برای جلسات حضوری نیست زیرا برای ایجاد و تداوم روابط امری ضروری است. برآوردها حاکی از آن است سفرهای تجاری با بودجه‌های محدود و با سرعت کم بازخواهند گشت. بازگشت مشاغل بین‌المللی و تجارت به سطح پیش از بحران در سال ۲۰۲۵ خواهد بود که این بازگشت برای سفرهای تفریحی در سال ۲۰۲۳ خواهد بود.
محدود شدن سفر در ایران
از ابتدای آذرماه با تشدید ویروس کرونا، سفرهای بین‌شهری با خودرو شخصی ممنوع و مشمول جریمه مالی شده است. ستاد مدیریت کرونا نیز سفر افراد مبتلا به کرونا را با وسایل نقلیه عمومی ممنوع کرده است. این محدودیت‌ها همچنان تمدید شده و برقرار است. درحال حاضر محدودیتی برای سفر با وسایل نقلیه عمومی از جمله اتوبوس، قطار، هواپیما و کشتی وجود ندارد، هرچند این وسایل نقلیه باید با ۶٠ درصد ظرفیت خود، مسافر بپذیرند و به افراد مبتلا به ویروس کرونا نیز خدمات سفر ندهند.
به دنبال مصوبه اخیر کمیته عالی نظارت بر اجرای پروتکل‌های بهداشتی مدیریت کرونا مبنی بر ممنوعیت تبلیغ سفر و مشوق‌های آن در تمام تعطیلات پیش رو حتی نوروز، معاون گردشگری گفت: این مصوبه به معنی تعطیلی کامل سفر نیست؛ سفر با رعایت پروتکل‌های بهداشتی درحال انجام است.
بنابر نوشته ایسنا، کمیته عالی نظارت بر اجرای پروتکل‌های بهداشتی مدیریت کرونا در جلسه‌ای که با مسؤولیت معاونت بهداشت وزارت بهداشت تشکیل شد و نماینده وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در آن حضور داشت، مصوب کرد: "وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با همکاری سایر ارگان‌ها و سازمان‌های ذیربط مدیریت اطلاع‌رسانی و نظارت مناسب سفرها را به خصوص در ایام فاطمیه، عید نوروز و سایر مناسبت‌ها و تعطیلات پیش رو به عهده گیرد و از تبلیغات و مشوق‌های افزایش سفر نظیر بلیت و تور‌های تخفیف‌دار و امثال آن جلوگیری شود.
همچنین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اقدامات لازم برای اتصال به سامانه «ماسک» وزارت بهداشت برای ممانعت از ورود افراد مبتلا به بیماری کووید- ۱۹ به مناطق اقامتی و گردشگری را انجام دهد.
وزارت راه و شهرسازی نیز باید نظارت لازم بر ظرفیت مسافرگیری اتوبوس‌های بین شهری مطابق پروتکل‌های وزارت بهداشت را داشته باشد و تدابیر لازم برای ایجاد تهویه مناسب در اتوبوس‌ها را اتخاذ کند. همچنین مقرر شد وزارت راه و شهرسازی علاوه بر کنترل سلامت مسافران از نظر ابتلا به بیماری کووید- ۱۹ هنگام صدور بلیت، هنگام سوار شدن مسافران نیز سلامت آنان را به صورت الکترونیکی کنترل کند. "
این مصوبه درحالی صادر شده که تا قبل از این، پیش‌بینی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بر بهبود وضعیت سفرهای داخلی و کسب‌وکار‌های گردشگری در تعطیلات نوروز بود.
ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ـ درباره شرایط سفر با وجود این مصوبه، به ایسنا گفت: سفر تعطیل نیست و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در حال انجام است.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران می خوانند:
