سید کمال حیدری از مراجع تقلید شیعه و وی از مدرسی ن حوزه علمیه قم است که اخیرا بیان دیدگاهش درباره مسأله تکفیر در یک شبکه عراقی خبرساز شده است و با واکنش علما و اساتید حوزه علمیه روبرو شده است.
به گزارش تیترب رتر؛آیت الله سیدکمال حیدری کیست؟
آیت الله سید کمال حیدری در سال 1335 ه. ش(1376 ق) در کربلاى معلّا دیده به جهان گشودند. از دوران نوجوانى در کنار دروس رسمى، به دروس حوزوى علاقه مند شده، در دروس فقهى- اصولى برخى بزرگان شرکت مى نمودند. در زمینه اجتماعى و سیاسى نیز فعالیتهایى داشته اند که همین فعالیتها باعث گردید، از سوى رژیم بعث مورد تعقیب قرار گیرند. در نهایت ایشان مجبور به ترک وطن شده، در شهر مقدّس قم، رحل اقامت افکندند. ایشان برادر سه شهید هستند که به دست رژیم ظالم بعث به مقام شهادت نائل گشتند.
آیت الله حیدری پس از این که در شهر مقدّس قم سکونت یافتند، به کسب فیض از محضر علمای بزرگی چون حضرت آیت الله جوادی آملی و علامه حسن زاده آملی (دام ظلّهما) در تفسیر و فلسفه و عرفان، و حضرات آیات میرزا جواد تبریزی (ره) و شیخ حسین وحید خراسانی (مدظلّه) در فقه و اصول، پرداختند. از این پس، خود در مسند تدریس علوم اهل بیت (علیهم السلام) نشسته و علاوه بر تدریس مکرّر دوره های سطح، چندین سال است که به تدریس دروس خارج فقه و اصول و فلسفه و عرفان و تفسیر و عقاید مشغول می باشند. از آن جا که بیشتر درس های ایشان به زبان عربی برپا شده، توفیق این را داشته اند که جهان عرب را با معارف عمیقی که در حوزه های علمیۀ شیعه به ویژه حوزۀ علمیۀ قم – و به خصوص آنچه که نزد بزرگانی چون امام خمینی (ره) و علامه طباطبائی (ره) و… – وجود داشته است آشنا سازند.
او با حضور در برنامههای رادیویی و تلویزیونی عرب زبان (مثل برنامه «مطارحات فی العقیدة» و «الاطروحة المهدویة» شبکه الکوثر) سالیان متمادی است که در تبیین علوم شیعه و پاسخ به سلفیان-وهابیان تلاش کردهاست.
همچنین وی معتقد است برای اصلاح مشکلات حوزههای دینی، باید محوریت را به سمت قرآن، و نه به سمت روایات برد، به این معنا که باید کل منظومهٔ معارف دینی، چارچوبهای اصلی و خطهای قرمز آن را از قرآن و نه از روایات گرفت.
او همواره بهدلیل مواضع و اعتقاداتش از سوی برخی از مراجع تقلید و مجتهدین شیعه مورد انتقاد قرار گرفتهاست.
جزییاتی از اظهارات جنجالی سید کمال حیدری
آیتالله سید کمال حیدری اهل کربلا ساکن قم از شاگردان علامه حسن زاده آملی و از علمای اهل فلسفه و عرفان است.
او چندی است که از لزوم بازنگری در تمامی علوم اسلامی سخن میگوید. اظهارات او در چندین مرحله با واکنش برخی مراجع عظام و اساتید حوزه روبه رو شده است.
در آخرین نمونه از این جنجالها شهریور ماه امسال سید کمال حیدری گفتگویی با شبکه العراقیه داشت با موضوع دین و سکولاریسم. این برنامه در شش قسمت بتدریج منتشر شد.
در قسمت پنجم این برنامه، مجری گفتگو را به مساله اختلافات دروندینی میکشاند و این سوال که چرا این اختلافات منجر به تکفیر و ریخته شدن خون میگردد.
سید کمال حیدری نیز نظرش را در مورد مساله تکفیر تفسیر و تاکید میکند که تکفیر محصور در اهل سنت نبوده و در میان علمای شیعه هم مساله تکفیر وجود داشته است. بعد هم مستنداتی در این رابطه مطرح میکنند و در ادامه هم مدعی میشود که علمای متاخر شیعه قائل به تکفیر باطنی اهل سنت شدهاند یعنی اینکه اهل سنت در این دنیا و ظاهرا مسلمان هستند، اما در باطن و آخرت مسلمان نیستند.
مطالب مرتبط:
او به همین استناد در جایی از گفتگو مدعی میشود که همه علمای شیعه قائل به تکفیر اقلا باطنی اهل سنت هستند. ضمنا هم مساله تکفیر را در میان اهل سنت بیان میکند.
انتشار این گفتگو باعث میشود که علما و جامعه مدرسین به انتقاد از وی بپردازند و واکنش هایی را نشان دهند. به طوری که آیتالله اراکی، استاد حوزه و ریاست سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب٬ بیانیهای منتشر کنند و نسبت به این سخنان کمال حیدری واکنش تند نشان دهد. و امروز نیز بیانیه جامعه مدرسین در نقد او منتشر شد.
واکنش آیتالله محمد یزدی به سخنان «سیدکمال حیدری»
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره اظهارات سید کمال حیدری بیانیهای صادر و آحاد جامعه اسلامی را از «فتنه چنین افرادی» برحذر کرد.
بنابر نوشته مهر، در پی اظهارات سیدکمال حیدری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پیامی آحاد جامعه اسلامی را از «فتنه امثال سید کمال حیدری» برحذر کرده و آورده است: هرگز نباید سخنان نادرست ایشان را به پای دین و مذهب روحانیت و عالمان دینی به حساب آورند، زیرا راهی را که این شخص پیش گرفته سرانجامی جز انحراف و گمراهی نیست.
متن این بیانیه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ اتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ الَّذی آتَیْناهُ آیاتِنا فَانْسَلَخَ مِنْها فَأَتْبَعَهُ الشَّیْطانُ فَکانَ مِنَ الْغاوینَ (اعراف: ۱۷۵)
بخوان بر آنان خبر کسی را که نشانههایمان را به او دادیم؛ اما او خود را از آن تهی ساخت، پس شیطان او را پیروی کرد، او از گمراهانِ فرومایه بود.
مدتی است فردی به نام سیدکمال حیدری که یکی از منتسبان حوزههای علمیه است، هر از گاهی درباره محکمات اسلام و تشیع سخنانی ناروا مطرح میکند.
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از چند سال پیش وی را زیر نظر دارد و در برابر تحلیلها و مطالب نادرست و ناتمام وی طریق تصبّر و تحلّم را در پیش گرفته است. بررسی سوابق نامبرده نشان میدهد وی انضباط و استقامت لازم را در تحصیل نداشته، فراگیری از استادان را به حد کفایت نرسانده است. نقشآفرینیهای وی در یکی از برنامههای سیمای کوثر نیز به لحاظ توانایی علمی خود وی نبوده بلکه به واسطه اطلاعات و استناداتی بوده که گروهی متخصص در اختیار وی قرار میدادهاند و او تنها آن را اجرا میکرده است. گروهی که اکنون از او فاصله گرفته و رفتار و گفتارهای او را منکر میشمارند.
از دیرزمانی که آرای باطل وی رخ نموده، عالمان و متدینانی ناصح با وی گفتگو کرده و او را نسبت به بطلان آرا و دیدگاههای ناتمامش آگاه ساختهاند. وی به رغم پذیرش اکثر ملاحظات و تذکرات و تعهد نسبت به تصحیح اشتباهات و جبران خطاها؛ همواره خلاف عهد عمل کرده و روش خود را تصحیح نکرده است. افزون بر این مراکز علمی نیز به طور رسمی از وی برای طرح دیدگاههای خود در کرسیهای آزاداندیشی و نظریهپردازی دعوت کردهاند.
این کرسیها در حضور صاحب نظران و اهل فنّ ارائه میشود؛ ولی او از این طریق علمی و ناصحانه نیز سربرتافته و بر نشر خطاهای یادشده اصرار میورزد. بدیهی است، جای بحث درباره تحلیلها و برداشتها هرچند در تضاد با محکمات اسلام و تشیع محافل تخصصی و علمی است؛ که وی تن به آن نمیدهد. به نظر میرسد او اکنون خود را به غاری انباشته از شبهات تبدیل کرده و سخن امیر مؤمنان وضعیت کسانی مانند اوست که میفرماید: «ٍکُلُّ ذَلِکَ وَحْشَةً مِمَّا وَرَّثَ النَّبِیُّ الْأُمِّیُّ ص وَ نُفُوراً مِمَّا أَدَّی إِلَیْهِمْ مِنْ أَخْبَارِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ أَهْلُ حَسَرَاتٍ وَ کُهُوفُ شُبُهَاتٍ وَ أَهْلُ عَشَوَاتٍ وَ ضَلَالَةٍ وَ رِیبَةٍ مَنْ وَکَلَهُ اللَّهُ إِلَی نَفْسِهِ وَ رَأْیِهِ فَهُوَ مَأْمُونٌ عِنْدَ مَنْ یَجْهَلُهُ غَیْرُ الْمُتَّهَمِ عِنْدَ مَنْ لَا یَعْرِفُهُ …»؛ همه اینها به علت وحشت از چیزی است که پیامبر امی (ص) برجای گذاشته و به علت نفرت از آن چیزیست که از اخبار آفریدگار آسمانها و زمین بر آنان عرضه کرد؛ [اینان]اهل واماندگی، غارهای شبهات، اهل کمبینی و گمراهی و بدگمانیاند؛ کسی که خدا او را به خود و رأیش واگذاشته است. (کافی، ج ۸؛ ص ۶۳)
مع الاسف چندیست او با برداشتهای باطل خود، نسبتهای ناروا به عالمان سلف رضوان الله تعالی علیهم را نیز افزوده و آن را به مراجع عظام موجود دامت برکاتهم نیز تعمیم میدهد؛ تا آنجا که برخی مراجع معظم دامت برکاتهم صریحاً به تنزیه فتاوی خود از نسبتهای ناروای وی پرداختند. نکته تأمل برانگیز تر، اینکه فارغ از برداشتهای باطل او نسبت به محکمات اسلام و تشیع نشر این گفتارها ونسبتهای ناروا و فتنهانگیز وی در آستانه میلاد خجسته پیامبر اعظم (ص) که محور وحدت امت اسلامی است تمام تفرقهافکنان را به هیجان آورده و شبکههای معاند و فتنه گر را به استقبال از سخنان بی پایه وی و باز نشر آن کشانده است ولذا بر این اساس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم آحاد جامعه اسلامی را از فتنهی امثال وی برحذر میدارد که هرگز نباید سخنان نادرست ایشان را به پای دین و مذهب روحانیت و عالمان دینی به حساب آورند، زیرا راهی را که این شخص پیش گرفته سرانجامی جز انحراف و گمراهی نیست هر چند مطمئنیم مسلمانان آگاه به ویژه پیروان اهل بیت علیهم السلام، اسلام، تشیع، عالمان و مراجع عظام را منزه از آرا و نسبتهای بی مبنا و ناروای او میدانند.
اللهم اصلح کل فاسد من امور المسلمین
والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته_ محمد یزدی_ رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
نقدی به بیانیه آیتالله اراکی علیه آیتالله حیدری
بنابر نوشته اصناف نیوز؛ سرباز روحالله رضوی در یادداشتی با عنوان «تکفیر تفکیر» در صفحهی اینستاگرام خود نوشت:
ماه قبل آیت الله سید کمال حیدری گفتگویی با شبکه العراقیه داشت با موضوع دین و سکولاریسم. این برنامه در شش قسمت بتدریج منتشر شد.
در قسمت پنجم این برنامه، مجری گفتگو را به مساله اختلافات دروندینی میکشاند و این سوال بنیادین که چرا این اختلافات منجر به تکفیر و ریخته شدن خون میگردد. آیت الله حیدری هم نگاهش را به مساله تکفیر بیان میکند.
انتشار این گفتگو باعث میشود جناب آیت الله اراکی استاد حوزه و ریاست سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب بیانیهای منتشر کنند و نسبت به این سخنان آیت الله حیدری شدیدا واکنش نشان دهند. واکنشی که حاوی این تعابیر در مورد آیت الله حیدری است:
“بدعتگزار”، “دروغگو”، “فاسق”، “شیاد”، “دجال” (در متن اولیه منتشره بخط خود ایشان موجود است اما بعدا در سایت ایشان حذف شده) و قرار گرفته “در دام سازمانهای اطلاعاتی استکبار جهانی و سهگانهی طغیانگر وهابی ـ صهیونیستی ـ غربی”.
در پایان هم آیت الله اراکی خطاب به جوانان مومن گفتهاند که باید لباس از تن ایشان بکَنند و به او توهین کنند که البته باز این تعبیر کندن لباس را بعدتر در سایت رسمی آیت الله اراکی اصلاح کردهاند که خب در تصویر منتشره از متن عربی خود ایشان کماکان موجود است.
طبعا در این مجال جای نقد علمی مباحث مطروحه نیست لکن قطعا جای اظهار تاسف از حاکمیت چنین منطق و اخلاقی در میان علما وجود دارد.
باطلترین سخنان را هم که از نظر ما کسی بگوید، آیا صدور متنی حاوی تعابیر فوق علیه او و تحریک جوانان برای تعرض به او توجیه دارد؟ آن هم از بزرگواری که سابقه ریاست بر مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی را دارد؟ مگر اساسا تقریب و وحدت بدون تحمل شنیدن سخنان دیگران محقق میشود؟ مگر تقریب و وحدت با انگزنی به دیگرانی که بر خلاف ما میاندیشند ممکن است؟
اصلا فکر کنیم این حرفها از زبان یک غیرشیعی درآمده؛ جوابش دجال خطاب کردنش است؟ حوزه اگر قرار است مسیر تمدنسازی گردد، چارهای جز کنارگذاشتن منطق فوق علیه حرفهای مخالف را ندارد؛ منطقی که تکفیر تفکیر است.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران می خوانند: