به گزارش تیتربرتر؛ بازار بورس در شرایط مبهمی قرار دارد؛ با وجود عملکرد درخشان شرکت‌ها در تابستان و افزایش سودآوری آنها، همچنان معامله‌گران بدون هیچ توجهی به مسائل بنیادی، دست به ماشه فروش شدند و صف‌های فروش سنگین پرقدرت به راه خود ادامه می دهند.
نمایی کلی از تابلوی قرمز بورس در امروز
شاخص کل بورس امروز کار خود را با ریزش ۲۶ هزار واحدی آغاز کرد و در نیمه کانال ۱.۳ میلیون واحدی قرار گرفت. کاهش ۱.۸۹ درصدی شاخص کل در کنار عقب‌نشینی ۶۷ صدم درصدی شاخص هم‌وزن نشان می‌دهد امروز نماد‌های شاخص‌ساز با پر کردن حجم مبنا وضعیت بدتری نسبت به شرکت‌های کوچک دارند. در ابتدای معاملات نماد‌های فملی، فولاد، شپنا، تاپیکو، وبملت، شتران و کگل بیشترین تاثیر را در ریزش بازار دارند.
امروز از مجموع ۲۹۸ نماد بورسی معامله شده در ساعات اولیه، ۲۷۷ نماد ارزش سهام خود را از دست داده‌اند و تنها ۱۹ نماد با قیمت بالاتر از روز گذشته معامله می‌شوند. همچنین در فرابورس، شاهد کاهش قیمت سهام ۱۷۱ نماد در برابر افزایش قیمت ۳۸ نماد هستیم. با این حساب می‌توان گفت از مجموع ۵۰۷ نماد بازار سرمایه، ۴۴۸ نماد و حدود ۹۰ درصد آنها با روند نزولی مواجه شده‌اند. از این تعداد حدود ۷۰ درصد صف فروش دارند.
بررسی نقشه بازار در ابتدای معاملات امروز نشان از تکرار ریزش‌های روز گذشته دارد. بیشترین حجم معاملات امروز در ساعات اولیه مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF است. در بین آنها اغلب صندوق‌های سهامی نزدیک به پنج درصد ارزش خود را از دست داده‌اند، اما دارا یکم صرفا یک درصد کاهش قیمت داشته.
سرمایه‌گذاری‌ها در رتبه دوم برترین گروه صنعت از نظر حجم معاملات قرار دارند. در بین آنها وسپهر و ومهان با صف فروش به استقبال سهامدارانشان آمده‌اند. محصولات شیمیایی به جز چند نماد شاروم، پاکشو و شسینا اغلب صف فروش دارند. فلزات اساسی عموما قرمزرنگ هستند و شاهد تشکیل صف فروش سنگین در فولاد و فملی هستیم. خودرویی‌ها مثل روزهای گذشته ظاهر شده‌اند. ختور و خرینگ با صف خریدشان به رنگ سبز درآمده، اما دیگر نماد‌ها از جمله خودرو و خگستر صف فروش دارند.
در گروه کانه‌های فلزی کدما با رشد پنج درصد و اوراق حق تقدم آن با کاهش پنج درصدی روبرو شده است. بانک‌ها، بورس‌ها، پالایشگاه‌ها، دارویی‌ها، سیمانی‌ها، عرضه برق و گاز، دیگر گروه‌های سراسر قرمزرنگ در بازار خونین امروز هستند.
فهرست سنگین‌ترین صف‌های فروش در بازار امروز به طور کلی دست نماد‌های شاخص‌ساز است. در صدر آنها شپنا قرار دارد که در ساعات اولیه معاملات شاهد تشکیل صف قدرتمند با ارزش ۴۶۵ میلیارد تومان در این نماد هستیم. فولاد با صف ۳۲۱ میلیارد تومانی در مقام دوم ایستاده و شبندر با صف فروش ۲۹۴ میلیارد تومانی در رتبه سوم قرار دارد. پشت سر آنها نماد‌های فملی با صف ۲۶۸ میلیارد تومانی، حکشتی با صف ۲۵۴ میلیارد تومانی، وملی با صف ۲۳۷ میلیارد تومانی و خودرو با صف ۲۲۳ میلیارد تومان تومانی به چشم می‌خورند.
در ابتدای معاملات امروز حدود ۳۸۸ نماد یعنی ۷۰ درصد کل بازار سرمایه صف فروش دارند و مجموع ارزش صف‌های فروش در ساعات اولیه رقمی حدود هشت هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
در آن سوی بازار شاهد تشکیل صف خرید در ۳۰ نماد هستیم که اغلب آنها به تازگی عرضه اولیه شده‌اند. شاروم با صف خرید ۵۵ میلیارد تومانی در رتبه اول قرار دارد و ولپارس با صف ۴۱ میلیارد تومانی پشت سر آن ایستاده است. ارزش کل صف‌های خرید بازار امروز در ساعات اولیه معاملات حدود ۳۲۰ میلیارد تومان است که قابل مقایسه با ارزش صف‌های فروش نیست.
دلایل تداوم ریزش قیمت سهام
سلب اعتماد سرمایه‌گذاران از سیاست‌گذاران سبب شده تا از ۱۹ مرداد شاهد سرایت رفتار هیجانی سهامداران تازه‌وارد به سرمایه‌گذاران حقیقی و حتی حقوقی بازار باشیم. حقوقی‌هایی که در مواقعی زود‌تر از سایرین وارد صف فروش می‌شدند و بعضا با تماس‌های مکرر، اعلام ممنوعیت فروش و برگزاری جلسات توجیهی از سوی سازمان بورس که همگی در راستای کنترل فشار عرضه صورت گرفت، اقدام به تغییر رویه برای کوتاه‌مدت می‌کردند. هر چند عمر حمایت مصنوعی سهامداران عمده به خرید سهام به چند روز معاملاتی بیشتر نرسید، اما نشان داد که بازار با چنین سیاستی به کنترل نمی‌رسد و مدیریت بازار فقط با تزریق نقدینگی حاصل نخواهد شد.
نمونه بارز کمرنگ شدن تحلیل در بازار سرمایه را می‌توان در گزارش‌های میان‌دوره‌ای تابستان شرکت‌ها نیز مشاهده کرد. گزارش‌هایی که غالبا برای بازار مفید بوده و حاوی اطلاعات با چشم‌انداز مطلوب سرمایه‌گذاری است، اما سهامداران بدون ارزیابی و درنظر گرفتن چنین اطلاعاتی همچنان اقدام به فروش سهام ارزنده خود می‌کنند.
با این حال غلبه ترس بر معاملات سهام را می‌توان یکی از دلایل رفتار هیجانی سرمایه‌گذاران طی چند وقت اخیر در نظر گرفت، سهامدارانی که بدون در نظر گرفتن پتانسیل بنیادی شرکت‌ها، صورت‌های مالی و چشم‌انداز آتی اقدام به معامله در بورس و فرابورس می‌کنند. از این رو بی‌اعتمادی سرمایه‌گذار به سیاست‌گذار را می‌توان از دلایلی در نظر گرفت که این روزها به افت قیمت سهام شرکت‌ها دامن می‌زند. نبود استراتژی مدیریت در زمان‌بندی مناسب برای عرضه صندوق‌های سرمایه‌گذاری دولتی و تشدید اختلاف بین وزارتخانه‌های اقتصاد و نفت و البته فرصت‌سوزی سیاست‌گذار در آزادکردن سهام عدالت در سال‌های گذشته و تاخیر آن به اوایل سال ۹۹ موجب نرسیدن سیاست‌گذار به هدف بزرگ تامین مالی از این بخش اقتصاد شد.
هر چند دولت با توجه به شرایط نزولی بازار سهام تخفیف بیشتری را در عرضه صندوق ETF پالایشی یکم برای قشر سرمایه‌گذار در نظر نگرفت، اما تداوم روند رو به کاهش شاخص بورس تاکنون سود ۳۰درصدی دارا دوم را به هیچ رسانده و در جای خود فقط بخشی از این عرضه مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار گرفت. در این میان حتی رشد نرخ دلار به کانال ۳۰ هزار تومان نیز نتوانست در فروکش جریان عرضه موثر واقع شود. به هر ترتیب فارغ از موضوعات داخلی اثر‌گذار، سایه انتخابات آمریکا نیز سرمایه‌گذاران را در لاک احتیاط فرو برده است.
مطالب مرتبط:
به‌طوری که سهامداران بدون توجه به افزایش سودآوری شرکت‌هایی که با دلار نیمایی ۲۰ تا ۲۵ هزار تومانی گزارش‌های میان دوره‌ای خود را منتشر کرده‌اند فقط استراتژی فروش سهام را در دستور کار معاملاتی خود قرار داده‌اند. این افراد معتقدند در صورت پیروزی بایدن در انتخابات ایالات متحده یقینا کاهش نرخ دلار در بازار ارز را خواهیم داشت. نوسانی که می‌تواند موجب تشدید کاهش شاخص‌های بورسی شود. هر چند بازار سهام بیش از انتظارات افت کرده و رفتاری مبتنی بر تحلیل بنیادی و تکنیکال در روند نزول از خود نشان داد، اما تداوم ریزش قیمت سهام در پی انتخاب هر کدام از کاندیدا‌های ریاست جمهوری موضوعی است که از دید صاحب‌نظران اقتصادی بعید به نظر می‌رسد؛ چرا که این افراد معتقدند توجه به اصلاحات صورت گرفته شاخص‌های سهامی جایی برای ریزش بیشتر نخواهند داشت و فقط با عبور از پروسه انتخابات، فارغ از پیروزی هر کدام از کاندید‌اها، بورس ایران به‌طور مجدد می‌تواند در مسیر صعودی خود قرار بگیرد.
با این حال سهامدارانی که در بازار ۳ ماه گذشته در P/ Eهای بسیار بالا در سمت خرید سهام صف کشیده بودند، در حال حاضر به دلیل تشدید هراس و انتظار برای تعیین تکلیف ریاست‌جمهوری در آمریکا، در P/ Eهای کمتر از ۸ مرتبه نیز تمایلی به خرید ندارند. این در حالی است که شرایط فعلی با توجه به گزارش‌های قوی میان‌دوره‌ای از سوی بنگاه‌های بورسی، می‌تواند موقعیتی مناسب برای چینش یک پرتفوی پرسود باشد.
چرا شرایط سرمایه‌گذاری در بورس مهیاست؟
مهدی آزادواری کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایرنا به ریسک تهدید کننده معاملات بورس اشاره کرد و افزود: اگر بخواهیم ریسک‌های بازار را مورد بررسی قرار دهیم در ابتدا باید آن را به ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک تقسیم کرد.
وی به افزایش ریسک‌های سیستماتیک بازار که خارج از حیطه بورس و اختیارات فعالان بازار است تاکید کرد و گفت: بحث قیمت دلار که وابسته به انتخابات آمریکا و روند معاملات بورس است در انتظار فرد انتخاب شونده به عنوان رییس جمهوری است، این مساله باعث شده تا همه فعالان بازار حالتی از انتظار را به خود بگیرند تا بعد از مشخص شدن نتیجه انتخابات اقدام به سرمایه‌گذاری و ورود یا خروج سرمایه‌های خود در بورس کنند.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: اخیرا خروج نقدینگی و اصلاح قیمت سهام در بازار توسط افراد غیرحرفه‌ای بازار اتفاق افتاده است، به همین دلیل اکنون بسیاری از سهم‌های حاضر در بازار از نظر قیمتی در شرایط بسیار خوبی قرار دارند.
وی با بیان اینکه اکنون از بازار با چنین قیمت‌هایی استقبال نمی‌شود، خاطرنشان کرد: این موضوع در کنار وضعیت مبهم روند اقتصادی کشور، ناشی از بی اعتمادی سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام است که به دلیل اصلاح اخیر شاخص بورس ایجاد شده است.
آزادواری خاطرنشان کرد: تا کنون اعتماد افراد برای سرمایه‌گذاری در بورس جلب نشده است تا دوباره سرمایه‌های خود را وارد بورس کنند به همین دلیل سرمایه‌گذاران درگیر بازارهای موازی هستند که این بازارها هم به دلیل برخی از تغییرات ایجاد شده هنوز سرمایه چندانی را به سمت خود جلب نکردند و شاهد خروج نقدینگی از آن بازارها هم هستیم.
روند نزولی شاخص بورس تا کجا ادامه دارد؟
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه روند نزولی شاخص بورس تا کجا ادامه دار است؟ گفت: بازار تا زمان انتخابات آمریکا، نوسان‌های به نسبت شدیدی را تجربه می‌کند و ممکن است روزهای مثبتی را هم تجربه کند اما به تناسب آن شاهد روزهای منفی خواهیم بود که البته این موضوع جزو ذات بازار است.
آزادواری با اشاره به اینکه ثبات در معاملات بورس به بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برمی‌گردد، افزود: نوسان‌های شدید در معاملات بورس نشان‌دهنده عدم قدرت تصمیم گیری میان سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بورس است.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: اگر سهامداران خرد به صورت ثابت به دنبال ورود سرمایه‌های خود در بورس هستند بهتر است از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس کنند و همچنین افرادی که از اطلاعات خوبی برای سرمایه‌گذاری در بورس برخوردارند بهتر است به سمت سهام شرکت‌های بنیادی که تحلیل‌های مثبت و منطقی از این شرکت‌ها در کدال منتشر می‌شوند پیش روند.
وی با بیان اینکه نوسان‌های شدید در بازار باید از طریق نهادهای حقوقی مورد کنترل قرار گیرند تا سهامدار خرد ضرر و زیان زیادی را متحمل نشود، ادامه داد: اکنون باید سکان بازار بیشتر به دست مدیران حرفه‌ای بازار باشد، نهاد متولی می‌تواند اطلاع‌رسانی بیشتری را برای نحوه ورود سرمایه‌گذارانی که مطلع از سرمایه‌گذاری در بازار نیستند داشته باشد، زیرا بازار سرمایه با بازار چند سال گذشته بسیار فرق کرده و با گستردگی زیادی همراه شده است به همین دلیل باید به صورت روزانه اطلاع‌رسانی‌های درستی از این بازار انجام شود.
آزادواری اظهار داشت: توسعه بازار سرمایه، توسعه اقتصاد کشور است که در نهایت منجر به اشتغال و کارآفرینی خواهد شد و با توجه به وضعیت بحرانی اقتصادی کشور، بازار سرمایه می تواند تاثیر مثبتی را در کشور داشته باشد.
تاثیر کاهش قیمت دلار بر معاملات بورس
این کارشناس بازار سرمایه به تاثیر کاهش قیمت دلار بر معاملات بورس اشاره کرد و افزود: در صورت کاهش قیمت دلار، افرادی که سرمایه‌های خود را وارد بازار دلار کرده بودند اقدام به فروش دلار و ورود سرمایه‌های خود به سمت بازار سرمایه که دارای سهام ارزنده با قیمت‌های پایینی است، خواهد کرد به همین دلیل این اتفاق از برخی زوایا باعث رشد بورس خواهد شد.
وی با بیان اینکه بهتر است سهامداران خرد تا پایان انتخابات آمریکا از تصمیم‌گیری‌های هیجانی و عجولانه خودداری کنند و تا پایان سال مالی شرکت‌ها در بازار حضور داشته بشند تا بتوانند از سود مجامع شرکت‌ها منتفع شوند، گفت: اگر سهامداران در این موقعیت سهام خود را بفروشند متضرر خواهند شد، به همین دلیل باید با دید بلندمدت در این بازار سرمایه‌گذاری کنند.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران می خوانند:
