به گزارش تیتربرتر؛ بسیاری از فعالان بازار ارز منتظر مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا هستند، پیش‌بینی همگانی بر این فرض استوار است، در صورتی که نامزد دموکرات‌ها بتواند ترامپ را شکست دهد، چشم‌انداز بلند مدت دلار نزولی خواهد بود و حداقلش این است دیگر از قیمت‌های فضایی خبری نخواهد بود.
رشد 25 درصدی قیمت دلار ظرف یک ماه
سیدکمال سیدعلی معاون اسبق ارزی بانک مرکزی در با اشاره به اینکه ارز طی یک ماه با افزایش ۲۵ درصدی روبرو شد، به فرارو گفت: این مسئله خود نوعی رکورد به حساب می‌آید که تاکنون سابقه نداشته است، به بیان دیگر دلار از اواسط شهریور ماه استارت افزایش قیمت خود را از ۲۲ هزار تومان زد و در انتهای مهر، نیز مرز ۳۲ هزار تومان را فتح کرد، بنده در گفتگو‌های پیشین نیز اعلام کردم که ریزش دلار در پیش است، ولی برخی‌ها حتی این اظهار نظر را به سخره گرفتند، اما این گفته بر مبنای متغیر‌های اقتصاد کلانی که در کشور وجود دارد، بیان شد.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر اطلاعات دقیقی از وضعیت شاخص‌های اقتصادی توسط بانک مرکزی منتشر نمی‌شود، افزود: تنها از روی صحبت‌ها و نوشته‌های همتی رئیس کل بانک مرکزی که داده‌هایی بیان می‌شود، می‌توان اطلاعات کلی را فهمید، اما در هر حال ریزش دلار را هر جور که حساب کنید، اتفاق می‌افتاد، اما حال سناریویی که از این به بعد رخ خواهد داد، مهم است و تمامی مردم می‌خواهند ببینند، دلار در چه نرخی آرام خواهد گرفت.
سیدعلی با بیان اینکه بازار ارز در یک ماه اخیر هیجانی و تحت تاثیر اخبار سیاسی بالا رفت، اظهار داشت: هیچ خبر خاص سیاسی در این مدت اعلام نشد که دلار این چنین افسار پاره کند، بنابراین همین جو روانی و سفته بازی که شکل گرفت، موجبات آن را فراهم آورد تا بازار ارز چنین التهاب بی‌سابقه‌ای را تجربه کند، برخی از افراد به طمع کسب سود‌های بسیار زیاد وارد این بازار شدند، غاقل از اینکه تفکر لازم را داشته باشند، مبنی بر اینکه آیا دلار همچنان به بالا رفتن خود ادامه خواهد داد، یا اینکه جایی خواهد ایستاد.
این کارشناس بازار ارز در مورد سناریویی که برای دلار می‌توان متصور بود، بیان داشت: به نظر می‌رسد این رشد ۲۵ درصدی طی یک ماه به نوعی می‌تواند پیش‌خور کردن خبر انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا باشد، در حالی که در آن زمان بسیاری اعتقاد داشتند که ترامپ رای می‌آورد، اما طی سه روز اخیر و با توجه به نتایج نظرسنجی‌ها برخی از فروشندگان به این نتیجه رسیده‌اند که شانس بایدن بیشتر است، اما در کل می‌توان گفت، دلیلی که باعث شود، دلار طی یک ماه با این رشد روبروشود، وجود نداشت.
نرخ واقعی دلار چند است؟
وی با تاکید بر اینکه نرخ تعادلی و ارزش ذاتی دلار بین ۱۸ تا ۲۱ هزار تومان است، اضافه کرد: با توجه به اینکه بسیاری از مردم و همچنین فعالان اقتصادی منتظر روشن شدن تکلیف انتخابات آمریکا هستند، چنین مسئله حتی اعلام خبر آن می‌تواند یک شوک دیگر به بازار ارز بدهد و آن را تا ۱۷ هزار تومان نیز کاهش دهد، سابقه این مسئله در زمان اعلام قطعنامه ۵۹۸ وجود دارد، در آن زمان بعد از اینکه این خبر اعلام شد، دلار قیمتش در بازار سقوط آزاد داشت.
سیدعلی ادامه داد: حال مقطعی که آمریکا به برجام برمی‌گردد، در صورتی که بایدن انتخاب شود، بازار ارز نیز با یک شوک جدی روبرو می‌شود، از سوی دیگر اگر ترامپ نیز حتی انتخاب شود، اعداد فضایی که برخی به عنوان هدف برای دلار می‌گویند، به نظر می‌رسد پایه‌ای ندارد، زیرا که در صورت تحقق چنین موضوعی، عملا اقتصاد کشور از هم پاشیده می‌شود، زیرا که دیگر واردات کالا‌ها و مواد مصرفی با این قیمت هیچ گونه توجیهی ندارد، زیرا که دیگر مردم توان و قدرت خرید آن را نیز ندارد.
این کارشناس مسائل ارزی ادامه داد: از سوی دیگر بسیاری از مواد اولیه تولیدی کارخانه‌ها نیز وارداتی است، در چنین صورتی که دلار به این نرخ‌ها برسد عملا همه آن‌ها نیز نابود خواهند شد، بنابراین باید یک تصمیم درست و بر اساس مصلحت گرفت.
معاون ارزی اسبق بانک مرکزی یادآور شد: اگر آمریکا به برجام برگردد، ما نمی‌توانیم جلوی آمریکا را بگیریم، بنابراین اگر این امر رخ دهد و فروش نفت آزاد شود، آن زمان نیز راه برای تصویب FATF نیز هموار خواهد شد، زیراکه رفع تحریم‌ها بدون پیوستن به FATF هیچ فایده‌ای ندارد و گویی ما خودمان را با دستان خودمان تحریم کرده‌ایم.
عوامل سقوط قیمت دلار در هفته جاری
بازار غیررسمی ارز در معاملات هفته جاری خود کاهش تا پنج هزار تومانی قیمت دلار را شاهد بود که البته دوباره مسیر صعودی یافت. سقوط قیمتی شدید که به اعتقاد گروهی از کارشناسان کلید آغاز آن از هفته پیش و توسط بانک مرکزی زده شد.
از جمله این کارشناسان «میثم رادپور» بود که هفته گذشته، اقدام بانک مرکزی برای اعلام شفاف عرضه روزانه ۵۰ میلیون دلار اسکناس در بازار ارز همزمان با افزایش سقف خرید روزانه صرافی‌ها و کارگزاری‌های بانکی تا ۵۰۰ هزار دلار را را اقدامی مفیددر زمانی موثر دانسته و ضمن این که پیش‌بینی کرده بود قیمت ارز به زودی کاهش پیدا خواهد کرد. وی تاکید داشت: این اقدام بانک مرکزی با توجه به پیچیدگی‌ها و عدم تطابق هایی که بازار ایران شاهد آن است در کنار سایر اقدامات این نهاد، برای تاثیرگذاری نیاز به زمان دارد.
تحولات روزهای اخیر بازار ارز نشان می‌دهد که زمان مورد نیاز برای شکسته شدن قیمت ها در بازار حدود یک هفته بوده است و به همین مناسبت دوباره به سراغ این کارشناس اقتصادی رفته تا شرایط امروز بازار ارز کشور را بررسی کرده بشیم.
رادپور در توضیح علل بروز چنین نوسانات شدیدی بازار ارز در هفته ای که گذشت، به ایرنا گفت: امسال ما شاهد هستیم که قیمت‌های تمامی بازارهای داخلی رشد شدیدی داشته‌اند که توضیح دلیل این افزایش قیمت‌ها آسان نیست. ما مشکلاتی مانند کرونا و تحریم‌های آمریکا را داریم که باعث مشکلاتی مانند کاهش شدید درآمدهای ارزی، مشکل تامین ارز مورد نیاز بازار و همچنین افزایش حجم نقدینگی شده است. اما این یک واقعیت علمی است که با این عوامل نمی‌شود این حجم از گرانی را مطابق با تئوری‌های موجود توجیه کرد.
این کارشناس بازارهای مالی ادامه داد: با اطمینان می‌توان گفت بخش زیادی از دلایل این افزایش بسیار زیاد قیمت‌ها و تورم، ریشه پولی ندارد یا به عبارتی تحت تاثیر عوامل روانی همچون انتظار تورمی است. بنابراین پیش‌بینی می‌شد و می‌شود این روند پایدار نباشد و شکسته شود. شرایط اقتصادی ما در ماه‌های اخیر به گونه‌ای شده است که مردم مشاهده می‌کنند، همه اجناس در حال گران شدن هستند.
بنابراین انتظاری در عموم جامعه شکل گرفته است که اگر امروز خرید نکنی، ضرر کرده‌ای. این انتظار متاسفانه یک واکنش غیرطبیعی را در بازارهای داخلی ایجاد کرده است. در ماه‌های اخیر ما شاهد هستیم علاوه بر بازار ارز در بازارهای طلا ، خودرو، مسکن، کالای دیجیتال و غیره نیز تورمی شدیدی حکم فرماست که برای توجیه آن‌ها هم نمی‌توان تنها به ریشه پولی‌های پولی تورم اکتفا کرد. بنابراین همان‌گونه که در تحولات هفته جاری بازار ارز دیده می‌شود، انتظار می‌رود این تورم دوام نداشته باشد و در نهایت تمام این بازارها به مرحله اصلاح و تعدیل قیمت برسند.
مطالب مرتبط:
وی علاوه بر اقدامات بانک مرکزی از دیگر دلایل شکسته شدن قیمت‌ها در بازار ارز را بازگشت درآمدهای ارزی غیرنفتی کشور به سطح دوران پیش از کرونا دانست و افزود: بحران کرونا و بسته شدن مرزها درآمد ارزی غیرنفتی کشور را هم تحت تاثیر خود قرار داده بود، اما آمارهای ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که شرایط اقتصادی کشور در حال بازگشت به مرحله پیش از کرونا است. به عنوان مثال در شش ماه ابتدای امسال کشور ما ۱۳ میلیارد دلار صادرات داشته است که حدود ۳۷ درصد کمتر از صادرات سال قبل است، اما میزان صادرات شهریورماه تنها ۵ درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است. این روند، این امید را در فعالان اقتصادی ایجاد کرده است که روند صادرات کشور ما به دوران پیش از کرونا بازگشت کرده است.
رادپور در ادامه توضیح این دلایل تاکید کرد: علاوه بر این که شرایط صادرات کشور به دوران پیش از کرونا نزدیک شده است، از سوی دیگر می‌دانیم که کسری بودجه دولت در این مدت در حجم گسترده‌ای پولی نشده است و تورم موجود عوامل روانی پررنگی دارد که به تحولات مربوط به سیاست خارجی نیز مرتبط است.
این کارشناس اقتصادی در پایان خاطر نشان کرد: بنابراین آنچه در هفته جاری شاهد آن بودیم، علاوه بر مجموعه دلایل فوق، در پی عرضه روزانه ۵۰ میلیون ارز نقدی به بازار توسط بانک مرکزی اتفاق افتاده است. امیدوار هستیم که همچنان فشار جدی به بازار برای تعدیل قیمت‌ها ادامه پیدا کند تا شاهد ادامه روند اصلاح قیمت‌ها باشیم.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران می خوانند:
