به گزارش تیتربرتر؛ انتخابات ریاست جمهوری در سال 1400 یکی از رویدادهای مهم سیاسی و جنجالی کشور به شمار می آید. حالا کمتر از 9 ماه تا انتخابات دولت دوازدهم باقیمانده است، گمانه زنی درباره گزینه های احتمالی مورد حمایت جناح های سیاسی بیش از گذشته داغ شده است.
حالا در بین کاندیداهای احتمالی انتخابات 1400 نام اسحاق جهانگیری به میان آمده است این در حالی است وی رسماً برای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران نیز به عنوان نامزد پوششی حسن روحانی حضور یافت و تایید صلاحیت شد.
اسحاق جهانگیری اواخر خردادماه و طی جلسه ای با رئیس جمهور، پس از اینکه رئیس جمهور با حالت عصبانیت به او گفت: شما اصلاح طلبان می خواهید دولت را بیاندازید... با حالت قهر جلسه را ترک کرد و مدتی خانه نشین شد.
اسحاق جهانگیری کیست؟
اسحاق جهانگیری در سال ۱۳۳۶ در کوه‌شاه در شمال شرق استان هرمزگان به دنیا آمد. وی دانش‌آموخته کارشناسی فیزیک از دانشگاه کرمان، کارشناسی ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی شریف و دکترای مدیریت صنعتی از دانشگاه آزاد اسلامی تهران (واحد علوم و تحقیقات) است.
وی یک سیاستمدار اصلاح طلب است که در دولت یازدهم و دوازدهم پست معاون اول جمهوری را برعهده داشته است.
اسحاق جهانگیری بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ به عنوان مسئول جهاد سازندگی شهرستان جیرفت مشغول به کار شد و سال ۱۳۶۳ در جهاد کشاورزی فعالیت کرد تا اینکه در دومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی توانست به نمایندگی از مردم جیرفت وارد مجلس شد.
جهانگیری همچنین توانست در سومین دوره مجلس شورای اسلامی بار دیگر از طرف مردم جیرفت به مجلس راه یابد. وی با عنوان چهره حزبی نیز شناخته می‌شود، زیرا وی از موسسان حزب کارگزان سازندگی به شمار می‌آید.
اسحاق جهانگیری در سال ۱۳۷۱ در دولت هاشمی رفسنجانی به اصفهان رفت و به جای غلامحسین کرباسچی استاندار اصفهان شد. همچنین وی در دوره دولت اصلاحات ابتدا به عنوان وزیر معادن و فلزات به مجلس پنجم معرفی شد و پس از ادغام وزراخانه‌ها نیز مسئولیت وزارت صنایع و معادن را بر عهده گرفت.
وی مرداد سال ۱۳۹۲ از سوی حسن روحانی به عنوان معاون اول رئیس جمهور در دولت یازدهم انتخاب شد و در صورت عدم استعفا و تغییر شرایط به طور حتم تا پایان دولت دوازدهم بر این پست خواهد ماند.
مهمترین سوابق اجرایی
- مسئول جهاد سازندگی شهرستان جیرفت سال‌های ۱۳۶۱ - ۱۳۵۹ (بعد از انقلاب فرهنگی)
- عضو شورای جهاد سازندگی استان کرمان سال‌های ۱۳۶۳ – ۱۳۶۱
- نماینده دوره‌های دوم و سوم مردم شهرستان جیرفت در مجلس شورای اسلامی سال‌های ۱۳۷۱ – ۱۳۶۳
- استاندار اصفهان در دولت آیت الله هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۶ – ۱۳۷۱
- وزیر معادن و فلزات و پس از ادغام وزیر صنایع و معادن در دولت خاتمی سال‌های ۱۳۸۴ – ۱۳۷۶
- عضو هیئت علمی سازمان مدیریت صنعتی و سپس رییس هیئت امناء بنیاد صنعت و توسعه (NGO) سال‌های ۱۳۹۲ – ۱۳۸۴
- معاون اول رییس جمهور در دولت روحانی مرداد ۱۳۹۲ تاکنون
خیز انتخاباتی اسحاق جهانگیری
اسحاق جهانگیری شخصیتی اصلاح‌طلب و در عین حال عمل‌گرا شناخته می‌شود که در برهه‌های مختلف در دولت یازدهم و دوازدهم، سعی کرد از این دو خصیصه دور نشود و شاید به چنین دلایلی باشد که نام او هم در میان نامزد‌های احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ به چشم می‌خورد و حتی گمانه‌زنی روی او بیش از دیگران باشد؛ زیرا جهانگیری در سال ۹۶ وقتی به‌عنوان نامزد پوششی روحانی در انتخابات حاضر شد، نشان داد نه‌تن‌ها پتانسیل ریاست‌جمهوری را دارد، بلکه می‌تواند سرمایه اجتماعی درخورتوجهی را به سمت خود بکشاند و پر‌بیراه نیست اگر گفته شود او بهتر از خود روحانی در برابر نامزد‌های اصولگرا سخن گفت و به دفاع از مواضع اعتدالی و حتی اصلاح‌طلبانه پرداخت.
جهانگیری در سال ۹۲ بنا داشت در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کند؛ انتخاباتی که حسن روحانی با حمایت اصلاح‌طلبان فاتح آن بود. او درباره این موضوع چند سال پیش در گفت‌وگویی با روزنامه «شرق» گفته بود: «بنده در آخرین ساعات روز ثبت‌نام به سمت وزارت کشور رفتم و می‌خواستم اگر آقای هاشمی نیامدند، لحظات آخر برای انتخابات ثبت‌نام کنم و اگر آقای هاشمی نمی‌آمدند، من سال ۹۲ ثبت‌نام می‌کردم».
همان‌طور که جهانگیری می‌گوید، هاشمی در آن انتخابات به میدان آمد؛ اما در کمال ناباوری شورای نگهبان به دلیل «کهولت سن» او را ردصلاحیت کرد! هاشمی بعد از ردصلاحیت‌شدن خود، از حسن روحانی حمایت کرد و اصلاح‌طلبان هم با درنظرداشتن تجربیات پیشین مانند انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۴، محمدرضا عارف را قانع کردند از رقابت انتخاباتی انصراف دهد تا در نهایت همه اصلاح‌طلبان از یک اصولگرای میانه‌رو به نام حسن روحانی حمایت کنند.
فراز و فرودهای دوران معاون اولی
روحانی بعد از روی‌کارآمدن خود، جهانگیری را به سِمت معاون‌اولی منصوب کرد. او در دوران مسئولیتش به‌عنوان معاون‌اول رئیس‌جمهور از هیچ کوششی برای پیشبرد امور فروگذار نکرد و حتی بار‌ها پیش از همه سعی کرد در صحنه‌های سیاسی و حتی اقتصادی حاضر باشد که شاید مهمترین آن‌ها کوشش برای ثابت نگه‌داشتن نرخ ارز بود که با تعیین نرخ 4200 تومانی برای دلار، پیامد‌های سخت احتمالی آن را هم به جان خرید تا حدی که تا همین حالا هم برخی به کنایه از دلار جهانگیری سخن می‌گویند.
این تلاش‌ها تا جایی پیش رفت که روحانی بسیاری از مسئولیت‌های مهم در بزنگاه‌های مختلف را به او واگذار می‌کرد؛ زیرا از یک سو از توانایی لازم برخوردار بود و از سوی دیگر مقبولیت اجتماعی داشت و اقدامات او مورد پذیرش مردم قرار می‌گرفت؛ اما این روند بعد از مدتی قدری تغییر کرد؛ تا حدی که او در مراسم گرامیداشت بیست‌ودومین سالروز ملی صادرات در مهر ۹۷ با اشاره به محدودیت‌هایی که در دولت دارد، گفت: «من تا این لحظه اجازه برکناری منشی خودم را نداشته‌ام، پس از من انتظار نداشته باشید که وکیل و وزیر را تغییر دهم».
عبدالله ناصری هم درخصوص سخنانی که درباره اختلاف میان جهانگیری و روحانی گفته می‌شود، چندی‌پیش به روزنامه «آرمان» گفته بود: «برخی در دولت در شرایط حساس، آن جدیتی را که نیاز است داشته باشند، ندارند. این امر سبب می‌شود افراد با سابقه طولانی در امر مدیریت و اجرا و افراد دلسوز کابینه نتوانند این‌گونه شرایط را تحمل کنند.
مطالب مرتبط:
شاهد هستیم در برهه‌ای حساس که کرونا کشور را تحت تأثیر قرار داده و برای مقابله با آن نیاز است با تمام پتانسیل به برنامه‌ریزی و مقابله پرداخت، ستاد ملی مبارزه با کرونا از سوی وزیری با دستان بسته اداره می‌شود که کمترین امکانات و اختیارات را دارد. این اختلاف‌ها و جدی‌نگرفتن مسائل از گذشته نیز وجود داشته است؛ به نحوی که در سهمیه‌بندی بنزین نیز نمود پیدا کرده بود و حتی مشاور رئیس‌جمهور و سخنگوی دولت نیز به صورت ضمنی آن را تأیید کرده بودند؛ بنابراین آنچه مسلم است، اختلاف وجود دارد و از قبل از حوادث اخیر در کشور نیز وجود داشته است.
مدیریت دولت و در رأس امور اجرائی کشور قرارگرفتن، امر بسیار خطیری است؛ به شکلی که شاید مهمترین نیاز آن، جدیت در کار است. این جدیت را ما از همان سال ۹۲ در فعالیت‌های جهانگیری مشاهده می‌کردیم؛ اما در رأس دولت، این مقوله وجود نداشت. این نبود جدیت شاید در دولت‌های دیگر نیز وجود داشته؛ اما این دوره به شکلی عجیب بیشتر نمایان شد.
معاون‌اول رئیس‌جمهور بار‌ها به این علت قصد استعفا داشته است و این از همان دوره نخست دولت نیز وجود داشت؛ اما به توصیه بسیاری از بزرگان این کار را انجام نداد و هر بار که اختلاف‌ها جدی می‌شد، زمزمه استعفا نیز بیشتر به گوش می‌رسید؛ اما به نظر ایشان سیاست صبر را در پیش گرفته تا در مدت زمان باقیمانده از دولت، التهاب جدیدی ایجاد نشود. برخی از چهره‌ها نیز به ایشان توصیه کردند فضای دولت را نباید خالی کرد و از همین اختیارات محدود نیز باید به بهترین شکل در پیشبرد امور مردم بهره جست».
شانس جهانگیری در انتخابات 1400
جهانگیری با ذکر سوابق یادشده می‌تواند گزینه خوبی برای اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده باشد؛ زیرا از یک سو احتمال تأیید صلاحیت او بسیار بالاست، به دلیل آنکه او اولا هیچ‌گاه در تمام این سال‌ها مواضع تندی اتخاذ نکرده، ثانیا بر اساس سخنان کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، مبنی بر آنکه معیار این شورا اصل استصحاب است، جهانگیری در سال ۹۲ تأیید صلاحیت شده و بر اساس استصحاب، اصل بر تأیید‌صلاحیت‌شدنش است و ثالثا او در مقام معاون‌اول ریاست‌جمهوری است و بعید به نظر می‌رسد که شورای نگهبان فردی در این جایگاه را ردصلاحیت کند.
از طرفی جهانگیری یک نیروی کاملا اصلاح‌طلب با پایگاه حزبی کارگزاران محسوب می‌شود و با توجه به آنکه اصلاح‌طلبان اخیرا تأکید می‌کنند که بعد از این از نامزد غیراصلاح‌طلب استفاده نمی‌کنیم، این احتمال بسیار بالاست که جهانگیری را مدنظر داشته باشند.
نکته دیگر آنکه جهانگیری با سخنانش در مناظرات انتخاباتی سال ۹۶ و نیز اقدامات مهمی که در دولت انجام داده است، جدای از حمایت اصلاح‌طلبان از او، شخصا نیز سرمایه اجتماعی دارد و این احتمال وجود دارد که برخی از مردم، به صفت شخصی جهانگیری به او رأی بدهند و در نهایت آنکه او ارتباط خوبی هم با طیف‌های مختلف اصلاح‌طلبی دارد و با حضور او شاید اصلاح‌طلبان دچار اختلاف‌هایی نظیر آنچه در انتخابات مجلس مشاهده شد، نشوند؛ زیرا از یک سو کارگزاران حامی او خواهد بود؛ زیرا او عضو این حزب است و از سوی دیگر بدنه اصلی اصلاح‌طلبان نیز با توجه به سوابق و سخنان او، احتمالا مخالفتی با او نخواهند داشت و نکته پایانی آنکه با درنظرداشتن رویکرد سیاست خارجی دولت که مبتنی بر تعامل با جامعه جهانی بود، در شرایطی که به نظر می‌رسد دیپلماسی با توجه به نتیجه انتخابات آمریکا و تحریم‌های گسترده علیه ایران، می‌تواند گفتمان غالب در انتخابات ۱۴۰۰ باشد، جهانگیری در پیشگاه مردم مورد قبول باشد؛ زیرا طبیعتا آرای او در حوزه سیاست خارجی را نمی‌توان از رویکرد تیم دیپلماسی دولت روحانی با محوریت ظریف جدا دانست.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران میخوانند:
