تیتربرتر: ماجرای تلخ رومینای 14 ساله که پدرش چند روز پیش او را با داس در خواب کشت، نخستین پرونده از نوع پروندههای قتل ناموسی نیست و قطعا آخرین نیز نخواهد بود اما سرنوشت قانونی قاتل چه خواهد شد و حکم پدر رومینا اشرفی چیست؟
داستان قتل رومینای 14 ساله از زبان دادگستری گیلان
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری گیلان گفت: در تاریخ 28اردیبهشت ماه رومینا اشرفی دختر 14ساله تالشی همراه پسری 35 ساله متواری میشود و یک روز پس از آن پدر این دختر شکایتی تحت عنوان آدم ربایی در دادسرای شهرستان آستارا مطرح میکند.
پدر رومینا اشرفی با ملاطفت و مهربانی که به خرج میدهد اعتماد بازپرس را جلب میکند و به همین دلیل بازپرس از تحویل وی به خانواده اطمینان خاطر داشته است.
اینکه گفته می شود پدر رومینا اشرفی به مواد مخدر اعتیاد داشته است، صحت ندارد و همچنین پدر فاقد هرگونه سابقه کیفری بوده است.
پس از اینکه رومینا اشرفی تحویل خانواده میشود آنها شب را در منزل یکی از بستگان در آستارا ساکن میشوند و شرایط کاملا معمولی و طبیعی بوده است، ولی فردای آن روز به روستای خود مراجعت میکنند و مشخص نیست آنجا چه اتفاق غیر عادیای افتاده است.
پدر رومینا اشرفی بلافاصله پس از این اقدام از کار خود پشیمان میشود و از خانه بیرون میآید و تقاضای کمک میکند که بی فایده است.
رومینا اشرفی دختر 14 ساله تالشی، قربانی خشونت خانوادگی شده است. پرونده بصورت ویژه رسیدگی خواهد شد.
سرنوشت پدر رومینا اشرفی چه میشود؟
در قتل فرزند توسط پدر عوامل گوناگونی دخالت دارند. شرایط بحرانی روحی و روانی پدر که به خاطر ابتلابه بیماریهای روانی یا تحریکات ناشی از توهمات شیطانی که در اثر وقوع اختلال در شخصیت او ایجاد شده یا فشارهای طاقت فرسای ناشی از معضلات حاد معیشتی و اقتصادی و ناامیدی از تامین حداقل ضروریات زندگی، او را شرمنده و مایوس میسازد و وی دچار چنان شرایط روحی نامساعدی میگردد که با توجیه غیرمنطقی استخلاص فرزندان از آینده شوم، راهی جز قتل آنها را شایسته نمیداند وبه زعم خویش دچار حالت جنون شده و به قتل فرزند دست میزند یا در گاهی موارد دیده شده پدر در حالت ارتکاب جرمی دیگر قرار دارد و فرزند وی اتفاق شاهد ماجرا میباشد و برای سرپوش گذاشتن بر ارتکاب آن جرم و مخفی گذاشتن آن فرزند خویش را از بین میبرد و در برخی موارد فرزند مرتکب عملی شده که آبروی خانواده در اجتماع با خطر مواجه میشود؛ مثلافرزند درگیر مواد مخدر یا مشکلات جنسی و باندهای کثیف تبهکاری گردیده و اینجاست که پدر یا مادر فرزند را مایه ننگ خانواده خود دانسته و از بین هزاران راه، راه کشتن فرزند را برمی گزینند.
قتل عمدی فرزند توسط پدر چه فرزند دختر باشد یا پسر، حسب ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی مستوجب دیه مقرر شرعی است و به اصطلاح این مورد از موارد سقوط قصاص است و از طرف دیگر چون پدر به عنوان مجرم در موضوع مطرح است حسب موازین شرعی با موانع ارث برخورد کرده و این دیه که از پدر اخذ میشود به سایر اولیای دم غیر از او پرداخت خواهد شد و چون این عمل پدر نظم عمومی جامعه را بر هم زده و بیم تجری او بر دیگر افراد جامعه وجود دارد از جهت جنبه عمومی علاوه بر پرداخت دیه به حبس تعزیری ۳ تا ۱۰ سال براساس ماده ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد شد. البته اعمال این مجازات مانع مجازات تتمیمی مندرج در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی (محرومیت از حقوق اجتماعی) نخواهد بود. از نظر صلاحیت رسیدگی نیز حسب قوانین موجود از جمله قانون اصلاح، قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب دادگاههای کیفری استان به این پروندهها رسیدگی میکند.
مطالب مرتبط: فیلم| ماجرای قتل وحشتناک رومینا اشرفی!
دلیل تبعیض میان قتل فرزند توسط پدر و مادر چیست؟
فقهای شیعه تقریبا اتفاق نظر دارند که اگر پدر یا جد پدری فرزند خود را عمدا بکشد، قصاص نمیشود؛ اما این حکم در مورد مادر و سایر اقوام مقتول وجود ندارد که در زیر به برخی از فتاوای ایشان اشاره میکنیم: مرحوم محقق نجفی در این خصوص میگوید: «مادر اگر فرزند خود را بکشد قصاص میشود و هیچ مخالفی را در این حکم ندیدم، مگر اسکافی که با سخن فقهای اهل سنت همرأی است و مادر را با پدر مقایسه میکند و از راه استحسان، حکم به معافیت وی از مجازات میدهد. همچنین اقارب دیگر مانند اجداد، جدات مادری، برادران، خواهران پدری و مادری، عموها، عمهها، داییها و خالهها نیز اگر نوه یا برادرزاده یا خواهرزاده خود را بکشند قصاص میشوند و مخالفی هم در این زمینه ندیدم، مگر ابوعلی و فقهای اهل سنت که اجداد و جدات را معاف از مجازات میدانند».
مرحوم علامه حلی قدسسره میگوید: «پدر اگر فرزندش را بکشد قصاص نمیشود. اما فرزند اگر پدرش را بکشد قصاص میشود. همچنین مادر اگر فرزندش را بکشد قصاص میشود و بقیه خویشاوندان مانند اجداد، جدات مادری، برادران، خواهران، عموها، عمهها، خالهها و داییها قصاص میشوند».
مهمترین دلایلی که برای عدم معافیت مادر در صورت قتل فرزند برشمرده شده است به شرح زیر میباشد:
- مجازات قتل عمد، قصاص است و موارد معافیت از قصاص در منابع شرعی و قانونی تصریح شده است. بنابراین اگر در موردی دلیل خاصی برای استثنا کردن شخصی وجود نداشته باشد، باید به حکم عام قصاص عمل کرد که در مورد مادر هم دلیل خاصی وجود ندارد و مشمول مقررات عمومی قصاص میشود.
- روایات شرعی که پدر را استثنا کردهاند، قابل تسری به مادر نمیباشند؛ زیرا پارهای از آنها واژه «والد» را بهکار بردهاند و این واژه ظهور در پدر دارد، مانند روایت امام صادق علیهالسلام که فرمودند: «لایقتلالاب بابنه اذا قتله و یقتلالابن بابیه اذا قتل اباه؛ پدر در صورتی که فرزندش را بکشد قصاص نمیشود؛ اما فرزند اگر پدرش را بکشد قصاص میشود». به فرض آنکه روایات مزبور ظهور در پدر نداشته باشد، پارهای روایات کلمه «رجل» را بهکار بردهاند که در ظهور آن در پدر تردیدی نیست، مانند روایت امام صادق علیهالسلام که فرمود: «لایقتلالرجل بولده اذا قتله؛ مردی اگر فرزند خود را بکشد قصاص نمیشود.» البته استناد به کلمه رجل برای تخصیص روایت به پدر، چندان موجه نیست؛ زیرا معمولاً از این واژه در روایات بدون اینکه نظر به جنس مذکر باشد استفاده میشود، مانند اینکه میگوید: «مرد باید نماز خود را شکسته بخواند؛ اما معنایش آن نیست که زن نباید نماز خود را شکسته بخواند؛ بلکه از باب تغلیب، واژه مرد را بهکار میبرد».
- مرحوم شیخ طوسی، علاوه بر دو دلیل فوق، اجماع فقهای شیعه را نیز به عنوان مستند رأی ایشان بیان میکند.
گردآورنده: فرحان مرادی