به گزارش تیتربرتر؛ کارشناسان معتقدند با وجود کاهش قدرت خرید ریال که از سال ۱۳۹۷ آغاز شده و همچنین تغییر سیاست‌های ارزی بانک مرکزی، این افزایش قیمت‌ها کوتاه مدت است و دیگر شاهد جهش‌های بزرگ ارزی در نرخ ارز نخواهیم بود.

با این حال، وضعیت بازار سهام به‌گونه‌ای است که ممکن است سرمایه‌گذاران بورس، در آینده بازار ارز را به‌عنوان مقصد بعدی انتخاب کنند.

افزایش قیمت دلار در روزهای اخیر موجب شد رئیس کل بانک مرکزی نسبت به سرمایه‌گذاری در ارز هشدار دهد. دلار که هفته جاری را با نرخ ۱۵۷۰۰ تومان آغاز کرد از روز یکشنبه وارد کانال ۱۶ هزار تومانی شد و در ساعت ۱۶ روز چهارشنبه به ۱۶۸۶۰ تومان رسید.

چرا نرخ ارز بالا رفت؟

پس از گشایش هایی در بازار بورس و استقبال عموم از این بازار، و تاکید سیاستگذار بر تقویت این بازار شاخص بورس رشد چشمگیری کرد.

در پی آن سیاستگذار با هدف انبساط سرمایه گذاری (ضد رکودی) و آزادسازی بخشی از حجم پول نزد بانکها نرخ سود را کاهش داد. غافل از اینکه همه حجم پول خارج شده از سیستم بانکی به سمت بازارهای موازی حرکت کرد منجمله بازار ارز. 

2️⃣ از سوی دیگر تزریق حجم نقدینگی به بورس موجب می تواند موجب تحرک صنایع گردد و برای گسترش تولید خرید مواد اولیه افزایش می یابد. بخشی از مواد اولیه از طریق ارز تامین می شود و لذا تقاضای ارز افزایش یافت.                                  

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری در بورس بهتر است یا طلا؟

همچنین با خروج اقتصاد از قرنطیه کرونایی، فعالیت های اقتصادی وارد فاز جدید شد و این بنوبه خود افزایش تقاضای ارز را بدنبال داشت.

نوسانات بورس برای تازه واردها جذاب نیست (بویژه در سمت کاهش شاخص) و لذا خروج نقدینگی از این بازار (بویژه خرده پاها) بسمت بازار موازی نزدیک یعنی ارز حرکت خواهد کرد که در حال حاضر کمتر تحت کنترل مستقیم بانک مرکزی قرار دارد.

نزول دلار پس از یک هفته افزایش

چهارشنبه، زمانی برای اصلاح قیمت سکه و دلار بود. در این روز دلار پس از ۸ افزایش متوالی در مسیر کاهشی قرار گرفت و سکه پس از ۹ رشد پیاپی، قدم در جاده نزولی گذاشت. روز چهارشنبه، شاخص بازار ارز ۴۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۱۷ هزار و ۹۰ تومان رسید. در بازار سکه، سرعت کاهش بیشتر بود و این فلز گران‌بها، ۱۰۰ هزار تومان افت قیمت را به ثبت رساند و روی عدد ۷ میلیون و ۴۰هزار تومان رسید. به‌رغم چنین روز کاهشی، سکه و دلار توانستند مرز‌های حمایتی ۷ میلیون تومانی و ۱۷ هزار تومانی را حفظ کنند.

در واقع، روند بازار در روز گذشته سیگنال دو‌گانه‌ای را به معامله‌گران می‌داد. از یک سو قرار گرفتن در مسیر کاهشی پس از چند افزایش متوالی چنین انتظاری را در میان برخی معامله‌گران ایجاد می‌کرد که روند بازار تغییر کرده است و قیمت حرکت کاهشی را آغاز کرده که ادامه خواهد یافت؛ از سوی دیگر، حفظ مرز‌های حمایتی چنین انتظاری را در میان شمار دیگری از معامله‌گران به وجود می‌آورد که بازار تنها با یک اصلاح جزئی مواجه شده است و طی روز‌های بعد به افزایش خود ادامه خواهد داد.

در این میان، روز چهارشنبه خبری از افزایش شدید نرخ حواله درهم نبود و این ارز نوسانات محدودی را در همان کانال ۴هزار و ۷۰۰ تومانی انجام داد. در نتیجه می‌شود گفت که قیمت دلار از سوی نرخ حواله درهم نیز تحریک نشد. در بازار‌های جهانی نیز طلا تا ساعت ۴ بعدازظهر نوسان خاصی نداشت که بتواند سکه امامی را در بازار داخلی تحت تاثیر قرار دهد. در مجموع می‌توان گفت: دلار و سکه در روز چهارشنبه روند آرامی داشتند و خبری از هیجان‌های روز سه‌شنبه نبود. در چهارمین روز هفته، سکه ۱۴۵ هزار تومان و دلار ۴۳۰ تومان افزایش قیمت را ثبت کرده و رکورد‌های جدیدی را رقم زده بودند.

دلار از بازار جاماند

بسیاری از معامله‌گران عنوان می‌کردند که ممکن است دلار پس از افزایش شدید روز سه‌شنبه و ورود به کانال ۱۷ هزار تومانی پس از ۲۰ ماه، دچار اصلاح قیمت شود. یکی از دلالان عنوان می‌کرد، در گذشته هر زمان سرعت رشد قیمت دلار بیشتر شد، احساس کردیم که قیمت در حال حرکت به سوی کانال ۲۰ هزار تومانی است؛ ولی «قیمت کاهشی شد و از بازار جا ماندیم». به گفته این بازیگر غیررسمی، وی از چنین تجاربی درس گرفته است و ترجیح می‌دهد، مقداری از خرید‌های خود را در قیمت‌های صعودی شده به فروش برساند و مقداری هم حفظ سود کند. به گفته او، در صورتی که قیمت پایین آمد، می‌تواند بار دیگر شروع به خرید کند؛ در واقع ترجیح می‌دهد در صورتی که بازار نزولی شد، ریالی در دستش برای خرید باشد.

البته همزمان می‌گوید، ممکن است حتی قیمت‌ها صعودی شوند،، ولی او ترجیح می‌دهد، زمانی که وقت اصلاح رسیده است، طمع قیمت‌های بالاتر را نکند. از مجموع چنین صحبت‌هایی می‌توان این طور برداشت کرد که حتی افزایشی‌های بازار نیز دیروز در خرید و فروش‌های خود احتیاط کردند. البته در صورتی که این ارز بتواند کانال ۱۷ هزار تومانی را حفظ کند، می‌تواند دوباره انتظارات را تحت تاثیر قرار دهد و بار دیگر احتیاط این دسته را کمرنگ‌تر کند.

دلار ملی به آزاد نزدیک شد

در پنجمین روز هفته، قیمت دلار در صرافی‌های منتخب بازارساز بار دیگر افزایش یافت. روز چهارشنبه، قیمت دلار بر تابلوی صرافی ملی ۲۵۰ تومان افزایش یافت و به بهای ۱۶ هزار و ۸۵۰ تومان رسید. با این افزایش فاصله قیمت دلار صرافی ملی با بازار آزاد به ۲۴۰ تومان رسید. این درحالی بود که روز سه‌شنبه فاصله قیمتی این دو حدود ۴۸۰ تومان بود. به نظر می‌رسد بازارساز با نزدیک کردن قیمت خود به بازار آزاد به دنبال آن است که از ورود تقاضای کاذب به معاملات جلوگیری کند.

در این میان، عده‌ای باور داشتند، روند بازار ارز در روز‌های آتی تا حدی وابسته به بازار سهام خواهد بود. آن‌ها انتظار دارند در صورتی که روند بورس کاهشی شود، می‌تواند منجر به مهاجرت برخی از سرمایه‌ها به بازار ارز و سکه شود.

 آیا جهش بعدی نرخ ارز نزدیک است؟

 میثم رادپور، کارشناس مسائل ارزی می گوید: انتظار نمی‌رود در روند بلند مدت قیمت دلار، جابه‌جایی عمده‌ای اتفاق بیافتد و علت آن، جهشی است که در سال ۱۳۹۷ اتفاق افتاد و قدرت خرید را به‌شدت کاهش داد.

 به‌نظر می‌رسد بانک مرکزی به این نتیجه رسیده که با منابع ارزی تحلیل‌رفته و کاهش کنترل در بازار ارز، باید اجازه دهد فشارها در طول مسیر آزاد شود. 

اگر افراد در بورس ناکام شوند ممکن است بازار دیگری را هدف قرار دهند و این بازار می‌تواند بازار ارز باشد.

این موضوع بیشتر جنبه روانی دارد و ممکن است بازار ارز، بازاری به قصد جبران زیان توسط سرمایه‌گذاران بورسی مد نظر باشد.

حرکت زیر پوستی بانک مرکزی در عرضه ارز گران به صرافی ها                                                                            

دکتر آلبرت بغزیان اقتصاددان معتقد است: بانک مرکزی در ساماندهی بازار ارز مدتی است ضعیف عمل می کند و با برخی اقدمات غیر کارشناسانه چون بالابردن نرخ ارز صرافی بانک ها متاسفانه درصدد افزایش قیمت ارز در بازار است.

آلبرت بغزیان با بیان اینکه دولت در نظر دارد میزان نقدینگی حجیم کشور را از طریق رونق بخشی بازارسرمایه، ارز، سکه و خودرو جمع آوری کند، اظهارداشت: کاملا محرز است که دولت بدنبال کسب منابع مالی بسیار بالاست چرا که نه تنها درب بازار سرمایه را برروی همه باز گذاشته تا کار بلد و ناشی در این بازار پرسود سرمایه گذاری کنند و از این طریق سرمایه آنها با خرید سهام شرکت های دولتی و...از راه بورس بدست دولت بیفتد، بلکه از طرفی نسبت به افزایش قیمت ارز و خودرو در بازار، چراغ سبز نشان می دهد. نمونه آن افزایش قیمت خودرو و انواع ارز است که خود بانک مرکزی با گران کردن ارز صرافی بانک ها راه افزایش قیمت ارز را برای فعالان بازار آزاد همواره می کند.                                   

این بانک به جای ساماندهی بازار ارز چند روزی است نرخ عرضه ارز را بصورتی خزنده بالا در نظر می گیرد، در چنین شرایطی بازار آزاد نیز از این رویکرد بانک مرکزی تبعیت کرده و قیمت ها در بازار آزاد ارز به دلیل گران شدن ارز صرافی بانک ها، افزایش می یابد.

بیشتربخوانید: نحوه سرمایه گذاری در بورس99

بغزیان افزود: گران شدن قیمت خودرو نیز تاثیر بسزایی بر افزایش قیمت کالاها در بازار دارد در چنین شرایطی قیمت ارز نیز به عنوان کالایی قابل معامله در بازار افزایشی می شود. به طور مثال زمانی که قیمت خودرو های داخلی بالا می رود فاصله قیمت بین خودروهای خارجی و داخلی عمیقتر و این موضوع بر افزایش قیمت ارز تاثیر بسزایی بجای می گذارد.

این اقتصاددان با بیان اینکه خود بانک مرکزی بانی افزایش نرخ ارز در بازار و به تبع آن گرانی انواع  کالا و خدمات (بصورت غیر مستقیم) است، افزود: آنگونه که مشاهده می شود بانک مرکزی دغدغه ثبات بخشی بازار ارز را ندارد و اگر انگیزه ای برای این کار را داشت، نرخ ارز صرافی ها را بالا نمی برد تا بازار آزاد نیز به تبع گرانی ارز صرافی ها، قیمت ها را در بازار آزاد افزیش دهد.                                              

بانک مرکزی چنانچه با هدف انگیزه توسعه صادرات و ارزآوری دست به افزایش قیمت ارز صرافی بانک ها می دهد، باید عواقب آنرا را به خوبی بسنجد چرا که مردم اکنون در شرایط سخت اقتصادی قرار دارند و هر گونه افزایش قیمتی فشار مضاعفی را به مردم وارد می کند.

وی بابیان اینکه در زمانی که نرخ ارز ۳، ۴ و حتی ۱۰ هزار تومان بود نرخ رشد اقتصادی مناسب بود، افزود: اکنون با افزایش نرخ ارز نرخ رشد اقتصادی نزولی است و بانک مرکزی توجه ای به این موضوع نمی کند.

این اقتصاددان به اقدام نادرست بانک مرکزی در افزایش قطره چکانی نرخ ارز در صرافی ها اشاره کرد و گفت: بانک مرکزی به جای توجه به شاخص های کلان اقتصادی کشور نظیر رشد اقتصادی و تورم متاسفانه زمینه رشد قیمت ها را در بازار با گران کردن ارز و بی توجهی به ساماندهی این بازار فراهم می کند.

گردآورنده: الهام خلیلی خو